جزایر ناشناخته زمین، پیدا و پنهان ده جزیره گمشده! (قسمت اول)

عماد جعفری
عماد جعفری پنجشنبه، ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۶ ساعت ۲۱:۱۵
جزایر ناشناخته زمین، پیدا و پنهان ده جزیره گمشده! (قسمت اول)

جزایر ناشناخته و گمشده زمین، علاوه بر مناظر دیدنی و طبیعت بکر، اسرار جالبی را نیز در سرگذشت خود روایت می‌کنند. برخی از این جزایر، به تازگی به سر از آب بیرون آورده و بعضی دیگر را گرمایش زمین و افزایش سطح آب به ژرفای اقیانوس فرستاده است. با کجارو همراه باشید.

جزایر اقیانوسی زمین، بهترین چشم‌اندازهای طبیعی، بکرترین دیدنی‌ها و بخشی از اسرار ناشناخته زمین را در خود جای داده‌اند. در این مقاله اما، با ده جزیره ناشناخته آشنا می‌شویم که گاه و بیگاه، به سطح زمین آمده یا از چشم‌انداز بشر محو می‌شوند. با کجارو همراه باشید.

۱۰. جزیره وُردونیسی (Vordonisi)، نمایان شده پس یک هزاره

برج مِیدِن (Maiden Tower) واقع در یکی از خیلج های کوچک دریای مرمره

شرح تصویر: تصویر متعلق به برج مِیدِن (Maiden Tower) واقع در یکی از خیلج های کوچک دریای مرمره (Mamara Sea) و کشور ترکیه است که در روزگار بیزانس ساخته شد. این برج یک صومعه‌سرا برای جزیره وُردونیسی است.

وُردونیسی جزیره‌ای در دریایی مرمره متعلق به کشور ترکیه است که در سال ۱۰۱۰ پس از میلاد مسیح در نتیجه یک زمین‌لرزه ناپدید شد. با این حال همین جنبش‌های لرزشی زمین مایه شد تا این جزیره غرق شده یک بار دیگر به روی آب بیاید. جزیره وُردونیسی پیش از ناپدید شدن نزدیک به ۲٫۵ کیلومتر مربع گستره داشت و محل قرارگیری صومعه‌سرایی بوده که در سال ۸۸۶ به فرمان نجیب‌زاده‌ای به نام فوتیوس یکم (Photius I) و به دست بیزانس‌ها بنا شد. فوتیوس (Photius)، به فرمان لِئو ششم (Leo VI) امپراتور بیزانس، به اتهام دست داشتن در نیرنگ براندازی پادشاه پیشین یعنی باسیل اول (Basil I) به این جزیره تبعید شده بود. پس از اینکه طی پژوهش‌ها، محل قرارگیری این صومعه‌سرا از روی نقشه‌های باستانی تشخیص داده شد، غواصانی برای عکاسی از این ویرانه‌ها به زیر آب رفتند. علی کلیچ شهردار منطقه مال تپه (Maltepe)استانبول، در یکی از روزنامه‌های ترکیه ابراز امیدواری کرد که این جزیره توسط ملل متحد به رسمیت شناخته شود و جایگاهی را برای خود در فهرست میراث جهانی پیدا کند. در حال حاضر به شیوه بصری، ردپای بسیار کم‌رنگی از این جزیره قابل مشاهده است. پاره بالای این صومعه‌سرا که از آب بیرون زده، باعث می‌شود تا درخشش‌هایی به آب روی این جزیره تابیده شود و آن را اندکی نمایان کند. با این حال باستان شناسان امیدوار هستند تا به رازهای بیشتری در مورد وُردونیسی دست یابند.

۹. جزیره جدید مور (New Moore Island) یا جزیره تالپاتی جنوبی (South Talpatti)؛ خسته از گرمایش زمین

نقشه‌ای کهن از خلیج بنگال

شرح تصویر: نقشه‌ای قدیمی از خلیج بنگال (Bay of Bengal) که نشان دهنده شماری جزایر آبی احاطه شده به دست کشورهای هند، برمه (Burma) که امروزه به عنوان میانمار شناخته می‌شود و همین‌طور سیام (Siam) که کشور تایلند امروزی است را به نمایش می‌کشد.

چندین دهه است که هند و بنگلادش، بر سر اینکه حاکمیت یکی از جزایر بسیار کوچک خلیج بنگال به دست کدام طرف باشد با یکدیگر در کشمکش هستند. هندی‌ها نام آن را جزیره مور جدید گذاشته‌اند، در حالی که بنگلادشی‌ها از آن به عنوان تالپاتی جنوبی یاد می‌کنند. آسوده از اینکه چه نامی را بر روی جزیره بگذاریم، این جزیره آن‌چنان هم که اندیشه کنیم بزرگ نیست. درازای آن تنها ۳ کیلومتر و پهنای آن نزدیک به ۲ کیلومتر بوده و هرگز بنا یا ساختمانی که ماندگار باشد به خود ندید. با این وجود هندی‌ها در سال ۱۹۸۱ تا جایی پیش رفتند که اقدام به ارسال نیروهای جنگی کرده و با انگیزه اینکه این جزیره را به اشغال خود درآورند، پرچم کشورشان را بر فراز آن برافراشتند. به هر روی تمامی این کشمکش‌ها بر سر حاکمیت جزیره بی‌نتیجه ماند، چرا که پدیده گرمایش زمین و بالا رفتن سطح آب‌های جهانی، به این درگیری‌ها پایان داد. گشت‌های دریایی انجام شده و تصاویر ماهواره‌ای که از سال ۲۰۱۰ تا به امروز تهیه شد، تایید کرده‌اند که جزیره مور جدید یا همان تالپاتی به کلی درون آب فرو رفته و محو شده است. با وجود آنکه بلایی که بر سر این جزیره پر حاشیه آمد چندان برجسته نبودن این رخداد نشانه‌ای از سرنوشت شومی دارد که چه بسا در آینده نزدیک بر سر دیگر جزایر این منطقه و به ویژه جزایر پر جمعیت‌تر در خیلج بنگال بیاید. در حال حاضر حدود ۱۰ مورد از جزایر محلی این خلیج در معرض گزند بالا آمدن سطح آب‌های زمین قرار دارند.

۸ – جزیره مائوی نویی (Maui Nui)؛ جزیره چهارپاره

نمایی هوایی از ساحل ناپالی (Na Pali)

شرح تصویر: نمایی هوایی از ساحل ناپالی (Na Pali) در جزیره کائوآی (Kauai) واقع در هاوایی. تمامی چهار جزیره ایالت هاوایی زمانی متعلق به یک جزیره سترگ بودند که به نام مائوی نوی شناخته می‌شد.

هاوایی بزرگ‌ترین جزیره در مجمع‌الجزایر متعلق به هاوایی‌ها است گرچه در گذشته اصلاً این‌طور نبود. هر چهار جزیره امروزی و مدرن به نام‌های مائوی، مولوکای (Moloka'i)، لانایی (Lana'i ) و کاهولاوی (Kaho'olawe)، زمانی به وسیله یک سرزمین بسیار وسیع‌تر که دانشمندان آن را مائوئی نوی نام‌گذاری کرده‌اند (این نام به زبان هاوایی‌ها به معنی مائوئی بزرگ است)، به هم پیوسته بوده‌اند. این سرزمین بزرگ نزدیک به ۱٫۲ میلیون سال پیش در فراز بوده و بیشترین اندازه گستره‌اش به حدود ۱۴۶۰۰ کیلومتر مربع می‌رسید. این یعنی جزیره مائوی نویی در آن هنگام کم و بیش ۵۰ برابر بزرگ‌تر از اندازه امروزی جزیره هاوایی پهنه داشته است. جزیره مائوی نوی زمانی خانه شمار فراوانی آتش‌فشان بود که هر کدام از آتش‌فشان‌های آن، به واسطه خارج شدن حجم زیادی از گدازه‌های آتشفشانی از پوشش بالایی کره زمین برپا شده بودند. وانگهی چیزی که باعث بیش از حد بزرگ‌تر شدن این جزیره شد، در حقیقت برهان اصلی مرگ آن هم است. به مرور زمان و با کاهش تدریجی آتش‌فشان‌ها و افزوده شدن سرزمین‌های جدید به جزیره، وزن آن همه گدازه در نهایت عاملی شد تا این پوسته آتشفشانی خم شده و به زیر آب فرونشست کند. به همین علت اتصالی که این جزایر را به هم پیوسته می‌کرد، به زیر آب فرو رفت و رفته‌رفته، این آتش‌فشان‌ها را به جزایر جدا از هم تبدیل کرد. اگرچه دیگر جایی به نام جزیره مائوی نوی و به عنوان یک جزیره تنها وجود ندارد، اما حضور آن در این منطقه همچنان حس می‌شود. گونه‌های جانواری که پیش از جدا شدن در این جزیره می‌زیستند، پس از چهار تکه شدن، هنوز هم از گیاهان و جانوارن بسیار همسانی برخوردار هستند.

بیشتر بخوانید:

۷ – جزیره فِردینان دِآ (Ferdinandea)، جزیره‌ای پیدا و نهان

کوه آتشفشانی در جزیره اِسترومبولی واقع نزدیکی ساحل شهر سیسیل

شرح تصویر: کوه آتشفشانی در جزیره اِسترومبولی واقع نزدیکی ساحل شهر سیسیل که سابقه طول و درازی در فعال بودن دارد. فعالیت‌های آتشفشانی جزیره فِردینان دِ آ باعث شده تا این جزیره مدام نمایان و پنهان بشود.

در سنجش با سایر جزایر نهان و گمشده جهان، جزیره ۳۱ کیلومتری فِردینان دِ آ واقع در سواحل جنوبی شهر سیسیل، یکی از شگرف‌ترین نمونه‌های ممکن است. دلیل این موضوع هم این است که این جزیره که در حقیقت روی نوک کوه غرق شده دیگری قرار دارد، در درازای تاریخ بارها و بارها نهان و آشکار شده است. به محض اینکه کسی تصمیم بگیرد که این جزیره متعلق به چه ملتی خواهد بود، با یک موج به زیر آب می‌رود و پنهان می‌شود. نخستین باری که جزیره فِردینان دِ آ سر از آب بیرون آورد، به زمان‌های باستان باز می‌گردد، زمانی که این جزیره پس از فوران آتش‌فشان به روی آب آمد، به دورانی باز می‌گردد که جنگ‌های پونی (Punic War) در سال‌های ۲۴۱ تا ۲۶۴ پیش از میلاد مسیح در جریان بودند. چه بسا در آن زمان هم رومی‌ها و کورتاژها (Carthaginian) برای مالکیت آن بر سر و کله هم می‌کوبیدند. در ماه ژوئن سال ۱۸۳۱ و به لطف فعالیت دوباره آتش‌فشان، جزیره فِردینان دِ آ یک بار دیگر نمایان شد. این جزیره محیطی به اندازه ۵ کیلومتر داشت و تا ارتفاع ۶۵ متری از آب دریا بالا آمده بود. بریتانیای کبیر، اسپانیا و سپس پادشاهی سیسیل همگی دست بر روی مالکیت این جزیره گذاشتند. فرمانروای سیسیل یعنی فردیناند دوم (Ferdinand II) نام خود را بر این جزیره گذاشت، در حالی که انگلیسیها از روی نام جیمز گِراهام، دومین فرمانده نِدِربی (Netherby)، آن را جزیره گِراهام نام‌گذاری کرده بودند. پیش از اینکه مجالی برای چاره جویی این موضوع پیش بیاید، تنها شش ماه پس از نمایان شدن جزیره دوباره به زیر آب رفت. بالا گرفتن فعالیت‌های لرزشی زمین در سال ۲۰۰۲، دانشمندان را بر آن داشت که اعلام کنند احتمال بالا آمدن این جزیره به روی آب بسیار زیاد است. در این زمان بود که سیسیلی‌ها پیش از بقیه دست به کار شده و غواصان خود را برای کاشتن پرچم این کشور روی سنگ‌های این جزیره روانه آب‌ها کردند تا اثباتی بر مالکیت ایتالیا باشد. به هر روی جزیره فِردینان دِ آ تا به امروز زیر آب باقی مانده است.

مطالب مرتبط:

منبع howstuffworks

دیدگاه