راهنمای سفر به کردستان

کردستان سرزمین طبیعت، تاریخ و فرهنگ است؛ سرزمین یکی از اصیل‌ترین اقوام ایرانی. در این راهنمای سفر که در دو بخش تهیه شده است، قصد داریم شما را در سفر به این استان راهنمایی کنیم. در قسمت اول مقاله، اطلاعات ضروری سفر به استان کردستان را در اختیار شما قرار خواهیم داد.

درباره سفر به استان کردستان بیشتر بخوانید:

موقعیت جغرافیایی استان کردستان

راهنمای سفر به استان کردستان

بهترین زمان سفر به استان کردستان

هزینه‌ های سفر به استان کردستان

رستوران‌ های استان کردستان

سوغات استان کردستان

جاهای دیدنی استان کردستان

موقعیت جغرافیایی استان کردستان

 استان کردستان در غرب کشور و در همسایگی استان‌های آذربایجان غربی، زنجان، همدان و کرمانشاه واقع شده است. این استان از سمت غرب همجوار کشور عراق و استان کردنشین سلیمانیه است. استان کردستان به‌لحاظ اقلیمی منطقه‌ای کوهستانی با دشت‌های مرتفع و دره‌های پهن است. سرزمین کردستان پر است از عناصری که هر گردشگری را جذب می‌کند؛ جاذبه‌های فرهنگی مثل زبان، موسیقی، رقص، جشن‌ها و صنایع دستی متنوع و زیبا. به همین علت به کردستان دیار فرهنگ و هنر می‌گویند.

کردستان

راهنمای سفر به استان کردستان

برای سفر به کردستان دو راه زمینی و هوایی وجود دارد. هر روزه پروازهای مستقیمی از تهران به سنندج و برعکس انجام می‌شود (فرودگاه سنندج در جنوب این شهر و در جاده‌ کامیاران واقع شده است) و از اکثر شهرهای بزرگ نیز برای سنندج اتوبوس وجود دارد. سنندج دارای دو ترمینال است: ترمینال اصلی شهر که در شرق واقع شده و برای بیشتر شهرها اتوبوس دارد و ترمینال شمالی که به ترمینال سقز معروف است.

اگر قصد دارید با ماشین شخصی از تهران راهی کردستان شوید، مسیر آزادراه قزوین به‌سمت زنجان و همدان را در پیش بگیرید. در دوراهی که شما را به دو شهر کرمانشاه و همدان می‌رساند، مسیر کرمانشاه را انتخاب کنید. پس از عبور از کامیاران (اگر قصد بازگشت از همین راه را ندارید، حتما در مسیر رفت از کامیاران دیدن کنید) به سنندج می‌رسید. مسیر تهران-سنندج ۵۱۲ کیلومتر است و ۵-۶ ساعت طول می‌کشد. برای سفر از سایر شهرها نیز از سمت شرق از مسیر زنجان-بیجار، از سمت همدان از مسیر همدان-قروه ، از سمت شمال (آذربایجان غربی) از مسیر تکاب-بیجار، بوکان-سقز و سردشت-بانه و از سمت جنوب از مسیر کرمانشاه-باختران به کردستان خواهید رسید.

کیلانه

بهترین زمان سفر به استان کردستان

اگر اهل سفرهای زمستانی نیستید، بهترین زمان برای سفر به کردستان از اواسط اردیبهشت تا اواسط مهر است. برای گردشگران علاقه‌مند به طبیعت بارانی هم، به‌علت بارندگی زیاد و سرسبزی منطقه، بهترین زمان فرودین و اردیبهشت است. طرفداران اسکی و برف هم بهتر است در فصل زمستان به این استان سفر کنند.

هزینه‌ های سفر به استان کردستان

هزینه‌ اقامت

مثل سایر استان‌ها بهترین گزینه برای سفر به کردستان، اقامت پیش دوستان و آشنایان و افراد بومی است؛ زیرا به این شکل بهتر با فرهنگ و فضای کردستان آشنا می‌شوید. اما اگر چنین امکانی را ندارید، نگران نباشید. هتل های استان کردستان سطوح مختلفی دارند. در تمام شهرها نیز مهمان‌پذیرهایی با هزینه‌های پایین‌تر برای گردشگران واقع شده‌اند. علاوه بر این در کنار برخی از تفریحگاه‌ها نیز مثل پارک آبیدر چادرهایی برای مسافران تعبیه شده است.

هتل شادی سنندج

هزینه‌ خورد و خوراک

هزینه‌ خورد و خوراک در استان کردستان به نسبت بقیه‌ استان‌های ایران بسیار ارزان است.

رستوران دایان

هزینه‌ استفاده از فعالیت‌های تفریحی

در کردستان شما پول بسیاری بابت بازدید از جاذبه‌های گردشگری نخواهید پرداخت. بیشتر مکان‌های تاریخی و طبیعی رایگان است؛ تنها جاهای معدودی وجود دارد که ورودی ناچیزی دریافت می‌کنند. حتی اگر شما قصد ورود به پیست اسکی نسار را هم داشته باشید، مبلغ معقولی خواهید پرداخت.

پیست اسکی نسار

رستوران‌ های استان کردستان

اغلب کسانی که به این استان سفر می‌کنند از کباب‌های لذیذ آن بسیار تعریف می‌کنند. اما کردستان غذاهای محلی نیز دارد که چندان مشهور نیستند؛ مثل آش کشک، آش عدس بلغور، آش دانه کولانه، آش هالاو و شلکینه که آخری مخصوص مهمانی‌های دسته‌جمعی است و در فصل بهار پخته می‌شود، این غذاها متاسفانه به‌سادگی در رستوران‌ های استان کردستان پیدا نمی‌شود. 

غذای بومی کردستان

از رستوران‌های خوب شهر سنندج می‌توان به رستوران جهان‌نما در خیابان طالقانی (که غذاهای ایرانی و فرنگی را سرو می‌کند و دلمه‌ مخصوص کردی‌هایش پیشنهاد می‌شود)، رستوران شیدا در خیابان شهید تعریف (به‌خصوص کباب‌های آن)، رستوران خان‌سالار در خیابان پاسداران (به‌خصوص کباب و دیزی این رستوران) و رستوران ایتالیایی دایان اشاره کرد. در شهر مریوان هم رستوران‌های «ژ مه ن» و «مم و زین» رستوران‌های خوبی هستند. اگر به زریوار هم سفر می‌کنید حتما از ماهی‌هایی که کنار دریاچه صید و طبخ می‌شوند نوش جان کنید.

غذای بومی کردستان

سوغات استان کردستان

قالی و گلیم کردستان از لحاظ تنوع رنگ، گیاهی بودن، اصالت طرح و کیفیت شهرت جهانی دارد. مشهورترین این قالی‌‎ها مربوط به سنندج و بیجار است. فرش سنندج (سنه) از شهرت جهانی برخوردار است. محصولات نازک‌کاری و کلاش را هم می‌توانید از بازار سنندج تهیه کنید. 

قالی کردستان

کلاش نوعی گیوه‌ بافته شده از پنبه است که بسیار سبک و نرم است. تولید کلاش در اصل مخصوص منطقه‌ اورامان بوده، اما حالا در بیشتر شهرهای کردستان تولید می‌شود. تخته نرد و شطرنج‌های دست‌ساز استان هم بسیار زیبا است.

کلاش بافی

در کردستان و به‌خصوص شهر سنندج سوغاتی‌های خوراکی مختلفی وجود دارد؛ مثل شیرینی کنجدی در دو نوع شکر و گزانگبین (کنجی گزو)، نان برنجی، بادام سوخته و باسلق. برای خرید شیرینی و سوغات سنندج می‌توانید به خیابان فردوسی، روبه‌روی سینما بهمن در سنندج مراجعه کنید.علاوه بر این اکثر موزه‌ها و بازارها نیز سوغات کردستان را می‌فروشند.

نان برنجی

اگر به کردستان می‌روید بد نیست یک دست از لباس‌های زیبا و پارچه‌های رنگارنگ موجود در بازارهای این استان را خریداری کنید تا یادگاری از آن داشته باشید. اگر تابه‌حال موسیقی کردی را نشنیده‌اید، فرصت را از دست نداده و در اولین فرصت غرق دنیای گوش‌نواز آن شوید.

پارچه کردی

جاهای دیدنی استان کردستان

سنندج

سنندج دومین شهر بزرگ کردنشین ایران و مرکز استان کردستان است که در سال ۱۰۴۶ هجری قمری توسط سلیمان خان اردلان برای اهداف نظامی بنا شده است. این شهر از سمت غرب به کوه آبیدر، از سمت شمال به کوه شیخ معروف و از سمت جنوب به کوه سراج‌الدین محدود شده است. سنندج که در منطقه‌ کوهستانی زاگرس و در ارتفاع ۱۴۵۰ تا ۱۵۳۸ متری از سطح دریا واقع شده و دارای آب‌وهوایی سرد و نیمه‌خشک است. در گذشته این شهر به‌علت اهمیت نظامی و واقع شدن در پای کوه «سنه دژ» نامیده می‌شد.

سنندج

خانه کرد (عمارت آصف وزیری)

خانه کرد بزرگ‌ترین موزه‌ مردم‌شناسی مربوط به یک قومیت در ایران است و از جالب‌ترین جاهای دیدنی استان کردستان به شمار می‌آید. این بنا یکی از بزرگ‌ترین عمارت‌های اعیانی شهر سنندج است که به‌لحاظ معماری و تاریخی بسیار ارزشمند است. خانه‌ کرد دارای آجرکاری‌ها، گچ‌بری‌ها و اورسی‌های زیبای مربوط به دوران صفویه است. 

عمارت آصف

اگر می‌خواهید هرچه بیشتر با این قوم ایرانی آشنا شوید، حتما به گنجینه‌ مردم‌شناسی آن سر بزنید. این بنا که به دستور آصف اعظم و توسط استادکاران غیربومی ساخته شده، در خیابان امام خمینی شهر سنندج قرار دارد.

خانه کرد

مسجد دارالاحسان (جامع)

این مسجد زیبا در بلندترین نقطه‌ بافت شهری سنندج واقع شده است، به‌گونه‌ای که گلدسته‌هایش در همه جای شهر دیده می‎‌شود. این بنا که در سال ۱۲۲۷ هجری قمری در دوران حکومت فتحعلیشاه ساخته شده، از باارزش‌ترین مساجد کردستان، به‌لحاظ معماری است. مسجد دارلاحسان در ضلع شمالی خیابان امام خمینی سنندج قرار دارد.

مسجد دارلاحسان

مسجد و زیارتگاه هاجرخاتون

این بنا یکی از مهم‌ترین مساجد شهر سنندج است که توسط عارفی مشهور به نام حاج شیخ شکرالله ساخته شده و اکنون در خیابان صلاح‌الدین ایوبی سنندج قرار دارد. طبق روایات، فرد مدفون در این امامزاده، خواهر امام رضا (ع) است که در مسیر سفر با برادر بزرگوارش در مسیر خراسان در کردستان درگذشته است. این امامزاده از سه حیاط با فضاهای مجاور، مقبره، مسجد و آرامگاه مشایخ و بزرگان سنندج تشکیل شده است. این بنا به‌دلیل استفاده از گچ‌بری، آیینه‌کاری و نقوش زیبای گل و گیاه و همچنین استفاده از معماری کردستانی در ایوان ستون‌دار جنوبی این بنا، به بنایی ارزشمند تبدیل شده است.

امامزاده هاجرخاتون

بازار سرپوشیده سنندج

این بازار سنتی که در سال ۱۰۴۶ هجری قمری و هم‌زمان با مرکزیت شهر سنندج به‌عنوان مرکز حکومت اردلان‌ها ساخته شده، در دو طرف خیابان انقلاب سنندج قرار دارد. این بازار برای علاقه‌مندان به بناهای تاریخی و خرید جذاب خواهد بود. معماری بازار سنندج که یادگاری از دوران صفویه است و به دستور شاه صفی ساخته شده، مستطیلی شکل است و یادآور میدان نقش جهان اصفهان است. اجناس این بازار در بازه‌ قیمتی متوسط قرار دارند.

بازار سنندج

عمارت امجدالاشرف

این عمارت که از بناهای مشهور دوران قاجار است دارای ویژگی‌هایی مثل حیاط سنگ‌فرش، استخر، حمام و سالن تئاتر بسیار زیبایی است. تزیینات این بنا توسط استادکاران اصفهانی انجام شده است، به همین دلیل نقاشی‌ها و گچ‌بری‌های بی‌نظیری دارد. این عمارت در خیابان صلاح‌الدین ایوبی شهر سنندج واقع شده است.

عمارت مشیر دیوان

این عمارت که در خیابان شهدای سنندج قرار دارد، به تلاش میرزا یوسف مشیر دیوان که فرزند یکی از وزیران کرد تحت سلطنت قاجار بود، ساخته شده است. عمارت مشیر دارای هفت حیاط با فواره‌های مجزا و در عین حال مرتبط با سایر فواره‌هاست و دروازه‌ ورودی بسیار جذابی به نام «سردرب جلوخانی» دارد که به‌شکل نیم‌هشتی است.

عمارت مشیر دیوان

عمارت سالار سعید (موزه سنندج)

اگر قصد بازدید از صنایع دستی کردستان را دارید، موزه‌ این عمارت بهترین گزینه برای شما خواهد بود. عمارت سالار سعید که هم‌زمان با سلطنت ناصرالدین شاه ساخته شده، به‌علت تزیینات گچ‌بری و آیینه‌کاری‌های زیبا، از زیباترین عمارات سنندج است. این عمارت نیز در خیابان امام خمینی سنندج قرار دارد.

عمارت سالار سعید

حمام خان

حمام خان که مربوط به دوره‌ تاریخی قاجار است، در ضلع شمالی بازار سنندج و چنب مسجد داروغه قرار دارد. این حمام به دستور والی کردستان ساخته شده است و معماری و کاشی‌کاری‌های ظریف آن همراه با آهکبری‌هلی گوشه‌ حمام چشم هر گردشگری را به خود خیره می‌کند.

حمام خان

مجموعه پارک تفریحی آبیدر

اگر اهل طبیعت‌گردی هستید، حتما به این پارک کوهستانی مشرف به شهر سر بزنید. پارک آبیدر که در دامنه‌ کوه آبیدر قرار گرفته و دارای چندین باغ و باغ وحش است، از دیرباز بسیار بین مردم سنندج محبوب بوده و به‌گونه‌ای نماد این شهر است. 

پارک آبیدر

ارتفاع کوه آبیدر ۲۳۵۰ متر است و برخی مکان‌های مشهور آن عبارت‌اند از: کانی شفا، ماماتکه، گویزه کویر، خضر زنده و ... . علت محبوبیت این مجموعه‌ تفریحی نزدیکی آن به سنندج، ارتفاع آن و وجود چشمه‌های زیرزمینی فراوان است.

پارک آبیدر

سینمای روباز پارک امیریه

این سینما که بزرگ‌ترین سینمای روباز جهان با ظرفیت ۱۰ هزار نفر است، در پارک جنگلی امیریه که یکی از بزرگ‌ترین باغ‌های مجموعه‌ آبیدر است، قرار دارد. در این سینما هر شب راس ساعت ۲۱ یک فیلم سینمایی به نمایش گذاشته می‌شود و بلیط آن رایگان است.

سینمای روباز پارک امیریه

روستای تاریخی نگل

یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی استان کردستان روستای نگل است و علت آن وجود قرآن نگل در این منطقه است. این قرآن که طبق باور مردم روستا یکی از چهار قرآن خطی است که در زمان خلیفه‌ سوم نوشته شده و به چهار اقلیم دنیا فرستاده شده، در مسجد روستا نگهداری می‌شود. مردم برای حل مشکلاتشان به این قرآن مراجعه می‌کنند. این روستا در مسیر جاده‌ سنندج-مریوان قرار دارد.

قرآن نگل

پل تاریخی قشلاق

به این پل، سی و سه پل کردستان می‌‎گویند. پل قشلاق که در سال ۱۰۴۶ هجری قمری به سفارش شاه صفی ساخته شده، در گذر سال‌ها با وجود بودن در معرض باد و باران و قرار گرفتن در آب همچنان سالم و پابرجا باقی مانده است. پل قشلاق در شرق شهر سنندج و روی رودخانه‌ قشلاق قرار دارد.

پل قشلاق

مریوان

شهر سردسیری مریوان در ۱۲۵ کیلومتری شمال غربی سنندج واقع شده است. این شهر علاوه بر زیبایی‌های طبیعی به‌علت مرکز خرید بودن نیز از شهرت بسیار زیادی برخوردار است.

 

مریوان

دریاچه زریوار

اگر اهل طبیعت‌گردی هستید حتما به این دریاچه‌ آب شیرین افسانه‌ای که در فاصله‌ ۳ کیلومتری غرب شهر مریوان قرار دارد، سر بزنید. مردم بومی این دریاچه را اسرارآمیز می‌دانند چراکه هیچ منشأ مشخصی برای گردآوری آب خود ندارد و سال‌ها است که به‌وسیله‌ قطرات باران و چشمه‌های کف‌جوش،  لبریز از آب است. 

دریاچه زریوا ر

یکی از بهترین تفریحاتی که در این منطقه‌ خوش آب‌وهوا می‌توانید انجام دهید قایق‌سواری در کنار گل‌های نیلوفر آبی زریوار است. برای صرف ناهار هم می‌توانید ماهی‌هایی که از دریاچه صید می‌شوند و همان جا کباب می‌شوند را میل کنید.

دریاچه زریوار

بازارچه مرزی مریوان

این بازارچه در ۱۵ کیلومتری شهر مریوان قرار دارد و به‌دلیل موقعیت مرزی‌اش در کنار کردستان عراق و ورود اجناس خارجی با قیمت‌های مناسب، از بزرگ‌ترین و باارزش‌ترین بازارهای غرب کشور است. بازار اورامی‌ها در این مکان، محل فروش اجناس الکترونیک، وسایل خانگی و پوشاک است و در بازارهای دیگر می‌توان صنایع دستی مثل کفش محلی، لباس مردانه و زیورآلات سنتی زنانه را خریداری کنید. حتما هنگام خرید در این مناطق مراقب اصل بودن و سالم بودن کالای مورد نظرتان باشید. در سال‌های اخیر بازارها و پاساژهای بسیاری در سطح شهر مریوان هم ایجاد شده‌اند و برای افرادی که فرصت رفتن به بازارچه‌ مرزی را ندارند، جایگزین مناسبی هستند.

روستای پلکانی اورامان تخت

روستای اورامان تخت در جنوب غربی سروآباد و در بخش اورامان شهر مریوان واقع شده و یکی از جلوه‌های زیبای معماری در کوهستان است. خانه‎‌های این روستا از سنگ و اغلب به‌شکل خشکه‌چین (یعنی بدون استفاده) از ملات ساخته شده‌اند و نوع معماری‌شان شبیه روستای ماسوله است به همین علت به آن هزارماسوله می‌گویند. علاوه بر این اورامان تخت که قدمتش به دوران ساسانیان می‌رسد، مردم بسیار مهمان‌نواز و مهربانی دارد که دیدار با آن‌ها برای شما تجربه‌ به‌یادماندنی‌ای خواهد بود. 

روستای اورامان تخت

می‌توانید برای تکمیل تجربه‌ خود در هتل بسیار زیبای سنگی اورامان اقامت کنید که ساختاری مشابه ساختار روستا دارد. اورامان منطقه‌ای بسیار زیبا و پر از روستاها و مناطق بکر طبیعی است که همچنان بافت قدیمی خود را همراه با داشتن مراسم مختلف و منحصربه‌فرد و موسیقی ویژه‌ خود حفظ کرده است.

اورامان

مراسم پیر شالیار

اگر در اواسط زمستان به اورامان تخت سفر می‌کنید، به‌هیچ‌وجه مراسم پیر شالیار را از دست ندهید. این مراسم هزارساله، هر ساله ۴۵ روز بعد از شروع فصل زمستان در آخرین چهارشنبه و پنجشنبه‌ منتهی به نیمه‌ بهمن برگزار می‌شود. محلی‌ها داستان جالبی درباره‌ علت این مراسم دارند. آن‌ها می‌گویند که سال‌ها پیش حاکم شهر بخارا دختری گنگ و ناشنوا داشته و اعلام می‌کند که هرکس بتواند دخترش را شفا دهد، حاکم او را به‌عنوان همسر دخترش انتخاب می‌کند. 

مراسم پیر شالیار

در آن زمان پیرشالیار پیرمردی با کرامات عجیب بوده که حاکم آوازه‌اش را می‌شنود و دخترش را همراه با سوارانی به‌سمت اورامان می‌فرستد. هنگامی که سواران به اورامان می‌رسند دختر توانایی صحبت و شنیدن را به دست می‌آورد و از آن روز تابه‌حال در اورامان هر سال مراسم عروسی بزرگی برای آن‌ها برگزار می‌شود که قربانی کردن گاو و گوسفند، دف‌نوازی، رقص‌های محلی عرفانی و پخش خوراکی و نذری بخشی از جذابیت‌های این مراسم است.

مراسم پیر شالیار

بانه

بانه دورترین شهر کردستان به مرکز این استان است. این شهر بارش برف و باران زیادی دارد و کاملا کوهستانی و سردسیر است. بانه بیش از همه چیز به‌علت مرکز خرید بودن شهرت دارد و بیشترین سفرهای داخلی استان به مقصد این شهر انجام می‌شود، بنابراین اگر قصد سفر به آن را دارید، حتما در روزهای غیرتعطیل به آن سفر کنید. برای رسیدن به بانه پنج مسیر وجود دارد: از طرف غرب از مرز عراق، از طرف جنوب غرب از کردستان عراق، از طرف جنوب شرق از طرف مریوان و از طرف شمال از شهرستان سقز می‌توان وارد بانه شد.

بانه

کوه آربابا

کوه آربابا نماد شهر بانه محسوب می‌شود. این کوه ۲۲۲۰ متری در جنوب بانه واقع شده و مربوط به دوره‌ دوم زمین‌شناسی است. در سال‌های اخیر این کوه حالت تفرجگاهی نیز پیدا کرده است.

کوه آربابا

روستای گردشگری نجنه

این روستا در ۳۸ کیلومتری شمال غرب بانه در جاده‌ بانه-سردشت قرار دارد. این منطقه به واسطه‌ چشمه‌سارهای پرآب به یکی از سرسبزترین مناطق کردستان تبدیل شده است. در این روستا مجتمع‌های شیلات متعددی قرار دارند که می‌توانید از آن‌ها ماهی تهیه کرده یا همان جا ماهی کبابی میل کنید. در نجنه چند هتل یک و دو ستاره هم برای اقامت وجود دارد. یکی دیگر از جاذبه‌های روستای نجنه، وجود قرآنی با قدمت ۴۵۳ سال در مسجد آن است.

روستای نجنه

بازار بانه

بانه بازار سنتی ندارد. برای خرید به تعداد بسیار زیادی مغازه و پاساژ در سطح شهر وجود دارد که کالاهای باکیفیت‌ها و قیمت‌های مختلف را عرضه می‌کنند. اگر قصد سفر در بهار به بانه را دارید باید بدانید که با وجود هوای مطبوع، اما مسیرها، رستوران‌ها و مغازه‌ها بسیار شلوغ خواهند بود و خبری از تخفیف نیست. بهترین زمان برای سفر به بانه و انجام خریدی آسان، فصل پاییز و زمستان است.

بازار بانه

سقز

سقز که در ۷۰۶ کیلومتری تهران و شمال استان کردستان واقع شده است، در گذشته اولین پایتخت مادها بوده که توسط آشوریان نابود شده است. سقز در بهار و تابستان آب‌وهوایی معتدل دارد.

سقز

تپه باستانی زیویه

این تپه‌ ۱۰۰۰ ساله در منطقه‌ حفاظت‌شده‌ عبدالرزاق در جنوب شرقی سقز و نزدیکی جاده‌ دیواندره-سقز واقع شده است. در بالای این تپه‌ مرتفع، در سالیان بسیار دور اقوام مانایی زندگی می‌کرده‌اند و حال آثار باارزشی از آن دوران کشف شده است.

تپه باستانی زیویه

مسجد دومناره

این مسجد در خیابان امام خمینی در بافت قدیم شهر سقز قرار گرفته است. طبق اسناد قدمت این مسجد به دوران افشاریه برمی‌گردد. این مسجد پلانی مربع شکل دارد و در ساخت آن از مصالحی مثل خشت خام، ملات گل، سنگ‌های لاشه، آجر و چوب استفاده شده است. در دیوارهای این مسجد از کاشی‌های صابونکی با طرح سرو استفاده شده که اثر استاد علی اصفهانی است. علت نام‌گذاری مسجد دومناره، وجود دو مناره‌ رفیع و زیبا در بالای مسجد است.

مسجد دو مناره

حمام حاج صالح

این حمام در بافت قدیمی شهر سقز و در مجموعه‌ بازار تاریخی این شهر قرار دارد. حمام حاج صالح به سبک اصفهانی ساخته شده و قدمتش به دوران صفویه برمی‌گردد. این بنا با کادربندی و آهک‌بری سقف و دیوارها و حکاکی ستون‌ها تزئین شده است. حمام حاج صالح به‌زودی به موزه تبدیل خواهد شد.

 

حمام حاج صالح

کامیاران

در ۶۵ کیلومتری سنندج واقع شده و دارای آب‌وهوایی مطبوع است.

کامیاران

سنگ‌نبشته‌ اورامان (کتیبه‌ تنگی‌ور)

این نقش برجسته که متعلق به تمدن آشور است به‌همراه کتیبه‌ای با خط میخی بین روستاهای تنگی‌ور و یوزیدر در شهرستان کامیاران و بر فراز کوه زینانه قرار دارد. این نقش برجسته تصویری از یک انسان به‌صورت نیمرخ را نشان می‌دهد که کلاهی استوانه‌ای بر سر و شلاقی در دست دارد. کتیبه‌ کنار آن نیز به زبان میخی به ستایش خدایان آشوری و شرح پیروزی‌های این قوم پرداخته است.

روستای پالنگان

این روستا که جز مراکز مهم کردستان در دوران سلجوقی بوده، حالا به‌دلیل هوای مطلوب و دل‌انگیز و آسفالته بودن، در تمام طول سال مورد بازدید گردشگران است. یکی از آثار تاریخی دیدنی این روستا قلعه‌ پالنگان است که از دوره‌ سلجوقیان باقی مانده و حالا در دره‌ تنگور و نزدیک روستا واقع شده است. یکی از ویژگی‌های این روستا وجود مراکز پروش ماهی متعدد است که شما می‌توانید ماهی تازه‌ای را که از رودخانه‌ تنگور گرفته شده، با قیمت مناسب تهیه کنید. حضور عشایر در فصل‌های تابستان و بهار در ارتفاعات این روستا که با برگزاری مراسم سنتی همراه است، یکی دیگر از جاذبه‌های این روستاست. این روستا معماری شبیه روستای ماسوله دارد.

روستای پالنگان

بیجار

دارای زمستان‌های سرد و تابستان‌های معتدل است. بیجار به‌معنای مکان رویش بید است. این شهر که در شرق استان کردستان واقع شده است، بعد از شهر کرد مرتفع‌ترین شهر ایران است و گاهی به آن بام ایران می‌گویند.

بیجار

قلعه قمچقای

در فاصله‌ ۶۰ کیلومتری شمال بیجار و ۱۲ کیلومتری شمال روستای قمچقای، قلعه‌ سلطنتی قمچقای (دره‌ شاهان) قرار دارد که بازدید از آن به علاقه‌مندان معماری کهن پیشنهاد می‌شود. این قلعه که قدمتش به دوران ساسانیان می‌رسد، در سه دوره محل سکونت مادها، پارت‌ها و اشکانیان بوده است. یک ویژگی منحصربه‌فرد این قلعه وجود کتیبه‌ای باستانی با نقش هیروگلیف و خط هیراتیک است که آن را به یکی از قدیمی‌ترین کتیبه‌های نیمه‌تصویری ایران تبدیل می‌کند.

پیست اسکلی بین‌المللی نسار

اگر اهل ورزش‌های زمستانی و تفریحات هیجان‌انگیز و لوکس هستید، حتما به این پیست اسکی که قابلیت اسکی روی برف و چمن را داراست سر بزنید. ویژگی جالب این مکان دسترسی آسان آن است یعنی با ماشین و پای پیاده به‌راحتی می‌توانید از مرکز شهر به این مکان ورزشی برسید. یک ویژگی بسیار مهم دیگر این پیست اسکی قیمت بسیار پایین آن است. ورودی این پیست حدود ۷۰۰۰ تومان است و حتی شما برای یک دوره‌ آموزشی ۱۰ جلسه‌ای بیش از ۵۰۰۰۰ تومان نخواهید پرداخت. این پیست دارای امکاناتی مثل تله‌سیژ، پیست چمن، پارکینگ، هتل و رستوران است.

پیست اسکی نسار

بازار سنتی بیجار

قدمت این بازار به دوران قاجار برمی‌گردد. حتما برای خرید صنایع دستی به‌خصوص فرش و گلیم به این بازار که در مرکز بافت قدیمی شهر بیجار واقع شده، سر بزنید. این بازار دارای معماری سنتی و شامل یک راسته‌ طولانی شمالی-جنوبی، تیمچه‌ حتج شهباز و سرایی به نام امیرتومان است.

بازار بیجار

سایر شهرها

غار باستانی کرفتو (دیواندره)

برای رسیدن به این غار مربوط به دوران نوسنگی باید از دیواندره به‌سمت شمال استان حرکت کنید، این غار در نزدیکی منطقه‌ حفاظت‌شده‌ عبدالرزاق و در ۳۱ کیلومتری شمال غرب دیواندره قرار دارد. این غار یکی از کهن‌ترین غارهای ایران است که نشانگر وجود تمدن و حیات تا دو هزار سال قبل از میلاد است و نمونه‌ای بارز از زندگی پیشنیان قوم کرد در ایران است. غار کرفتو از غارهای طبیعی و آهکی صخره‌ای و چند طبقه است که دارای اتاق‌های تودرتو، راهرو و دالان‌های عبوری است. در بخش‌هایی از این غار، حکاکی‌هایی با دست و کتبیه‌ها دوران پیش از تاریخ دیده می‌شود. بر سردر این غار کتیبه‌ای یونانی وجود دارد، که اسم این غار را هراکلس ذکر کرده است. ورودی غار کرفتو از دامنه‌ کوه ۲۵ متر ارتفاع دارد و برای دسترسی به آن باید از پلکانی فلزی استفاده کنید.

غار کرفتو

بابا گرگر (قروه)

چشمه‌ آب معدنی باباگرگر و بقعه‌ باباگرگر در شهر سردسیر قروه قرار دارند. روستای باباگرگر در حدود ۱۸ کیلومتری شمال شرقی شهرستان واقع شده است. در این روستا چشمه‌ای همیشه جوشان به نام «دنگز» وجود دارد که دارای آبی به رنگ سرخ و گاهی لیمویی است. گفته می‌شود که آب این چشمه برای امراض سودایی و پوستی مناسب است و در درمان سؤهاضمه و دیگر بیماری‌های گوارشی و همچنین راشیتیسم و تورم مؤثر است.

امامزاده بابا گرگر

علاوه بر این چشمه، در کنار روستای باباگرگر آرامگاه یکی از امامزادگان به نام سید جلال مشهور به باباگرگر وجود دارد که گفته می‌شود که از نوادگان امام باقر (ع) است. بنای این مقبره روی صخره‌ سنگی حاصل از آب و گازهای معدنی ساخته شده است. در پایین این بنا سوراخی به قطر ۱۰ سانتی‌متر وجود دارد که بادی با سرعت زیاد و با بوی تند گوگرد از آن خارج می‌شود. زائران بسیاری سکه‌ای در آن می‌اندازند و سپس جلوی سوراخ را با دست گرفته و بعد رها می‌کنند. آن‌ها معتقدند که اگر پس از رها کردن دستشان شی به بیرون پرتاب شود، نیاز آن شخص برآورده می‌شود.

چشمه آب معدنی بابا گرگر

کردستان سرزمین آوا و رنگ است، سفر به آن را از دست ندهید.

نویسنده: راضیه شاهوردی

عکس‌های گالری از ویکی‌مدیا، گوگل مپ و Unsplash؛ عکاسان: محمد جلالی، رفیق رضایی، فرزاد محسن وند

از کجا شروع کنیم

بهترین زمان سفر به کردستان

نقشه جاهای دیدنی، هتل‌ها و رستوران‌ها

map