راهنمای تحصیل در روسیه

سعیده خلیلی‌صفا
سعیده خلیلی‌صفا دوشنبه، ۱۶ مهر ۱۳۹۷ ساعت ۲۰:۰۰
 راهنمای تحصیل در روسیه

با توجه به ارتقای رتبه دانشگاه‌های روسیه در سطح جهان و هزینه ارزان‌تر تحصیل نسبت به سایر کشورهای توسعه یافته، روسیه یکی از مقصدهای جدید علاقه‌مندان به تحصیل در خارج تبدیل شده است.

روسیه که با عنوان رسمی فدراسیون روسیه نیز شناخته می‌شود، پهناورترین کشور جهان واقع در شمال اوراسیا است. این کشور از شمال غرب با نروژ و فنلاند، از غرب با لهستان، اوکراین و بلاروس و از جنوب شرق با چین، مغولستان و کره همسایه است. پایتخت کشور روسیه شهر مسکو و زبان این کشور روسی است.

شهر مسکو که از شهر های بزرگ این کشور است، در بخش مرکزی اروپا قرار دارد که طبق اسناد تاریخی در سال ۱۱۴۷ به وجود آمده است. این شهر از بزرگ‌ترین مراکز علمی و پژوهشی و فرهنگی این کشور محسوب می‌شود و از ۸۰ دانشگاه و مرکز آموزشی برخوردار است.

روسیه علاوه بر اینکه یکی از ابرقدرت‌‌های جهان محسوب می‌شود، در زمینه علمی نیز پیشرفت چشمگیری داشته و دانشگاه‌های این کشور در زمینه‌های علوم پایه، فنی و مهندسی، هوا فضا، هنر و خصوصا نانوبیوتکنولوژی در زمره بهترین دانشگاه‌های جهان قرار دارند. در این رابطه، در رنکینگ جهانی سال ۲۰۱۵ که در دوازدهم مارس توسط آموزش عالی تایمز منتشر شد، دانشگاه ایالتی سن پترزبورگ روسیه برای اولین بار در میان ۱۰۰ دانشگاه برتر جهان قرار گرفت.همچنین، وجود بورسیه‌های تحصیلی روسیه این کشور را یکی از مقصدهای علاقه‌مندان به تحصیل در خارج تبدیل کرده است.

چگونگی نظام آموزشی و مدت هر مقطع تحصیلی

راهنمای تحصیل در روسیه

تحصيلات‌ پيش‌ از دانشگاه‌

دوره آموزش ابتدايی در كشور روسيه ۹ سال به طول می‌انجامد. دانش‌آموزان سپس می‌توانند در دبيرستان‌های متوسطه به‌مدت دو سال تحصيلات خود را ادامه دهند و ديپلم دبيرستان دريافت نمايند يا در مدارس حرفه‌ای يا مؤسسات آموزشی غير دانشگاهی به‌مدت چهار سال ادامه تحصيل داده و ديپلم دريافت کنند. دانش‌آموختگان دبيرستان‌های متوسطه مجاز به ادامه تحصيل در مؤسسات آموزش عالی هستند.

تحصيلات‌ دانشگاهی

آموزش عالی در كشور روسيه توسط مؤسسات آموزش عالی دولتی و غير دولتی ارائه می‌شود. آموزش عالی در كشور روسيه تحت نظارت وزارت آموزش و علوم است. اداره نظارت فدرال در آموزش و علوم مسئول تضمين كيفيت در آموزش محسوب می‌شود. در كشور روسيه سه سطح آموزش عالی وجود دارد:

  • آموزش عالی ناتمام؛
  • دوره كارشناسی؛
  • تحصيلات تكميلی شامل دوره كارشناسی ارشد و ديپلم تخصصی.

همچنين، دوره‌های تحصيلات تكميلی در كشور روسيه به‌طور سنتی شامل دو سطح از دوره‌های دكتری است؛ دوره نامزد علوم سطح اول (معادل دوره Ph.D) و دوره دكترای علوم سطح دوم (بالاترين درجه علمی كشور).

راهنمای تحصیل در روسیه

دوره‌های تحصيلی

۱. دوره آموزش عالی ناتمام: شامل حداقل دو سال تحصيل در برنامه‌های آموزش عالی. دانشجويان در صورت ترک دانشگاه در اين مرحله، می‌توانند مدرک تحصيلات عالی ناتمام دريافت کنند و در مشاغلی كه نيازمند آشنايی محدود با تحصيلات عالی هستند، مشغول به كار شوند يا تحصيلات خود را ادامه دهند.

۲. Bakalavr) Bachelor): شامل حداقل چهار سال تحصيل در مؤسسات آموزش عالی ۵۰٪ برنامه‌های درسی منطبق با استانداردهای آموزشی دولتی و ۵۰٪ ديگر توسط خود دانشگاه‌ها طراحی و تدوين می‌شود.

۳. Magistr) Master) و Specialist Diploma: مدرک Magistr شامل دو سال تحصيل پس از دوره Bakalavr و دفاع از پايان‌نامه و گذراندن امتحانات نهايی است. مدرک Specialist Diploma به دو طريق ارائه می‌شود: حداقل يک سال تحصيلی پس از دوره Bakalavr يا پنج تا ۶ سال تحصيلی پيوسته پس از ديپلم دبيرستان. مدرک Specialist Diploma نشان‌دهنده يک تخصص حرفه‌ای است و دارندگان اين مدرک مجاز به فعاليت در مشاغل تخصصی و ادامه تحصيل در دوره دكتری هستند. اين مدرک پس از اتمام تحصيلات، دفاع از پايان‌نامه و گذراندن امتحانات نهايی به دانش‌آموختگان ارائه می‌شود.

۴. Kandidat Nauk و Doctor Nauk:

۴.۱. Kandidat Nauk: شامل حداقل سه سال تحصيلی با داشتن مدرک Specialist Diploma يا Magistr) Master). دانشجويان در اين دوره با روش‌های مختلف تحقيق و آموزش آشنا می‌شوند و در برخی دروس رشته مربوط امتحان می‌دهند. پس از تهيه رساله دكتری و دفاع از آن، مدرک Kandidat Nauk به دانش‌آموختگان ارائه می‌شود.

۴.۲. Doctor Nauk: اين دوره طول مشخصی ندارد و می‌تواند پنج تا ۱۵ سال به طول انجامد. اين دوره پس از دوره Kandidat Nauk بوده و با دفاع از رساله به اتمام می‌رسد. اين دوره در بسياری از كشورهای ديگر معادلی ندارد.

راهنمای تحصیل در روسیه

نحوه‌ ارزشيابی مدارک تحصيلی

  • مدرک Bakalavr) Bachelor) با حداقل چهار سال تحصيل در دانشگاه‌های معتبر به شرط دارا بودن ديپلم ۱۲ ساله دبيرستان يا پيش دانشگاهی "كارشناسی" ارزشيابی می‌شود.
  • مدرک Magistr با حداقل یک تا دو سال تحصيل به شرط دارا بودن مدرک كارشناسی معتبر "كارشناسی ارشد" ارزشيابی می‌شود.
  • مدارک Specialist Diploma با حداقل پنج تا ۶ سال تحصيل پيوسته به شرط دارا بودن ديپلم ۱۲ ساله دبيرستان يا پيش دانشگاهی، پس از بررسی علمی كه شامل آزمون كتبی و يا مصاحبه علمی است، در صورت موفقيت "كارشناسی ارشد" ارزشيابی می‌شود.
  • مدرک Kandidat Nauk با حداقل سه سال تحصيل در دانشگاه‌های معتبر به شرط دارا بودن مدرك كارشناسی‌ارشد معتبر و ارائه دو مقاله علمی ‌از رساله دكتری در نشريات علمی- پژوهشی معتبر "دكتری" ارزشيابی می‌شود.

زبان مراکز آموزشی و دانشگاهی

تحصیل در روسیه عمدتا به زبان روسی است، اما تحصیل در برخی از رشته‌ها از جمله پزشکی به زبان انگلیسی هم میسر است.

راهنمای تحصیل در روسیه

میانگین هزینه تحصیل در روسیه

اگرچه شهریه دانشگاه‌های روسیه نسبت به سایر کشورهای توسعه‌یافته پایین‌تر است، ولی با توجه به رشته و مقطع تحصیلی شهریه دانشگاهی متفاوت است. در دوره کارشناسی میانگین شهریه سالانه از ۱۲۰۰ دلار تا ۶۶۰۰ دلار، در دوره کارشناسی ارشد بین ۱۴۰۰ تا ۷۸۰۰ دلار و در دوره دکتری بین ۱۲۴۰ تا ۴۳۰۰ دلار متغیر است.

میانگین هزینه زندگی در روسیه

اغلب دانشگاه‌های برتر روسیه در سه شهر مسکو، سن پترزبورگ و تومسک قرار دارند و در این رابطه، هزینه زندگی در دو شهر مسکو و سن پترزبورگ بالاتر از سایر شهرها است. البته هزینه زندگی فارغ از شهر یا کشور رابطه مستقیمی با سبک زندگی فرد دارد. برای مثال، هر دانشجو به‌طور متوسط باید ۱۰۰ تا ۳۰۰ دلاراز بابت اجاره مسکن، ۱۵۰ دلار از بابت تسهیلاتی مانند آب و... ۱۶۰ تا ۳۲۰ دلار از بابت تهیه خواروبار و رستوران پرداخت کند. البته هزینه‌های جانبی دیگری مانند حمل و نقل، اینترنت، پوشاک و... را نیز باید به این فهرست اضافه کرد.

راهنمای تحصیل در روسیه

محدودیت سنی برای تحصیل در روسیه

از آنجا که مبنای آموزش عالی در روسیه بر این است که هر کس در هر سنی از حق آموزش عالی برخوردار است، سقف سنی برای ورود به دانشگاه‌های روسیه وجود ندارد.

برترین دانشگاه‌های روسیه

نام دانشگاهرنکینگ جهانی بر اساس وب‌سایت topuniversities
Lomonosov Moscow State University۹۵
Novosibirsk State University۲۵۰
Saint Petersburg State University۲۴۰
Tomsk State University۳۲۳
(Moscow Institute of Physics and Technology (MIPT/Moscow Phystech۳۵۵
Bauman Moscow State Technical University۲۹۱
(National Research Nuclear University MEPhI (Moscow Engineering Physics Institute۳۷۳
(National Research University Higher School of Economics (HSE University۳۸۲
(Moscow State Institute of International Relations (MGIMO University۳۷۳
National Research Tomsk Polytechnic University۳۸۶

بورسیه تحصیلی دانشگاه‌های روسیه

اغلب بورسیه های تحصیلی روسیه توسط دانشگاه‌های این کشور و برای مقاطع تحصیلات تکمیلی ارائه می‌شوند.

راهنمای تحصیل در روسیه

تعطیلات پایان سال تحصیلی

سال تحصیلی دوره‌های اصلی (از سال تحصیلی اول تا ششم) ده ماه طول می‌کشد و به دو ترم تقسیم می‌شود: ترم اول (از اول سپتامبر تا ۲۵‌ام ژانويه) و ترم دوم (از نهم فوریه تا سوم ژوئن). در پایان هر ترم (در ماه ژانويه و ژوئن) دوره امتحانات را برگزار می‌شود و فاصله‌ بین ترم‌ها شامل تعطیلات زمستانی به‌مدت دو هفته (از ۲۵ ژانويه تا ۹ فوریه) و تعطیلات تابستانی به‌مدت دو ماه (از اول جولای تا سوم آگوست) است.

بیمه تحصیلی و درمانی دانشجو در روسیه

پیش از ورود دانشجو به روسیه مرکز آموزشی روسی کارت بیمه سلامت را تنظیم می‌کند. کارت بیمه سلامت در سراسر روسیه اعتبار دارد. طی سه روز پس از ورود به روسیه دانشجو کارت اصلی را دریافت می‌کند. این کارت تضمین می‌کند که در صورت بیماری دانشجو کمک پزشکی و درمانی را به‌صورت کامل دریافت می‌کند.

راهنمای تحصیل در روسیه

آب و هوای روسیه

آب و هوای آن به‌دلیل وسعت زیادی که دارد در نقاط مختلف متفاوت است. در مناطق شمالی این کشور، هوا بسیار سرد است و سردی هوا به‌گونه‌ای است که حتی خاک آن نیز یخ می‌زند. در مقابل، مناطق جنوبی روسیه همیشه سرسبز است. این مناطق زمستان‌های طولانی و فوق‌العاده سرد و تابستان‌های کوتاه و گرم و خشکی دارد. مناطق مرکزی روسیه نیز از آب و هوای اروپایی برخوردار است.

کار و ویزای دانشجویی در روسیه

کلیه دانشجویان خارجی به‌جز دانشجویان تبعه یکی از کشورهای مستقل مشترک المنافع باید از سفارت یا کنسولگری روسیه در کشور محل زندگی خود ویزای تحصیلی دریافت کنند. ویزای تحصیلی روسیه به این صورت است که در ابتدا یک ویزای دانشجویی برای مدت سه ماه صادر می‌شود.

پس از این دوره، دانشجو باید به بخش محلی اداره امور مربوط به مهاجرت برای صدور ویزا درخواست دهد. FMS یک ویزای یک ساله را امضا و تائید می‌کند و به دانشجو اجازه می‌دهد تا در مدت اعتبار ویزای خود به روسیه سفر کند. پس از اتمام اعتبار ویزا، دانشجو باید برای یک برنامه طولانی مدت یک ساله درخواست دهد و این ویزا با توجه به‌مدت تحصیل در این کشور تمدید می‌شود.

راهنمای تحصیل در روسیه

شرایط کار دانشجویی

قولنین مهاجرتی کشور روسیه به دانشجویان خارجی اجازه می‌دهد تا ضمن تحصیل خود مشغول به کار شوند. دانشجویان خارجی که در دانشگاه‌های معتبر روسی تحصیل می‌کنند و با ویزای تحصیلی وارد کشور روسیه شده‌اند شرایط کار قانونی ضمن تحصیل را دارند. نکته قابل‌توجه در این رابطه این است که دانشجو می‌تواند در داخل یا خارج از دانشگاه مشغول به کار شود با این تفاوت که برای کار کردن در دانشگاه محل تحصیل خود مستلزم دریافت اجازه کار از اداره مهاجرت کشور روسیه نیستند. دانشجویان خارجی جویای کار که می‌خواهند خارج از دانشگاه مشغول به کار شوند، نیاز به دریافت اجازه کار دارند.

مطالب مرتبط:

دیدگاه