راهنمای تحصیل در فرانسه

سعیده خلیلی‌صفا
سعیده خلیلی‌صفا دوشنبه، ۴ تیر ۱۳۹۷ ساعت ۲۰:۰۰
راهنمای تحصیل در فرانسه

فرانسه علاوه بر جاذبه‌های گردشگری مشهور، به دلیل برخورداری از دانشگاه‌های رده بالایی مانند سوربن و...، یکی از محبوب‌ترین گزینه‌های دانشجویان بین‌المللی برای ادامه تحصیل است.

فرانسه هر ساله بیش از ۲۳% از بودجه ملی را به آموزش اختصاص می‌دهد و به دقت کیفیت آموزش‌های ارائه شده و مدارک اعطا شده را زیر نظر دارد. از طرفی، دانشگاه‌های فرانسه در رتبه‌بندی‌های مختلف جهانی همواره در لیست برترین دانشگاه‌ها قرار گرفته‌اند. علاوه بر این، تحصیل رایگان در فرانسه نیز یکی از عوامل مهمی است که این کشور را به یکی از مقصدهای محبوب علاقه‌مندان به تحصیل در خارج کرده است.

راهنمای تحصیل در فرانسه

چگونگی نظام آموزشی و مدت هر مقطع تحصیلی

تحصيلات‌ پيش‌ دانشگاهی

راهنمای تحصیل در فرانسه

در کشور فرانسه آموزش کودکان با دوره آمادگی از پنج سالگی آغاز می‌شود. تحصيلات دوره ابتدايی از ۶ سالگی شروع می‌‏شود و پنج سال به طول می‌انجامد. سپس کليه دانش آموزان به يک دوره چهار ساله اجباری وارد می‌شوند.

بعد از آن دوره تحصيلات متوسطه عمومی را آغاز می‌کنند و به مدت سه سال ادامه می‌دهند. مجموع تحصيلات پيش دانشگاهی در فرانسه ۱۲ سال است که منجر به اخذ مدرک ديپلم دبيرستان (Bac (Baccalauréat می‌شود.

‌تحصيلات‌ دانشگاهی

تحصيلات عالی در فرانسه در دانشگاه‌ها، مدارس عالی مهندسی و مؤسسه‌های هنرهای زيبا امکان‌پذير است. کسانی می‌توانند به دانشگاه‌ها و مؤسسات فوق راه يابند که ديپلم دبيرستان را گرفته باشند. برای ورود به مراکز آموزش عالی ديگری مانند مدارس عالی دولتی (Ecole Nationale)، مدارس عالی خصوصی و نيز مؤسسه‌هايی که برای تربيت نيروهای متخصص تأسيس شده‌اند، از داوطلبان امتحان تخصصی می‌گيرند. در فرانسه شرط ورود به دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی برای خارجيان قبولی در امتحان ورودی سراسری زبان است.

پس از برگزاری کنفرانس اروپا در سال ۱۹۹۸ که طی آن تصميم گرفته شد کشورهای اروپايی برای تسهيل در مقايسه و تشخيص مدارک تحصيلی در قالبی يکسان اعطای مدرک نمايند، نظامی جديد برای مقاطع تحصيلی آموزش عالی در کشور فرانسه مشهور به (LMD (Licence, Master, Doctorat اعلام شد که از سال ۲۰۰۲ به اجرا در آمد.

راهنمای تحصیل در فرانسه

اين نظام مبتنی بر سيستم آموزشی واحدی موسوم به (ECTS (European Credit Transfer System بوده و در آن دوره‌های تحصيلی شامل دو سطح قبل از ليسانس و بعد از ليسانس است که اولی شامل سيکل اول و دومی خود در دو سطح سيکل دوم و سوم تعريف می‌شود.

‌دوره‌های تحصیلی

راهنمای تحصیل در فرانسه

دوره اول يا قبل از ليسانس (سیکل اول)

۱. Diplome d'Etude Universitaire Général) DEUG) يا ديپلم تحصيلات عمومی دانشگاهی

۲. Brevet de Technicien Supérieur) BTS) یا گواهينامه تکنسين عالی

۳. Diplome Universitaire de Technologie) DUT) یا ديپلم مؤسسه های فناوری دانشگاهی

۴. Diplôme d'Etudes Universitaires Scientifiques et Techniques) DEUST) ديپلم تحصيلات دانشگاهی علمی و فنی

کليه دوره های يادشده شامل حداقل دو سال تحصيل بعد از ديپلم متوسطه است که به موازات سيستم‌های جديد شامل ۱۲۰ واحد اروپايی است.

۵. Licence یا Licence Professionelle: به طور متعارف شامل ۶ ترم يا سه سال تحصيلات نظری، روش شناختی و کاربردی است که ۱۸۰ واحد را دربر می‌گيرد (هر ترم ۳۰ واحد). شرط ورود به اين دوره داشتن ديپلم دبيرستان يا مدرک معادل آن است. دارندگان مدارک DUT و BTS با يک سال تحصيل می‌توانند Licence Professionelle را دريافت کنند.

۶‌‌‌. Maitrise: يك‌ سال‌ تحصيل‌ بعد از Licence يا چهار سال تحصيل بعد از ديپلم دبيرستان (طول‌ دوره‌ ‌‌مجموعاً چهار سال) را دربر می‌گيرد.

۷. Maitrise de Science et de Gestion) MSG) وMaitrise de Science et Technique) MST): شامل حداقل چهار سال تحصيل بعد از ديپلم، يا دو سال تحصيل بعد از DEUG و دوره‌های مشابه يا يک سال تحصيل بعد از Licence است.

شامل حداقل چهار سال تحصيل بعد از ديپلم، يا دو سال تحصيل بعد از DEUG و دوره‌های مشابه  يا يک سال تحصيل بعد از Licence است.

راهنمای تحصیل در فرانسه

دوره دوم يا بعد از ليسانس (سيکل دوم)

۱.Master: شامل دو سال (چهار ترم) آموزش و پژوهش، گذراندن ۱۲۰ واحد اروپايی و به همراه پايان نامه است و سال اول و دوم آن به ترتيب به Master I و Master II شناخته می‌شود. اين دوره به دو صورت ارائه می شود:

  • Master de Recherche يا پژوهشی؛ دو سال درس و پژوهش، ۱۲۰ واحد اروپايی و پايان‌نامه.
  • Master Professionel يا حرفه‌‏ای؛ دو سال درس و کار حرفه‌ای، ۱۲۰ واحد اروپايی و پايان‌نامه.

۲. Diplome Ingenieur شامل حداقل پنج سال تحصيل بعد از ديپلم متوسطه يا هنرستان يا سه سال بعد از DEUg يا دوره آمادگی موسوم به Préparatoire و به همراه پايان‌نامه است.

۳. Diplme d'Etudes Approfondies) DEA‌) و DESS دوازده‌ تا هجده‌ ماه‌ تحصيل‌ بعد از دوره‌ Maîtrise كه‌ شامل‌ دو مرحله‌ درس‌ و پژوهش‌ و به همراه پايان‌نامه است.

۴.  ديپلم‌‌های معماری موسوم به‌DPLG،DESA: شامل ۴٫۵ تا پنج سال تحصيل بعد از ديپلم متوسطه به همراه پايان‌نامه است.

۵. Magistrat: شامل حداقل پنج سال تحصيل بعد از ديپلم متوسطه يا هنرستان و به همراه پايان‌نامه است.

سيکل سوم

Doctorat شامل حداقل سه سال پژوهش پس از Master de Recherche يا به عبارتی هشت سال تحصيل بعد از ديپلم دبيرستان و گذراندن واحدها بر اساس نظر Ecole Doctorat می‌شود و همراه پايان‌نامه است.

راهنمای تحصیل در فرانسه

‌نحوه‌ ارزشيابی مدارک تحصیلی

۱. مدارک DUT، BTS، DEUG، DEUST به مأخذ «کاردانی» ارزشيابی می‌شوند.

۲. مدرک Licence «کارشناسی» ارزشيابی می‌شود.

۳. مدرک Licence Professionnelle «کارشناسی حرفه‌ای» ارزشيابی می‌شود.

۴. مدرک Maitrise و نيز مدارک MSG و MST به مأخذ «کارشناسی» ارزشيابی می‌شوند.

۵. مدرک Master برای دوره پژوهشی (Recheche) «کارشناسی ارشد» و برای دوره حرفه ای (Professionnel) «کارشناسی ارشد حرفه‌ای» ارزشيابی می‌شود.

۶. مدارک DEA و DESS به مأخذ «کارشناسی ارشد» ارزشيابی می‌شوند.

۷. مدارک Diplome Ingenieur به مأخذ «کارشناسی ارشد» ارزشيابی می‌شوند.

۸. مدارک DPLG ،DESA : به مأخذ «کارشناسی ارشد» ارزشيابی می‌شوند.

۹. مدرک Magistrat به مأخذ «کارشناسی ارشد» ارزشيابی می‌شوند.

۱۰. مدارک معماری موسوم به DPLG و DESA به مأخذ «کارشناسی ارشد» ارزشيابی می‌شوند.

۱۱. کليه مدارک Doctorat «دکترا» ارزشيابی می‌شوند.

راهنمای تحصیل در فرانسه

زبان مراکز آموزشی و دانشگاهی

متقاضیان تحصیل در دانشگاه‌های فرانسه باید به زبان فرانسه تسلط داشته باشند، زیرا تحصیل در این دانشگاه‌ها به زبان فرانسوی انجام می‌شود. البته تحصیل در فرانسه به زبان انگلیسی نیز امکان‌پذیر است، ولی دارای هزینه است. هزینه تحصیل در فرانسه به زبان انگلیسی از هر ترم ۱۵۰ یورو تا ۹۰۰ یورو متفاوت است.

میانگین هزینه تحصیل در مقاطع مختلف

هزینه‌های تحصیل در دانشگاه‌های فرانسه بر اساس نوع دانشگاه، رشته متفاوت است. جای تردیدی نیست که تحصیل در دانشگاه‌های دولتی به دلیل تقبل کردن بخشی از هزینه‌ها توسط دولت فرانسه بسیار ارزان‌تر و حتی رایگان است. دولت هر ساله حدود ۱۰,۰۰۰ یورو به ازای هر دانشجو و هر رشته برای دانشگاه‌های دولتی می‌پردازد.

راهنمای تحصیل در فرانسه

میانگین هزینه زندگی در سال برای یک دانشجو

هزینه‌های زندگی در فرانسه بر اساس شهر محل زندگی، نوع زندگی افراد و… متفاوت است. با وجود اینکه فرانسه در ردیف ده کشور گران دنیا رتبه‌بندی شده است، اما تسهیلاتی که این کشور برای دانشجویانش در نظر گرفته را نیز نباید فراموش کرد. تسهیلاتی مانند رستوران‌های دانشجویی، خوابگاه دانشجویی، تخفیف‌هایی برای حمل و نقل، سینما، استفاده از باشگاه‌های ورزشی، کتابخانه و… .

با توجه به اعلام سفارت فرانسه در ایران، با در نظر گرفتن تخفیفات مربوط به دانشجویان، متوسط بودجه و هزینه ماهانه مورد نیاز دانشجویان در پایتخت این کشور یعنی پاریس حدود ۱۱۰۰ پوند و برای شهرهای دیگر حدود ۸۰۰ یورو است.

محدودیت سنی برای تحصیل در فرانسه

افراد در تمام سنین می‌توانند به هر کدام از کالج‌ها و دانشگاه‌های این کشور برای تحصیل رایگان مراجعه کنند.

برترین دانشگاه‌های فرانسه

نام دانشگاهرنکینگ جهانی بر اساس گزارش وب‌سایت topuniversities
(Paris Sciences et Lettres Research University (PSL۵۰
(Ecole Polytechnique (ParisTech۶۵
Sorbonne University۷۵
CentraleSupélec۱۳۷
École Normale Supérieure de Lyon۱۵۳
Sciences Po۲۲۱
Université Paris-Sud 11۲۳۹
École des Ponts ParisTech۲۶۳
Université Grenoble-Alpes۲۸۹
Université Paris Diderot - Paris 7۲۹۵

بورسیه تحصیلی دانشگاه‌های فرانسه

برای دانشجویان بین‌المللی، بورس تحصیلی در برخی از دانشگاه‌‌های فرانسه، توسط وزارت امور خارجه فرانسه یا سفارت این کشور ارائه می‌شود.

بعضی دانشگاه‌ها به دانشجویان زیر ۳۰ سال و دارای صلاحیت‌های لازم سالانه بورسیه‌ای ۱۰,۰۰۰ یورویی اعطا می‌کنند.

وزارت امور خارجه فرانسه کمک هزینه تحصیلی را از طریق بورس تحصیلی عالی ایفل ( The Eiffel Excellence Scholarship Programme) ارائه می‌دهد، به ویژه برای دانشجویانی که در دوره‌های کارشناسی ارشد (۱,۱۸۱ یورو در ماه) و دکتری (۱,۴۰۰ یورو در ماه) ثبت نام می‌کنند.

اکثر کمک‌های مالی بر اساس نیاز مالی به دانشجویان کمتر از ۲۸ سال اعطا می‌شوند. مبلغ اعطاشده به عنوان کمک هزینه تحصیلی بر اساس ارزیابی معیارهای اجتماعی بین ۱,۶۰۶ تا ۴,۶۰۰ یورو در سال متغیر است. در عین حال کسانی که واجد شرایط دریافت کمک مالی هستند، شامل معافیت یا کاهش هزینه‌ی پوشش بیمه می‌شوند. (لیست بورسیه‌‌های برتر فرانسه)

راهنمای تحصیل در فرانسه

تعطیلات پایان سال تحصیلی

ترم پاییز معمولا در اواخر ماه سپتامبر و ترم بهاره معمولا در اوایل فوریه آغاز می‌شود و در پایان هر ترم امتحانات جامع برگزار می‌شود. مدارس و دانشگاه‌های فرانسه در تعطیلات کریسمس، روزهای مقدس مسیحی و عید پاک تعطیل هستند.

بیمه تحصیلی و درمانی دانشجو در فرانسه

در طول مدت تحصیل، دانشجویان خارجی از بیمه کامل مانند دانشجویان فرانسوی بهره‌مند می‌شوند.

آب و هوای فرانسه

آب و هوای این کشور از شهری به شهر دیگر متفاوت است. دمای هوای پاریس هیچگاه خیلی سرد نمی‌شود و به ندرت شاهد بارش برف است. بارش باران نیز در پاریس به صورت نم‌نم و همراه با مه است و معمولا بیشتر از یک روز به طول می انجامد.

خشک‌ترین ماه سال، ماه مه است و خشک‌ترین بخش کشور فرانسه سواحل مدیترانه در جنوب آن است. بارندگی در فصل‌های بهار و پاییز بسیار سنگین است و گاهی در شهر کن بسیار بیشتر از شهر پاریس است.

کار و ویزای دانشجویی در فرانسه

راهنمای تحصیل در فرانسه

فرانسه یکی از کشورهای اروپایی عضو پیمان شینگن است و بالطبع ویزای تحصیلی نیز دارای شرایط و ضوابط خاصی است؛

  • ویزای شینگن (کوتاه مدت): اگر مطالعات متقاضی کمتر از سه ماه طول بکشد، متقاضی باید برای ویزای شینگن اقدام کند. این نوع ویزا غیرقابل تمدید است.
  • ویزا برای امتحانات ورودی: چنانچه متقاضی قصد شرکت در امتحانات ورودی دانشگاه‌ها یا کنکور پزشکی فرانسه را داشته باشد، می‌تواند برای ویزای تحصیلی اقدام کند. در صورت موفقیت در امتحان، متقاضی مجاز به درخواست مجوز اقامتی تجدیدپذیر با اعتبار یک‌ ساله است.
  •  ویزای موقت بلند مدت: ویزای مدرک تحصیلی به مدت یک ماه، ویزای دانشجویی موقت است که به دانشجو امکان می‌دهد تا در فرانسه برای مدت شش ماه تحصیل کند. با این ویزای دانشجویی فرانسه نیازی به درخواست مجوز اقامت به صورت جداگانه وجود ندارد.
  • ویزای طولانی مدت: اگر مدت زمان تحصیل بیشتر از شش ماه در فرانسه طول بکشد، دانشجو باید برای دریافت ویزای اقامت طولانی مدت یا اقامت طولانی مدت موسوم به VLT-TS اقدام کند. این ویزا به عنوان مجوز اقامت عمل می‌کند و تا پایان مدت تحصیل اعتبار دارد (معمولا سه سال برای مدرک لیسانس، دو سال برای برنامه‌ی کارشناسی ارشد و چهار سال برای یک دکترا) طول می‌کشد.

اخذ ویزا برای والدین یا همسر دانشجو

ویزای همراه فرانسه به خانواده وابسته دانشجو (همسر و فرزندان زیر ۱۸ سال) اعطا می‌شود. جهت درخواست ویزای همراه، متقاضی اصلی باید حداقل مجوز اقامت یکساله در فرانسه داشته باشد. همچنین، برای پرداخت هزینه‌های زندگی اعضای خانواده، متقاضی اصلی باید درآمد کافی در فرانسه یا حساب بانکی به مبلغ کافی داشته باشد.

در صورتی که متقاضی اصلی دانشجو باشد و پیش از اخذ ویزای تحصیلی همسر و فرزند داشته باشد، در صورتی می‌تواند برای اخذ اقامت خانواده خود اقدام کند که پس انداز کافی برای پرداخت هزینه هر یک از اعضای خانواده به مدت حداقل یکسال داشته باشد.

راهنمای تحصیل در فرانسه

شرایط کار دانشجویی

دانشجویان می‌توانند در هنگام تحصیل در فرانسه برای کسب درآمد کار کنند. هر دانشجو با پذیرش در دانشگاه یا موسسات آموزشی و کسب اجازه اقامت می‌تواند حداکثر ۹۶۴ ساعت در سال کار کنند که معادل با ۶۰ درصد ساعات کار تمام وقت است. کار دانشجویی ممکن است در ارتباط با رشته تحصیلی دانشجو نباشد، ولی به او کمک می‌کند تا از هزینه‌های زندگی دانشجویی خود بکاهد.

دانشجویان ایرانی برای کارهای نیمه وقت دانشجویی نیازی به دریافت اجازه یا گواهی نیست. درج عنوان اجازه کار روی کارت اقامت دانشجویی یا رسید پرونده اقامت (Récépissé) کافی است.

لازم به ذکر است که در فرانسه حداقل دستمزد که اصطلاحا به آن SMIC می‌گویند، ۹ یورو ناخالص در ازای یک ساعت کار مفید است. از این جهت ناخالص (Brut) گفته می‌شود که حدود ۲۰ درصد این مبلغ به منظور تامین اجتماعی کسر می‌شود.

مطالب مرتبط:

دیدگاه