دیدنی های آگرا، سرزمین معابد هفتاد و دو ملت؛ هند (قسمت دوم)
آگرا سومین شهر بزرگ هند، یکی از بهترین مجموعه ها از دیدنی های هتد است که جاذبه هایی همچون قلعه سرخ آگرا، مسجد نگینا، خاص محل و کاخ جهانگیر سیکاندرا را در خود جای داده است. با کجارو همسفر باشید.
مقالههای مرتبط:
هند؛ سرزمین افسانهها و خدایان، سرزمینی پر از راز و رمز رویایی با تاریخ و فرهنگی غنی است.
هنگامه گردش در این سرزمین، معابد و ساختمانهای بسیاری خودنمایی میکنند، اما بازدید از آگرا با رمز و راز و زیبایی خیرهکننده تاجمحل و قلعه سرخفامش حکایت دیگری است. آگرا (Agra) سومین شهر بزرگ در ایالت اوتار پرادش هندوستان است. این شهر درکنار رودخانه یامونا (جمنا) قرارگرفته و از دهلی پایتخت هند، با قطار تنها دو ساعت و نیم، با ماشین چهار ساعت و با هواپیما ۳۰ دقیقه فاصله دارد. در بخش نخست، با تاج محل، مسجد جامع و چندی دیگر از دیدنیهای آگرا همراه شدیم، در ادامه با سایر جاذبههای دیدنی زیبای افسونگر شبه قاره هند آشنا میشویم.
قلعه سرخ فام آگرا
با وجود تاج محل در شهر آگرا، شاید قلعهی آگرا، که یکی از بهترین دِژهای مغولی در هند است، آنچنانکه باید خودنمایی نکند. آگرا قلعهای است ساختهشده از ماسهسنگ قرمز که رنگ سرخش نیز به همین سبب است. این دژ سرخ در ۲٫۵ کیلومتری از بنای خواهری خود یعنی تاج محل قرار گرفته است و بهدلیل فضای هموار بین این دو بنا، بهراحتی از قلعهی آگرا میتوان تاج محل باشکوه را تماشا کرد.
بیشتر بخوانید:
در حال حاضر دروازه عمار سینگ تنها راه ورودی به دِژ است که شما بلیط خود را از این ورودی میتوانید تهیه کنید. نمودارسازی مارپیچ دروازه عمار سینگ به انگیزه سردرگم کردن تازندگان و دشمنان است. پس از ورود یک راه مستقیم شما را به سوی مسجد مروارید یا مسجد موتی راهنمایی میکند که همیشه بسته است.
سمت راست شما، درست پیش از رسیدن به مسجد موتی، سالن بزرگی بههمراه تخت پادشاهی قرار دارد به نام «دیوان ایام». سلطان شاه جهان از دیوان ایام بهعنوان سالن رسیدگی به امورات داخلی و شنیدن دادخواهی مردم استفاده میکرد. درست در مقابل سالن، قبر کوچک و نسب تا ناهمگنی است که متعلق به ستوان جان کالوین است؛ او یکی از فرماندهان استانهای شمالی بوده است.
مسجد نگینا
در سوی چپ ایوان، پلکان کوچکی شما را به حیاط بزرگی میرساند. راسته چپ حیاط مسجد نفیس و کوچک «نگینا» دیده میشود. مسجد نگینا در سال ۱۶۳۵ و به فرمان شاه جهان برای بانوهای دربار ساختهشده است. در پایین مسجد نیز بازاری برای بانوان دربار قرار داشته است.
در بخش عقبی میان سرا و در درازی دیوار شرقی قلعه، «دیوان خاص» آرام دارد که ویژه سران و بزرگان بوده است. زمانی تخت افسانهای و طاووس نشان شهریار شاه جهان که مزیّن به الماس کوه نور بوده، در این دیوان قرار داشته است. پس از آن اورنگ زیب پسر شاه جهان آن را به دهلی برد و نادرشاه افشار در سال ۱۷۳۹ آن را به ایران آورد. پس از قتل نادرشاه افشار، الماس کوه نور را از تخت جدا کردند و آن الماس به فروش رفت. مشرف بر رودخانه و روبهروی تاج محل، تخت جهانگیر قرار دارد. تخت جهانگیر که یک ورقه سنگی بزرگ سیاهرنگ با نوشتههایی در پیرامون آن است دیده میشود. این تخت در زمان شهریاری جهانگیرخان ساختهشده است.
ببینید:
خاص محل و کاخ جهانگیر
هنگامی که رو به رودخانه ایستادهاید، در سوی راست شما «شیش محل» که قصری آیینهای است قرار دارد. دیوارهای درونی کاخ با آینهکاری آذین شده است. این قصر چندگاهی برای بازسازی بسته بوده و از وضعیت فعلی وی خبری در دست نیست. همان طور که در بخش شرقی قلعه راه بروید به «خاص محل» و برج مسمان خواهید رسید. خاص محل، قصر مرمرین هشت ضلعی فوقالعادهای است که شاه جهان هشت سال واپسین عمرش را در آن زندانی شده بود و درست در جایی قرار داشت که از آن به تاج محل، مقبره همسرش خیره میشد. «مسجد مینا»، مسجد اختصاصی وی درست در پشت این قصر قرار دارد که در حال حاضر بسته است و بازدید همگانی ندارد.
سیکاندرا
سیکندرا (Sikandra) نام شهرکی است که در نزدیکی شهر آگرا در ایالت اوتار پرادش در کشور هندوستان واقع است و آرامگاه جلالالدین محمد اکبر سومین و بزرگترین پادشاه دودمان گورکانیان هند در آن ساخته شده است. آرامگاه اکبر که به نام منطقه یعنی سیکاندرا آوازه دارد در گسترهای نزدیک به ۱۱۹ جریب یا ۴۸۲۰۰۰ مترمربع ساختهشده است.
این بنا با ماسهسنگ قرمز ساخته شده و با مرمر جواهر نشان شده است. اکبر به این رنگ از سنگ بسیار علاقه داشت و اغلب سازههای ساختهشده در زمان او با این مصالح ساختهشده است. اکبر بهجای دهلی شهر اگرا را بهعنوان پایتخت برگزید و در آباد نی این شهر بسیار مؤثر بود. اکبر سعی به سازش رساندن بین ادیان مختلف رایج در هند کرد. او اهل تساهل بود و هنگام فرمانروایی دیرپا و با اقتدار خود، سهم عمدهای در برپایی آرامش در شبه قاره هند و شکوفایی شاهنشاهی گورکانیان به عهده داشت. از او بهعنوان بزرگترین پادشاه هندوستان یاد میشود.
بیشتر بخوانید:
اکبر ساخت این آرامگاه را پیش از فوت برای خودش در سال ۱۶۰۰ آغاز کرد وانگهی این بنا بهوسیله پسرش جهانگیر در سال ۱۶۱۳ م (۱۰۲۲ ش) به سرانجام رسید. این آرامگاه همچون بیشتر آثار گورکانی با الهام از آبادگری ایرانی در میانه باغی به شیوهی چهارباغ قرار دارد. خطوط افقی به کار رفته در نمای آن از مقبره همایون در دهلی بیشتر است. زیرا در ساخت این بنا رجهایی از ماسه سنگ (قهوهای مایل به سرخ) با یک ایوان مرمرین در نمای فوقانی ساختمان بهجای گنبد به کاررفته است. تأثیر بسیار مهمتر با دروازه جنوبی به سوی باغ ایجاد شده که نقوش گیاهی برجسته و طرحهای هندسی آن با ترصیع مرمر سفید و سنگ تزئین شده و سر آن (نوک آن) با چهار مناره مرمرین پوشانده شده است. مقبره اصلی مانند اغلب آرامگاهها در زیرزمین بنا واقع است. عناصر آذینی این بنا در آرامگاهی که نور جهان (۱۵۷۷ - ۱۶۴۵) همسر جهانگیر در اگرا برای پدرش اعتمادالدوله (متوفی به سال ۱۶۲۲ م/۱۰۳۲ ش) ساخت یکباره در اندازهای کوچکتر اما با تاثیری عالی و استادانه آورده شده است.
مقبره اعتماد الدوله آگرا
این بنای تاریخی زیبا در ۵ کیلومتری مقابل رودخانه یا مونا قرار گرفته است. این بنا، آرامگاه میرزا غیا الدوله بگ پدر ملکه نور جهان است. این آرامگاه نخستین بنای مغولی است که از سنگهای گرانبها در مرمر ساختهشده است.
دیدگاه