روزشمار: ۲۰ آذر؛ اشغال جزيره هرمز توسط پرتغالی ها
جزیره هرمز بیضی شکل که نوعی گنبد نمکی است به مساحت ۴۲ کیلومتر مربع در ورودی خلیج فارس در ۸ کیلومتری بندرعباس است. این جزیره را بهعلت موقعیت جغرافیایی آن و مجاورت با تنگه هرمز، کلید خلیج فارس میدانند. همین موقعیت است که آن را در طول تاریخ، از نظر راهبردی و بازرگانی از اهمیت خاصی برخوردار کرده است. این جزیره پر از بناهای تاریخی همچون قلعه پرتغالیها، قصر بی بی گل، بازار زعفران است.
تاریخچه
هرموز نام بندری معتبر در مصب رود میناب با خلیج فارس بوده است. شهر میناب کنونی برروی خرابههای این بندر ساخته شده است. هرموز قدیم در اوایل عهد مغول تجارت پر رونقی داشته است. با هجوم مغولان در حدود سال ۷۰۰ هجری، مردم شهر هرموز ابتدا به جزیره قشم و سپس به جزیره هرموز که در آن زمان زرون (معرب آن جرون که بعدها نام بندری در محل بندرعباس کنونی شد و به تلفظ پرتغالی بندر گمبرون خوانده شد) نام داشت کوچ کردند و شهری در آن بنا کردند و نام آن را به یاد شهر قدیم خود هرموز گزاردند.
بهتدریج و طی قرون بعد این شهر نام خود را به همه جزیره داد و بندر جرون (گمبرون بعدی) نام خود را از آن گرفت.
عظمت شهر و جزیره هرموز بهقدری شد که دو قرن بعد و تا زمانی که توسط پرتغالیها اشغال شد مرکز ولایات خلیج فارس از جمله بحرین بوده است.
در سال ۹۱۲ قمری یک ناوگان پرتغالی به فرماندهی درياسالار «آلفونس آلبوكرک» به جزيره هرمز در خليج فارس رسيد. نماينده پادشاه پرتغال فورا به اهميت فوقالعاده راهبردی و تجاری محل كه مسلط بر مدخل ورودی خليج فارس بود پی برد. زيرا از آن محل، ارتباطات پرتغالیها با هند محافظت میشد. پرتغالیها جزيره را تصرف كردند و حاكم هرمز، تابع پادشاه پرتغال شد و با پرداخت خراج سالانه موافقت كرد.
اين امر به بروز برخورد با شاه اسماعيل اول صفوی انجاميد. آلبوكرک مجبور شد در سال ۹۱۳ قمری از هرمز حركت كند، اماكاملا مصمم بود تا در اولين فرصتی كه پيش آيد آن را باز پس گيرد. آلبوكرک در سال ۹۲۰ قمری به هرمز بازگشت و معاهدهای با شاه اسماعيل منعقد كرد كه پيروی حاكم هرمز را از پرتغال تصديق میكرد.
شاه عباس در سال ۱۶۲۲ میلادی جزیره هرموز و سواحل جنوبی ایران در خلیج فارس را از اشغال پرتغالیها خارج ساخت و شهرهای هرموز و گمبرون را تخریب کرد و بندرعباس فعلی را بر خرابههای گمبرون استوار کرد.
جاذبههای گردشگری جزیره هرمز
قلعه پرتغالیها
در سال ۹۰۹ دریانورد پرتغالی آلفونسو د آلبوکرک که به مستعمرات پرتغال در آسیا سفر کرده بود بر حسب اتفاق گذرش به خلیج فارس افتاد و با آن نواحی آشنایی پیدا کرد و بلافاصله با حضور در دربار مانوئل پادشاه پرتغال طرح خود برای اشغال جزایر خلیج فارس را ارائه کرد و به تصویب رساند. او در سال ۹۱۲ به خلیج فارس بازگشت و پس از کشتار و وحشیگری فراوان موفق به فتح هرموز در سال ۹۱۳ گردید و قلعهای در جزیره هرمز ساخت.
مردم هرمز در طول سالهای اشغال مکررا سر به شورش برداشتند که مهمترین این شورشها مربوط به سالهای ۹۱۹ شمسی، ۹۲۵ شمسی، ۹۲۸ شمسی و ۹۵۷ شمسی بودهاند. هماکنون آثار و خرابههای ابنیه و قلعه پرتغالیها و توپهای آن در شمال جزیره در نزدیکی آبادیهای فعلی دیده میشود.
دره رنگین کمان (دره رنگ)
در این دره کل رنگها که در جزیره زیبای هرمز وجود دارد، بهصورت کوه کوه است.
غار سکوت
در این غارنمکهای بلوری وجود دارد که آب از آنها مثل باران نمنم میبارد و صدای آب گوشها را نوازش میکند و جالبتر اینجا است که آب معلوم نیست به کجا میرود و باعث سکوت سهمگین میشود.
دشت آهو
در استان هرمزگان بیشترین آهو در جزیره هرمز وجود دارد که یک مکانی برای استراحت و غذای آهو ساخته شده است.
کوه برفی
این کوه بهعلت سفید بودنش نام آن را کوه برفی گذاشته اند و خاک این کوه مانند پودر بچه می ماند جالبترین قسمت آن یک کشت دست در آن پدید آمده است.