سفرنامه اردن، گنجینهی ناشناخته (قسمت دوم)
آملیا جنتلمن، خبرنگار گاردین به اردن سفر کرده و تلاش میکند دریابد که چرا توریستها به اردن نمیآیند. او همچنین از اماکن مهم اردن بازدید میکند. با کجارو همراه باشید تا قسمت آخر این سفرنامه را بخوانید.
این سفرنامه در نوامبر ۲۰۱۶ توسط «آملیا جنتلمن» در گاردین نوشته شده است.
صدای الاغهایی را که به طویلهشان بازگردانده میشدند، میشنیدیم و به سختی قادر به دیدن آنها بودیم. پس از این که به انتهای گذرگاه رسیدیم مشاهده کردیم که پترا را برای بازدیدکنندگان شب آماده میکردند و بدین منظور مشعلهایی را روشن کرده بودند.
ما در «پترا پالاس» در وادی موسی اقامت داشتیم که تنها چند صد متر از ورودی سایت فاصله داشت و در کافهای چند قدم پایینتر به خوردن بشقاب هوموس (نوعی غذای مصری)، کیبه (کوفته قلقلیهای گوشتی و سرخ شده)، باباغنوش (بادنجان کبابی) و بشقاب تبوله (نوعی سالاد عربی) مشغول شدیم.
در دومین روز به مدت دو ساعت به سمت «وادی روم» حرکت کردیم، دشتی تماشایی و غیرعادی که تی.ای.لاورنس آن را این چنین توصیف کرده: پهناور، طنینانداز و خداگونه. صخرههای این دشت به سان مومی ذوب شده است که در افق پدیدار گشتهاند و اشکالی بیگانه در میان تخلخلهای آن فرم گرفتهاند.
مقالهی مرتبط:
به کمک عبدالله که راهنمای ما بود به سمت تپههای شنی حرکت کردیم و برای تماشای چشماندازهای باشکوه به بالای آنها صعود کردیم. سپس در نزدیکی تختهسنگی شنی کمپ زدیم. عبدالله آتشی روشن کرد و به پختن تاسکباب گوشت و سبزیجات با سیبزمینی مشغول شد. غذا را در تلالو نور مشعل میل کردیم. فرش را بر روی زمین شنی پهن کردیم تا بتوانیم شب را داخل کیسهی خواب و در فضای باز سپری کنیم.
برای تماشای طلوع خورشید بر پهنهی صخرهها زود از خواب بلند شدیم و برای خوردن صبحانه با حلوای کنجد و چای به بالای یکی از صخرهها صعود کردیم.
در اواخر هفته شبی را به «دریای مرده» سفر کردیم و وقتی که رسیدیم دیدیم که تنها چندین نفر در هوای گرگومیش بر روی آب شور شناور بودند. سپس حدود ۵۰ کیلومتر به شمال امان راندیم تا از «جراش» دیدن کنیم.
جراش زیستگاهی رومی-یونانی بوده که دارای تئاترها، ستونبندیها، میدان اسبدوانی، طاقها، میادین و موزاییکها است و صحنههای زندگی روزمره را در ذهن تداعی میکند، همهی این اماکن به خوبی محافظت شده بودند تا در سال ۷۴۹ زلزلهای مخروبههای آن را در دریایی شنی مدفون کرد.
دیدن این مکان در اوج خلوتی امتیازی ویژه محسوب میشود، تجربهای متضاد با بازدید فوروم در رم که آکنده از جمعیت بود.
در دورهای که پرو برای تعداد بازدیدکنندگان «مسیر اینکا» محدودیت قائل شده و شهروندان ونیز در مخالفت با شمار توریستها دست به تظاهرات زدهاند، بازدید از اردن به مثابهی سفر به عهدی دیگر است که در آن خبری از پروازهای چارتر نیست.
ما ساعت ۹:۳۰ صبح به آنجا رسیدم و یک اتوبوس تور داخل محل پارک خودروها بود. وقت نهار شلوغتر شد اما ما در میان آمفیتئاترها و میادین شهر تنها بودیم.
در معبد آرتمیس به نوشیدن قهوهی هل مشغول شدیم و به تماشای خزیدن مارمولکها بر روی ستونهای پرهیبت پرداختیم. در همین زمان گربهای تلاش میکرد داخل کیفدستی من شود!
اردن به راستی نیازمند بازگشت توریستها است. هتلهای زنجیرهای بزرگ سعی دارند از طریق تغییر بازار خود به مشتریان بومی بر بحران فائق آیند اما بازارهای کوچکتر همچنان از این شرایط رنج میبرند.
مدیر هتل «Dead Sea Kempinski» به من میگوید:
قبل از ۲۰۱۱ حدود ۷۰٪ از مشتریانمان از روسیه، اسکاندیناوی، آلمان و بریتانیا میآمدند. اما امروزه ۷۰٪ آن را اردنیها، لبنانیها، فلسطینیها و مهاجرین عراقی تشکیل میدهد. هتلهای بزرگ میتوانند بازار خود را به عروسیها و مشتریان محلی تغییر دهند اما کسانی که خدمات و کالاهای ارزانتری ارائه میدهند، بیش از همه آسیب میبینند.
صنعت گردشگری اردن البته سعی میکند بر این مشکلات چیره شود. به عنوان نمونه اخیرا گروهی از فیلمسازان و کارگردانان را از لسآنجلس به اردن آوردهاند تا تعدادی از لوکیشنهای فیلمبرداری کشورشان را به آنها نشان دهند. این موضوع ستارههای اینستاگرامی را تشویق کرده که به اردن سفر کرده و از چشماندازهای دیدنی آن عکسبرداری کنند.
بومیان علاقه دارند فیلمهایی را که در اردن ساخته شده به گردشگران خاطر نشان کنند، فیلمهای مانند Lawrence of Arabia و Theeb، که سال گذشته جایزه بهترین فیلم خارجی بافتا را کسب کرد. از فیلمهای دیگر میتوان به The Martian، ایندیانا جونز و آخرین جنگ صلیبی اشاره کرد.
اردن خانهی ۶۳۵ هزار پناهندهی سوری است که ۸۰ هزار نفر از آنان در کمپ پناهجویان زاتاری در شمال کشور مستقر شدهاند. بانک جهانی همچنین تخمین زده که حدود ۳/۱ جمعیت ۹ میلیونی اردن را پناهجویان فلسطینی، عراقی و سوری تشکیل میدهند.
طرز برخورد این کشور با بحران در تقابل با بسیاری ملل دیگر قرار دارد. طلال عمر، راهنمای ما در جراش میگوید:
ما تاریخی مشترک و کهن با یکدیگر داریم و به زبانی یکسان سخن میگوییم. اقامت شما در اردن به ما کمک میکند که از این بحران عبور کنیم. پولی که از آمدن گردشگران عاید ما میشود همچنین به کشور کمک میکند تا بهتر از عهده مخارج پناهجویان برآید.
در مورد این که آیا سفر کردن به اردن برای پناهجویان مفید است یا خیر اطمینان ندارم اما برعکس معتقدم که نبود توریست در اردن کشور را با مشکلات متعددی روبرو میکند.
دیدگاه