پیشنهاداتی برای گردش‌های فرهنگی و هنری در محرم و صفر

موزه محرم تبریز، خود نمونه آشکاری از اهمیت پاسداشت موزه ها و مراکز فرهنگی و تاریخی کشور در ایام محرم و صفر می باشد. این موزه در خانه تاریخی صحتی در محله راسته کوچه، انتهای خیابان شهید مطهری قرار گرفته است. با توجه به نوع معماری بنا، میتوان قدمت آن را به اواخر دوره قاجار نسبت داد.  البته علاوه بر برنامه های موزه ها، اجراهای خیابانی، تئاترهای مذهبی وهمچنین گالری گردی های هنری آیینی را نیز نباید در استان های کشور از دست داد. ایام محرم و صفر که می شود، از دیرباز، رنگ سیاه بر کوه و برزن این مرز و بوم نمایان می شود و آیین ها و سنت های دیرینه برای پاسداشت و نکوداشت یکی از بزرگ ترین حماسه های تاریخ بشر در ایران زمین در دستور کار ملت بزرگ قرار می گیرد. این آیین ها به قدری گسترده، متنوع و جذاب هست که حتی افراد غیر مسلمان نیز علاقمند هستند تا پا به پای مسلمانان، در برگزاری باشکوه مراسم عزاداری سرور آزاده گان جهان همکاری کنند و در این جشنواره باشکوه عشق و ایثار، حضور داشته باشند. حرکت عظیم کاروان عاشورا در ۱۴۰۰ سال پیش به قدری تاثیرگذار بود که این حرکت، امروزه میان ادیان آسمانی با استقبال و نکوداشت خاصی در سراسر جهان برخوردار هست و این موضوع فقط به مرزهای ایران مرتبط نیست. محرم و صفر را خیلی از عرفا و بزرگان ادب و معرفت، جشنواره هنری از عشق و جهاد و فداکاری می دانند که در آثار فرهنگی و هنری ایرانیان از دیرباز تا کنون نیز منعکس شده است. برای همین، در ایام محرم و صفر که برای مسلمانان به خصوص شیعیان ایران، از ارج و ارزش خاصی برخوردار هست، مراسم هنری و ادبی و مذهبی گوناگونی چه برای پاسداشت حرکت امام حسین(ع) و چه در حوزه های مربوط به مسائل فرهنگی و دینی در سراسر کشور برگزار می شود.

(نمایی از موزه محرم تبریز) پرتال کجارو در این گفتار‌، تلاش دارد تا برای مخاطبان عزیزی که فکر می کنند، گردش و تفریح و سفر را باید در این ایام فراموش کرد،‌ بسته پیشنهادی جالبی ارائه کند. البته در مطالب دیگری در ایام محرم و صفر، درباره آیین های عزاداری استان های مختلف کشور و برنامه های جالب آن ها نیز برای علاقمندان به گردشگری و آشنایی با آداب و رسوم فرهنگ های ایرانیان، مطالب متنوعی ارائه خواهیم کرد. بررسی ها نشان می دهد که در ایام محرم، اقتصاد کشور برای برخی از کالاها و خدمات، وضعیت پر رونقی می باشد و جشنواره ای از پوشاک و غذاها و آیین های خاص محرم و صفر، در اقتصاد ایران نیز تاثیر گذار هست به گونه ای ده ها میلیارد تومان گردش مالی کالا ها و خدماتی است که ایرانیان در این ماه هزینه می کنند.

اما نباید فراموش کرد که مراسم عزاداری محرم که به نوعی در رونق گردش و ارتباطات اجتماعی و فرهنگی اقوام ایران موثر هست، هر ساله، رنگ و بوی محصولات غیر ایرانی به خود می گیرد به گونه ای که از لباس و پوشاک تا طبل چینی، مغازه ها را پر می کند. رکود و انبار شدن محصولات اگرچه نقل هر محفلی است و نخستین دغدغه این روزهای فعالان اقتصادی و مسوولان به شمار می‌رود، اما بازار ١٠ روزه محرم هیچ بویی از رکود نبرده است. این شاید تنها ١٠ روزی باشد که ساز مخالف با اقتصاد را می‌زند. وقتی پای اعتقاد به میان می‌آید مردم دیگر نه به رکود توجهی دارند و نه تورم. چرخی در بازار این رونق را به خوبی نشان می‌دهد. شاید علاوه بر مراکز فرهنگی و هنری فعال در امر توسعه فرهنگ زیبای عاشورا و جشنواره های مرتبط آیینی، مرکزی باید در زمینه ارائه کالا و خدمات ۱۰۰ درصد ایرانی به علاقمندان برگزاری این آیین های مذهبی در کشور نیز راه اندازی شود.

اگر چه در این ایام، وقت شمار زیادی از هموطنان مان صرف برگزاری مراسم مذهبی در حسینیه ها و مساجد و حتی منازل می شود و جشنواره غذاهانی نذری، شهرهای کشور را با عطر خوش فداکاری و خیرات همراه می کند، اما نباید از مراکز فرهنگی و هنری دیگر کشور نیز غافل شد. باید توجه داشت که موزه ها، سینماها و مراکز فرهنگی و هنری کشورمان در این ایام با کاهش مراجعه کننده مواجه می شوند که برای اقتصاد آن ها مطلوب نیست و بهتر است به واسطه خلوت تر شدن این مراکز در ایام محرم و صفر، مراکز دانشگاهی و آموزشی کشور، دانش آموزان و دانشجویان داخلی و خارجی خود را برای بازدید از این مراکز هنری و فرهنگی و تاریخی کشور ترغیب کنند. برخی از نقاشان و عکاسان و فعالان هنرهای تجسمی و نمایشی کشور، برخی از فعالیت های هنری خود را در عرصه محرم و عاشوار، در نگارخانه های مربوط به کاخ موزه های کشور به نمایش می گذارند که بازدید از ان ها در این ایام، فرصت خوبی برای آشنایی با این افراد می باشد. برای آگاهی از برنامه های مذهبی و هنری موزه های شاخص کشور به پرتال آن ها بر اساس فهرست زیر مراجعه کنید.

• موزه ملی ایران
• موزه های آستان قدس
• موزه ارتباطات
• موزه سکه بانک سپه
• موزه آبگینه و سفالینه
• کاخ موزه گلستان
• کاخ موزه نیاوران
• مجموعه فرهنگی هنری سعدآباد
• موزه ملی ایران
• موزه هنرهای معاصر
• موزه هنرهای دینی امام علی (ع)
• موزه ملی قرآن کریم
• گنجینه جواهرات ملی
• موزه ملی ایران
• عکسخانه شهر
• موزه عبرت

گالری گردی در ایام پاییز، یکی از بهترین فعالیت هایی هست که شهروندان می توانند داشته باشند و این را نباید به خاطر ایام محرم و صفر تعطیل کرد. چرا که بسیاری از گالری های تهران و مراکز استان ها، برنامه های ویژه این ماه های عزیز را برای علاقمندان برگزار می کنند که نباید فراموش شود. گالری‌ها و مراکز هنری تهران با برپایی نمایشگاه‌هایی متنوع از هنرهای تجسمی، میزبان علاقه‌مندان به هنر در روزهای عزاداری ماه محرم هستند.

نمایشگاه «با چشم‌های کودکی» شامل مجموعه‌ای از آثار تصویرگری و طراحی گرافیک کتاب کودک در موزه گرافیک ایران برپاست. این نمایشگاه بازنمایی آثار برجسته‌ی تصویرگری و طراحی کتاب کودک در ١٠٠ سال گذشته و روایتگر سیر تحول و تطور طراحی کتاب کودک از ورود فناوری چاپ و عکاسی تا ظهور طراحی گرافیک در ایران است. علاقه‌مندان می‌توانند برای دیدن این نمایشگاه تا پایان دی‌ماه ۹۴ به موزه گرافیک ایران به نشانی بزرگراه شهید بابایی، خیابان استخر، بلوار استقلال، خیابان توحید شمالی، پارک پلیس مراجعه کنند.

نمایشگاه پوسترهای عاشورا

کافه گالری فرهنگسرای نیاوران، از ۲۹ مهر تا ۲۶ آبان سال جاری در تهران،میزبان نمایشگاهی از پوسترهای عاشورایی می باشد. علاقمندان می توانند به فرهنگسرای نیاوران به نشانی اینترنتی  www.fniavaran.ir/fa/home   مراجعه کنند.

(تصویر ایندگس سایت فرهنگسرای نیاوران تهران) البته برای اطلاع تکمیلی درباره برنامه های فرهنگی و هنری متنوع فرهنگسرای نیاوران در ایام محرم و صفر، پرتال این مجموعه فرهنگی شمال تهران می تواند کمک خوبی باشد. با توجه به فرارسیدن ایام عزاداری امام حسین(ع) ، فرهنگسرای نیاوران اخیرا در اطلاعیه ای، از شاعران صاحب نام کشور جهت حضور در ویژه برنامه شعر عاشورایی در نشست سه شنبه های شعر نیاوران دعوت به عمل آورده است. محمد سلمانی مسئول جلسات سه شنبه های شعر نیاوران اعلام کرده است که محوریت نشست این هفته سه شنبه های شعر نیاوران که روز 28 مهر برگزار می شود شعرهای عاشورایی است. در این جلسه محمد علی بهمنی، سیدضیاءالدین شفیعی، سعید بیابانکی، حمیدرضا شکارسری، غلامرضا طریقی ، امید صباغ نو، اصغر معاذی، جابر مهابادی همراه با جمعی دیگر از شاعران جوان کشور به شعر خوانی با موضوع آیینی خواهند پرداخت. گفتنی است نشست سه شنبه های شعر نیاوران هر هفته ساعت 16 در سالن گوشه فرهنگسرای نیاوران برگزار می شود و حضور کلیه علاقمندان در این نشست آزاد است.

گالری هما

گالری هما در تهران نیز میزبان مجسمه هایی از حمزه فرهادی هست که در این گالری تا ۵ آبان ماه، پذیرای علاقمندان می باشد.

گالری آران

گالری آران و آثار هنری سارا قنبری در خیابان خردمند تهران نیز می تواند برای ساکنان مناطق مرکزی تهران، انتخاب خوبی باشد.

نمایشگاه چشم‌های خاموش

نمایشگاه گروهی چاپ دستی که تا ۴ آبان ماه سال جاری در نگارخانه آرته تهران با عنوان چشم های خاموش برگزار می شود، فرصت دیگری هست که برای ساکنان مناطق شمالی تهران در دسترس می باشد.

نگارخانه آریا

علاقمندان به فعالیت های هنری نگارخانه آریا می توانند آثار نقاشی هنرمند کشورمان :‌یاری استوانی که تا ۱۰ آبان ماه سال جاری در این نگارخانه برپا می شود دنبال کنند.

نگارخانه الهه

نگارخانه الهه، تنها تا ۴ آبان پذیرای علاقمندان به نقاشی های مانلی جودت هست که در این نگارخانه در معرض دید علاقمندان به آثار هنری قرار گرفته است. اطلاعات تکمیلی درباره این نگارخانه در نشانی اینترنتی به آدرس elahe.net در دسترس می باشد.

گالری نگاه لواسان

شهروندان لواسانی نیز اگر فرصت کردند،  به نمایشگاه انفرادی نقاشی مژده شیخ رضای در گالری نگاه لواسان مراجعه کنند. نمایش نقاشی این هنرمند جوان کشورمان تا ۵ آبان ماه در این نگارخانه در معرض دید علاقمندان قرار گرفته است.

گالری ویستا

گالری ویستا، این روزها میزبان نمایشگاه نقاشی مینا انوشه می باشد که با عنوان از پیله ی زرد نور، آثار این هنرمند آماده بازدید علاقمندان می باشد. این نقاشی ها را تا ۴ آبان ماه می توانید مشاهده کنید.

گالری هفت ثمر

شاهرخ خواجه‌نوری مجموعه‌ای از عکس‌ها و نقاشی‌هایش را در قالب یک نمایشگاه به‌نمایش گذاشته است. هشت عکس از این مجموعه که یک تم متحد دارند با عنوان «آسمان، ابر، شاخه‌ها و تنهایی» ارائه شده‌اند. عکس‌های دیگری که در کنار این مجموعه در نمایشگاه روی دیوار گالری رفته است، موضوعات مختلفی دارند. هفت تابلوی نقاشی با تکنیک اکریلیک نیز در این نمایشگاه ارائه شده است. نمایشگاه آثار شاهرخ خواجه‌نوری از ۲۴ مهرماه تا ششم آبان‌ماه از ساعت ۱۶ تا ۲۰ در گالری «هفت ثمر» به نشانی خیابان مطهری، خیابان کوه نور، کوچه پنجم، شماره ۸ میزبان علاقه‌مندان است.

هنرستان هنرهای زیبای پسران تهران

مجموعه‌ای ۶۲ اثر از گروه نقاشان «قلمرو مانی» در نگارخانه هنرستان هنرهای زیبای پسران تهران به‌نمایش درآمده است. مهران لطفعلی، سرپرست این گروه، هدف از تشکیل آن را معرفی هنرمندان جوان و بستری برای کارآفرینی اعضا، بویژه بانوان هنرمند عنوان کرده است. در هشتمین نمایشگاه این گروه که تا ۲۹ مهر ادامه خواهد داشت، ۴۱ شرکت‌کننده و ۶۲ اثر شرکت داده شده است. علاقه‌مندان به بازدید از این نمایشگاه می‌توانند به هنرستان هنرهای زیبای پسران تهران واقع در خیابان انقلاب، پیچ شمیران، خیابان شهید نورمحمدی (تنکابن)، پلاک ۸۷ مراجعه کنند.

خانه هنرمندان ایران

نمایشگاه نقاشی‌های عاشورایی عبدالحمید قدیریان با عنوان «آسمان حسین» از نقاشان انقلاب و دفاع مقدس و مدیر هنری فیلم «محمد رسول‌الله (ص)» در نگارخانه «زمستان» خانه هنرمندان ایران افتتاح شده است. در این نمایشگاه ۱۴ اثر رنگ روغن با موضوعات عاشورایی ارائه شده‌اند. دیگر نمایشگاه خانه هنرمندان ایران که در گالری «میرمیران» افتتاح شده است، به مجموعه‌ای از پوسترهای حجت مجرد با عنوان «پوستر از صفر» اختصاص دارد. این نمایشگاه مروری بر پوسترهای حجت مجرد، طراح و عضو انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران است. در این نمایشگاه ۳۵ پوستر با رویکردی به موضوعات فرهنگی، هنری و اجتماعی با نگاه (مینی‌مالیستی) مانند کمبود آب، اطلاع‌رسانی جریان‌های هنری، تئاتر، جنگ و صلح، آزادگان، گرافیک ایرانی، بزرگداشت بزرگان هنر و ورزش، تایپوگرافی اسماء‌الحسنی و محرم ارائه شده‌اند. علاقه‌مندان می‌توانند برای دیدن آثار این نمایشگاه‌ها هر روز از ساعت ۱۳ تا ۲۰ به نشانی خیابان آیت‌الله طالقانی، خیابان موسوی شمالی، باغ هنر، خانه هنرمندان ایران مراجعه کنند. پرتال اینترنتی خانه هنرمندان ایران در http://www.iranartists.org دسترس می باشد که آخرین و جدیدترین اطلاعات درباره فعالیت های فرهنگی  و هنری این مجموعه بالاخص در ماه محرم و صفر را در اختیار مخاطبان قرار می دهد.

موزه هنرهای زیبای سعدآباد

به‌مناسبت فرا رسیدن ایام سوگواری ماه محرم، نمایشگاهی از نقاشی‌های رنگ روغن با مضمون مذهبی و عاشورا از ۲۵ مهرماه در موزه‌ی هنرهای زیبا سعدآباد برپا شده است. در نمایشگاه «پرده‌های ماتم» ۱۹ پرده نقاشی قهوه‌خانه‌ای اثر نقاشان نامدار معاصر حسین قوللر آغاسی، محمد مدبر، امیرحسین قائم مقامی و میرزا مهدی نقاش شیرازی با تکنیک رنگ روغن روی بوم و با موضوع عاشورایی در طبقه‌ی همکف موزه‌ی هنرهای زیبا به‌نمایش گذاشته می‌شود. این نمایشگاه تا ۲۱ آذرماه برپاست و علاقه‌مندان به هنر نقاشی قهوه‌خانه‌ای می‌توانند در روزهای یادشده از ساعت ۹ تا ۱۷:۳۰ از این نمایشگاه در موزه‌ی هنرهای زیبا در مجموعه فرهنگی - تاریخی سعدآباد دیدن کنند.

گالری سهراب

۴۰ اثر از آثار ناصر اویسی، هنرمند پیشکسوت نقاشی ایران، در نمایشگاهی با عنوان «نقاشی‌های شاعرانه» به نمایش گذاشته شده است. در نمایشگاه «نقاشی‌های شاعرانه» آثاری عرضه شده‌اند که بیشتر آن‌ها تا کنون دیده نشده و مستقیم از ناصر اویسی گرفته شده و به‌نمایش درآمده‌اند. این نمایشگاه از ۲۴ مهرماه به مدت دو هفته از ساعت ۱۶ تا ۲۰ در گالری «سهراب» به نشانی خیابان خرمشهر، خیابان شهید عربعلی، کوچه سوم، ضلع جنوب غربی میدان سوم نیلوفر، پلاک ۵، واحد ۱ میزبان علاقه‌مندان خواهد بود.

فرهنگسرای گلستان

نمایشگاه گروهی عکس ویژه ماه محرم در نگارخانه فرهنگسرای گلستان همزمان با آغاز این ماه برگزار شده است. در این نمایشگاه عکس‌های داوری‌شده‌ی ۱۵ هنرمند عکاس از میان ۱۴۸ نفر انتخاب شده‌اند تا نشانگر سوگواران حسینی و آیین‌های عزاداری در کشور با نگاهی هنری و از درون لنز دوربین‌ها باشند. نمایشگاه عکس ویژه محرم از ۲۳ مهرماه تا ۷ آبان‌ماه از ساعت ۹ تا ۱۸ در فرهنگسرای گلستان واقع در میدان هلال احمر، نگارخانه گلستان برای عموم علاقه‌مندان برپاست. این نمایشگاه به سرپرستی محمدجواد علمی‌نیا و با همکاری «خانه فیلم و هنر ایرانیان» برگزار می‌شود.

نگارخانه لاله

در آستانه‌ی فرارسیدن ماه محرم پایگاه عکس «چیلیک» نمایشگاهی گروهی از آثار عکاسان را با عنوان «عین عاشورا» برگزار کرده است. این نمایشگاه دربرگیرنده‌ی ۷۲ قطعه عکس از لحظه‌های ناب و روضه‌های تصویری است که با مشارکت بیش از ۶۰ عکاس از مضامین حماسی، عرفانی و عاطفی سوگواران حضرت امام حسین (ع) و یارانش در مناسبت‌هایی مانند تاسوعا، عاشورا و اربعین حسینی ثبت و ارائه شده‌اند. نمایشگاه گروهی عکس «عین عاشورا» از ۲۲ مهر تا ۲۰ آبان‌ماه، هر روز به‌جز ایام تعطیل از ساعت ۹ تا ۱۳ و ۱۵ تا ۱۹ در نگارخانه «لاله» به نشانی ضلع شمالی بوستان لاله در خیابان فاطمی میزبان علاقه‌مندان است. همچنین بخش دوم این نمایشگاه که منتخبی از آثار برتر عکاسان استان‌های کشور است، از ۲۵ مهرماه در نگارخانه «مریم» به نشانی خیابان کریمخان زند، خیابان استاد نجات‌اللهی شمالی، بوستان حضرت مریم(س) برپا شده است.

گالری شهر کتاب فرشته

۱۶ هنرمند نقاش و مجسمه‌ساز آثار خود را در نمایشگاهی با عنوان «نشانِ بودن» به‌نمایش گذاشته‌اند. علیرضا آمدی، امیر آذر، مهروز بلادی، کیوان بیرانوند، علیرضا بی‌پروا، شکیبا پرورش، فائزه پورکمالی، مهسا خیرخواه، لیلا سبیانی، نیلوفر صالحی، حسن عزیزی، محسن فولادپور، امیر کبیرنژاد، هادی محبعلی، محمد مروستی و سمانه معیری هنرمندان شرکت‌کننده در این نمایشگاه هستند که آثارشان را با موضوع «بودن» به‌نمایش گذاشته‌اند. نمایشگاه «نشانِ بودن» از ۲۴ مهر تا ۱۲ آبان‌ماه از ۱۱ تا ۲۰ در نگارخانه شهر کتاب فرشته پذیرای هنردوستان است. به دلیل این که در ایام محرم و صفر، اقتصاد فعالان صنعت گردش و سفر و تفریح کاهش می یابد، علاقمندان به فعالیت های فرهنگی و هنری، در این ماه نیز باید در راستای حفظ شان و شئونات مذهبی این ماه ها، ترغیب افراد به انجام فعالیت های مربوط به تاریخ و میراث فرهنگی کشور را از دستور کار خارج نکنند. انتظار می رود رسانه های کشور به ویژه رسانه ملی نیز در جهت معرفی رویدادها و برنامه های فرهنگی و هنری تهران و مراکز استان ها که به مناسبت این ماه ها برگزار می شود، اطلاع رسانی شایان توجهی را ارائه کنند. نباید فراموش کرد که حرکت اباعبدالله (ع) در این حماسه تاریخی باشکوه، با سفر کاروان شام همراه بود که تاریخ را تحت تاثیر خود قرار داد و در این ایام نیز نباید از حرکت و فعالیت های فرهنگی و هنری دست کشید. سرویس خبری پرتال کجارو آماده گی دارد تا برنامه های فرهنگی و هنری مراکز دولتی و خصوصی کشور در ایام محرم و صفر، پوشش رسانه ای دهد و در اختیار طیف گسترده مخاطبان خود در سراسر کشور قرار بدهد. تهیه شده در

کجارو