غذاها و شیرینی های سنتی اصفهان

غذاهای استان اصفهان جزو خوشمزه‌ترین غذاهای محلی ایران است. در این مقاله می‌خواهیم شما را با بهترین غذاهای محلی مردم این خطه آشنا کنیم

بریان

یکی از معروف‌ترین غذاهایی که در استان اصفهان تهیه و طبخ می‌شود، بریان است. البته این غذا به اشتباه در بین گردشگران به نام بریانی یا بریونی شناخته می‌شود که در واقع به محل فروش بریان گفته می‌شود. این غذای سنتی و لذیذ، نه‌تنها در اصفهان، بلکه در سراسر ایران از شهرت و محبوبیت زیادی برخوردار است. گردشگران داخلی و خارجی نیز، هنگام سفر به این شهر زیبا و دوست‌داشتنی حتما از این غذای خوشمزه در بریانی های اصفهان میل می‌کنند. مردم استان اصفهان برای تهیه‌ی بریان از گوشت سردست و قلوه‌گاه، پیاز، نعنا خشک، روغن، نمک، فلفل و زردچوبه، دارچین، زعفران سائیده شده و کشک استفاده می‌کنند. در استان اصفهان در کنار بریان مقداری جگر سفید پخته و چرخ شده، آب‌گوشت تهیه شده از بریان، کشک، نان سنگک، ریحان و یک پارچ دوغ خنک قرار داده و میل می‌کنند.

یخمه ترش

یخمه تُرُش یکی از غذاهای سنتی استان اصفهان است که متاسفانه امروزه در مقیاس بسیار کم، توسط مردم این استان تهیه و طبخ می‌شود. این غذای محلی به‌دلیل داشتن مقدار فراوانی از میوه‌هایی مانند پر زردآلو، به و آلو از غذاهای بسیار مقوی و مفید محسوب می‌شود. مردم این استان با ترکیب گوشت گوسفند، به، آلو، پر زردآلو، برنج، نمک، شکر و زردچوبه، این غذای لذیذ و خوش‌مزه را تهیه می‌کنند. مردم استان اصفهان، یخمه ترش را با نان سرو می‌کنند.

کباب مشتی

یکی دیگر از غذاهای محبوب و لذیذ استان اصفهان که از طرفداران بسیار زیادی نیز در بین مردم این استان برخوردار است، کباب مشتی نام دارد. غذایی که طعمی ملس دارد و معمولا با نان سرو می‌شود. این غذای لذیذ با ترکیبی از آرد نخودچی، زردک یا هویج، گوشت چرخ‌کرده، پیاز، سرکه، شیره و ادویه‌های خوش‌عطر، تهیه می‌شود.

کله جوش (کالا جوش)

غذایی بسیار خوشمزه و مملو از کلسیم و پروتئین است که به‌عنوان یکی از غذاهای سنتی و محلی استان اصفهان شناخته شده است. البته این غذای مغزی در استان‌های دیگری مانند همدان و سیستان و بلوچستان به‌عنوان غذای اصلی تهیه و طبخ می‌شود. ماده‌ی اصلی کاله‌جوش، کشک است که طعم مطبوعی به این غذای محلی می‌بخشد. مردم استان اصفهان برای تهیه‌ی آن از گوشت چرخ‌ کرده، گردو، کشک، آرد، پیاز، نعنا خشک، نمک، فلفل، زردچوبه و آب استفاده می‌کنند. البته اضافه کردن گوشت در این غذا اختیاری و با توجه به ذائقه‌ی افراد خانواده صورت می‌گیرد. گاهی اوقات مادر خانواده، مقداری سیر نیز به کله‌جوش اضافه می‌کند. مردم استان اصفهان این غذای مفید و لذیذ را با نان سرو می‌کنند.

حلیم بادمجان

حلیم‌بادمجان غذایی بسیار مقوی و دوست‌داشتنی است که در بین مردم استان اصفهان محبوب و پرطرفدار به شمار می‌آید. معمولا روش‌های مختلفی برای تهیه‌ی این غذای لذیذ و خوشمزه وجود دارد که هرکدام طعم و عطری فوق‌العاده خواهند داشت. مردم استان اصفهان این غذای سنتی و محلی را با استفاده از گوشت سردست یا گردن، کشک، پیاز سرخ شده، سیر رنده شده، بادمجان سرخ شده، نعنا داغ، زعفران، نمک، فلفل و برخی از ادویه‌های دلخواه تهیه می‌کنند. البته در برخی از خانواده‌های این استان، در تهیه‌ی حلیم‌بادمجان از عدس یا لوبیا سفید نیز استفاده می‌شود؛ در فصول سرد سال، حلیم‌بادمجان لذیذ با نان، بسیار دلچسب به نظر می‌رسد.

قیمه ریزه

یکی دیگر از غذاهای سنتی و دوست‌داشتنی استان اصفهان، قیمه‌ریزه نام دارد. این غذا معمولا برای وعده‌ی ناهار تهیه و مصرف می‌شود. مقداری سبزی‌خوردن به‌همراه پیاله‌ای ماست یا ترشی، در کنار این غذا بسیار لذیذ و دلچسب به نظر می‌رسد. مردم استان اصفهان برای طبخ این غذای سنتی از گوشت گوسفند چرخ شده‌ی بدون چربی، پیاز رنده شده، آرد نخودچی، پیاز سرخ کرده، گوجه‌فرنگی، نعنا خشک، روغن، نمک، فلفل و برخی از ادویه‌های موردعلاقه‌ی اعضای خانواده استفاده می‌کنند. البته می‌توان به‌جای استفاده از گوجه‌فرنگی، رب گوجه‌فرنگی را جایگزین کرد. اکثرا این غذا همراه سبزی‌خوردن تازه و ماست سرو می‌شود.

کوکو قندی

کوکو قندی که این‌ روزها بسیار کمتر از گذشته توسط آشپزان استان اصفهان طبخ می‌شود، یکی دیگر از غذاهای سنتی و محلی این استان به شمار می‌آید. غذایی که بیشتر توسط مادربزرگ‌ها و خانم‌های خانه‌دار قدیمی، با دست‌پخت‌های عالی و بی‌نظیرشان، تهیه می‌شود. مزه‌ی این غذای سنتی، کاملا متناسب با اسمش بوده و از طعمی شیرین و دلچسب برخوردار است. آشپزان استان اصفهان کوکو قندی را با استفاده از سیب‌زمینی، تخم‌مرغ، زعفران، شکر، گلاب و جوهر لیمو طبخ می‌کنند. اگر مهمان مردم دوست‌داشتنی استان اصفهان شدید، حتما روش تهیه و پخت آن را جویا شوید. مطمئن باشید که پشیمان نخواهید شد.

آش سماق

غذایی ترش با شیرینی محبت مادر خانواده، آشی بی‌نظیر و خوشمزه را برای اعضای خانواده‌ به ارمغان خواهد آورد که به آش سماق معروف است. این غذا از دیگر خوراکی‌های سنتی و محبوب استان اصفهان قلمداد می‌شود که در فصل سرد سال، در مقیاس زیادی توسط خانواده‌های این استان تهیه و میل می‌شود. مردم استان اصفهان برای طبخ آش سماق از آرد برنج یا برنج خرد شده، سماق خشک، گوشت چرخ‌ کرده، سبزی، پیاز، روغن، نمک و فلفل استفاده می‌کنند. عطر و طعم این غذای سنتی بسیار مطبوع و دلچسب است و به شما پیشنهاد می‌کنیم، در سفر به استان زیبا و دیدنی اصفهان، حتما از آش سماق میل کنید.

حلیم ماش و قمری

در بین غذاهای سنتی استان اصفهان، حلیم و آش‌های متنوع بسیاری وجود دارد. این غذاهای سنتی علاوه بر خواص و فوایدی که برای بدن انسان دارند، انرژی و کالری مورد نیاز بدن را نیز فراهم می‌کنند. همچنین طعم دوست‌داشتنی و لذیذ انواع حلیم و آش، از دلایل محبوبیت و مصرف بالای آن‌ها به شمار می‌‌آیند. حلیم ماش و قمری استان اصفهان نیز از این قاعده مستثنی نبوده و از طرفداران بسیاری برخوردار است. مردم این استان برای تهیه‌ی این غذای سنتی از کلم قمری، گوشت، برنج، سبزی قمری (جعفری، تره، شوید، ترخون، مرزه و شنبلیله)، نمک، زردچوبه، فلفل، دارچین و ادویه‌ی کاری استفاده می‌کنند. کلم قمری به‌دلیل داشتن کلسیم، آهن، ویتامین c و کربوهیدارت‌ از جمله مواد مفید و مورد نیاز بدن محسوب می‌شود. بنابراین توصیه می‌کنیم حتما از حلیم ماش و قمری مخصوص استان اصفهان میل کنید.

نخودآب

نخود به‌دلیل فواید بسیار زیاد، از جمله حبوبات پرمصرف و رایج در طبخ انواع غذاهای سنتی ایرانی محسوب می‌شود. به‌عنوان مثال می‌توان از نخودآب سنتی استان اصفهان نام برد که با روشی بسیار ساده نیز تهیه می‌شود. مردم این استان با کمک نخود، پیاز، روغن، آرد گندم، نمک، فلفل و زردچوبه این غذای مقوی و سالم را طبخ می‌کنند.

اماج سرکه و چغندر

یکی دیگر از غذاهای بسیار قدیمی و بومی در استان اصفهان، اماج سرکه و چغندر است. غذایی با رنگ و طعمی فوق‌العاده و لذیذ که از طرفداران زیادی نیز برخوردار است. مردم این استان برای تهیه‌ی اماج سرکه و چغندر از سرکه، نمک، چغندر قرمز، آرد و آب استفاده می‌کنند. اضافه کردن مقداری نعنا داغ به بهتر شدن طعم این غذا کمک شایانی خواهد کرد.

شله بریان با زیره

یکی دیگر از شله‌های رایج در رژیم غذایی مردم استان اصفهان، شله بریان با زیره نام دارد. این غذا نیز به‌دلیل داشتن زیره‌ی سیاه، گوشت‌ گوسفندی، برنج (خرده برنج‌های لنجانی)، پیاز، نمک، فلفل و زردچوبه بسیار لذیذ و خوش‌طعم خواهد بود. عطر زیره‌ی سیاه در هر غذایی بسیار دوست‌داشتنی است؛ بنابراین به شما توصیه می‌کنیم حتما این غذای فوق‌العاده را تهیه و میل بفرمایید.

خورش ماست

یکی دیگر از غذاهای سنتی اصفهان است، خورشت ماست نام دارد. اکثر گردشگرانی که به این استان فوق‌العاده زیبا سفر می‌کنند، حتما خورشت ماست را تهیه و میل می‌کنند. آشپزان این استان برای طبخ آن از مرغ، ماست چکیده، زردچوبه، زعفران، خلال پوست پرتقال، نمک و زرشک استفاده می‌کنند.

حلیم گوشت و عدس

همانگونه که می‌دانید، حلیم‌های استان اصفهان بسیار مشهور و پرطرفدار است. یکی از این حلیم‌های لذیذ و فوق‌العاده حلیم گوشت عدس نام دارد، که سرشار از مواد غنی و مفید است. مردم استان اصفهان این غذای خوشمزه را با استفاده از گوشت، عدس، برنج، پیاز سرخ کرده، روغن، نمک، فلفل، گردو، سبزیجاتی مانند تره و جعفری، دارچین و نعنا خشک طبخ می‌کنند.

پلوماش و قمری

یکی دیگر از غذاهای سنتی و بومی استان اصفهان که بسیار خوشمزه و لذیذ است. کارشناسان غذایی مصرف غذاهایی که با استفاده از ماش تهیه می‌شوند، به‌دلیل داشتن مواد مفید و مغزی ضروری بدن، توصیه می‌کنند. ترکیب ماش، برنج و کلم قمری با یکدیگر طعمی جالب و مطبوع را به ارمغان می‌آورد. مردم استان اصفهان با استفاده از کلم قمری، ماش، برنج، پیاز، سبز پلو، گوشت چرخ‌کرده، نمک، فلفل و روغن پلوماش را تهیه می‌کنند.

گوشت و لوبیا اصفهان

گوشت و لوبیا نمونه‌ای از غذاهای سنتی و محلی در استان اصفهان است که در دیگ‌های مسی طبخ می‌شود. مردم این استان، آب به‌دست آمده از این غذا را با نان خرد شده (ترید شده)، میل می‌کنند. در طبخ این غذای سنتی و لذیذ از گوشت گوسفند، جعفری، تره، شنبلیله، لوبیا سفید، برنج، پیاز، نمک، فلفل سیاه و زردچوبه استفاده می‌شود.

استان اصفهان علاوه بر داشتن غذاهای متنوع سنتی و بومی، از شیرینی‌های لذیذ و فوق‌العاده‌ای نیز برخوردار است. در ادامه به معرفی این خوراکی‌های خوشمزه و دوست‌داشنی می‌پردازیم.

گز

اصفهان است و شیرینی مشهور آن که گز نام دارد. مطابق احادیث به نظر می‌رسد، این خوراکی مشهور و محبوب از دوران حکومت صفویه در استان اصفهان و به مرور طی تکمیل خوراکی به نام حلوا چوبه به‌دست آمده است. البته بر درستی یا نادرستی این ادعا، اختلافات متعددی بین تاریخ‌شناسان وجود دارد. با این حال در اینکه این شیرینی از خوراکی‌های سنتی و بومی استان اصفهان به شمار می‌آید شکی نیست. گز نام خود را از عصاره‌ی درختی به نام انگبین گرفته است. امروزه این شیرینی فوق‌العاده را با استفاده از گلوکز، گلاب، سفیده‌ی تخم‌مرغ، شکر، مغز پسته، خلال بادام، خلال فندق و بیدمشک استفاده می‌کنند. البته در استان اصفهان، با اضافه کردن مقدار بسیار کمی از عصاره‌ی انگبین، به تولید گز انگبین نیز پرداخته می‌شود، ولی به‌دلیل گران بودن قیمت انگبین، تولید این فراورده در میزان کمی اتفاق می‌افتد.

پولکی

قطعا یکی از خوشمزه‌ترین شیرینی‌های سنتی استان اصفهان پولکی است که در انواع مختلفی تهیه و مورد استفاده‌ قرار می‌‌گیرد. درست کردن این شیرینی لذیذ، چندان هم سخت و دشوار نخواهد بود. مردم استان اصفهان برای تهیه‌ی پولکی از شکر، کنجد و هل استفاده می‌کنند.

شیرینی برشتوک

یکی دیگر از شیرینی‌های منحصربه‌فرد و سنتی استان اصفهان، شیرینی برشتوک است که طعم و عطری دوست‌داشتنی دارد. این شیرینی با استفاده از آرد گندم، آرد نخودچی، روغن جامد، پودر هل، پودر قند، سفیده‌ی تخم‌مرغ و خلال پسته تهیه و طبخ می‌شود. شیرینی بسیار عالی و لذیذ، که در مقیاس زیادی در استان اصفهان تهیه و مورد استفاده‌ی مردم این استان و سایر گردشگران ایرانی و خارجی قرار می‌گیرد.

شیرینی برنجی

شیرینی برنجی، یکی از انواع مختلفی از شیرینی سنتی تهیه شده در استان اصفهان به شمار می‌‌آید. امروزه این شیرینی خوشمزه از طرفداران بسیاری برخوردار است و به میزان فراوانی در شیرینی‌ فروشی‌های این استان تهیه و عرضه می‌شود. قنادان برای تدارک شیرینی برنجی حنایی از گلاب، آرد برنج، زعفران، شکر ساییده شده و تخم‌مرغ استفاده می‌کنند.

شیرینی کرکی

نوع دیگری از شیرینی‌های پرمصرف در استان اصفهان قلمداد می‌شود. در تهیه‌ی این شیرینی از آرد گندم، شکر، روغن حیوانی، تخم‌مرغ، پودر هل و زعفران استفاده می‌شود.

در ارائه‌ی مقاله‌ی غذاها و شیرینی‌های سنتی استان اصفهان، سعی شد تا مهم‌ترین و در عین حال رایج‌ترین غذاها و شیرینی های طبخ شده در این استان را به شما دوستان عزیز و علاقه‌مند کجارویی تقدیم کنیم. امید است که توانسته باشیم به این مهم دست یابیم. قطعا نظرات و پیشنهادها شما عزیزان کمک شایانی در ارائه‌ی بهتر این قبیل مقالات به ما خواهد کرد.