برگزاری آنلاین روز جهانی موزه 2020 با شعار «موزه ها برای برابری: تنوع و مشارکت»

ده‌ها هزار موزه در سراسر دنیا با برنامه‌های مختلف از جشن‌های قبیله‌ای در کنیا گرفته تا بازگشت به ریشه‌های مهاجرت در تایوان، روز بین‌المللی موزه ۲۰۱۹ را برگزار کردند. اما امسال، چهلمین سالگرد روز بین‌المللی موزه (IMD) در تاریخ ۱۸ مه (۲۹ اردیبهشت)، روزی متفاوت برای موزه‌هایی خواهد بود که کماکان به‌علت مقابله با شیوع بیماری همه‌گیر کووید ۱۹، تعطیل هستند.

امسال شورای بین‌المللی موزه‌ها، ایکوم (ICOM)، از موزه‌ها خواسته است تا فضای داخل موزه و فعالیت‌های دیجیتالی آنلاین را با موضوع «موزه‌ها برای برابری: تنوع و مشارکت» با دیگران به اشتراک بگذارند.

_{تصویر گرافیکی از تنوع جمعیتی در جهان}

شورای بین‌المللی موزه‌ها (ICOM)، تنها سازمان تخصصی موزه و موزه‌داری در سطح بین‌المللی است که به ارتقا و محافظت از میراث‌های طبیعی و فرهنگی گذشته و حال می‌پردازد. این سازمان مردم‌نهاد که در سال ۱۹۴۶ پایه‌گذاری شد، شبکه‌ای متشکل از ۴۴ هزار متخصص موزه در ۲۰ هزار موزه در ۱۳۸ کشور جهان است.

ایکوم امید دارد که این روز ویژه به نقطه‌ای پراهمیت برای تجلیل و تقدیر از انواع دیدگاه‌های جوامع و کارمندان موزه تبدیل شود و هم‌زمان ابزاری باشد برای شناسایی و غلبه بر تعصب در آنچه که موزه‌ها نمایش می‌دهند و داستان‌هایی که نقل می‌کنند.

موزه‌ها در گذشته نیز در خط مقدم تحقیقات و تبادلات فرهنگی و علمی بین‌المللی بوده‌اند. ما به بحرانی چون کرونا نیاز نداریم تا به ما یادآوری کند که همه ما در یک دهکده جهانی زندگی می‌کنیم. موزه‌ها هم‌اکنون با به اشتراک‌گذاری و تبادل داده‌ها روی شبکه و مشارکت آنلاین، در حال مقابله با شرایط غیرمنتظره اخیر هستند.

شورای بین‌المللی موزه‌ها (ICOM)، وب‌سایتی مختص به روز جهانی موزه ۲۰۲۰ ساخته است که شامل محتوای پربار و ابزارهایی مانند کیت ارتباطی با تصاویر تبلیغاتی می‌شود. به‌طور مثال می‌توان به یک بنر و پوستر دیجیتالی اشاره کرد که قابل ویرایش، چاپ‌کردن یا به اشتراک گذاشتن در سکوهای دیجیتالی است.

هر موزه‌ای پس از نهایی‌شدن برنامه‌های مخصوص خود، می‌تواند از طریق متن و عکس در یک «نقشه تعاملی آنلاین»، موقعیت موزه و فعالیت‌های موضوعی خود را در کنار دیگر موزه‌ها از سراسر دنیا به اشتراک بگذارد.

برای روز بین‌المللی موزه ۲۰۲۰ (#IMD2020) دو هدف مشخص شده است. یک، ابتکار عمل و توسعه رویدادهای خلاقانه و فعالیت‌هایی است که جوامع، موزه‌ها را به‌صورت حضوری یا آنلاین، درگیر خود می‌کنند و دوم اینکه قرار است اهمیت نقش موزه‌ها به‌عنوان موسساتی که به جامعه و توسعه آن خدمت می‌کنند، به جهانیان نشان داده شود و این امر با رعایت موارد ذیل به تحقق می‌پیوندد:

• حمایت از موزه‌ها به‌عنوان حامیان اصلی در جامعه
• تقویت تنوع و مشارکت در نهادهای فرهنگی
• ترویج تبادلات فرهنگی به‌عنوان عامل اصلی ایجاد صلح در بین مردم
• اجرای اهداف توسعه پایدار سازمان ملل

موزه‌ها برای ایده‌گرفتن می‌توانند فعالیت‌های روز بین‌المللی موزه ۲۰۱۹ با موضوع «موزه‌ها به‌عنوان قطب‌های فرهنگی؛ آینده سنت‌ها» را مرور کنند و با تصویرسازی دوباره آن‌ها به‌صورت دیجیتالی با تم سال ۲۰۲۰، «موزه‌ها برای برابری: تنوع و مشارکت»، این روز را جشن بگیرند.

برای نمونه، می‌توان به موزه‌‌های ملی کنیا نگریست که روز بین‌المللی موزه را تبدیل به یک رویداد سالانه در کشور خود کرده‌اند. در سال ۲۰۱۹، موزه «هیراکس هیل» (Hyrax Hill Museum) در نایروبی، روزی مملو از فعالیت‌های هیجان‌انگیز را سازماندهی کرد که در میان آن‌ها می‌توان به اجرای رقص‌های «کیکی یو» (Kikiyu)، «کیسی» (Kissii)، هندی و سودانی، نمایشگاه داروهای بومی، بافندگی و دیگر سنت‌های فرهنگی اشاره کرد.

«موزه ملی نایروبی» از قبیله «یاکو» (Yaaku) در منطقه «لای کیپیا» (Laikipia) تقدیر به عمل آورد.این قبیله با جمعیت حدود چهار هزار نفر در حال انقراض هستند. این موزه از طریق کاردستی‌ها، تورها و داستان‌سرایی، مباحث مربوط به حفاظت از میراث فرهنگی قبیله و نقش موزه در دفاع از آن‌ها و کاهش قاچاق آثار باستانی مرتبط به آن‌ها را مورد بررسی قرار داد.

چگونه می‌توان فعالیت‌های گذشته را به‌صورت الکترونیکی و متناسب با موضوع امسال، انجام داد؟

موزه‌های ملی کنیا در سال ۲۰۲۰ به‌صورت آنلاین در روز بین‌المللی موزه شرکت خواهند کرد. نام برنامه آن‌ها، «اوتامادونی وتو: ملاقات با مردم کنیا» (Utamaduni Wetu: Meet the People of Kenya) است که بخشی از پروژه مشترک آن‌ها با «گوگل آرتس اند کالچر» به شمار می‌آید.

با این برنامه، سفری باورنکردنی به جوامع متنوع و باشکوه کنیا را تجربه خواهید کرد. شما همچنین می‌توانید اطلاعات زیادی درباره تاریخ، قهرمانان و اسطوره‌ها، موسیقی، رقص، افسانه‌ها، داستان‌ها، لباس‌های محلی، صنایع دستی، زبان‌ها، پارک‌های ملی کنیا و موارد دیگر کسب کنید و همه اینها از طریق محتوای رنگی و غنی از جمله تورهای واقعیت مجازی، بازی‌های تعاملی و ویدئوهایی مانند انیمیشن «سفر در کنیا با موسا اوموسی» (A Journey Through Kenya by Musa Omusi)، قابل دسترس هستند.

یکی دیگر از فعالیت‌های جالب توجه در سال ۲۰۱۹ مربوط به مهاجران و پناهندگان محلی بود که به‌عنوان «راهنماهای جهانی» شناخته می‌شوند. آن‌ها تورهایی را در «موزه پن» (Penn Museum) در فیلادلفیا در گالری‌های خاورمیانه موزه برگزار کردند که در حین آن به بازدیدکنندگان، اطلاعات تاریخی درباره اشیای باستانی می‌دادند و داستان‌های شخصی و احساسی‌ای را برای تفسیر اشیاء از کشورهای زادگاه خود نقل می‌کردند.

_{«هادی ال کرفاوی» (Hadi Al-Karfawi) در وسط تصویر در حال برگزاری تورهای گالری خاورمیانه در موزه پن فیلادلفیا}

آیا راهنمایان موزه می‌توانند مانند موزه پن تور مجازی موزه‌ها را برگزار کنند؟

چراکه نه! راهنماهای موزه می‌توانند به‌صورت آنلاین در لایوهای فیس‌بوک از کامپیوترهای خانه، داستان‌هایشان را با استفاده از یادداشت‌های شخصی مربوط به اشیای کلکسیون در وب‌سایت موزه پن، به اشتراک بگذارند.

موزه ملی تایپه، پایتخت تایوان از اواخر سال ۲۰۱۸ به‌علت عملیات مرمت و نوسازی بسته است، اما این مساله، آن را از برگزاری روزه بین‌المللی موزه بازنداشت. سال گذشته، این موزه با همکاری باغ گیاه‌شناسی تایپه، از جمعیت متنوعی از جمله خانواده‌ها، مهاجران و سالمندان مبتلا به زوال عقل و سرپرستان آن‌ها دعوت به عمل آورد تا در یک مسابقه جستجوی پنج مرحله‌ای متشکل از بخش‌های هنر، بوم‌شناسی، تاریخ، ادبیات و تکنولوژی شرکت کنند.

_{بزرگسالان و کودکان به گیاهان داخل برکه اشاره می‌کنند و به‌دنبال گونه‌های جدید مهاجر در باغ گیاه‌شناسی تایپه می‌گردند}

آیا ایده موزه ملی تایپه با موضوع و شرایط امسال هم‌خوانی دارد؟

نظرتان راجع به یک مسابقه جستجو با تاکید بر تنوع و مشارکت و استفاده از وب‌سایت‌های فرهنگی و موزه محلی چیست؟

یکی از فعالیت‌هایی که برای امسال و روزهای همه‌گیری ویروس کرونا برنامه‌ریزی شده است و در نقشه زنده تعاملی شورای بین المللی موزه‌ها (interactive Wemap) دیده می‌شود، بسیار جالب و خلاقانه به نظر می‌آید.

موزه باستان‌شناسی نیکوپلیس (Nikopolis) و کلکسیون عتیقه‌های باستانی افورا (Ephorate of Anitiquities) در شهر «پروزا» در اپیروس در یونان از افراد شش تا ۹۹ ساله از سراسر جهان دعوت به عمل آورده‌اند تا جمله زیر را با نوشتن یا تصاویر تکمیل کنند:

اگر همه مردم کره زمین، دست‌های یکدیگر را محکم بگیرند...

آن‌ها می‌پرسند:

آیا همه مردم می‌توانند شانه به شانه یکدیگر بایستند و دست‌های هم را بگیرند تا حلقه‌ای متنوع و رنگارنگ از عشق، برابری و احترام خلق کنند؟ چه اتفاقی پس از این همدلی رخ خواهد داد؟

موزه نیکوپلیس قصد دارد تا با موارد ارسال‌شده از سراسر جهان، یک نمایشگاه برگزار کند و در نهایت شاید بتوان این نمایشگاه را به‌صورت دیجیتالی و در سراسر جهان به اشتراک گذاشت.

درباره فعالیت‌های دیجیتالی دیگر موزه‌ها می‌توانید به پست بلاگ ICOM سر بزنید. از میان این فعالیت‌ها می‌توان به برگزاری نمایشگاه‌های آنلاین در پینترست، موضوعات توئیتری، کوئیزها و مسابقات اشاره کرد.

هشتگ‌ها بهترین ابزار برای گردهم‌آوردن ایده‌ها هستند. شورای بین‌المللی موزه‌ها اخیرا از متخصصان موزه و موسسات خواسته است تا از هشتگ «زنان در موزه‌ها» (#WomeninMuseums) استفاده کنند و سهم زنان در زمینه فرهنگی را به اشتراک بگذارند.

برای تجلیل از شعار روز بین‌المللی موزه ۲۰۲۰، موزه‌های تاریخی، علمی و دیگر بخش‌ها نیز می‌توانند این کار را برای زنان و سایر گروه‌های هویتی انجام دهند یا به موضوعاتی که دربرگیرنده موضوع امسال هستند، اما به قومیت، توانایی فیزیکی یا جنسیت و هویت محدود نمی‌‌شوند، بپردازند.

موزه‌ها می‌توانند به‌صورت رایگان، یک دفترچه راهنمای دستورالعمل‌های رسانه‌های اجتماعی برای کمیته‌های ICOM را دانلود کنند. این دفترچه به تمام موسسات در هر ابعادی کمک می‌کند تا با جامعه خود ارتباط برقرار کرده و مخاطبان بیشتری را جذب کنند.

از موزه‌ها و افراد دعوت به عمل آمده است تا با هشتگ «روز بین‌المللی موزه ۲۰۲۰» (#IMD2020)، «تنوع و مشارکت» (#DiversityAndInclusion)، «در خانه بمانیم» (#StayAtHome) و «موزه از خانه» (#MuseumFromHome)، ابتکار عمل‌های دیجیتالی و تجربیات خود را در فیس‌بوک و با هشتگ «موزه‌ها و آرامش» (#MuseumsAndChill) در دیگر شبکه‌های اجتماعی به اشتراک بگذارند.

به صفحات مجازی خود سر بزنید، زیرا هر روز، مثال‌ها و هشتگ‌ها در حال تغییر هستند. فراموش نکنید که نقشه تعاملی شورای بین‌المللی موزه‌ها را دنبال کنید تا از اتفاقات مربوط به روز بین‌المللی موزه امسال در ۱۸ مه (۲۹ اردیبهشت) در جامعه خود، کشور خود و جهان خبردار شوید.