از فلسفه سفره هفت سین چه می‌دانید؟

محمد فتاحی
محمد فتاحی چهار شنبه، ۱۴ آبان ۱۳۹۹ ساعت ۱۲:۰۴
از فلسفه سفره هفت سین چه می‌دانید؟

سفره هفت سین از دیرباز در فرهنگ ما وجود داشته است. امروزه نیز سفره هفت سین با تغییراتی نسبت به گذشته در ساعات پایانی سال چیده می‌شود.

پهن کردن سفره هفت سین ساعاتی قبل از شروع سال نو، یکی از آیین‌های به جا مانده از ایران باستان است. مردم ایران، امروزه سفره هفت سین را روی زمین یا میز پهن می‌کنند و قرآن، ماهی، آینه و هفت سین شامل سیر، سرکه، سنجد و... داخل آن قرار می‌دهند. در این مقاله به‌طور مفصل درباره سفره هفت سین صحبت خواهیم کرد. پس تا انتها با ما همراه باشید.

فلسفه سفره هفت سین:

نماد هر یک از هفت سین

سفره هفت سین سنتی؛ منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: Elajan

منبع: ویکی‌مدیا

هر یک از هفت سین این سفره، مفهوم خاص خودشان را دارند که در ادامه آن‌ها را به‌ترتیب بررسی می‌کنیم:

اولین سین؛ سنجد

وجود سنجد در سفره هفت سین، نشان‌دهنده انجام دادن «سنجیده» کارها است. چراکه سنجد نماد عمل سنجیده و گرایش به عقل محسوب می‌شود. برخی دیگر سنجد را نماد عشق و دلدادگی می‌دانند و معتقدند وجود آن سر سفره هفت سین، عشق و محبت بین اعضای خانواده را زیاد می‌کند.  

دومین سین؛ سیب

سیب در سفره هفت سین، نماد تندرستی و سلامتی است و وجود آن در این سفره، سلامتی اعضای آن خانواده را تا آخر سال به‌همراه دارد و آن‌ها را از هر‌گونه بیماری دور می‌کند.

سومین سین؛ سبزه

سبزه، نماد شادی، سر‌زندگی، آرامش، ایثار و حیات است و بودن آن در سفره هفت سین، موجبات شادی و طراوت اعضای خانواده را فراهم می‌کند. برخی نیز سبزه را نماد فرشته اردیبهشت می‌دانند.

چهارمین سین؛ سمنو

سمنو، نماد قدرت و خیر و برکت محسوب می‌شود. سمنو از گندم درست می‌شود و به‌خاطر مقوی بودن، به آن غذای مرد آفرین نیز می‌گویند. وجود آن در سفره هفت سین، قدرت، صبر و عدالت را برای اعضای خانواده به ارمغان می‌آورد.

پنجمین سین؛ سیر

برای وجود سیر در سفره هفت سین دلایل متعددی وجود دارد. برخی آن را سمبل اهورا مزدا و نمادی از سلامت و تندرستی می‌دانند. عده‌ای نیز به خواص دارویی سیر اشاره کرده‌اند و آن را نماد بر‌طرف کننده بیماری‌ها در سال نو می‌دانند. کرامت، گند‌زدایی و پاک کنندگی محیط، محافظت کننده در برابر شر، نگهبان سفره نیز برخی از نماد‌هایی است که برای سیر گفته شده است.

ششمین سین؛ سرکه

سرکه را نمادی از جاودانگی می‌دانند و حضور آن در سفره هفت سین به‌عنوان دور کننده نا‌ملایمات زندگی شناخته می‌شود. برخی نیز معتقدند، سرکه نماد رضایتمندی است و ما را به پذیرش نا‌ملایمات زندگی دعوت می‌کند.

هفتمین سین؛ سماق

سماق، نماد صبر، بردباری و استقامت محسوب می‌شود و وجود آن در سفره هفت سین این موضوع را به ما یادآور می‌شود که باید سال پیش‌رو را با صبر و بردباری پشت سر بگذاریم.

هفت سین یا هشت سین

هفت سین سنت به جا مانده از ایران باستان؛ منبع عکس: راسخون؛ عکاس: نامشخص

منبع: راسخون

همچنین علاوه بر هفت سین گفته شده، برخی سکه را نیز سین مدرن می‌دانند؛ اما جزو هفت سین محسوب نمی‌شود. سکه به‌مرور زمان به هفت سین اضافه شده و به‌عنوان نماد افزایش دارایی و رزق و روزی تلقی می‌شود.

فلسفه هفت سین

فلسفه سفره هفت سین در ایران

منبع: دلگرم

هر یک از نمادهای سفره هفت سین مفهوم مشخصی دارند و در طول تاریخ این نمادها تغییر پیدا کرده‌اند

چیدن سفره هفت سین ساعاتی قبل از تحویل سال، یکی از آیین‌های باستانی به جا مانده برای مردم ایران است. با گسترش دین اسلام در کشور ما، کتاب قرآن نیز به سفره هفت سین اضافه شد تا مردم سال نو را با توکل و نام و یاد خدا آغاز کنند. در زمان هخامنشیان سفره «هفت چین» نیز وجود داشته است.

ایرانیان باستان هفت سین را با آب، آتشدان، شیر، تخم‌مرغ، آینه، انار، سیب، سنجد، نارنج و... تزیین می‌کردند که هر یک نماد خاص خود را داشتند. عدد هفت در زبان ایران باستان، به «امرداد» نسبت داده شده و به‌معنی زندگی و جاودانگی است. در کل عدد هفت برای آن‌ها بسیار مقدس و خوش یمن بوده و آن را به فال نیک می‌گرفته‌اند. هفت خوان رستم، هفت شهر عشق، هفت آسمان و... مثال‌هایی هستند که اهمیت این عدد را برای آن‌ها نشان می‌دهند.

هفت سین ۱۴۰۰

در هفت سین ۱۴۰۰ مانند سال‌های گذشته می‌توانید از نماد‌هایی مانند قرآن، آینه، ماهی قرمز و هفت سین استفاده کنید؛ اما بهتر است با خلاقیت خود تزیین سفره را کمی امروزی‌تر در نظر بگیرید و وسایل جدیدتری را به آن اضافه کنید. همچنین سعی کنید سین سلامتی را در اولویت‌های خود قرار دهید.

بهترین سین سفره هفت سین چیست؟

سبزه به عنوان بهترین سین در سفره هفت سین؛ منبع عکس: shahraranews.ir؛ عکاس: نامشخص

منبع: shahraranews.ir

مهم‌ترین عضو سفره هفت سین، سبزی است که روح شادی و طراوت را در فضای خانواده زنده می‌کند.

بقیه سین‌ها و اجزای سفره نیز در کنار آن قرار می‌گیرند و یک سفره هفت سین را شکل می‌دهند.

هفت سین یا هفت شین

در دوران ساسانیان و پیش از ظهور دین اسلام، مردم ایران باستان، سفره «هفت شین» پهن می‌کردند. این هفت شین شراب، شهد، شمشاد، شقایق، شربت، شمع و شیر بوده است. با ظهور دین اسلام شراب حرام اعلام شد. سپس همزاد آن یعنی «سرکه» جایگزین آن شد و به‌این ترتیب هفت شین به هفت سین تغییر پیدا کرد.

هفت سین قرآنی

هفت سین قرآنی؛ منبع عکس: عکس نوردی؛ عکاس: نامشخص

منبع: عکس نوردی

یکی از رسوماتی که خانواده‌های مذهبی در ایام نوروز انجام می‌دهند، انداختن سفره هفت سین قرآنی است.

بعضی خانواده‌های ایرانی هفت سین قرآنی را به‌همراه آب و زعفران در یک بشقاب می‌نویسند و سر سفره می‌گذارند. بعد از تحویل سال، روی بشقاب آب می‌ریزند و آن را می‌نوشند تا حاجاتشان برآورده شود.

نوشیدن این آب برای شفای بیماران نیز توصیه شده است.

هفت سین قرآنی عبارت‌اند از:

سلامُ قولاْ من ربّ رحیم (سوره یس/ آیه ۵۸)

« از جانب خدای مهربان به آن‌ها سلام گفته می‌شود»

این ندایی که از طرف خدا به گوش انسان می‌رسد، او را غرق در لذت و شادی معنوی خواهد کرد که از تمام نعمت‌های دنیا برای او با ارزش‌تر است.

سلامٌ علی نوحٍ فی العالمین (سوره صافات/ آیه ۷۹)

«سلام به نوح در میان جهانیان»

خداوند به پیامبر بزرگوارش سلام می‌فرستد که این سلام تا ابد و حتی در قیامت در میان مردم جهان باقی خواهد ماند.

سلامٌ علی ابراهیم (سوره صافات/ آیه ۱۰۹)

«سلام به ابراهیم»

قبل از این آیه، خداوند بشارت فرزندی صالح را به ابراهیم می‌دهد و داستان ذبح اسماعیل و تسلیم بودن هر دوی آن‌ها در برابر دستور خداوند را یاد آور می‌شود. سپس در این آیه به این بنده پاک و مخلص خود سلام می‌دهد.

سلامٌ علی موسی و هارون (سوره صافات/ آیه ۱۲۰)

«سلام بر موسی و هارون»

پیش از این آیه خداوند داستان‌های پیش آمده درباره موسی و هارون را روایت می‌کند و سپس بر آن‌ها سلام و درود می‌فرستد.

سلامُ علی آلِ یاسین (سوره صافات/ آیه ۱۳۰)

«سلام بر پیروان الیاس»

خداوند زحماتی را که پیروان الیاس برای ایجاد عقیده وحدانیت خدا به وجود آورده‌اند فراموش نخواهد کرد و به پیروان او درود می‌فرستند.

سلامٌ علیکم بما صَبِرتم فنعم عقبی الدّار (سوره رعد/ آیه ۲۴)

«سلام به شما برای صبوری و شکیبایی که داشتید و سرای آخرت چه نیکوست»

سلامٌ هی حتی مطلع الفجر (سوره قدر/ آیه ۵)

« آن شب تا نزدیک صبح، سلام و صلح است»

این آیه شب قدر را توصیف می‌کند که در آن قرآن نازل شده و بندگان شامل رحمت خاص خداوند می‌شوند.

هفت سین نمدی

هفت سین نمدی؛ منبع عکس: honardarkhane.com؛ عکاس: نامشخص

منبع: honardarkhane.com

اگر به‌دنبال سفره هفت سین شیک و در عین حال ساده هستید، هفت سین نمدی یکی از گزینه‌های پیش روی شما است. سفره هفت سین نمدی را می‌توانید از فروشگاه‌ها تهیه کنید یا خودتان دست به کار شوید و آن را بسازید.

روش ساخت سفره هفت سین نمدی ساده

۱. ابتدا طرح سفره هفت سین مورد نظرتان را روی کاغذ رسم کنید.

۲. الگو را روی نمد قرار دهید و با قیچی آن را برش دهید.

۳. قسمت‌های مختلف ظروف هفت سین را به هم بچسبانید و با کمک نخ و سوزن آن‌ها را به یکدیگر وصل کنید

۴. در‌نهایت ظروف هفت سین آماده شده را با وسایل تزیینی آماده تکمیل کنید. همچنین می‌توانید از ربان و مروارید‌ برای تزیین آن‌ها کمک بگیرید.

هفت سین لاکچری

هفت سین لاکچری؛ منبع عکس: shadmag.com؛ عکاس: نامشخص

منبع: shadmag.com

برای داشتن یک سفره هفت سین لاکچری می‌توانید از ظروف سنتی که طراحی مدرنی دارند استفاده کنید. همچنین می‌توانید با اضافه کردن لوازم دکوری، ساعت و ماهی‌های زینتی، فضایی خاص به سفره هفت سین خود بدهید. البته سعی کنید در این کار افراط نکنید. چراکه تزیین سفره هفت سین یک آیین باستانی است و بهتر است خیلی از حالت سنتی خود فاصله نگیرد.

هفت سین یکی از نمادهای باستانی ایران است و باید سعی کنیم در برگزاری این آیین زیبا و اصیل هرچه بهتر بکوشیم و آن را به نسل‌های بعدی منتقل کنیم. اگر این مطلب کجارو برایتان مفید بود، لطفا آن را به اشتراک بگذارید.

عکس‌ کاور از toirantour.comا؛ عکاس: نامشخص

پرسش‌های متداول

نمادهای هفت سین کدامند؟

سنجد، سیب، سبزه، سمنو، سیر، سرکه و سماق

آیا سکه جزو هفت سین است؟

برخی سکه را نیز سین مدرن می‌دانند؛ اما جزو هفت سین محسوب نمی‌شود.

چرا هفت سین دارای ۷ نماد است؟

عدد هفت در زبان ایران باستان، به «امرداد» نسبت داده شده و به‌معنی زندگی و جاودانگی است.

مهم‌ترین سین هفت سین چیست؟

مهم‌ترین عضو سفره هفت سین، سبزی است که روح شادی و طراوت را در فضای خانواده زنده می‌کند.

مطالب مرتبط:

دیدگاه