معرفی شهرستان میبد به عنوان شهر آسیاب های آبی در یونسکو

قدمت و پیشینه تاریخی شهرستان میبد برای استان یزد بسیار ارزشمند بوده و تنها شهرستان ایران است که تعداد آسیاب آبی نسبت جمعیت و وسعت آن زیاد است.

آسیاب‏ ‌های آبی یکی از جاذبه‌‎‎های تاریخی کهن شهر میبد است که برخی همچنان در معرض دید گردشگران باقی مانده است.

از زمان‌‌های گذشته آسیاب‌ها برای مردم با ارزش و مهم بوده‌ و نقش مهمی در زندگی آن‌ها داشته‌ است.

شهرستان میبد دارای ۲۲ آسیاب است و از این نظر به عنوان شهر آسیاب‌ها مطرح است، تعدادی از این آسیاب‌ها بازسازی شده و تعدادی نیز همچنان در دل خاک مدفون مانده‌اند.

مشارکت بخش خصوصی در امر احیاء و بازسازی آثار تاریخی برای مردم میبد نویدبخش است.

موضوع ثبت شهرستان میبد در یونسکو پس از احیاء و بازسازی آسیاب‌های آبی میبد مطرح خواهد شد و تلاش‌ها بر آن خواهد بود تا میبد به عنوان شهر آسیاب‌های آبی در جهان معرفی شود.

آسیاب‌های کچلگ، رفیع‌آباد و آسیاب دو سنگی محمدآباد از آسیاب‌های میبد است که در اولویت بازسازی هستند، این آسیاب‌ها با مشارکت بخش خصوصی به مجموعه‌های گردشگری میبد مبدل خواهند شد.

عملکرد این آسیاب‌ها به این شکل بوده که آب به منظور تمیز شدن وارد حوضچه آسیاب شده و پس از عبور از تخته بند حوضچه وارد تنوره عمودی شده و با فشار زیاد به پرده‌های چوبی آسیاب برخورد می‌کرده و باعث چرخاندن پرده‌‌ها می‌شد. گندم کم‌کم از دول وارد سوراخ وسط سنگ شده و در بین دو سنگ که سنگ زیرین ثابت بوده، خرد شده و تبدیل به آرد می‌شد. آب وارده به آسیاب از زیر سوراخ آن خارج شده و به کشتزارها می‌رفته است.