بندرعباس در یک نگاه

شهر بندرعباس مرکز استان هرمزگان در جنوب ایران بزرگترین بندر کشور است. مقدار بسیار بالایی از ترانزیت کالا به‌وسیله بنادر شهید رجایی و باهنر انجام می‌شود. این بندر یکی از مراکز مهم فعالیت‌های تجاری و اقتصادی در کشور است که افراد زیادی برای پیدا کردن کار به این شهر مهاجرت می‌کنند.

جغرافیا

بندرعباس در جنوب استان هرمزگان قرار دارد و از شمال به ارتفاعات و کوه‌ها و از جنوب به دریا ختم می‌شود، پس شیب عمومی شهر در راستای شمال به جنوب است. ارتفاع بندرعباس از سطح دريا ۱۰ متر است.

شهر قشم (مرکز جزیره قشم) با حدود ۲۸ کیلومتر نزدیک‌ترین شهر به بندرعباس بوده و فاصله بندرعباس تا تهران ۱۲۸۷ کیلومتر است.

این شهر در شمال تنگه هرمز واقع شده و از طرف شمال به شهرستان حاجی‌آباد، از طرف شرق به شهرستان‌های ميناب و رودان، از غرب به شهرستان بندر لنگه و از جنوب به خليج فارس و جزيره قشم ختم می‌شود.

اقلیم

این شهر آب وهوایی گرم و مرطوب دارد از نیمه آبان تا نیمه فروردین آب‌وهوایی مطبوع در شهر حاکم است. ماه‌های اردیبهشت و خرداد هوا خشک، ماه‌های تیر تا مهر نیز هوا مرطوب است. بیشترین دما در گرم‌ترین روزها ۵۲ درجه سانتی‌گراد و کمترین آن در سردترین روزها به ۲ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. متوسط بارندگی بندرعباس در حدود ۲۰۰ میلی‌متر است.

تاریخچه

بندر و روستای کوچکی به نام سورو، تا قبل ازقرن چهارم هجری در اطراف بندرعباس فعلی وجود داشت. اين دهکده کوچک توسط پرتغالی‌ها به‌منظور پياده شدن و بارگيری اجناس از خشکی انتخاب شد. خرچنگ زيادی در سواحل اين بندر زندگی می‌کرد که به همین خاطر آن را بندر کامارااو يا گامارائو يعنی بندر خرچنگ نامیدند. گامبرون نام متداولی است که احتمالا از لغت پرتغالی گامارائو گرفته شده است.

در سال ۱۶۲۲ ميلادی به‌وسیله شاه عباس و با کمک انگلیسی‌ها این بندر از اختیار پرتغالی‌ها خارج شد که به افتخار این پیروزی بندر گمبرون به بندر عباس تبدیل شد.

محله‌ها

محله‌های دوهزار، شهید جعفری، سورو، سیدکامل، نایبند، برکه گرد، پشت شهر، سه راه برق، کمربندی، درخت سبز، شاه حسینی، گلشهر، بهشت‌بندر، داماهی، آزادگان، زیباشهر، نخل ناخدا، خواجه عطاء، کوی۲۲ بهمن، شمیلی‌ها، سرریگ، سیم بالا، شغو (شهرک توحید) و اوزی‌ها از محله‌های مشهور بندرعباس هستند.

مردم‌شناسی

بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ جمعیت بندرعباس ۴۳۵٬۷۵۱ نفر برآورد شده است. بیشتر مردم بندرعباس مسلمان و دارای مذهب شیعه یا سنی هستند. سنی‌ها بیشتر در محله‌های اوزی‌ها و سورو و شغو (شهرک توحید) زندگی می‌کنند. 

افراد از شهرها و روستاهای دیگر برای تجارت به بندرعباس مهاجرت می‌کردند، زیرا این شهر دارای موقعیت تجاری مناسبی است. پس می‌توان گفت جمعیت بندرعباس را ترکیبی از قومیت‌های مختلف نظیر بندری‌ها، لاری‌ها، جهرمی‌ها، لامردی‌ها، بلوچ‌ها، عرب‌ها، لرها، اِوَزی‌ها، سواحلی‌ها (گروهی از سیاه‌پوستان آفریقایی) تشکیل می‌داده و امروز نیز در این بندر ترک‌ها، فارس‌ها، کردها، اهالی شمال کشور (گیلکی‌ها، مازنی‌ها و ترکمن‌ها) ساکن هستند و قسمتی از جمعیت بندرعباس را شامل می‌شوند. 

بندری زبانی است که مردم بندرعباس به‌وسیله آن تکلم می‌کنند. این زبان یکی از گویش‌های زبان فارسی است که خصوصیات فارسی کهن را زنده نگه داشته است. اما تعدادی از وام‌واژه‌های اروپایی (نمونه:tawāl، از واژه towel انگلیسی به معنی حوله) و عربی، هندی به خاطر روابط بازرگانی نیز در آن به چشم می‌خورد.

صنایع‌دستی

جنوب ایران دستانی هنرمند دارند که به‌وسیله آن و با کمترین امکانات زیباترین صنایع‌دستی را خلق می‌کنند. این مردم غیور و هنرمند کافی است برگ‌های درخت خرما، صدف‌های کنار ساحل و نخ‌های رنگی داشته باشند تا زیباترین هنرهای خود را به نمایش بگذارند.

حصیربافی، گلابتون دوزی، پارچه‌های سوزن دوزی شده، صنایع دریایی، بادله دوزی و قالی‌بافی از صنایع‌دستی این شهر است.

سوغات

خرما، مرکبات، ارده، گوآوا و ماهی و میگو از سوغاتی‌های بندرعباس بوده و دارای شهرت فراوان هستند.

 دیدنی‌های بندرعباس

بندرعباس شهری تاریخی بوده و شامل جاذبه‌های تاریخی و طبیعی است. از جمله این جاذبه‌ها و جاهای دیدنی بندرعباس می‌توان به منطقه حفاظت شده گنو، مسجد جامع اهل سنت، آب انبارهای برکه باران، مسجد ناصری، خانه احمدی، موزه آب، امام‌زاده شاه محمد تقی (ع)، روستای سرخون، روستای خونسرخ، روستای سیاهو، معبد هندوها (پرستشگاه بت‌گوران)، چشمه آبگرم گنو، عمارت کلاه‌فرنگی بندرعباس، حمام گله‌داری، محله باستانی سورو و موزه مردم‌شناسی خلیج فارس اشاره کرد.