
گوزن یالدار یکی از جانوران شاخص گردشگری حیات وحش و سافاری است. در ادامه با کجارو همراه باشید تا این جانور را بیشتر بشناسید.
مقالههای مرتبط:
گوزن یالدار یا کَل یالدار (به انگلیسی: Wildebeest یا Gnus)، چهارپایی است که نزدیکترین جانوران به آن گاو، بز و گوسفند هستند اما با این وجود نباید گوزن یالدار را با هیچ یک از جانوران نام برده شده اشتباه گرفت! این جانوران جثه متوسط و نسبتا لاغر اما عضلانی دارند. شاخهای پیچدار با ظاهری منحصر به فرد داشته و بر روی بدنشان نقش و نگارهای خاصی دیده میشود. این جانوران یال دارند و پسوند اسم آنها هم به این دلیل بوجود آمده و از سویی دیگر در ناحیه فک این جانوران یک ریش نسبتا پرپشت مشاهده میشود! نام اصلی این جانوران (Wildebeest) یک نام آفریقایی به معنای «هیولای وحشی»، «جانور وحشی» یا همان "wild beast" است.
گوزن یالدار در دسته بندی جانوری در دسته خاصی به نام "Antelopes" یا «شاخ درازان» قرار میگیرد و بزرگترین گونه از نظر جثه در کل این خانواده محسوب میشود. به طور کلی گوزنهای یالدار به دو گونه اصلی گوزن یالدار سیاه و گوزن یالدار آبی تقسیم میشوند. گوزن یالدار آبی بین ۱۱۸ تا ۲۷۰ کیلوگرم وزن داشته و طول بدن آنها حدودا ۱۲۳ سانتیمتر است. به گوزن یالدار آبی، کل یالدار معمولی نیز میگویند و مشخصه ظاهری اصلی آن، خطوط عمودی تیره رنگ بر روی پشت این جانور است. از سویی دیگر، گوزن یالدار سیاه که به آن کل یالدار دم سفید نیز میگویند، حدودا بین ۱۱۰ تا ۱۵۷ کیلوگرم وزن دارند و طول بدن آنها حدود ۲ متر است. ارتفاع این جانوران از سطح زمین تا سر بین ۱۱۱ تا ۱۲۱ سانتیمتر است. هر دو جنس نر و ماده گوزنهای یالدار شاخ دارند. پس هیچگاه بر خلاق اکثریت چهارپایان، با دیدن شاخ این جانور نمیتوان جنسیت آن را مشخص کرد. شاخ این جانوران میتواند بین ۴۵ تا ۷۸ سانتیمتر رشد کند.
بیشتر بخوانید:
گوزنهای یالدار گیاهخوار هستند و تنها از گیاهان تغذیه میکنند. این جانوران خوردن علف را بیش از هز چیز دیگری ترجیح میدهند اما هنگامی که یافتن علف در شرایط زندگی این جانوران کار دشواری باشد، این جانوران به خوردن برگ درختان روی میآورند. پس از گذشت فصول بارانی، گلههای گوزنهای یالدار به سمت ساواناها مهاجرت میکنند. مهاجرت این جانوران به ساواناها به این دلیل است که پس از گذشت بارندگی در این مناطق آب و غذا به وفور یافت خواهد شد و این جانوران از نظر غذایی مشکلی نخواهند داشت. این مهاجرت معمولا در ماههای مِی یا ژوئن رخ خواهد داد. در این ماهها، حدود ۱.۲ میلیون گوزن یالدار به همراه صدها یا حتی هزاران گونه دیگر جانوری اعم از زرافهها، گورخرها و غزالها، بزرگترین مهاجرت زمینی بر روی کره زمین را انجام خواهند داد. این حجم عظیم از چهارپایان ممکن است برای یافتن غذا مسافتی معادل صدها مایل را طی کنند.
گوزنهای یالدار جانورانی هستند که دائما در حال جست و جو برای غذا بوده و هم در شب و هم در روز به فعالیت میپردازند در نتیجه مشاهده آنها در دل حیات وحش و به صورت طبیعی در تمام طول شبانه روز میسر خواهد بود. بینایی و بویایی گوزنهای یالدارقوی است و این جانوران از طریق اصواتی که از خود تولید میکنند با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند. صدایی که این جانوران برای برقراری ارتباط از خود تولید میکنند بسیار قوی و بلند است به نحوی که صدایی که یک گوزن یالدار آبی از خود تولید میکند را میتوان از فاصله ۲ کیلومتری شنید!
گوزنهای یالدار بسیار اجتماعی هستند و به صورت گروهی یا گلهای زندگی میکنند. این جانوران در گروههای خود همیشه کنار یکدیگر بوده و از همدیگر دفاع میکنند. هنگامی که یک شکارچی بخواهد یکی از گوزنهای یالدار را شکار کند، باید پیش از هر چیزی با ترساندن گله کاری کند که یکی از اعضا از گروه خارج شود. لازم به ذکر است که تا کنون بارها مشاهده شده که در هنگام تعقیب یکی از اعضای گروه توسط شکارچی، سایر گوزنهای یالدار به سوی شکارچی هجوم آورده و عضو جدا شده را نجات دادهاند. این جانوران مدام در حال کمک به یکدیگر هستند و زندگی گروهیشان بسیار اجتماعی سپری میشود. هر گله از گوزنهای یالدار در قلمرو مخصوص به خود زندگی میکند و قلمرو هر گروه مساحتی معادل ۱.۵ کیلومتر مربع خواهد داشت. از جمله مهمترین شکارچیان گوزنهای یالدار میتوان به کفتارها، شیرها، چیتاها و سگهای وحشی اشاره کرد.
در مورد وضعیت بقای گوزن یالدار خبرهای خوشحال کنندهای وجود دارد. طبق گزارشات IUCN، هیچکدام از گونههای گوزن یالدار (چه گوزن یالدار سیاه و چه آبی) در خطر انقراض نیستند. خوشبختانه نسل گوزنهای یالدار آبی بسیار نرمال و پایدار است و نسل گوزنهای یالدار سیاه در حال افزایش است. این مسئله در شرایطی که امروزه نسل بسیاری از گونههای جانوری در حال انقراض است، خبر بسیار خوشحال کنندهای خواهد بود.
گوزنهای یالدار را تنها میتوان در آفریقا مشاهده کرد. این جانوران در بخشهای جنوبی و شرقی آفریقا و در کشورهایی همچون کنیا و نامیبیا یافت خواهند شد. این جانوران ترجیح میدهند تا در ساواناها و دشتها زندگی کنند اما با این حال آنها را میتوان در محدوده وسیعی از مناطق مختلف یافت. بزرگترین گروههای گوزنهای یالدار تا کنون در کنیا و تانزانیا یافت شدهاند. این جانوران در گردشگری حیات وحش بسیار شاخص هستند و از سویی دیگر آنها را در بعضی از سافاریهای خاص هم میتوان از نزدیک و در دل حیات وحش مشاهده کرد.
بیشتر بخوانید:
نظر شما در مورد گوزنهای یالدار چیست؟ آیا مایل به دیدن این جانوران از نزدیک و در دل حیات وحش هستید؟ نظرات خود را با کجارو در میان بگذارید.
دیدگاه