میبد در یک نگاه

استان یزد یکی از زیباترین استان‌های ایران است که با وجود اقلیم خشک، جاذبه‌های گردشگری و تاریخی زیادی دارد. شهر میبد یکی از شهرهای جذاب و دیدنی استان یزد است که در مرکز ایران قرار دارد و قدمت آن برابر با ۷ هزار سال تخمین زده‌شده است. همه ما میبد را به کاشی‌ها و سرامیک‌های مرغوبش می‌شناسیم و این منطقه نه‌تنها به جاذبه‌های تاریخی‌اش مشهور است، بلکه صنعت و اقتصاد پررونقی دارد.

با ما همراه باشید تا با میبد بیشتر آشنا شویم:

جغرافیا

میبد مساحتی برابر با ۱۹۵۲ هکتار دارد و ارتفاع شهر از سطح دریا ۱۲۳۴ متر است. میبد از شرق و شمال به اردکان، از جنوب و غرب به صدوق محدود می‌شود، فاصله میبد از تهران ۶۲۷ کیلومتر است. میبد در کنار مسیل رودخانه‌های قدیمی و در کنار راه قدیمی ری به کرمان به‌شکل سکونتگاه‌های اولیه شکل گرفته است. این شهر روی شیب طبیعی که از جنوب به شمال بوده قرار دارد. این شیب به شکلی است که روستای رکن‌آباد در جنوب شهر حدود ۲۰ متر بلندتر از روستای عشرت‌آباد در شمال شهر است.

وجه‌تسمیه

ميبد، در عصر پادشاهی قباد (پادشاه ساسانی) ساخته شده و دلیل ساخت شهر به شرح زیر است:

يكی از فرزندان شاه به نام موبد بيمار شد و پزشكان هوای اين منطقه را برای او بهبودی بخش دانستند، از این‌رو با ايجاد اين شهر و بنای قلعه‌ای، آن را «موبدگر» خواندند که به‌مرورزمان «گرد» از بين رفته و «موبد» را «ميبد» ناميدند.

 کلمه ميبد كه از لغت‌های فارسی ميانه است، نشانه‌ای از دوران ساسانی است. در آثار تاريخی و جغرافيايی عصرهای نخستين پيش از اسلام، بارها این اسم آورده شده است. با توجه به پيشينه دراز شهر ميبد، احتمال دارد اين اسم دگرگون‌شده اسم قبلی يا اسم تازه‌ای از دوران ساسانی باشد.

تاریخچه

میبد تاریخی ۷ هزارساله دارد و به‌عنوان دومین شهر و مرکز تجاری استان یزد به شمار می‌رود. میبد را می‌توان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین کانون‌های یکجانشینی ایران به شمار آورد. در آثار تاریخی سکه‌هایی به ضرب میبد متعلق به اثر ساسانی دیده می‌شود، همین موضوع گواه محکمی بر اعتبار این شهر در عصر ساسانی است. نارین قلعه یکی از آثار تاریخی مهم میبد است و بر اساس آثاری که در این قلعه به‌دست‌آمده می‌توان گفت این محل برای نگه‌داری آثار تاریخی بوده و در برهه‌ای از زمان چنین استفاده‌ای از آن می‌شده است. نارین قلعه در قرون اولیه اسلام هم مکان بسیار مهمی بود و از آن به‌عنوان دژی غیرقابل نفوذ یادشده است. در زیر این قلعه راه‌های زیرزمینی وجود دارد که نشان می‌دهد این قلعه استفاده نظامی داشته و برای تأمین آب و غذا از این راه‌ها استفاده می‌شده است.

فرهنگ و آداب‌ورسوم

پوشش

لباس محلی یزد در میبد استفاده می‌شود و مردم میبد لباس محلی مخصوص به شهر خود ندارند. از لباس‌های محلی یزد می‌توان به تنبون، شال، عرق چین، قبا، ارخالق، ردا یا عبا، لباده (لباسی گشاد که مردان می‌پوشند)، شال کمر، چارقد، چاقچور، روبند، پیچه، سربند، سدره، کلاهک، پیراهن مولی و روسری اشاره کرد.

آداب و رسوم

ایام نوروز در یزد و میبد مانند سایر نقاط کشور با آداب و رسوم خاصی برگزار می‌شود. در شب سال جدید یزدی‌ها پلو با گوشت می‌خورند و کوچک‌ترها به خانه بزرگ‌ترها می‌روند. در روز سیزده به در مادر شوهرها به خانه تازه‌عروسان می‌روند و با دایره‌زنگی این روز را جشن می‌گیرند تا نحسی این روز به در شود.

عزاداری یزدی‌ها هم با آداب و رسوم خاصی برگزار می‌شود. پس از به خاک سپردن متوفی، مهمان‌ها به خانه صاحب‌عزا می‌روند و آش یا شله می‌خورند. این آش «پشت تابوت» نام دارد و از روغن و برنج و ماش تهیه می‌شود. در روز سوم، یزدی‌ها از مهمانان‌شان با قهوه پذیرایی می‌کنند و در روزم هفتم پس از مرگ به قبرستان رفته و سر خاک کندر دود کرده و نبات پخش می‌کنند.

گویش

لهجه یزدی یکی از لهجه‌های زبان فارسی است که در استان یزد و سایر شهرهای استان رواج دارد. مردم بومی یزد به‌استثنای زرتشتی‌ها به زبان فارسی با لهجه یزدی صحبت می‌کنند. مشخصه لهجه یزدی تفاوت آوایی و واژگانی است.

سوغات

از جمله سوغاتی‌های خوشمزه میبد و یزد می‌توانیم به قطاب، پشمک، لوز، شیرینی حاجی بادوم، نان پنجره‌ای، نان برنجی و حلوا ارده اشاره کنیم.

صنایع دستی

از معروف‌ترین صنایع دستی میبد می‌توانیم به سرامیک و سفال آن اشاره کنیم که امروز شهره جهانی دارد و به بسیاری از مناطق صادر می‌شود.

از دیگر صنایع دستی میبد باید به کار بافی، دارایی بافی و زیلوبافی اشاره‌کنیم.

غذای محلی

غذاهای سنتی استان یزد و شهر میبد عبارت است از: آش شولی، آش گندم، آش آلو، آش آبغوره، آش ماش، آش کدو، قیمه نخود، قلیه کدو و کوفته لپه.

جاذبه‌های گردشگری

جاذبه‌های تاریخی

نارین قلعه مهم‌ترین بنای میبد است که یک قلعه قدیمی و تاریخی بوده و در بسیاری از اعصار از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. از دیگر بناهای تاریخی میبد باید به کاروان‌سراها، برج کبوتر خانه، مسجد جامع فیروزآباد، قلعه مهرجرد، یخچال تاریخی میبد، موزه زیلو، موزه سفال، قلعه بارچین، چاپارخانه، قلعه بشنیغان و مسجد جامع میبد اشاره کرد.

جاذبه‌های طبیعی

در شهر میبد باغ‌های باصفا و زیبایی وجود دارد و گشت‌وگذار در محیط سرسبز باغ‌ها توصیه می‌شود.