بهترین قهوه جهان | تاریخچه قهوه + مرغوب‌ترین قهوه موجود در ایران

نگین توکلی دوشنبه، ۱۵ فروردین ۱۴۰۱ ساعت ۱۴:۰۶

بهترین قهوه جهان | تاریخچه قهوه + مرغوب‌ترین قهوه موجود در ایران

قهوه از لذیذترین نوشیدنی‌هایی است که در سراسر جهان و همچنین ایران طرفداران بسیاری دارد؛ این نوشیدنی که به‌صورت سرد و گرم سرو می‌شود، دارای انواع متفاوتی است.

در بسیاری از شهرهای جهان، یک کافه در هر گوشه‌ای به چشم می‌خورد و در حال حاضر کافه گردی از محبوب‌ترین تفریحات مردم است. قهوه یکی از کالاهای برتر جهان است و به‌عنوان سومین نوشیدنی پرمصرف جهان، پس از آب و چای، تقریبا در همه جای دنیا تقاضای زیادی دارد. کشورهای تولیدکننده قهوه در سال بیش از میلیاردها کیلوگرم دانه قهوه تولید می‌کنند. جالب است بدانید بر اساس گزارش سازمان بین‌المللی قهوه، در سال ۲۰۲۰ درمجموع ۱۶۹٫۶ میلیون کیسه ۶۰ کیلوگرمی قهوه در سراسر جهان تولید شده است.

نوشیدن قهوه با عطر غنی و گرمای آرامش‌بخش یک تجربه پیچیده و منحصربه‌فرد است؛ در این میان، برخی از عاشقان قهوه دوست دارند با گران ترین قهوه جهان، قوی ترین قهوه جهان و همچنین بهترین قهوه آشنا شوند. برای پاسخ دادن به این سوال که بهترین قهوه دنیا متعلق به کدام کشور است، باید در ابتدای همین مقاله بگوییم که «بهترین» چیزی است که کاملا به سلیقه افراد بستگی دارد و در واقع یک تجربه شخصی ذهنی است. پس در ادامه این مقاله بررسی «بهترین» قهوه از نظر آماری و از دیدگاه متخصصان قهوه را در اختیار شما خواهیم گذاشت؛ علاوه بر این، شما را با انواع قهوه، تاریخچه و بهترین تولیدکنندگان آن آشنا می‌کنیم و به شما می‌گوییم که بهترین نوع قهوه چگونه انتخاب می‌شود.

_{منبع عکس: luxe.digital. عکاس: نامشخص}

تاریخچه قهوه

_{منبع عکس: laboratorioespresso.it. عکاس: نامشخص}

قهوه به احتمال زیاد اولین بار توسط یک چوپان در قرن ۱۱ میلادی کشف شده است

قهوه از پرمصرف‌ترین نوشیدنی‌های روی زمین به شمار می‌آید و شاید بتوان گفت که این نوع نوشیدنی به نسبت نوشیدنی‌های الکلی، صنعتی و گازدار مصرف بیشتری در کشورهای مختلف دارد. از دیرباز تا به امروز افسانه‌ها و روایات بسیاری درباره نحوه پیدایش قهوه نقل شده است؛ اما طبق موثق‌ترین آن‌ها، دانه‌های قهوه به احتمال زیاد در فلات اتیوپی و توسط یک دامدار به نام کالدی (Kaldi) در قرن ۱۱ میلادی کشف شده است. بر اساس این افسانه، دامدار روزی گله بزهای خود را برای چرا به مرتع می‌برد و در حین چرای آن‌ها متوجه می‌شود که بزها با خوردن دانه‌های گیاهی خاص، انرژی بسیاری می‌گیرند؛ به‌طوری که شب‌ها نمی‌خوابند و سروصدا می‌کنند.

کالدی پس از کشف این موضوع به سراغ بزرگ صومعه‌ می‌رود و ماجرا را برای او تعریف می‌کند. بزرگ صومعه با استفاده از این دانه‌ها یک نوشیدنی درست می‌کند و می‌خورد؛ وی متوجه می‌شود که خوردن این نوشیدنی مخصوص سبب شده است که مدت زمان زیادی در طول شب بیدار بماند؛ او نمی‌توانست بخوابد و هم‌زمان انرژی بسیاری نیز داشت. پس از این اتفاق، استفاده از دانه قهوه رایج می‌شود و مصرف آن تا شبه‌جزیره عرب و در گذر زمان، در تمام دنیا گسترش می‌یابد.

_{منبع عکس: coffeeattendant.com. عکاس: نامشخص}

طبق یکی دیگر از روایت‌های موجود، یک عارف صوفی از یمن پس از مشاهده تاثیر دانه‌های قهوه بر پرندگان آن را برای اولین بار امتحان کرده است. به‌علاوه، باید بدانید که شواهد باستان‌شناسی موجود در زیارتگاه‌های صوفیان یمن نشان می‌دهند که قهوه از اوایل قرن ۱۵ میلادی به‌طور مرتب استفاده می‌شده است و صوفیان برای تقویت تمرکز خود در زمان ذکر نام خدا از آن استفاده می‌کرده‌اند.

تاریخچه قهوه در ایران، شبه‌جزیره عرب و منطقه خاورمیانه

قهوه عربی از جنگل‌های ارتفاعات جنوب غربی اتیوپی و کوه‌های یمن سرچشمه گرفته است. کشت دانه‌های قهوه و تجارت آن از شبه‌جزیره عرب آغاز و طبق شواهد تاریخی موجود از قرن ۱۵ در یمن و در قرن ۱۶ نیز در ایران، مصر، سوریه و ترکیه شناخته شد. قهوه در کشورهای اسلامی به سرعت تبدیل به نوشیدنی محبوب و رایج می‌شود؛ زیرا در آن زمان نوشیدنی‌های الکلی در کشورهای اسلامی حرام اعلام شده بودند.

_{منبع عکس: caffeaiello.it. عکاس: نامشخص}

قهوه فقط در خانه‌ها استفاده نمی‌شد؛ بلکه به‌مرور باعث به وجود آمدن قهوه‌خانه‌هایی در سطح شهر و خیابان‌ها شد؛ قهوه‌خانه‌هایی که کم‌کم در سراسر کشورهای شرقی گسترش یافتند. قهوه در ادامه راه خود تبدیل به یک نوشیدنی محبوب در دیدارهای رسمی و غیررسمی، هنگام گوش دادن به موسیقی‌های زنده، خواندن کتاب، تماشای فیلم و تئاتر شد. از این نقطه، تاسیس قهوه‌خانه‌ها و کافه‌ها سرعت بیشتری گرفت؛ مکان‌هایی که دیگر کافه و قهوه‌خانه معمولی نبودند؛ بلکه تبدیل به محلی برای تبادل اطلاعات روز شده بودند و از آن‌ها با نام «مدارس عاقلان» یاد می‌شد.

تاریخچه قهوه در اروپا

_{منبع عکس: donscofe.com. عکاس: نامشخص}

اروپایی‌هایی که به شرق و خاورمیانه امروزی سفر می‌کردند، با یک نوشیدنی مرموز سیاه رنگ روبه‌رو می‌شدند که طعم خاصی داشت و مانع از خواب شبانه می‌شد؛ آن‌ها پس از بازگشت به کشور خود از این نوشیدنی برای دیگران تعریف می‌کردند؛ به این ترتیب، قهوه در قرن ۱۷ میلادی به اروپا راه یافت و به سرعت به شهرت رسید.

جالب است بدانید برخی از شهروندان اروپایی نام قهوه را «مایع تلخ شیطانی» گذاشته بودند؛ به‌علاوه، برخی روحانیون شهر ونیز ایتالیا در سال ۱۶۱۵ نوشیدن قهوه را حرام اعلام کردند و افرادی که قهوه می‌نوشیدند را مجازات می‌کردند. با وجود تمام این اتفاقات، قهوه به چنان شهرتی در قاره سبز دست یافت که پاپ کلمنت هشتم (رهبر مسیحیان در قرن ۱۶) قبل از تصمیم‌گیری‌های مهم، یک فنجان قهوه می‌خورد و سپس تصمیم خود را اعلام عمومی می‌کرد. پاپ کلمنت هشتم به‌حدی عاشق قهوه شد که قانون ممنوعیت آن را در زمان پاپ بودنش برداشت.

_{منبع عکس: therail.media. عکاس: نامشخص}

قهوه در اروپا به سرعت محبوب شد و جای نوشیدنی‌های صبحگاهی سرد را گرفت

قهوه به‌تدریج جای خود را در میان شهروندان اروپایی باز کرد و مردم در قهوه‌خانه‌ها و کافه‌ها به بحث‌های اجتماعی و فکری پرداختند؛ مکان‌هایی که در کشورهایی چون انگلستان، اتریش، فرانسه، هلند و آلمان تبدیل به «اتاق فکر» شده بودند.

این نوشیدنی کم‌کم جای نوشیدنی‌های صبحگاهی سرد مردم اروپا را گرفت و تبدیل به یکی از گزینه‌های اصلی در وعده‌های غذایی شد. توماس جفرسون، سومین رئیس‌جمهوری آمریکا در محبوبیت قهوه این‌گونه می‌گوید:

قهوه نوشیدنی محبوب دنیای متمدن است.

تاریخچه قهوه در آمریکا

_{منبع عکس: studyinhungary.hu. عکاس: نامشخص}

تاریخچه قهوه در آمریکا به کشور برزیل بازمی‌گردد؛ قهوه مشهوری که توسط فرانسیسکو دوملو پالتا (Fransisco de Mello Palheta) به برزیل آورده شد. وی توسط امپراتور به فرانسه فرستاده شد تا بذر گیاه قهوه را به آمریکا بیاورد؛ زیرا امپراتور در آن زمان به اروپا سفر کرده و در آنجا قهوه خورده بود.

فرانسوی‌ها تمایلی برای دادن بذر به آمریکایی‌ها نداشتند؛ اما فرانسیسکو با چهره زیبای خود موفق شد نظر مثبت همسر پادشاه فرانسه را به‌سمت خود جلب کند. ملکه برای فرانسیسکو دسته گل بسیار بزرگی فرستاد که در میان آن به‌اندازه کافی دانه‌های قهوه گذاشته شده بود؛ دانه‌های قهوه به تعدادی بودند که یک صنعت میلیارد دلاری را در برزیل پایه‌گذاری کردند.

بذرهای قهوه در ادامه سفر خود توسط مسافران، ماموران و افراد مختلف به قاره‌های دیگر راه پیدا کرد و در نهایت به گیاهی جهانی و یک نوشیدنی محبوب تبدیل شد. کشت قهوه در برخی از نقاط دنیا موفقیت‌آمیز بود و در برخی دیگر عمر نمی‌کرد. شاید باور این موضوع برای شما مشکل باشد که بدانید کشت و تجارت قهوه موجب رشد و توسعه ملت‌ها شد و کشورهای فقیر و ناتوان را به کشورهایی مدرن و پیشرفته تبدیل کرد. قهوه در اواخر قرن ۱۸ میلادی به یکی از پرسودترین کالاهای تجاری در دنیا تبدیل شد.

انواع قهوه

_{منبع عکس: luxuryproperty.com. عکاس: نامشخص}

درخت قهوه از خانواده روناسیان و گیاهی گلدار و همیشه سبز است که در نواحی گرمسیری می‌روید. دانه‌های قهوه در واقع هسته میوه این درخت هستند. درخت قهوه بین سه تا ۱۰ متر ارتفاع دارد و معمولا به سه تا پنج سال زمان پس از کاشت نیاز دارد تا میوه دهد. برای چیدن میوه درخت قهوه نیز باید حدود ۶ تا ۹ ماه صبر کرد تا این میوه برسد و از رنگ سبز به قرمز تبدیل شود. دانه‌های قهوه در سراسر جهان از سه نوع درخت عربیکا، روبوستا و لیبریکا تهیه می‌شوند. البته باید بدانید که برخی افراد برای رسیدن به طعم مطلوب خود از ترکیب دانه‌های قهوه عربیکا و روبوستا استفاده می‌کنند.

۱. قهوه عربیکا

_{منبع عکس: producersmarket.com. عکاس: نامشخص}

قهوه عربیکا یکی از پرمصرف‌ترین، باکیفیت‌ترین و البته گران‌ترین انواع قهوه است و شاید برایتان جالب باشد که بدانید چیزی حدود ۷۵ درصد از قهوه جهان را نوع عربیکا تشکیل می‌دهد. عربیکا در واقع همان قهوه‌ای است که در اتیوپی و یمن کشت می‌شد. این نوع قهوه اسیدیته بالایی دارد و در بیشتر کافه‌ های تهران و ایران از این نوع قهوه برای تهیه انواع نوشیدنی بر پایه قهوه استفاده می‌شود.

قهوه عربیکا به نسبت انواع دیگر قهوه، طعم شیرین‌تری دارد و میزان کافئین آن از روبوستا کمتر است؛ کافئین ماده‌ای با خاصیت ضد درد و از بین برنده خواب است که در گیاهانی چون قهوه، چای، کاکائو و غیره وجود دارد. عربیکا با توجه به نحوه کشت، گران‌تر است و برخی افراد بر این باورند که بهترین قهوه دنیا، عربیکا است؛ به‌طوری که تعداد زیادی از برندهای مشهور قهوه برای تضمین کیفیت برچسب «۱۰۰ درصد دانه عربیکا» را روی بسته‌بندی خود درج می‌کنند.

۲. قهوه روبوستا

_{منبع عکس: craftcoffeeguru.com. عکاس: نامشخص}

قهوه روبوستا طعمی تلخ و قوی دارد و کافئین آن بیشتر از عربیکا است

دانه‌های قهوه روبوستا بعد از عربیکا رتبه دوم را در جهان به خود اختصاص داده‌‌اند و در حال حاضر پرمصرف‌ترین قهوه در کشور آمریکا هستند. این نوع قهوه مزه تندی دارد و میزان کافئین موجود در آن، سه درصد است. قهوه روبوستا در هند، اندونزی و ویتنام کشت می‌شود و با توجه به کیفیت پایین‌تر و کشت آسان‌تر، از عربیکا ارزان‌تر است.

قهوه روبوستا دارای مقادیر بالای آنتی‌اکسیدان است و به همین دلیل در درمان آسم و تب، تاثیر بالایی دارد. این نوع قهوه همچنین به‌دلیل دارا بودن مقادیر زیادی کافئین، برای چربی‌سوزی هم بسیار مفید است؛ پس اگر به‌دنبال کاهش وزن هستید، قهوه روبوستا بنوشید.

۳. قهوه لیبریکا

_{منبع عکس: leclairorganics.com. عکاس: نامشخص}

قهوه لیبریکا در آفریقای غربی و کشور فیلیپین کشت می‌شود و یکی دیگر از انواع قهوه در جهان است. این نوع قهوه نخستین بار در کشور لیبریا کشف شد؛ به همین دلیل، نام آن را لیبریکا گذاشتند. قهوه لیبریکا با رایحه گلی میوه‌ای، مزه‌ای شبیه به دود و چوب دارد. در گذشته با کمیاب و گران شدن قهوه عربیکا، مردم به قهوه لیبریکا روی آوردند؛ اما چندی نگذشت که به‌دلیل ابتلای درختان این قهوه به‌نوعی قارچ، تولید آن کاهش یافت.

بهترین نوع قهوه چگونه انتخاب می‌شود؟

بهترین نوع قهوه با توجه به مجموعه‌ای از فاکتورها مشخص می‌شود که در میان آن‌ها می‌توان به نوع، نژاد، منشا، مزرعه، ارتفاع محل پرورش و روش فرآوری اشاره کرد.

_{منبع عکس: americanolounge.com. عکاس: نامشخص}

انجمن تخصصی و موسسه کیفی قهوه (coffeereview)، برنامه‌ای موسوم به «Grader Q» را برای امتیازدهی قهوه ایجاد کرده و استفاده می‌کند. این امتیازدهی بین صفر تا ۱۰۰ است. بیشتر قهوه‌ها امتیازی بین ۶۰ تا ۹۰ می‌گیرند و اگر قهوه‌ای بیش از ۸۰ امتیاز بگیرد، با عنوان قهوه تخصصی شناخته می‌شود. قهوه‌ای که موفق به کسب امتیاز ۹۰ یا بیشتر شود نیز یک قهوه برجسته و عالی است. این انجمن تخصصی برای سنجش انواع قهوه‌ها فاکتورهایی چون اسیدیته، طعم اصلی و طعم پس از نوشیدن را نیز در نظر می‌گیرد.

پاناما با ۲۹ نمونه قهوه با امتیاز ۹۶ یا بالاتر در جدول ارائه شده توسط انجمن تخصصی و موسسه کیفی قهوه، رتبه اول را به خود اختصاص داده است؛ زیرا بیشتر قهوه‌های گیشا در این کشور کوچک آمریکای مرکزی تولید می‌شوند. اتیوپی و کنیا با ۲۸ و ۲۷ نمونه به‌ترتیب در رتبه‌های بعدی این جدول به چشم می‌خورند؛ دو کشوری که جزو بزرگ‌ترین تولیدکنندگان قهوه در آفریقا به شمار می‌آیند و محصولاتی با کیفیت بالا تولید می‌کنند. هاوایی، تولیدکننده اصلی قهوه کونا، در رتبه چهارم قرار دارد. این نوع قهوه که معمولا در دسته قهوه‌های خوب قرار می‌گیرد به‌ندرت به اروپا صادر می‌شود؛ اما در ژاپن و آمریکا بازار بزرگی دارد.

_{منبع عکس: themanual.com. عکاس: نامشخص}

در مسابقات تهیه بهترین قهوه جهان، علاوه بر طعم قهوه، عملکرد باریستا نیز در نظر گرفته می‌شود. باریستاهایی که در این رقابت‌ها حضور دارند، بسیار حرفه‌ای هستند و قبلا در مسابقات قهرمانی ملی، حریفان بسیاری را از عرصه حذف کرده‌اند. آن‌ها هنگام ورود به رقابت‌های بین‌المللی، اغلب توسط فروشندگان قهوه حمایت مالی می‌شوند و می‌توانند از هر نوع قهوه‌ای استفاده کنند که به نظر آن‌ها بهتر است.

نتایج جام جهانی Brewers، (دم کردن دستی قهوه سیاه)، یافته‌های بخش قبلی را تایید می‌کند؛ زیرا از هر هفت مسابقه، پنج برنده این مسابقات از قهوه گیشا استفاده کرده‌اند. جالب است بدانید که تا به امروز تنها یک برنده از قهوه آفریقا (اتیوپی) استفاده کرده و هیچ‌کس، هیچ‌یک از مسابقات برتر را با استفاده از قهوه‌ای از آسیا نبرده است. قهوه گیشا با ۶ برد از ۱۴ پیروزی ممکن عملکرد فوق‌العاده‌ای داشته است و چهار برنده اخیر جام جهانی Brewers همگی از قهوه مزرعه ناینتی پلاس (Ninety Plus) استفاده کرده بودند.

بهترین قهوه دنیا برای کدام کشور است؟

_{منبع عکس: allrecipes.com. عکاس: نامشخص}

بهترین قهوه جهان از نظر طعم، قهوه گیشا (بومی اتیوپی) کشت شده در کشور پاناما است. حدود ۱۸ درصد از نمونه‌های ارسالی از این قهوه امتیاز ۹۶ تا ۱۰۰ را به خود اختصاص دادند. البته گیشا (geisha) نمونه‌های دیگری نیز دارد که دارای امتیاز در جدول بهترین قهوه‌های جهان هستند. قهوه‌های SL۲۸ و SL۳۴ (کشت شده در کنیا) رتبه دوم و سوم را دارند.

تاریخچه قهوه گیشا؛ بهترین قهوه جهان

قهوه گیشا، بهترین قهوه جهان و بومی اتیوپی است؛ اما امروزه در پاناما کشت می‌شود

مزارع قهوه معروف بسیاری در دنیا وجود دارند اما دو مزرعه Hacienda La Esmeralda و Ninety Plus در پاناما برترین مزارع قهوه جهان هستند. Hacienda La Esmeralda همان مزرعه‌ای است که تاریخ آن با قهوه گیشا گره خورده است؛ قهوه گیشا ابتدا در منطقه جنگلی اتیوپی کشف شد؛ سپس در دهه ۱۹۳۰ آن را به کنیا و تانزانیا آوردند تا دانه‌های مقاوم در برابر بیماری را پرورش دهند.

این نوع خاص قهوه در دهه ۱۹۵۰ به کاستاریکا و یک دهه بعد به پاناما رسید؛ با این وجود، در محیط جدید، این گیاه به سرعت فراموش شد و سال‌ها در حاشیه بود. در سال ۲۰۰۴ خانواده صاحب مزرعه Hacienda La Esmeralda در پاناما به‌صورت اتفاقی دوباره گیشا را کشف و تولید آن را دوباره آغاز کردند.

_{منبع عکس: coffeeaffection.com. عکاس: نامشخص}

مزرعه Ninety Plus (این شرکت همچنین در اتیوپی دارای نمایندگی است)، دومین مزرعه مشهور قهوه دنیا نیز دارای قهوه‌هایی با امتیاز بالا است. این مزرعه با تهیه قهوه برای برندگان مسابقات جام جهانی Brewers، برند خود را مطرح کرده است.

برای تشخیص بهترین قهوه جهان یا خوشمزه‌ترین قهوه باید بدانید که هر دو مزرعه، قهوه استثنایی تولید می‌کنند و بالای ۸۰ درصد از قهوه‌های آن‌ها امتیازی بالای ۹۳ داشتند؛ در حالی که میانگین کل نمونه‌های ارسال‌شده‌ به‌غیر از این دو قهوه (با امتیاز ۹۳ یا بالاتر) فقط ۳۰ بود.

_{منبع عکس: thecoffeemaker.coffee. عکاس: نامشخص}

۲۲ درصد از قهوه‌های مزرعه La Esmeralda بین ۹۶ تا ۱۰۰ امتیاز گرفتند؛ در حالی که این سهم برای Ninety Plus، حدود ۱۴ درصد بود. با فیلتر نمونه‌های آفریقایی قهوه و در نظر گرفتن قهوه پاناما، این دو تولیدکننده برجسته به یک امتیاز مساوی در کشت بهترین قهوه جهان می‌رسند.

آیا Kopi Luwak گران ترین قهوه جهان است؟

_{منبع عکس: britannica.com. عکاس: نامشخص}

«کوپی لواک» یکی از گران ترین قهوه‌های جهان است که از مدفوع یک حیوان به دست می‌آید

«کوپی لواک» (Kopi Luwak) نامی است که به احتمال زیاد به گوشتان خورده است. تعداد بسیاری از مردم بر این باورند که Kopi Luwak گران ترین قهوه جهان و شاید حتی بهترین قهوه جهان است؛ اما بهتر است در همین ابتدا به شما بگوییم که این قضیه صحت ندارد. Kopi Luwak با جمع کردن سرگین (فضله) حیوانی به نام Asian Palm Civet در اندونزی تولید می‌شود که تنها از قهوه تغذیه می‌کند. نحوه تولید این قهوه خاص نوعی حیوان‌آزاری است؛ زیرا کافئین به همان طریقی که بر انسان تاثیر می‌گذارد، روی حیوانات هم موثر است و مصرف بیش از حد آن برای آن‌ها مضر است.

برای تولید قهوه Kopi Luwak، این حیوانات را در قفس‌های کوچک نگه می‌دارند و به زور به آن‌ها قهوه می‌دهند تا پاسخگوی تقاضای افرادی باشند که فکر می‌کنند این نوع قهوه خوب است. ۴۵۰ گرم قهوه Kopi Luwak در سال ۲۰۲۱، حدود ۶۰۰ دلار قیمت داشته است. قهوه‌ای که از این دانه‌های قهوه تهیه می‌شود بین ۳۵ تا ۱۰۰ دلار برای شما تمام می‌شود.

_{منبع عکس: artoncafe.com. عکاس: نامشخص}

در بیش از ۲۰ سال فعالیت انجمن تخصصی و موسسه کیفی قهوه، تنها ۱۴ مورد Kopi Luwak در سنجش‌های انتخاب خوشمزه‌ترین قهوه جهان شرکت کرده‌اند که پس از بازرسی دقیق مشخص شد چهار مورد از آن‌ها واقعی نبودند و در واقع، قهوه خالص شسته‌شده‌ای بودند که یک باکتری کشت شده از حیوان در طی مراحل تخمیر برای افزایش پتانسیل عطر به آن‌ها اضافه شده بود. در نهایت نیز هیچ‌کدام از این نوع قهوه‌ها نتوانستند امتیاز بین ۹۶ تا ۱۰۰ را به خود اختصاص دهند؛ جالب است بدانید که kopi luwak به‌طور متوسط کمتر از انواع متداول قهوه عربیکا مانند Typica Caturra و Catuai امتیاز کسب می‌کند.

اما گران ترین قهوه جهان کدام است؟

_{منبع عکس: luxuryproperty.com. عکاس: نامشخص}

Black Ivory، گران ترین قهوه جهان با قیمت ۱۵۰۰ دلار برای هر ۴۵۰ گرم است. این قهوه خاص در تایلند تولید می‌شود و نحوه تولید آن بسیار دشوار است؛ به همین دلیل چنین قیمتی برای آن معقول به نظر می‌رسد. Black Ivory به روشی مشابه «کوپی لواک» و توسط فیل‌ها تولید می‌شود. فیل‌های تایلندی با خوردن میوه درخت عربیکا و هضم کند آن، دانه‌هایی را در مدفوع خود تولید می‌کنند که به قهوه Black Ivory مشهور است.

متاسفانه بیشتر دانه‌های خورده شده توسط فیل‌ها کاملا جویده یا شکسته می‌شوند و در نتیجه از مدفوع آن‌ها، مقدار بسیار کمی قهوه به دست می‌آید. این قهوه به‌طور انحصاری از طریق بنیاد فیل آسیایی مثلث طلایی (Golden Triangle Asian Elephant Foundation) فروخته می‌شود. این پناهگاه فیل‌ها تضمین می‌کند که هیچ عمل حیوان‌آزارانه‌ای در تولید قهوه Black Ivory انجام نمی‌شود و تولید آن کاملا اخلاقی است.

_{منبع عکس: luxuryproperty.com. عکاس: نامشخص}

سومین قهوه گران دنیا، قهوه Cañas Verdes از مزرعه Hacienda la Esmeralda است؛ این قهوه پانامایی (از نوع گیشا) در منطقه Boquete در ارتفاعات کمتر از ۱۵۰۰ متر از سطح دریا به‌صورت طبیعی فرآوری می‌شود و به قیمت حدودی ۳۵۰ دلار به‌ازای هر ۴۵۰ گرم فروخته می‌شود.

قهوه Ospina Gran Cafe Premier Grand Cru با قیمت ۱۵۰ دلار به‌ازای هر ۴۵۰ گرم، چهارمین قهوه گران جهان است. زمین‌های اوسپینا که توسط دو برادر در سال ۱۸۳۵ تاسیس شد، اکنون توسط نسل پنجم خانواده اداره می‌شود و خانواده‌های سه رئیس‌جمهوری کلمبیا را نیز در بر می‌گیرد. انحصاری‌ترین نوع قهوه این مزارع، Gran Cafe Premier Grand Cru است که در ارتفاعات استان آنتیکویا در ۲,۲۸۶ متری سطح دریا رشد می‌کند و به خاطر عطر آجیلی با عناصر زردآلو و روکش شکلاتی معروف است.

_{منبع عکس: luxuryproperty.com. عکاس: نامشخص}

Hacienda El Roble یکی از کمیاب ترین قهوه‌های جهان است که هر سال تنها ۲۲ کیلوگرم از آن تولید می‌شود و با قیمت ۱۰۰ دلار برای حدود ۴۵۰ گرم، رتبه پنجم را در گران ترین قهوه‌های جهان دارد. این قهوه در کلمبیا کشت می‌شود؛ اما منشا دقیق آن ناشناخته است. گفته می‌شود که صاحب مزرعه درختان را خریده است و Hacienda El Roble یکی از انواع قهوه خانواده گیشا به شمار می‌آید. البته باید بدانید که این قضیه درست نیست و ثابت شد که Hacienda El Roble یک قهوه کاملا اصیل است که با مراقبت بسیار رشد می‌کند. طعم این قهوه گُلی، انبه‌ای و هلویی است.

بهترین قهوه موجود در ایران

قهوه از کالاهای وارداتی در ایران به شمار می‌آید. برندهایی از جمله موآ، نستله، بن مانو، لاواتزا، جاکوبز، ایلی، استویانو، علی کافه، استارباکس، آلبا، لم، لمیز، شاران و … از بهترین تولیدکنندگان قهوه به شمار می‌روند؛ برندهایی که معمولا در هایپرمارکت‌ها یا سوپرمارکت‌های شمال شهر تهران به فروش می‌رسند. البته باید بدانید که این نوع قهوه‌ها بسته‌بندی شده‌اند و شرکتی هستند و ممکن است کیفیت و عطر قهوه تازه آسیاب شده را نداشته باشد.

_{قهوه فروشی ریو. منبع عکس: کافه یاب. عکاس: نامشخص}

برای خرید قهوه در ابتدا باید سلیقه خود را بدانید

برخی افراد ترجیح می‌دهند دانه قهوه روست شده را به‌صورت تازه خریداری و آن را آسیاب کنند. بسیاری از کافه‌ها نیز برای تهیه یک قهوه باکیفیت در همان زمان دانه قهوه را آسیاب می‌کنند. این روزها در بازار تنوع زیادی از قهوه فله به چشم می‌خورد؛ اما سوال اینجا است که از کجا قهوه خوب و باکیفیت بخریم. برای خرید قهوه بهتر است به فروشگاه‌های معتبر و قدیمی چون قهوه ریو در چهار راه استانبول، قهوه فروشی ست (در خیابان انقلاب بعد از پل کالج)، قهوه فروشی ادنا (ابتدای مفتح شمالی)، فروشگاه قهوه آرام (در خیابان قائم‌مقام فراهانی) یا شعبه‌های کافه لمیز مراجعه کنید. شما همچنین می‌توانید از افرادی کمک بگیرید که دانش و اطلاعات کافی در زمینه قهوه دارند. در نظر داشته باشید که برای خرید بهترین قهوه در ابتدا باید سلیقه خود را بدانید.

بیشتر مردم ايران، قهوه ملايم مى خورند و تقاضاى بازار نشان می‌دهد که حدود ۷۰ درصد ايرانی‌ها، قهوه فرانسه و حدود ۳۰ درصد كه بيشتر اقليت ارامنه هستند، قهوه ترک و درصد بسيار كمى نيز قهوه اسپرسو تلخ مصرف می‌كنند. در نظر داشته باشید که هرچه درصد قهوه عربيكا بيشتر باشد، قهوه ترش‌تر و هرچه درصد روبوستا بیشتر باشد، قهوه تلخ‌تر است.

بهترین تولیدکنندگان قهوه

رتبه	نام کشور	میزان تولید قهوه در سال ۲۰۲۱ (تُن)	سهم در بازار جهانی به درصد (در سال ۲۰۲۰)	تنوع	طعم
۱	برزیل	۲,۶۸۰,۵۱۵	۳۷٫۴	۷۴ درصد عربیکا	آجیلی، شکلاتی، تلخ و شیرین، اسیدیته پایین
۲	ویتنام	۱,۵۴۲,۳۹۸	۱۷٫۱	۸۹ درصد روبوستا	قوی، تلخ
۳	کلمبیا	۷۵۴,۳۷۶	۸٫۴	۱۰۰ درصد عربیکا	میوه‌ای، آجیلی، اسیدیته و شیرینی ملایم
۴	اندونزی	۶۶۸,۶۷۷	۷٫۱	۷۵ درصد روبوستا	خاکی، ادویه‌ای، شکلاتی، با طعم چوب و چرم، اسیدیته ملایم و طعم غنی (عربیکای اندونزیایی)
۵	هندوراس	۴۷۵,۰۴۲	۳٫۶	۹۱ درصد عربیکا	فندقی، وانیلی، اسیدیته نامحسوس
۶	اتیوپی	۴۷۱,۲۴۷	۴٫۳	۵۴ درصد عربیکا	گُل، میوه‌ای، اسیدیته ملایم
۷	پرو	۳۴۶,۴۶۶	۲٫۲	۹۴ درصد عربیکا	گُل، میوه‌ای، آجیلی، اسیدیته متوسط و شیرینی غنی
۸	هند	۳۱۲,۰۰۰	۳٫۴	۷۲ درصد روبوستا	دارچینی، میخکی، جوز هندی، هل، میوه‌های گرمسیری، اسیدیته ملایم و طعم غنی (عربیکای هندی)
۹	گواتمالا	۲۴۵,۴۴۱	۲٫۲	۹۸ درصد عربیکا	شکلاتی، آجیلی، کاراملی، شیرینی غنی
۱۰	اوگاندا	۲۰۹,۳۹۵	۳٫۳	۸۹ درصد روبوستا	شکلاتی، کاراملی، توت قرمز، مرکبات، نوقا، اسیدیته در حد شراب (عربیکای اوگاندایی)
۱۱	مکزیک	۱۵۳,۷۹۴	۲٫۴	۹۶ درصد عربیکا	میوه‌ای، آجیلی، شکلاتی، اسیدیته پایین
۱۲	لائوس	۱۵۰,۷۹۵	۰٫۴	۸۵ درصد روبوستا	شکلاتی، وانیلی، قوی، تلخ
۱۳	نیکاراگوئه	۱۲۸,۱۱۱	۱٫۶	۹۸ درصد عربیکا	کاراملی، شکلاتی، مرکبات، گُل، آجیلی، وانیلی، اسیدیته متعادل
۱۴	چین	۱۱۵,۱۵۰	-	۹۹ درصد عربیکا	شکلاتی، کرمی، میوه‌ای، اسیدیته و شیرینی ملایم
۱۵	ساحل عاج	۱۰۳,۵۱۴	۱٫۸	۱۰۰ درصد روبوستا	قوی، تلخ

_{بهترین تولیدکنندگان قهوه}

کشورهایی که آب و هوای آن‌ها برای کشت قهوه مناسب است، با عنوان کمربند قهوه یا کمربند دانه شناخته می‌شوند. کمربند قهوه از مدار راس‌السرطان (Tropic of Cancer) تا مدار راس‌الجدی (Tropic of Capricorn) در سراسر جهان کشیده شده است. حدود ۷۰ کشور تولید کننده قهوه در سراسر کمربند قهوه وجود دارد؛ اما تنها حدود ۵۰ کشور قهوه را برای صادرات تولید می‌کنند. دانه‌های قهوه بسته به محل رشد آن‌ها طعم و کیفیت متفاوتی دارند و مشخصات طعم متفاوت آن‌ها در مناطق خاصی از کمربند قهوه مشخص است.

_{منبع عکس: sinagreen.com. عکاس: نامشخص}

به‌عنوان مثال، قهوه کشت شده در آفریقا طعم‌ میوه‌ای متمایز و مرکباتی دارد و سبک‌تر و اسیدی‌تر از قهوه‌ای است که در سایر نقاط جهان رشد می‌کند؛ از سوی دیگر، قهوه کشت شده در آمریکای جنوبی طعم آجیلی و گاهی اوقات شبیه به گُل دارد و اسیدیته آن متوسط است. قهوه‌ای که در آسیا رشد می‌کند، با طعم خاکی خود، یادآور ادویه‌هایی مانند دارچین یا میخک است؛ قهوه این منطقه شیرین‌تر و غلیظ‌تر است. در ادامه به بررسی بهترین تولیدکنندگان قهوه خواهیم پرداخت.

برزیل

_{منبع عکس: bloomberg.com. عکاس: نامشخص}

کشور بزریل بزرگ‎‌ترین تولیدکننده قهوه است که دانه‌های قهوه را به سراسر جهان صادر می‌کند. با توجه به شرایط آب و هوایی برزیل، یکی از بهترین دانه‌های قهوه دنیا در این منطقه به عمل می‌آید. برزیل با مزارعی با مساحت حدود دو میلیون هکتار به‌معنای واقعی کلمه یک نیروگاه تولید قهوه است که حدود ۴۰ درصد کل قهوه جهان را به‌تنهایی تولید می‌کند؛ بیشتر مزارع این کشور در میناس گرایس، سائوپائولو و پارانا قرار دارند.

در برزیل، دانه‌های قهوه به‌جای شستن در آفتاب خشک می‌شوند و همین امر، قهوه برزیل را از دیگر کشورها متمایز می‌کند. جالب است بدانید که برزیل به‌قدری در تولید قهوه در جهان تاثیرگذار است که کیسه‌های ۶۰ کیلوگرمی ارغوانی که در طول تاریخ برای صادرات دانه‌ها از برزیل استفاده می‌شد، هنوز استاندارد جهانی برای اندازه‌گیری تولید و تجارت قهوه هستند. دانه‌های قهوه برزیلی در ارتفاعات پایین‌تر رشد می‌کنند؛ به همین دلیل اسیدیته پایین‌تری دارند و طعم آن‌ها تلخ و شیرین، آجیلی و شکلاتی است.

ویتنام

_{منبع عکس: vsca.vn. عکاس: نامشخص}

۹۰ درصد قهوه‌ تولید شده در ویتنام از نوع روبوستا است

ویتنام با تمرکز بر دانه‌های ارزان قیمت روبوستا جایگاه خود را در بازار بین‌المللی پیدا کرد. دانه‌های روبوستا دو برابر دانه‌های عربیکا کافئین و طعم تلخ‌تری دارند و به‌عنوان قوی ترین قهوه جهان شناخته می‌شوند. قهوه بیش از یک قرن است که در این منطقه کشت می‌شود، اما پس از اصلاحات اقتصادی دولت کمونیستی ویتنام در دهه ۱۹۹۰ تولید آن به‌شدت افزایش یافت. برخلاف برزیل که بیشتر دانه‌های عربیکا تولید می‌کند، ۹۰ درصد قهوه‌ای که در ویتنام رشد می‌کند از نوع روبوستا است.

یکی از انواع نوشیدنی محلی محبوب در ویتنام، قهوه تهیه شده با شیر تغلیظ شده شیرین است؛ زیرا روبوستا قهوه‌ای با کیفیت پایین است که طعم تلخی دارد و شیرینی شیر تغلیظ شده می‌تواند تلخی قوی آن را متعادل کند. دانه‌های روبوستای کشت شده در ویتنام، حدود ۴۰ درصد از قهوه مصرف شده در سراسر جهان را تشکیل می‌دهند. دانه‌های روبوستا عمدتا برای مخلوط شدن با دانه‌های عربیکا استفاده می‌شوند؛ زیرا با این کار، قهوه‌ای با طعم جدید متولد می‌شود. دانه‌های روبوستا همچنین برای تهیه قهوه فوری استفاده می‌شوند؛ زیرا استفاده از دانه‌های عربیکا با کیفیت خوب برای تهیه قهوه فوری منطقی به نظر نمی‌رسد.

کلمبیا

_{منبع عکس: otherwayround.travel. عکاس: نامشخص}

کلمبیا به خاطر فرهنگ قهوه‌اش در سطح بین‌المللی شناخته شده است؛ بنابراین، جای تعجب نیست که این کشور آمریکای جنوبی سومین تولیدکننده قهوه پیشرو در جهان باشد. کشت قهوه در کلمبیا در دهه ۱۷۰۰ آغاز شد و این کشور امروزه بیش از ۷۵۴ هزار تن قهوه در سال تولید می‌کند؛ مقداری که شاید در برابر تولید قهوه برزیل ناچیز به چشم آید، اما اگر بدانید که مساحت برزیل هفت برابر کلمبیا است، شاید این میزان تولید قهوه شما را شگفت‌زده کند.

تمام قهوه تولید شده در کلمبیا عربیکا است؛ قهوه ای که به‌دلیل داشتن استاندارد بسیار بالا در سراسر جهان شناخته شده است و با رایحه میوه‌ای و آجیلی، کمی اسیدییته و شیرینی دارد و رقیق‌تر است.

اندونزی

_{منبع عکس: indonesia-tourism.com. عکاس: نامشخص}

کشور جزیره‌ای اندونزی در رتبه چهارم تولید قهوه قرار دارد و یکی از انواع مشهور قهوه جهان یعنی قهوه جاوا در آن رشد می‌کند. جزیره جاوه در اندونزی اولین مکانی است که در دهه ۱۶۰۰ میلادی در خارج از آفریقا و عربستان در آن قهوه کشت شده است. بیشتر قهوه تولید شده در این کشور از نوع روبوستا است. قهوه عربیکا اندونزی دارای طعم بسیار متفاوتی با دیگر انواع عربیکا است که در سایر نقاط جهان رشد می‌کند.

قهوه عربیکا اندونزی دارای رایحه‌های خاکی، تند، شکلاتی و گاهی اوقات حتی چوبی و چرمی است. این نوع قهوه طعمی غنی و اسیدیته ملایمی دارد. جالب است بدانید که برخی از کمیاب‌ترین قهوه‌های جهان غرب از اندونزی صادر می‌شوند؛ یکی از انواع این قهوه Kopi Luwak است که در بخش گران ترین نوع قهوه به توضیح آن پرداختیم.

هندوراس

_{منبع عکس: mtpak.coffee. عکاس: نامشخص}

تولید قهوه در هندوراس حدود ۵۰ سال پیش آغاز شد و به‌مرور پیشرفت کرد تا جایی که امروزه هندوراس بزرگ‌ترین کشور تولیدکننده قهوه در آمریکای مرکزی به شمار می‌رود. این کشور در سال ۲۰۲۰ در رتبه ششم قرار داشت؛ اما موفق شد با افزایش تولید در سال ۲۰۲۱، رتبه پنجم را به خود اختصاص دهد. قهوه هندوراس با غلظتی متوسط، اسیدیته ملایم و متعادل دارد و معمولا دارای رایحه‌های آجیلی مانند فندق و همچنین وانیل است.

اتیوپی

اتیوپی با عنوان مهد قهوه شناخته می‌شود و باور عمومی بر این است که دانه قهوه اولین بار در اتیوپی توسط یک چوپان گله بز به نام کالدی کشف شد. قهوه اتیوپی به خاطر طعم گُلی و میوه‌ای و همچنین غلظت پایین و اسیدیته ملایم معروف است.

پرو

_{منبع عکس: eatperu.com. عکاس: نامشخص}

پرو یکی از بهترین انواع قهوه را تولید می‌کند

پرو هفتمین تولیدکننده بزرگ قهوه در جهان در سال ۲۰۲۱ بود. این گیاه از اواخر دهه ۱۷۰۰ برای قرن‌ها در پرو کشت و برداشت می‌شد؛ اما در همین چند دهه گذشته بود که آن‌ها قهوه را به سراسر جهان صادر کردند؛ اتفاقی که دنیا را متحول کرد؛ زیرا پرویی‌ها یکی از بهترین انواع قهوه را تولید می‌کنند. مشخصات طعم قهوه‌ کشت شده در پرو به این مسئله بستگی دارد که آن‌ها در کدام ناحیه و در چه ارتفاعی رشد کرده‌اند.

قهوه‌ای که در ارتفاعات پایین‌تر در پرو کشت می‌شود، معمولا دارای غلظتی متوسط، اسیدیته ملایم و رایحه‌های آجیلی، گلی و میوه‌ای است؛ از سوی دیگر، قهوه پرویی که در ارتفاعات بالاتر در رشته کوه‌های آند کشت می‌شود، اسیدیته بارزتر و شیرینی فراوانی دارد و معمولا طعم گُل در آن احساس می‌شود.

هند

_{منبع عکس: ledgerinsights.com. عکاس: نامشخص}

با وجود اینکه هند به تولید چای در جهان شهرت دارد، باید بدانید که این کشور هشتمین تولیدکننده قهوه است. نکته جالب این است که قهوه نخستین بار در دهه ۱۶۰۰ میلادی در هند کشت شد؛ در حالی که چای در دهه ۱۸۰۰ میلادی در هند دیده شد. در تاریخچه قهوه در هند آمده است که در دهه ۱۸۷۰ میلادی، قهوه‌های کشت شده در مزارع به قارچی موسوم به «زنگ قهوه» مبتلا شدند؛ به همین دلیل، بسیاری از کشاورزان به کشت چای روی آوردند.

در حال حاضر قهوه‌های فوق‌العاده‌ای در هند رشد می‌کند. قهوه هندی با طعم خاکی، تند، شکلاتی و غنی اغلب طعمی مشابه قهوه اندونزی دارد؛ البته ردپای رایحه دارچین، میخک، جوز هندی و هل و همچنین گاهی اوقات رنگ میوه‌های گرمسیری نیز در دانه‌های قهوه این کشور به چشم می‌خورد.

گواتمالا

_{منبع عکس: beanbox.com. عکاس: نامشخص}

تا اواسط دهه ۱۸۰۰ میلادی، صادرات اصلی گواتمالا رنگ‌های نساجی طبیعی بود؛ با این حال، زمانی که که رنگ‌های شیمیایی وارد عرصه جهانی شدند، این صنعت در گواتمالا سقوط کرد. پس از این اتفاق آن‌ها به‌جای رنگ به تولید قهوه روی آوردند و از آن زمان تاکنون قهوه، عمده‌ترین محصول صادراتی این کشور است. بیشتر قهوه کشت شده در گواتمالا، دانه‌های عربیکا با کیفیت بالا است. قهوه این کشور معمولا طعم شکلاتی، مغزی و کاراملی و غلظت متوسط دارد.

اوگاندا

_{منبع عکس: traveldailymedia.com. عکاس: نامشخص}

اوگاندا کشوری آفریقایی با جنگل‌های بارانی است که رتبه دهم را در تولید قهوه در جهان دارد. این کشور عمدتا به خاطر کشت قهوه روبوستا با اسیدیته منحصربه‌فرد و طعم شکلاتی متمایز شناخته می‌شود؛ اما اخیرا اوگاندا شروع به تولید قهوه‌های عربیکا نیز کرده است. قهوه عربیکای اوگاندایی با طعم شکلات، کارامل، توت قرمز و رایحه مرکبات و نوقا اسیدیته بالایی دارد و به نسبت رقیق است.

آینده تولید قهوه در جهان

با تغییر الگوهای آب و هوایی، افزایش دما و پدیده گرمایش جهانی، رشد قهوه خوب ممکن است به امری چالش‌برانگیز برای کشورها بدل شود. برای رشد خوب و مداوم دانه‌های قهوه در آینده، نیاز به کشف ترکیب‌های جدیدتر و دانه‌های قهوه پیوندی است.

در مطالعات و تحقیقات اخیر، دانشمندان موفق به کشف یک گونه وحشی قهوه شده‌اند که در سواحل ساحل عاج و در مناطق خاصی از سیرالئون رشد می‌کند؛ گونه‌ای که شاید بتواند پاسخی برای مشکلات جهانی تولید قهوه باشد. قهوه حاصل از این گیاه وحشی طعمی شبیه به دانه معروف عربیکا دارد و در دمایی بالاتر رشد می‌کند.