ازبکستان نام کشوری است که در آسیای مرکزی قرار دارد و با مساحتی معادل ۴۴۸ هزار و ۹۷۸ کیلومتر مربع، پنجاه و ششمین کشور بزرگ جهان و با جمعیتی حدود ۳۳ میلیون، چهل و دومین کشور پر جمعیت به شمار میرود. ازبکستان از شمال با قزاقستان، از شمالشرقی با قرقیزستان، از جنوبشرقی با تاجیکستان، از جنوب با افغانستان و از جنوبغربی با ترکمنستان همسایه است. پایتخت کشور، تاشکند نام دارد و از شهرهای مهم آن میتوان سمرقند، بخارا و خیوه را نام برد.
زبان رسمی مردم ازبکستان، ازبکی است و دین بیشتر ساکنان را اسلام تشکیل میدهد. بیش از ۷۰ قوم و ملیت در این کشور ساكن هستند و ۸۳.۳٪ جمعیت را ازبکیها، ۴.۸٪ را تاجیکیها، ۲.۵٪ را قزاقها، ۲.۳٪ را روسها و ۲.۲٪ را مردمان قرهقالپاق شامل میشوند. زنان بیش از نیمی از جمعیت ازبکستان را تشکیل میدهند که ۸۰ درصد از آنها جزو افراد شاغل محسوب میشوند. مردم کشور در معاملات خود از واحد پول سوم ازبکستان (UZS) استفاده میکنند. نوع حکومت ازبکستان جمهوری تک حزبی است و رئیس جمهور در راس حکومت و نخست وزیر در راس دولت قرار میگیرند.
تاریخ رسمی ازبکستان تاریخ میلادی است. تعطیلات رسمی کشور عبارتند از: عید نوروز، عید فطر، عید قربان، اول سال میلادی، روز زن، روز پیروزی در جنگ جهانی دوم، روز استقلال و روز قانون اساسی. ازبکستان آب و هوایی گرم و مطبوع دارد که از مهمترین مشخصههای آن تابستانهای داغ و کمبارندگی است. این کشور بزرگترین تولیدکننده پنبه در جهان به شمار میآید. همچنین چهارمین ذخیره بزرگ طلا را در جهان دارد. ازبکستان با استخراج سالانه ۸۰ تن طلا، هفتمین جایگاه را در جهان به خود اختصاص داده است.
با قرار گرفتن در نزدیکی جاده ابریشم، ازبکستان مملو از آثار تاریخی است. آرامگاه شاه زنده یکی از جاذبههای محبوب تاجیکستان به شمار میرود که در شهر سمرقند قرار گرفته است. نام این آرامگاه اشاره به قثم بن عباس، پسر عموی حضرت محمد (ص) دارد؛ کسی که اسلام را به این منطقه آورد. آرامگاه شاه زنده شامل چندین مقبره و بناهای مذهبی میشود که قدمت آنها به ترتیب به قرنهای ۹ الی ۱۴ میلادی و قرن ۱۹ میلادی باز میگردد. قلعه ایچان نیز در شهر خیوه، از دیگر دیدنیهای تاجیکستان است. شهر قدیمی درون قلعه متشکل از ۵۰ بنای تاریخی و ۲۵۰ خانه قدیمی است که به قرن هجدهم یا نوزدهم میلادی تعلق دارند. قلعه ایچان در سال ۱۹۹۰، در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
میدان ریگستان مرکز شهر باستانی سمرقند در زمان پادشاهی سلسله تیموریان بوده و میدانی عمومی است که مردم برای شنیدن اعلامیههای سلطنتی در آن جمع میشدند. هماکنون هر ساله در این میدان جشنواره ترانههای خاوری برگزار میشود. در اطراف میدان نیز مدرسه الغ بیگ، مدرسه شیر دار و مسجد-مدرسه طلاکاری قرار گرفتهاند. از دیگر دیدنیهای ازبکستان میتوان رصدخانه الغ بیگ سمرقند را نام برد. رصد خانه الغ بیگ بنا به عقیده بسیاری از کارشناسان یکی از بهترین رصدخانههای جهان اسلام و بزرگترین آنها در آسیای میانه بوده است. بزرگترین ستارهشناسان آن زمان از جمله غیاثالدین جمشید کاشانی و علی قوشچی در این رصدخانه به تحقیق پرداختهاند. در سفر به بخارا، بازدید از آرامگاه بهاالدین نقشبند را فراموش نکنید. مجموعه نقشبندیه، مجموع بناهایی است که پیرامون مقبره شیخ بهاءالدین نقشبندی، سر سلسله صوفیان نقشبندی واقع شدهاند و از نظر معماری و تزیینات در زمره بناهای شاخص هستند. این مجموعه در قصر عارفان، در ۱۲ کیلومتری بخارا قرار دارد.
ساعت محلی ازبکستان در نیمه اول سال ۳۰ دقیقه و در نیمه دوم ۱.۵ ساعت از ساعت ایران جلوتر است و هموطنان عزیز برای سفر به این کشور تاریخی، نیازمند ویزا هستند.