کشف ریتون اشکانی در گورستان مرسین سمنان

عطا حسن‌پور، سرپرست هیئت باستان‌شناسی مستقر در محوطه تاریخی گورستان «مرسین چال» در استان سمنان، کشف یک ریتون (تکوک) سفالین با نقش بز کوهی متعلق به دوره اشکانی خبر داد. وی در این رابطه اذعان داشت:

دراین فصل از کاوش گورستانِ مرسین چال واقع در حوزه آبگیر سد فینسک شهرستان مهدیشهرِ استان سمنان به‌دلیل گستردگی و وسعت، دو هیأت باستان شناسی یکی به سرپرستی بنده و دیگری به سرپرستی محمدرضا نعمتی به محوطه اعزام شد.

حسن‌پور با اشاره به موفقیت هیئت باستان‌شناسی در کشف پنج گور در این منطقه، بیان کرد:

تا به امروز سه ترانشه به ابعاد ۱۰ در ۱۰ و به مساحت ۳۰۰ متر مربع از این گورستان مورد کاوش قرار گرفته و بخشی از کاوش‌های فصل دوم نیز پاکسازی شده است.

سرپرست هیئت باستان‌شناسی مستقر در گورستان مرسین چال، گورهای موجود در این گورستان را از نوع چاله‌ای دست‌کند و بدون ساختار گور توصیف کرد که تنها دو سنگ از بالا و پایین به‌عنوان نشان گور روی آن قرار داده شده است. وی با بیان اینکه تدفین‌ها در این گورستان از نوع طاق‌باز با جهت شرقی‌ غربی است، تشریح کرد:

در گورهای کاوش قرار شده، گورنهاده‌ها یا همان هدایا که با فرد متوفی دفن می‌شوند، مقدار قابل توجهی بوده است و اغلب اشیای فاخر هستند. به‌عنوان نمونه در گوری متعلق به یک بانو در کنار اشیای فاخری نظیر النگو، دستنبد، پابند، انواع سفالینه‌ها در اشکال مختلف، یک انگشتر مفرغی با نقش شیر بالدار کشف شد که در نوع خود بی‌نظیر است.

_{عکس‌ از وب‌سایت خبرگزاری ایسنا}

عطا حسن‌پور با اشاره به کشف یک ریتون (تکوک) از جنس سفال با نقش بز کوهی با شاخ‌های کنگره‌‌دار به‌عنوان اثری منخصربه‌فرد در این گورستان، این تکوک را متعلق به دوره اشکانی و مربوط به ۲۲۰۰ سال پیش دانست و گفت:

از یافته‌های دیگر این گورستان می‌توان به ظروف سفالی زیبا نظیر پایه شیپوری، کف تخم‌مرغی، بشقاب‌های تخت، اشیای تزئینی مفرغی و آهنی و انواع مهره‌های تزئینی از جنس سنگ و احجار کریمه اشاره کرد.

این باستان‌شناس تاریخ‌گذاری محوطه را نیازمند به صرف زمان بیشتری دانست و بنا بر گفته او، اشیای کشف شده در گورستان مرسین، بیشتر به دوره اشکانی مربوط است و دوره پساهخامنشی تا اشکانی را در بر می‌گیرند. وی افزود:

در فصل‌های قبلی کاوش در این گورستان وسیع ۳۰ گور مورد کاوش قرار گرفته است. در فصل سوم تاکنون که به نیمه کاوش رسیده‌ایم ۴۰ شی باستانی از ۵ گور مورد شناسایی به‌دست آمده است.

بنا بر گفته حسن‌پور، گورستان مرسین از نظر نزدیکی به حوزه تمدنی قومِش دارای اهمیت است. کومِش»، «قومِش» یا «قومِس»، یکی از ایالت‌های کهن ایران به شمار می‌رفت که امروزه استان سمنان محدودهٔ آن سرزمین باستانی را در برگرفته است. این منطقه، زمانی به‌عنوان پایتخت اشکانیان شناخته می‌شد.