آسبادهای خواف برای ثبت جهانی مستندنگاری می‌شوند

پایگاه میراث فرهنگی آسبادهای ایران، با هدف تهیه مدارک برای ثبت جهانی آسباد‌های نشتیفان خواف در فهرست میراث جهانی، کار خود را آغاز کرده است. در حال حاضر ۳۰ آسباد در بافت قدیم شهر خواف قرار دارد.

محمد رکنی، سرپرست پایگاه میراث فرهنگی آسباد‌های خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان سازمان میراث فرهنگی دراین‌باره گفت:

کار مستند‌نگاری و نقشه‌برداری به‌وسیله گروهی متشکل از ۶ نفر با تخصص‌های نقشه‌برداری، مرمت و احیا بناها و بافت‌های تاریخی انجام می‌شود. این مستند‌نگاری شامل تهیه عکس‌های فتوگرامتری، نقشه‌برداری از پلان‌ها، نماها و مقاطع ۳۰ دستگاه آسباد، تهیه پرونده مشخصات و مالکیت آسبادها است. تمام این مراحل بر پایه شاخص‌های میراث جهانی انجام می‌شود.

در حال حاضر قنات قصبه گناباد، تنها اثر تاریخی ثبت شده استان خراسان رضوی در فهرست آثار جهانی یونسکو است. آسباد‌ها یا آسیاب‌بادی‌های نشتیفان در خواف خراسان رضوی، قدیمی‌ترین بنا از این‌گونه بودند که از خشت و گل و چوب ساخته شده‌اند. در حال حاضر از مجموع ۱۰۷ آسباد موجود، ۶۰ درصد از آن‌ها نیاز به مرمت، بازسازی و نگهداری دارند. از بین ۳۶ آسباد موجود در نشتیفان نیز ۶ عدد از آن‌ها هنوز به تولید آرد مشغول هستند.

رکنی همچنین افزود:

ثبت جهانی آسبادهای خواف در قالب پرونده‌های آسباد‌های ایران، به‌همراه آسبادهای موجود در استا‌ن‌های خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان انجام خواهد شد.

آسباد‌ها نماد فناوری شرق در استفاده از انرژی پاک بودند که از دوقسمت پایین و بالا تشکیل شده‌اند. قسمت پایین شامل سنگ زیرین و رویین و انبار ذخیره غلات و قسمت بالایی شامل چرخ و پر آسباد با مصالح چوبی است.

منطقه خواف در شهرستان مشهد دارای ۹۵ اثر تاریخی و فرهنگی ثبت شده در فهرست آثار ملی است.