پل سنگی و باستانی تار استپ در شهر سامرست انگلستان

محمدرضا خسروی | سه شنبه, ۱۱ اسفند ۹۴ ساعت ۲۳:۰۰

در این مقاله از کجارو می‌خواهیم نگاهی گذرا به تاریخچه ساخت یک پل سنگی باستانی در منطقه جنوب غرب انگلستان، شهر سامرست بیندازیم. با ما همراه شوید.

مردم عهد باستان در دشت‌های دورافتاده شهر دوون (Devon) و سایر نواحی مرتفع کشور انگلستان با قرار دادن تخته‌سنگ‌های صاف روی توده‌های سنگ و بدون این‌که از ملات یا سیمان استفاده کنند، پل‌هایی از جنس صخره و سنگ می‌ساختند تا بتوانند از عرض رودخانه‌های خروشان بگذرند. این پل‌ها در زبان انگلیسی «Clapper bridges» نامیده می‌‌شود که به معنای پل سنگی است.

واژه «Clapper» از واژه «Cleaca» در زبان آنگلوساکسون مشتق شده است و در لغت به معنی «پل زدن روی سنگ‌چین» است. این اشتقاق حکایت از آن دارد که احتمالا مردم در زمان‌های دور نخستین پل‌های سنگی را با قرار دادن تخته‌سنگ‌های بزرگ روی سنگ‌چین‌هایی که از قبل وجود داشته است، ‌می‌ساختند. بیشتر پل‌های سنگی کشور انگلستان در دوران قرون‌وسطا ساخته شده‌اند، اما برخی از آن‌ها قدمت بسیار طولانی‌تری دارند.

یکی از معروف‌ترین پل‌های سنگی انگلستان پل تار استپ (Tarr Steps) است که در پارک ملی اکسمور (Exmoor National Park) قرار دارد و در شهر سامرست (Somerset) بر عرض رودخانه بارل (Barle) ساخته شده است. این پل با ۱۷ دهانه و ۵۵ متر طول بلندترین پل سنگی انگلستان است. با‌ این حال ارتفاع پل تار استپ از سطح آب بسیار کم است، به‌طوری‌که بلندای آن از سطح آب طبیعی رودخانه به کمتر از یک متر می‌رسد.

گفتنی است رودخانه بارل در طول قرن گذشته به دفعات زیاد بر اثر انباشته شدن گل‌ولای مسدود شده است که این امر در هنگام وقوع سیل موجب می‌شود آب از روی بدنه پل تار استپ طغیان ‌کند. در سال‌های اخیر جریان سیلاب چندین بار تخته‌سنگ‌های این پل را که وزن هرکدام از آن‌ها به دو تن می‌رسد، تا فاصله ۵۰ متر به پایین‌دست رودخانه برده است. پس‌ از آن هر بار پل مورد تعمیر قرار گرفته است.

اگرچه در مورد قدمت پل سنگی تار استپ چند فرضیه وجود دارد، ولی در حالت کلی می‌توان گفت که عمر این پل نامعلوم است. برخی از فرضیه‌های موجود قدمت پل را به عصر برنز می‌رساند و برخی دیگر تاریخ ساخت آن را قرن ۱۴ میلادی اعلام می‌کنند. جالب است بدانید که بر اساس افسانه‌های بومی این منطقه از انگلستان، پل تار استپ را ابلیس ساخته است تا روی آن آفتاب بگیرد!

اما یک داستان مفصل‌تر و به مراتب جالب‌تر درباره این پل وجود دارد و چنین نقل می‌کند که ابلیس هرگز موفق نشد ساختن پل را به پایان ببرد. طبق نقل، زمانی که ابلیس مشغول ساختن پل بود، نفوذ و قدرتش به یک‌باره در هم شکست و او سنگ‌هایی را که حمل می‌کرد به زمین انداخت. پس از این واقعه، ابلیس سایر مخلوقات را مقصر شکست خود دانست و آن‌ها را محکوم کرد که یکی را از میان خود انتخاب کنند تا از روی این پل ناتمام و خطرناک عبور کند. اهالی منطقه یک گربه را به روی پل فرستادند و جانور نگون‌بخت براثر طغیان رودخانه تکه‌تکه شد. پس از‌ آن کشیش منطقه بدون اینکه آسیبی ببیند از روی پل عبور کرد و سپس او و شیطان به نزاع لفظی با یکدیگر پرداختند!