راهنمای سفر به همدان

در نقاط مختلف ایران جاذبه‌های گردشگری بی‌شماری وجود دارند. برخی از شهرها و مناطق، به‌دلیل عمق تاریخی و تمدن کهن، شهرتی جهانی دارند. در این راستا، شهر همدان در رده باستانی‌ترین شهرهای جهان، از اهمیتی ویژه برخوردار است. این شهر از نخستین مناطق شکل‌گیری فرهنگ و تمدن، در ایران و جهان محسوب می‌شود.در کنار بعد تاریخی پر اهمیت همدان، موقعیت برجسته طبیعی این شهر نیز، همدان را بیش از پیش، متمایز می‌کند. اگر از علاقه‌مندان سفر و گردشگری داخلی هستید و هنوز به همدان سفر نکرده‌اید، در اولین فرصت به دیدن این شهر بروید. تماشای زیبایی‌ها و برجستگی‌های تاریخی این شهر در یک سفر میسر نیست و می‌توان بارها به این خطه باستانی سفر کرد.

آنچه در سفر به همدان باید بدانید:

معرفی همدان

تاریخچه همدان

آب‌ و‌ هوای همدان

جاهای دیدنی همدان

سوغات و صنایع دستی همدان

غذاهای همدان

فرهنگ و آداب و رسوم مردم همدان

اقامت در همدان

حمل‌ و‌ نقل عمومی در همدان

رستوران های همدان

راهنمای سفر به همدان

همدان

معرفی همدان

همدان در غرب ایران، مرکز استان همدان و از قدیمی‌ترین شهرهای جهان است. این منطقه از ایران به‌دلیل قرار گرفتن در ارتفاع کوهستانی آب و هوای سردسیر دارد. در گوشه و کنار این شهر تاریخی، بناهای تاریخی ارزشمند، باقی مانده از دوره‌های مختلف تاریخی به چشم می‌خورند. این شهر اولین پایتخت سرزمین ایران و در طول دوره‌های تاریخی متفاوت، همواره از برجسته‌ترین نقاط ایران زمین بوده است.

در سال ۱۳۸۵، همدان به‌عنوان پایتخت تاریخ و تمدن ایران نام‌گذاری شد. این شهر رده پنجم بین مقاصد گردشگری و توریستی در ایران را دارد و به‌دلیل وجود دانشگاه‌ها و مراکز علمی گسترده با عنوان شهری علمی شناخته می‌شود.

تاریخچه همدان

نمایی از تردد در میدان امام همدان

منبع عکس: fa.wikipedia.org

اولین حکم‌رانی در سرزمین ایران به زمان حکومت مادها برمی‌گردد. در این زمان، شهر همدان پایتخت این حکومت بود و با عنوان «آمدانه» شناخته می‌شد؛ زیرا در زبان آشوری مادها را آمادای می‌نامیدند.

از دیگر نام‌های معروف و برجسته همدان در زمان مادها، می‌توان به «هگمتانه» اشاره کرد که در زبان یونانی، اکباتان تلفظ می‌شد.

از دیگر نام‌های معروف و برجسته همدان در زمان مادها، می‌توان به «هگمتانه» اشاره کرد که در زبان یونانی، اکباتان تلفظ می‌شد 

پس از مادها در زمان حکومت‌های هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان، آل بویه و سلجوقیان، این شهر همواره یکی از پایتخت‌های اصلی در ایران بوده است. این شهر خوش آب و هوا به‌دلیل موقعیت ویژه‌ای که داشت، با عنوان کاخ تابستانی شاهان، از آن استفاده می‌شد. عمر قدیمی‌ترین اشیا و کتیبه‌های کشف شده در همدان، به زمان حکومت هخامنشیان می‌رسد.

پس از ورود اسلام و حمله اعراب، بر اهمیت این شهر بیش از پیش افزوده شد و دوباره به پایتخت اصلی اعراب تبدیل شد. در طی سالیان دراز و حکومت‌های بعد، همدان همچنان در مرکز توجه پادشاهان و دولت‌های خارجی قرار داشت.

تعدد بناهای تاریخی، عمارت‌های قدیمی، شهر تاریخی هگمتانه، برج و باروهای باستانی، خانه های تاریخی و مدارس و حوزه‌های علمیه در این شهر، از ظرفیت‌های گسترده گردشگری خبر می‌دهد.

آب‌ و‌ هوای همدان

گل‌های زیبای اطراف میدان امام همدان

منبع عکس: mehrnavaz.com

موقعیت ممتاز جغرافیای طبیعی در این استان، باعث سرمای شدید هوا در فصل های سرد می‌شود. همدان از سردسیرترین مناطق ایران با میانگین بارش برف و باران بالا است. بیشترین دمای هوا در طول سال در همدان از ۳۷ درجه سانتی‌گراد فراتر نمی‌رود و در نقاطی از این استان در سردترین زمان سال دما تا منفی ۳۰ درجه سانتی‌گراد، سرد می‌شود.

شهر همدان در دامنه‌های شمالی الوند قرار گرفته است و گردنه‌های معروفی مانند «گردنه زاغه» در نزدیکی همدان قرار دارند. رودهای مهمی نیز مانند عباس‌آباد و دره مراد بیگ و آبشینه، طبیعتی زیبا و سرسبز را در اطراف این شهر ایجاد کرده‌اند.

فصل زمستان زمان مناسبی برای سفر به این شهر نیست و در این زمان امکان بازدید از جاذبه‌های طبیعی وجود ندارد

بهترین زمان سفر به همدان از اوایل تیر ماه تا اواسط شهریور است. در این بازه زمانی هوا در همدان بسیار متعادل می‌شود و حتی بعضی از شب‌های تابستان، هوا کمی سرد است. فصل زمستان زمان مناسبی برای سفر به این شهر نیست و در این زمان امکان بازدید از جاذبه‌های طبیعی وجود ندارد و با توجه به بارش‌ها بازدید از جاذبه‌های تاریخی محدود می‌شود.

در تعطیلات نوروز، هنوز همدان سرد است و معمولا بارش باران و گاهی برف هنوز ادامه دارد؛ پس اگر می‌خواهید در فصل بهار از این شهر دیدن کنید، سفرتان را به اواخر بهار موکول کنید. در فصل پاییز نیز همدان سرمایی زمستانی دارد و جز در نیمه اول مهر ماه، شرایط آب و هوایی این شهر، مناسب نیست.

در شهریور ماه، جشنواره‌های شیره‌پزی و صنایع دستی و هنرهای سنتی، در همدان و نزدیکی آن برگزار می‌شوند و اگر تمایل به شرکت در این جشن‌ها و مراسم محلی زیبا دارید، در این زمان از سال به همدان سفر کنید.

جاهای دیدنی همدان

شهر همدان و مناطق اطراف آن بی‌شمار دیدنی تاریخی و طبیعی دارند. برای بازدید از جاهای دیدنی همدان، می‌توانید بارها به این شهر تاریخی و زیبا بروید. در گوشه و کنار این شهر، میان کوچه‌های باریک و محله‌های همدان، دیدنی‌های برجسته‌ای خواهید یافت.

جاذبه های تاریخی

دیدنی‌های تاریخی همدان از معروف‌ترین جاذبه‌های ایران هستند که شامل آرامگاه‌های مشاهیر، بناهای تاریخی و تپه‌های باستانی می‌شوند. بازدید از این مناطق، عمق تاریخی این شهر را آشکار می‌کند.

بنای زیبای آرامگاه ابن سینا

منبع عکس: asreghorbate-laleha.kowsarblog.ir

«آرامگاه ابن سینا» بنای یادبود فیلسوف، دانشمند و طبیب معروف ایرانی ابوعلی سینا ملقب به شیخ‌الرئیس است. این مقبره معروف‌ترین بنای تاریخی در مرکز شهر همدان و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. ساختمان اولیه آرامگاه در زمان قاجاریه بنا شد؛ اما در زمان پهلوی، بنای امروزی که از روی برج گنبد قابوس طراحی شده بود،  ساخته شد. امروزه این مقبره با عنوان  نمادی از شهر همدان  شناخته می‌شود.

شهر باستانی هگمتانه در تپه‌های هگمتانه همدان

عکاس: ایمان حامی‌خواه

«شهر باستانی هگمتانه» در تپه‌هایی در مرکز شهر همدان و در خیابان اکباتان قرار دارد. این محوطه کهن مجموعه‌ای گران‌بها از تاریخ تمدن ایرانیان باستان را در خود نهفته دارد. این شهر نخستین پایتخت ایران بوده است و به‌همراه شهرهایی مانند شوش در خوزستان، آتن در یونان و رم در ایتالیا، از معدود شهرهای باستانی همچنان پابرجا است. حفاری در تپه‌های این منطقه ادامه دارد و یافته‌های جدید، اطلاعات بیشتری از تاریخ این منطقه ارائه می‌دهند. بازدید از این منطقه باستانی، شما را با عمق تاریخی آن، آشنا می‌کند.

کلیسای گری گوری استفان در شرق هگمتانه

منبع عکس: irna.ir

در قسمت شرقی تپه هگمتانه، «کلیسای گریگوری استپان» قرار گرفته است. این کلیسا در سال ۱۶۷۶ میلادی توسط مهاجران و تجار ارمنی همدان ساخته و در سال ۱۳۱۱ شمسی، بازسازی شد. داخل کلیسا چهار ستون مدور قرار دارد و نمای آن آجری است. از این کلیسا با عنوان کلیسای حضرت مریم نیز یاد می‌کنند. پس از بازدید از قسمت‌های مختلف تپه هگمتانه، به این کلیسای تاریخی می‌رسید.

نمای بیرونی کلیسای آنجلی همدان

منبع عکس: picuki.com

«کلیسای آنجلی» دیگر مکان معروف مربوط به ارامنه همدان است و داخل محوطه بیمارستان اکباتان، در خیابان طالقانی همدان، قرار دارد. قدمت این بنا به دوره قاجاریه می‌رسد و در فهرست آثار ملی ایران، به ثبت رسیده است. قبرستان ارامنه نیز در نزدیکی کلیسای آنجلی قرار دارد. مدفن سازنده این کلیسا، «رابی اسحاق اوران» در حیاط این بنا، قرار گرفته است. این بنای تمام سنگی، سقف شیروانی و در و پنجره‌های مشبک و چوبی دارد.

«آرامگاه استر و مردخای» از مهم ترین مکان‌های زیارتی یهودیان در سراسر جهان است. این بنا در مرکز شهر همدان و ابتدای خیابان دکتر شریعتی قرار دارد. 

کتیبه‌های تاریخی گنجنامه همدان

منبع عکس: irna.ir

«کتیبه‌های گنج‌نامه»، سنگ نوشته‌هایی باستانی از دوران هخامنشیان در دل صخره‌های کوه الوند هستند. این کتیبه‌ها در انتهای دره عباس‌آباد، در پنج کیلومتری غرب همدان قرار گرفته‌اند. در جوار این سنگ نوشته‌ها، آبشار زیبای گنج‌نامه، منظره‌ای زیبا ایجاد کرده است.

نمای بیرونی گنبد علویان همدان

منبع عکس: irna.ir

«گنبد علویان» در منطقه چهار باغ علویان در نزدیکی میدان امام‌زاده عبدالله، در شهر همدان قرار دارد. این شاهکار معماری اسلامی، با گچ‌بری‌های برجسته، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. قدمت این بنا به دوره سلجوقیان می‌رسد و در زمان ساخت توسط خاندان علویان، کاربری آن مسجد بوده است. در دوره‌های بعد، با ایجاد سردابی در زیر این عمارت، مردگان این خاندان را در زیرزمین این بنا دفن می‌کردند.

نمای بیرونی بنای باباطاهر

منبع عکس: fa.tripyar.com

«آرامگاه بابا طاهر»، در میدان بابا طاهر همدان، یکی از آثار ملی مربوط به دوران معاصر است. گنبد فیروزه‌ای این بنا، روی قاعده‌ای هشت ضلعی قرار دارد و در سقف آرامگاه، کاشی‌ کاری‌های معرق، دیده می‌شوند. در محوطه داخلی این مقبره، دوبیتی‌های بابا طاهر روی سنگ‌های مرمرین نوشته و نصب شده‌اند. این بنا در میان پارکی زیبا در میدان بابا طاهر واقع شده است.

محوطه برج تاریخی قربان در همدان

منبع عکس: limootop.com

«برج قربان» از آثار تاریخی به جا مانده از قرون هفت یا هشت هجری است و در بین چهارباغ شهید مدنی و خیابان طالقانی، پشت مدرسه ابن سینا، قرار دارد. در این بقعه تاریخی، «حافظ ابوالعلا»، از بزرگان ادب و مشاهیر همدان و جمعی از امرای سلجوقی، آرام گرفته‌اند.

مجسمه شیر سنگی همدان

عکاس: شادی راوندوست

مجسمه «شیر سنگی» از یادگارهای باستانی همدان در سر در ورودی این شهر در گذشته بوده است. در مورد تاریخ دقیق ساخت این تندیس، اختلاف نظر وجود دارد. این مجسمه تاریخی در انتهای خیابان ۱۲ متری سنگ شیر و در وسط میدانی مربع شکل در شهر همدان قرار گرفته است.

نمای روبه‌روی باغ موزه عمارت نظری همدان

منبع عکس: rahnama-safar.com

«باغ موزه نظری» بنایی مربوط به زمان قاجار است که امروزه اداره میراث فرهنگی همدان در آن قرار دارد. ساختمان اصلی عمارت در انتهای مسیر باریک میان درختان سرسبز قرار گرفته است. حوض کوچک هشت ضلعی، در مقابل این ساختمان خودنمایی می‌کند. باغ اطراف این عمارت از برجسته‌ترین نمونه‌ باغ‌های ایرانی است.

حمام و موزه مردم شناسی قلعه همدان

منبع عکس: tasnimnews.com

«حمام قلعه» در یکی از قدیمی‌ترین محله‌های تاریخی شهر همدان، به نام «قاشق تراشان» واقع شده است. بنای این حمام معماری ایرانی-اسلامی دارد و قدمت آن به دوره قاجار می‌رسد. پس از مرمت دیواره‌ها، این بنا به موزه مردم شناسی در همدان، تغییر کاربری داده است. داخل حمام، سفره خانه سنتی وجود دارد که با اجرای موسیقی زنده، مخاطبان زیادی را به این ساختمان تاریخی جذب می‌کند.

موزه تاریخ طبیعی همدان

منبع عکس: jazebeha.com

«موزه تاریخ طبیعی همدان» مجموعه‌ای برجسته از انواع گونه‌های حیوانی، گیاهی و طبیعی اقلیم ایران و جهان است. بنیان اولیه موزه در سال ۱۳۵۱، به همت دبیران مدرسه و اساتید دانشگاه در ساختمانی کوچک، ایجاد شد. امروزه تعداد تالارها و سالن‌های این موزه فراتر رفته و به مکانی برای تحقیق و پژوهش برای علاقه‌مندان تبدیل شده است. این موزه در دانشگاه کشاورزی شهر همدان، در انتهای چهار باغ آزادگان قرار دارد.

پل آبشینه بر روی رودخانه قره چای همدان

منبع عکس: iranbekr.com

در پنج کیلومتری جنوب شرقی شهر همدان، روی رودخانه «قره چای»، پلی تاریخی به نام «پل آبشینه» قرار گرفته است. این پل از آثار ملی به ثبت رسیده مربوط به دوران صفویه است. این پل نیز مانند بیشتر بناهای تاریخی مشابه، با آجرکاری ساده تزئین شده است و چهار دهانه قوسی شکل دارد. در بین هر دهانه، آب‌نمایی تزئینی ایجاد کرده‌اند.

جاذبه های طبیعی

موقعیت ممتاز شهر همدان به‌لحاظ جغرافیایی، دیدنی‌های طبیعی بکر و زیبایی در داخل و اطراف این شهر ایجاد کرده است.

نمای داخلی از غار علیصدر

منبع عکس: lahzeakhar.com

«غار علیصدر» از معروف‌ترین و باشکوه‌ترین دیدنی‌های طبیعی همدان و ایران، با شهرت جهانی است. این غار آبی، طولانی‌ترین مسیر قایق‌رانی درون غار در جهان را دارد. داخل غار مملو از دالان‌های پیچ در پیچ و دهلیزهای طولانی است. غار علیصدر به‌عنوان اثر طبیعی-ملی در فهرست آثار طبیعی ایران قرار دارد. پس از مدتی قایق‌رانی در غار می‌توانید پیاده شوید و در این غار شگفت‌انگیز پیاده‌روی کنید و مجدد با قایق به مسیر خروجی برسید. در سفر به شهر تاریخی همدان، حتما از این اثر طبیعی دیدن کنید.

تپه‌های عباس آباد و رستوران میسان

منبع عکس: deltaban.com

مجموعه تفریحی-توریستی عباس‌آباد در جنوب غربی همدان و تپه‌های عباس‌آباد قرار دارد. این منطقه با آب و هوای مطلوب به بام همدان شهرت دارد. آبشار و دریاچه مصنوعی این منطقه در کنار چشم‌انداز این شهر در ارتفاع، زیبا و آرامش بخش است. در تپه‌های عباس‌آباد، رستوران و کلبه‌های اقامتی خدمات به مسافران ارائه می‌کنند.

طبیعت زیبای دره مراد بیگ در پاییز

منبع عکس: poolnews.ir

«دره مراد بیگ» بزرگ‌ترین دره کوهستان الوند است و در جنوب همدان قرار دارد. این دره در محدوده‌ای بسته واقع شده و بسیار بکر است. آثار روستایی قدیمی در دو کیلومتری غرب این دره دیده می‌شود. از دیدنی‌ترین مکان‌ها در دره مراد بیگ می‌توان به دره گرگ، دره غوله، حمام خرابه و دره بهشت، اشاره کرد.

طبیعت زیبای بهاری تخت نادر همدان

منبع عکس: eneshat.com

«تخت نادر» یکی از معروف‌ترین دشت‌های دامنه کوه الوند است و در مسیر صعود به قله الوند قرار دارد. پوشش گیاهی چمنزار در این دشت‌ها محیطی بسیار مناسب برای اتراق و استراحت دارد. در پهنای این دشت،‌ چشمه‌های فراوان جریان دارند و این دشت ارتفاع بالایی از سطح دریا دارد.

طبیعت زیبا و سرسبز دشت میشان در بهار

منبع عکس: fa.wikipedia.org

«دشت میشان» نیز از دیگر دشت های زیبا و سرسبز در دامنه کوه الوند است. در گذشته این منطقه از ییلاق‌های پرتردد عشایر بوده است. از دیگر دشت‌های سرسبز و زیبا در دامنه الوند می‌توان به «چمن شاه نظر» و «تخت رستم» اشاره کرد.

«تاریک دره» از مقاصد خوش آب و هوا در اطراف گنجنامه است. موقعیت جغرافیایی خاص این منطقه، باعث طلوع دیرهنگام و غروب زودهنگام در آن می‌شود، به همین دلیل در بیشتر زمان‌های سال خنک و مطبوع است. این دره در حدود ۶ تا هفت کیلومتر طول دارد. می‌توانید با ماشین از این پهنه زیبا عبور کنید یا برای پیاده‌روی دلچسب در طول این مسیر آماده شوید. در انتهای این دره پیست اسکی الوند قرار گرفته است. به خاطر داشته باشید برای پیاده‌روی در این مسیر به کفش مناسب و وسایل اولیه برای کوهنوردی سبک نیاز دارید.

«دهکده گردشگری گنجنامه» در پنج کیلومتری همدان، در میدان گنجنامه قرار دارد. در سال ۱۳۷۹ این منطقه نمونه گردشگری با امکانات رفاهی و اقامتی ایجاد شده است. امکانات تفریحی این مجموعه شامل سکوی پرش بانجی جامپینگ، کابل پرواز تیرول، دیواره سنگ نوردی، پیست تریال، تعادل هوایی، سالن بولینگ، پینت بال، غار آکواریوم، پیست سورتمه سواری، تله‌کابین، شهر بازی، باغ گیاهان و کافی‌شاپ و رستوران های متعدد می‌شود.

سد اکباتان همدان

منبع عکس: hamshahrionline.ir

«دریاچه سد اکباتان» در ۱۱ کیلومتری شرق همدان، با وسعتی بالغ بر ۶۰ هکتار و عمق ۱۸ تا ۳۲ متر، محیطی مناسب برای اتراق و کمپ یک روزه دارد. ورزش‌های آبی مانند قایق‌رانی و اسکی روی آب، این دریاچه را به تفریحگاهی محبوب، تبدیل کرده‌اند.

دریاچه سد اکباتان همدان

منبع عکس: tasnimnews.com

منظره کوه‌های سر به فلک کشیده در کنار دریاچه و موج‌های کوچک آن و پرواز پرندگان مهاجر بر فراز دریاچه، پیک‌نیکی جذاب برایتان رقم می‌زنند. در اطراف این دریاچه امکانات رفاهی برای تردد و اقامت وجود دارند که در صورت تمایل می‌توانید از آن‌ها بهره ببرید. در سفر به این منطقه، بازدید از روستای سنگی و زیبای «ورکانه»، در حوالی سد، خالی از لطف نیست.

سوغات همدان

سوغات همدان به دو دسته صنایع دستی و خوراکی‌ها تقسیم می‌شوند. صنایع دستی در همدان قدمتی طولانی دارند و معروف‌ترین سوغات در این صنایع سفال است. در کارگاه‌های سفالگری در همدان و شهرهای اطراف آن، بخش قابل توجهی از سفال ایران تولید می‌شود. قدمت این هنر در این ناحیه به بیش از ۸۰۰ سال می‌رسد و امروزه نقاشی‌های زیبا روی  سفال، هنر تکمیلی اضافه شده به این صنعت و بر جذابیت محصولات آن، افزوده است.

صنعت چرم در همدان از رونق بالایی برخوردار بوده است؛ اما متاسفانه شکوه سابق را ندارد. با این وجود هنوز از صنایع دستی بارز در این خطه به شمار می‌رود. طلاکوبی و نقره‌کوبی نیز، در شهر همدان قدمتی دیرینه دارند. صنایع چوبی، مسگری و قلم‌زنی از صنایع معروف و پررونق همدان، از گذشته تا حال بوده است. گلیم بافی نیز بخشی دیگر از صنایع دستی  همدان را تشکیل می‌دهد. شیشه‌گری با روش سنتی(آبگینه)، هم‌چنان در همدان رونق دارد.

منابع عکس‌ها: cookpad.com, irna.ir, tasnimnews.com, toptourist.com

خوراکی‌های سنتی همدان، بخشی دیگر از سوغات‌های پرطرفدار این شهر هستند. نان کماج، نان معروف همدان است و پخت آن در تمام شیرینی فروشی‌ها و نانوایی‌های محلی، رواج دارد. حلوا زرده دسر مخصوص همدان و شبیه به فرنی و بسیار مقوی است. انگشت پیچ دیگر دسر متداول در همدان است که در گذشته آن را با انگشت می‌خوردند.

آب نبات قیچی، نان چای، کلوچه برساق و حلوای لوزی، دیگر سوغات‌های معروف همدان هستند که می‌توانید از شیرینی فروشی‌های همدان، آن‌ها را تهیه کنید.

غذاهای محلی همدان

خوراک سرداشی همدان

منبع عکس: aksanplus.com

در همدان غذاهایی محلی با سلایق خاص این منطقه پخته می‌شوند. آبگوشت قورمه سبزی با مواد اولیه قورمه سبزی و آبگوشت طبخ می‌شود و طعمی بین این دو غذا دارد. این غذا در همدان بسیار محبوب است.

کله جوش همدان غذایی ساده و لذیذ با گوشت چرخ‌کرده و کشک و گردو و ادویه‌های متنوع است. این غذا خاصیت فراوانی دارد. آش خشکبار از آش‌های معروف همدانی است و در طبخ آن از انواع برگه‌ها و خشکبار استفاده می‌شود.

منابع عکس‌ها: iranwatching.com ,persianv.com

کوفته همدانی با طعم بی‌نظیر مخصوصش، از برنج ، آلو، گوشت، نخود، لپه و آرد نخودچی تشکیل می‌شود. آش آماج همدان دیگر غذای سنتی این خطه و مناسب این منطقه سردسیر است. خوراک سرداشی نیز خاصیت فراوان دارد و بسیار لذیذ است. در گذشته این غذا را در تنور می‌پختند.

فرهنگ و آداب و رسوم مردم همدان

مردم همدان در طول تاریخ بسیار به آداب و فرهنگ و رسومشان پایبند بوده‌اند. اکثریت مردم همدان فارس هستند و با لهجه همدانی فارسی را صحبت می‌کنند. تعداد محدودی از مردم همدان نژاد ترک دارند. در سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر نزدیک به ۵۵۵ هزار نفر بوده است.

مردم همدان مسلمان و شیعه هستند و تعدادی محدودی از اقلیت‌های مسیحی و یهودی در این شهر زندگی می‌کنند. کلیساهای همدان نشان‌دهنده حضور مسیحیان و آرامگاه استر و مردخای، بقعه‌ای مقدس برای یهودیان بوده است.

کلیساهای همدان نشان‌دهنده حضور مسیحیان و آرامگاه استر و مردخای، بقعه‌ای مقدس برای یهودیان بوده است

در همدان در فصل سرما در خانه‌ها کرسی می‌گذارند و در طول این فصل جشن‌ها و مراسم مختلفی مانند شب چله بزرگ، کوسه گردی یا کوسه گلین، چله کوچک و چهارشنبه سوری را برگزار می‌کنند. سمنو پزون از آداب فصل بهار و قازیان از رسوم فصل پاییز است.

چمچمه خاتون و گاوبر مراسم ویژه‌ای هستند که برای باران‌خواهی و افزایش خیر و برکت انجام می‌شوند. از معروف‌ترین مراسم‌ها در همدان، جشنواره شیره‌پزی است که مرکز آن در ملایر است؛ اما در نقاط مختلف همدان در اواخر تابستان و اوایل مهر ماه برگزار می‌شود. جشنواره‌های تابستانی برای معرفی آداب و رسوم و فرهنگ همدان، همراه با نمایش‌های شاد محلی و عرضه صنایع دستی، هر ساله در تابستان بر پا است.

اقامت در همدان

در شهر همدان گزینه‌های متفاوتی برای اقامت وجود دارد. به‌دلیل ظرفیت‌های تاریخی فراوان این شهر، توریست‌های خارجی زیادی در طول سال در همدان تردد می‌کنند و هتل های همدان با امکانات مطلوب به آن‌ها سرویس می‌دهند. اقامتگاه‌های بومگردی نیز در همدان و اطراف آن زیاد هستند که با معماری زیبا و بافت قدیمی و سنتی، محیطی بسیار مطلوب برای علاقه‌مندان اقامت در بافت بومی هستند.

هتل بین المللی باباطاهر همدان

منبع عکس: iran-booking.com

«هتل بابا طاهر» همدان از بهترین و مجلل‌ترین هتل‌های همدان با پنج ستاره است که در سال ۱۳۷۶ افتتاح و در سال ۱۳۹۶ بازسازی شد. این هتل امکانات متنوع و بالایی دارد و در هشت کیلومتری فرودگاه همدان، در فاصله‌ای مناسب از دیدنی‌های شهر قرار گرفته است. هتل باباطاهر در ضلع شرقی آرامگاه باباطاهر قرار دارد.

هتل پارسیان آزادی همدان

منبع عکس: eghamat24.com

«هتل پارسیان آزادی» همدان با چهار ستاره در بلوار ارم در نزدیکی میدان قائم قرار گرفته است. این هتل در نزدیکی تپه‌های عباس‌آباد، چشم‌انداز زیبایی به محیط طراف دارد. هتل پارسیان نیز در فاصله‌ای مناسب از دیدنی‌های همدان است و ۱۴ کیلومتر از فرودگاه فاصله دارد. این هتل در سال ۱۳۹۶ بازسازی شد.

نمای ورودی هتل بوعلی همدان

منبع عکس: eghamat24.com

«هتل بوعلی» در خیابانی به همین نام با چهار ستاره، از دیگر هتل‌های با کیفیت همدان است. ساختمان مرکزی این هتل در احاطه دو باغ زیبا قرار دارد. این هتل فاصله مناسبی با دیدنی‌های تاریخی مانند آرامگاه ابن سینا دارد. این هتل در ۱۱ کیلومتری فرودگاه قرار دارد و در سال ۱۳۹۴ بازسازی شده است.

واحد اقامتی دهکده توریستی گنجنامه

منبع عکس: iran-booking.com

واحد اقامتی دهکده توریستی گنجنامه در جاده گنجنامه همدان، در ضلع شرقی میدان گنجنامه قرار دارد. اقامت در این مجموعه برایتان استفاده از امکانات تفریحی و هیجان‌انگیزی مانند سورتمه، تله‌کابین و طبیعت زیبای جنگل و کوه های اطراف را فراهم می‌کند.

مهمانسرای علیصدر همدان

منبع عکس: eghamat24.com

«مهمانسرای جهانگردی غار علیصدر»، در روستای علیصدر در فاصله ۷۵ کیلومتری شهر همدان، مناسب برای اقامت کسانی است که با هدف بازدید از این غار زیبا و روستای اطراف آن به این استان سفر می‌کنند. این هتل دو ستاره امکانات مناسبی برای مسافران دارد.

نمای ورودی لابی اقامتگاه بومگردی آمادای

منبع عکس: jade.ir

«اقامتگاه بومگردی آمادای»، از پرطرفدارترین اقامتگاه‌های بومی و سنتی در همدان است که دسترسی مناسبی به جاذبه‌های تاریخی شهر دارد. اقامت در این خانه سنتی همراه با سرو صبحانه است. این اقامتگاه در خیابان شهدا، محله جولان، کوچه بهمن، قرار دارد.

«اقامتگاه بومگردی شبستان» در ابتدای جاده کرمانشاه و در روستای یکن آباد قرار گرفته است. در این اقامتگاه، صبحانه با اقامت سرو می‌شود و رستورانی با غذاهای سنتی و محلی خدمات ارائه می‌دهد که در صورت تمایل می‌توانید از غذاهای آن سفارش دهید.

نمای حیاط اقامتگاه بومگردی شبستان همدان

منبع عکس: irna.ir

«اقامتگاه بومگردی حاجی اسماعیل» در میدان مدرس، انتهای منوچهری، جاده خاکی به‌سمت شهرک الوند، کوچه باغ اول، قرار دارد. فضای این خانه سنتی بسیار زیبا و در میان باغی بزرگ است. در این مجموعه سرویس بهداشتی اختصاصی در اتاق‌ها وجود ندارد.

«اقامتگاه بومگردی نسیم» با ارائه صبحانه محلی و آشپزخانه مشترک برای آشپزی، از دیگر گزینه‌های اقامت در فضایی سنتی است. این اقامتگاه در بلوار ارم، پشت تالار قرآن قرار دارد.

حمل‌ و‌ نقل عمومی در همدان

خودروی شخصی

خیالتان راحت، در همدان نه خبری از ترافیک سنگین تهران هست و نه طرح زوج و فرد و طرح ترافیک. بنابریان اگر با خودروی شخصی قصد گشتن در همدان و بازدید از مکان‌های تاریخی و جاذبه‌های گردشگری همدان را دارید نگران ترافیک و شلوغی خیابان‌ها نخواهید بود. نکته‌ای که پس از مدتی گشتن در شهر متوجه خواهید شد، ساختار ویژه‌ خیابان‌های آن است. برخلاف سایر شهرها، خیابان‌های همدان به‌صورت دایره دایره، گرداگرد مرکز شهر کشیده شده‌اند. این طرح یادآور ساختار باستانی شهر همدان (هگمتانه) است که از هفت قلعه تودرتو تشکیل می‌شده است.

اتوبوس

مانند سایر شهرهای کشور، اتوبوس یکی از بزرگ‌ترین سامانه‌های حمل‌ونقل عمومی در همدان است که برای دسترسی به نقاط مختلف شهری می‌توانید از آن استفاده کنید. سامانه اتوبوسرانی همدان مجهز به سیستم کارت بلیط الکترونیک است.

تاکسی

تاکسی‌های مسیری و گردشی در سطح شهر وجود دارند و برای رفت‌وآمد خود می‌توانید از تاکسی استفاده کنید. نرخ کرایه‌های تاکسی در این شهر قیمت معمول و مناسبی دارد. به‌منظور استفاده از تاکسی بیسیم در همدان می‌توانید با شماره‌های ۱۸۴۴، ۱۸۳۳، ۱۸۲۸ و ۱۸۲۰ (بانوان) تماس بگیرید.

رستوران های همدان

رستوران ‌ها و کافه ‌های همدان غذاهای متنوع ایرانی و سنتی این شهر را ارائه می‌دهند. در سفر به همدان می‌توانید از محیط و غذاهای عالی این رستوران‌ها لذت ببرید.

رستوران «آریاییان» دیزی‌های معروف و لذیذی دارد. این دیزی سرا در خیابان بوعلی همدان قرار دارد. رستوران «دلتا» انواع غذاهای ایرانی و محلی با کیفیت را ارائه می‌کند. قیمت‌های این رستوران مناسب است و برای خوردن غذاهای این رستوران، به‌خصوص کباب برگ ویژه، به خیابان میرزاد عشقی، روبه‌روی خیابان سعدیه بروید.

نمای داخلی رستوران داریوش گنجنامه همدان

منبع عکس: ganjname.com

رستوران «داریوش» در مجموعه تاریخی-تفریحی گنج‌نامه، رستورانی مدرن و لوکس با اجرای موسیقی زنده در روزهای تعطیل است. در این مجموعه، رستوران‌های دیگری نیز وجود دارند. رستوران «بریان پسر خوب» در نزدیکی آرامگاه بابا طاهر، بریونی عالی با طعم متفاوت به علاقه‌مندان عرضه می‌کند.

«باغ رستوران نعل اشکنه» از بهترین رستوران‌های شهر همدان در مسیر جاده دریاچه عباس‌آباد است. منظره اطراف این رستوران و تخت‌های سنتی و میز و صندلی‌های مدرن، همه شرایط مناسب و دلچسبی را برای صرف غذایی با کیفیت ایجاد کرده‌اند.

رستوران شیشه‌ای میسان با چشم‌انداز دریاچه عباس‌آباد

منبع عکس: sfiran.com

رستوران زیبای «میسان» در تپه‌های عباس‌آباد،‌ کنار دریاچه قرار گرفته است. این رستوران غذاهای ایرانی و سنتی ارائه می‌کند و سلف سرویس برای اردور و پیش غذا دارد. محیط داخل این رستوران شیشه‌ای برای صرف غذا بعد از گشت و گذاری در شهر، بسیار دلچسب است.

ته‌چین‌های مخصوص رستوران ته چین

منبع عکس: seeiran.ir

رستوران «ته چین» در چهارراه پژوهش همدان، انواع کباب‌ها و ته‌چین باکیفیت و خوش‌طعمی دارد. قیمت غذاهای این رستوران در مقایسه با کیفیت غذاها بسیار مناسب است. رستوران ته‌چین غذاهای فرنگی و بوفه سلف سرویس نیز، دارد.

راهنمای سفر به همدان

برای سفر به همدان راه‌های متفاوتی وجود دارد. بسته به اینکه در کجا اقامت دارید، می‌توانید بهترین مسیر هوایی، زمینی، قطار یا اتوبوس را انتخاب کنید.

سفر هوایی به همدان

ترمینال فرودگاه همدان

منبع عکس: yjc.ir

فرودگاه همدان با بیش از هشتاد سال قدمت، در پنج کیلومتری شمال شهر همدان قرار دارد. در ابتدای ساخت، این فرودگاه بسیار کوچک و نظامی بوده و از سال ۱۳۵۱ تجهیز و آماده برای پروازهای مسافربری شده است. این فرودگاه کوچک، از مهم‌ترین فرودگاه‌های غرب ایران است. از این فرودگاه پروازهایی به شهرهای تهران، مشهد و کیش، به‌صورت مستقیم انجام می‌شود. از این فرودگاه به شهرهای زیارتی مانند کربلا و مکه (در ایام حج)، پرواز انجام می‌گیرد.

سفر زمینی به همدان

فاصله تهران تا همدان در حدود ۳۶۰ کیلومتر است؛ اما سه مسیر مختلف برای طی کردن این مسافت وجود دارد. همدان در جنوب غربی تهران قرار گرفته و نزدیک‌ترین جاده برای رفتن به این شهر از تهران، جاده ساوه است که مسیر آن ۵۰ کیلومتر از اتوبان قزوین کوتاه‌تر می‌شود. راه اصلی برای تردد به همدان از طریق اتوبان تهران-کرج و کرج-قزوین و در حدود ۲۰۰ کیلومتر آن، اتوبان است و در ادامه از گردنه آوج می‌گذرد. جاده بوئین زهرا سومین گزینه برای تردد به همدان از تهران است.

راه اصلی برای تردد به همدان از طریق اتوبان تهران-کرج و کرج-قزوین و در حدود ۲۰۰ کیلومتر آن، اتوبان است و در ادامه از گردنه آوج می‌گذرد

اگر از مشهد یا شهرهای جنوب شرقی به همدان می‌روید، باید به گرمسار بروید و از بزرگراه گرمسار قم به سمت ساوه و سپس همدان ادامه مسیر دهید. مسیر شهرهای شمالی و شمال شرقی به همدان از طریق تهران است. اگر ساکن شهرهای غربی و شمال غربی ایران هستید، دسترسی مناسبی با وسیله نقلیه شخصی به همدان خواهید داشت. شهرهای جنوبی فاصله زیادی تا همدان دارند، در صورتی‌که تصمیم به تردد به همدان از این شهرها را دارید، راه هوایی انتخاب بهتری است؛ اما اگر می‌خواهید با ماشین شخصی به همدان بروید، با توجه به استان محل اقامتتان باید به شهرهای اطراف همدان بروید و از آنجا خود را به این شهر برسانید.

سفر  به همدان با قطار

ایستگاه راه‌آهن همدان

منبع عکس: tinn.ir

راه‌آهن همدان در ۱۲ کیلومتری این شهر و نزدیک روستای «رباط شورین» قرار گرفته است. این ایستگاه در سال ۱۳۹۶ به بهره‌برداری رسید. این خط آهن در مسیر ریلی تهران سنندج قرار دارد. از شهرهای مجهز به خطوط راه‌آهن و مسیر ریلی،‌ می‌توانید به تهران بیایید و سپس به همدان بروید.

سفر به همدان با اتوبوس

شهر همدان سه پایانه مسافربری بزرگ دارد. پایانه مسافربری بزرگ همدان در میدان عاشورا به تمام نقاط داخلی استان همدان و سایر مراکز اصلی کشور تردد دارد. پایانه اکباتان در میدان اکباتان فقط مسیر تردد به مراکز خارج از استان است و روزانه اتوبوس‌هایی از این ترمینال به خارج از استان تردد می‌کنند. پایانه سفیدآبی در بلوار بدیع الزمان همدانی، ترمینال تردد داخل استانی است.

نویسنده: مینا بهزادی‌منش

از کجا شروع کنیم

بهترین زمان سفر به همدان

نقشه جاهای دیدنی، هتل‌ها و رستوران‌ها

map