روزشمار: ۱۷ اسفند؛ تولد «ژوزف نايپس» نخستین عکاس جهان

توجه «ژوزف نايپس» به گرفتن عکس و ساختن دوربین و داروی مربوط از دهه دوم قرن نوزدهم آغاز شده بود. نایپس که به خاصیت سیاه شده سیلور کلوراید (ملح نقره) در برابر نور و به نسبت تابش آن پی برده بود پس از انجام همین تجربه روی ماده شیمیایی «بیتومن»، به ساخت دوربین همت گماشت. وی برای اين منظور جعبه‌ای را ساخته بود كه یک روزنه برای ورود نور در آن تعبيه شده بود. این روزنه دريچه‌ای متحرک داشت.

نایپس در ضلع ديگر جعبه، مقابل اين دريچه و به فاصله معين یک قطعه فلز بشقاب مانند قرار می‌داد كه رويش را لعابی از ماده شيميایی «بيتومن» پوشانده بود. اين ماده كه نسبت به نور حساس بود، متناسب با نور وارده از روزنه، فلز را سياه می‌كرد كه پس از شستن فلز اثر نور به صورت سياهی در آن باقی ماند كه همانا عكس اشيا بود، ولی دوام چنین عکسی طولانی نبود.

نایپس نخستين عكس ماندنی را در سال ۱۸۲۷ ميلادی از پشت پنجره اطاق خود در پاريس كه در طبقه دوم ساختمان قرار داشت، برداشت كه در كتاب‌های «تاريخچه عكاسی» عنوان آن را «منظره‌ای از پنجره» نوشته‌اند. اين، نخستين عكس ثابت و بادوامی است كه در جهان برداشته شده است.

«ژوزف نایپس» برای برداشتن اين عكس هشت ساعت وقت صرف كرده بود. نایپس در سال ۱۸۳۳ درگذشت و «لوئی داگر» فرانسوی و تالبوت و هرشل انگليسی به تكميل فن عكاسی همت گماشتند و موفق شدند. «ماتیو بریدی» آمریکایی اوایل دهه ۱۸۶۰ میلادی و در جریان جنگ داخلی آمریکا فتو ژورنالیسم (عکس خبری) را ابتکار کرد.

از زمان ایجاد دوره آموزش روزنامه‌نگاری در دانشگاه‌ها، یکی از تکالیف دانشجویان این رشته ساختن دوربینی شبیه دوربین نایپس (جعبه چوبی) و گرفتن عکس با این دوربین و به همان صورت و چاپ کردن این عکس در تاریکخانه دپارتمان (گروه آموزش روزنامه‌نگاری) است.

در همین روز:

• گشایش راه‌آهن تهران- قزوين (۱۳۱۸ شمسی)