شفق قطبی پاییزی، در پاییز کجا شفقهای قطبی را رصد کنیم؟
شفق قطبی یکی از پدیدههای شگفتانگیز طبیعی است که فرصت دیدن آن برای بسیاری از افراد هرگز در زندگی پیش نمیآید.
نویسنده این مقاله تجربه دیدن شفق قطبی در فصل پاییز را این طور توصیف میکند:
چند سال پیش در یکی از شبهای ماه اوت در آخرین روزهای تابستان، در نزدیکی یکی از سواحل نروژ زیر خورشید نیمهشب قایقسواری میکردیم. (خورشید نیمه شب یک پدیده طبیعی است که در ماههای تابستانی در عرضهای جغرافیایی شمالی زمین مشاهده میشود) در همین زمان، اتفاق شگفتانگیزی رخ داد. شفق قطبی در اولین آسمان تاریکی که در چند ماه گذشته دیده بودم، نمایان شد. چند بار پلک زدم تا مطمئن شوم که منظرهای که میبینیم، واقعی است. بعد از اینکه از واقعی بودن آن مطمئن شدم دیگران را باخبر کردم. حتی همسفر نروژی ما هم نمیتوانست منظرهای را که میبیند باور کند. ما بهخاطر منظرهی این پدیده طبیعی تعجب نکرده بودیم. آسمان بیشتر مناطق شمالی کشورهای که در آنجا بودیم، بهخاطر این پدیده شهرت دارند. تعجب ما به این دلیل بود که این پدیده زمانی اتفاق افتاده بود که همه ما تیشرت به تن داشتیم؛ یعنی در آخرین روزهای رسمی فصل تابستان.
اکثر مردم، تصاویر شفقهای قطبی را معمولا با پس زمینهای از مناظر زمستانی و با درختان کاج پوشیده از برف دیدهاند. شفقهای قطبی زیبایی که با رنگهای سبز، صورتی و بنفش، بالای منظرهای زمستانی، نظر هر بینندهای را جلب میکنند؛ ولی در واقع هر زمانی که شرایط لازم برای ایجاد این پدیده فراهم باشد، امکان رخ دادن آن وجود دارد. از اواخر تابستان و اوایل پاییز، میتوانید این پدیده را در آسمانهای صاف و بدون ابر مناطق شمالی زمین مشاهده کنید.
هر چقدر که به بیضی قطبی (منطقهای جوی بالای قطب شمال که شفقهای قطبی در آنها در روشنترین حالت ممکن قرار دارند) نزدیکتر شوید، احتمال اینکه بتوانید رقص زیبای شفق قطبی را بالای سر خود تماشا کنید بیشتر میشود. در عرضهای جغرافیایی پایینتر، شفق قطبی به افق نزدیکتر میشود و نزدیکتر به شمال دیده میشود.
تیست استلما، مدیرعامل و بنیانگذار یک اپراتور تور به نام «پنجاه درجه شمالی» است. او میگوید:
«فصل پاییز یکی از فصلهایی است که برای سفر به مناطق شمالی و تماشای شفق قطبی نادیده گرفته میشود. از ماه اوت امکان دیدن شفق قطبی وجود دارد. در واقع احتمال دیدن شفق قطبی در این زمان بیشتر از بعد از اعتدال پاییزی است. بیشتر مردم در منطقه اسکاندیناوی، تعطیلات تابستانی طولانی دارند. در عوض، فصل پاییز زندگی به حالت عادی برمیگردد مثلا شغل و تحصیل. علاوه بر این، در این فصل، رنگهای بینظیر پاییزی و جنگلهای پر از قارچ در زیباترین حالت خود قرار دارند.
این فصل فصلی است که بسیاری از مردم دنبال آن هستند. بهترین زمان سال برای گشتوگذار و سفرهای مرتبط با طبیعت است. ماههای دیدنی سپتامبر، اکتبر و نوامبر، موقیعتی دلپذیرتر برای سفر به مناطق شمالی را فراهم میکنند و بهترین زمان برای سفر به این منطقه هستند.»
با سفر در پاییز به مناطق شمالی زمین این فرصت برایتان فراهم میشود که در یک فصل خلوت، بتوانید شفقهای قطبی را تماشا کنید. البته فرصت دیدن این پدیده زیبای طبیعی در حالی که گوزنهای شمالی سورتمه را میکشند پیش نمیآید؛ ولی فصل پاییز هم فصل مناسبی برای سفر به مناطق شمالی است و زیبایی رنگهای پاییزی، عکسهای سفر شما را چندین برابر جذابتر میکند.
اگر دوست دارید سفرهای پاییزی را تجربه کنید و فرصت دیدن شفق قطبی را برای خودتان فراهم کنید، این مقصدها میتوانند انتخاب خوبی برای سفر باشند.
رووانیمی (Rovaniemi)، فنلاند
شهر رووانیمی در فنلاند را زادگاه بابانوئل میدانند. فصل پاییز بهترین زمان برای دیدن شفق قطبی در این شهر است بدون اینکه طوفانهای زمستانی، آسمان را برای دیدن شفق قطبی تیره و تار کند. در واقع در ماه سپتامبر احتمال صاف بودن آسمان بیشتر از زمستان است؛ در نتیجه احتمال رصد شفق قطبی بیشتر میشود.
مدت زمان بین ماه سپتامبر تا انتهای اکتبر که تقریبا در حوالی اعتدال پاییزی (۲۳ سپتامبر امسال) قرار دارد، زمانی است که خورشید از خط استوا عبور میکند و برخورد ذرات باردار در میدانهای مغناطیسی زمین در قویترین حالت خود قرار دارد. هیمن مسئله پدیده شفق قطبی را ایجاد میکند.
آندریا کامیسولی تورهای پاییزی شفق قطبی را در اطراف شهر رووانیمی ارائه میکند. او دراینباره میگوید:
ماههای سپتامبر و مارس بهترین زمان برای دیدن شفق قطبی در این منطقه است. چون این دو ماه به اعتدالین نزدیکتر هستند.
تورهای متعددی برای رصد شفق قطبی در این شهر ارائه میشود. در یکی از این تورها گردشگران میتوانند در کلبههایی با سقف شیشهای بخوابند و آسمان شب را برای دیدن شفقهای قطبی تماشا کنند. فراموش نکنید که در این ماه، درختان توس در فنلاند با هزاران رنگ زیبای پاییزی رنگآمیزی میشوند و دیدن آنها نیز تجربه جذاب و لذتبخشی در سفر به این شهر است.
التا (Alta)، نروژ
ترومسو و چند مقصد دیگر در شمال نروژ، مقصدهای مشهور و شناخته شده برای دیدن شفق قطبی و تورهای مرتبط با آن هستند.
ولی شما با سفر به شهر التا در استان فینمارک که در نواحی شمالیتر قرار دارد و درست زیر بیضی شفق قطبی قرار گرفته است، شانس خود را برای دیدن شفق قطبی افزایش میدهید. اولین مطالعات و تحقیقات روی پدیده شفق قطبی در اینجا و در اواخر قرن نوزدهم در یک رصدخانه بالای کوهی در جنوب غربی التا صورت گرفته است. البته این رصدخانه بهعنوان یک کلبه متروکه برای کوهنوردان مورد استفاده قرار میگیرد.
در ماههای سپتامبر و اکتبر، فعالیت نورهای قطبی به مراتب بیشتر از ماههای فوریه و مارس است.
در حالی که محبوبترین تفریح زمستانی در التا، سورته سواری با سورتمه سگ است ولی در فصل پاییز هم تفریحات جذاب و متفاوتی وجود دارد که میتوانید از آن لذت ببرید. مثلا شرکت در کلاسهای آموزش آشپزی که شما را با آشپزی نروژی آشنا میکند. این کلاسها توسط سرآشپزان مجربی برگزار میشود. برای تهیه غذاها از گوشت شکار هم استفاده میکنند. علاوه بر این، فصل پاییز فصل برداشت بریها و انواع میوههای جنگلی است و انواع قارچهای پاییزی هم در منو وجود دارد که لذت آشپزی و غذا خوردن را دوچندان میکند.
کیرونا (Kiruna)، سوئد
سوئد آبدرههای جذاب و قلههای سربه فلککشیده نروژ را ندارد؛ ولی زیبایی طبیعی آن نفسگیر و منحصربهفرد است. مناطقی مثل کیرونا یا پارکهای ملی اطراف آن مقصدهای مهمی برای علاقهمندان به شفق قطبی است. آنها معمولا دستهجمعی در فصل زمستان به اینجا سفر میکنند. میتوانید در بین آنها گردشگرانی را ببینید که از راههای بسیار دور مثلا از هند و چین به اینجا سفر میکنند. یک هتل یخی هم در این شهر وجود دارد که تصاویر جذاب آن، زینتبخش صفحه اینستاگرام گردشگران است در حالی که نمای بیرونی آن با نور شفقهای قطبی روشن شده است
ولی در فصل زیبای پاییز، تجربه دیدن شفق قطبی را میتوانید در محیطی خلوتتر کسب کنید. میتوانید برای ثبت بهترین سلفی با شفق قطبی، مکانی ایدئال را بدون وجود هیچ فرد دیگری در تصویر، پیدا کنید. در اواخر اوت، خورشید ساعت ۸ و نیم شب در کیرونا غروب میکند. به همین دلیل ساعتهای زیادی از تاریکی شب را در اختیار دارید تا شفق قطبی را تماشا کنید.
فربنکس (Fairbanks)، آلاسکا
برای کسانی که در ایالات متحده آمریکا زندگی میکنند، آلاسکا یک مقصد در دسترس و نزدیک برای تماشای شفق قطبی است. این شهر بهطور رسمی فصل رصد شفق قطبی را از ۲۱ اوت تا ۲۱ آوریل اعلام کرده است. ماههای سپتامبر و اکتبر بهترین زمان برای دیدن شفق قطبی در فربنکس است.
هوای معتدل و ملایم باعث میشود که سفر در این زمان از سال، بسیار دلپذیر باشد و شما در این فصل میتوانید بازتاب شفق قطبی را روی آب تماشا کنید. این منظره فقط در پاییز قابلمشاهده است، چون در زمستان دریاچه یخ میزند و روی آن از برف پوشیده میشود.
این شهر یک بخش بهعنوان ردیاب شفق قطبی در سایت خود دارد که در آن میتوانید احتمال دیده شدن شفق قطبی در مقصدهای مورد نظر خود را بررسی کنید.
هلا (Hella)، ایسلند
ایسلند بهاندازه مقصدهایی که بالاتر عنوان کردیم، در مناطق شمالیتر زمین قرار ندارد؛ ولی یک مقصد محبوب برای تماشای شفق قطبی است. ماههای سپتامبر و اکتبر فصل نسبتا خلوت گردشگری در ایسلند است و موقعت خوبی برای کسانی است که میخواهند در موقعیتی مناسبتر و در شلوغی و ازدحام کمتر از دیدن این پدیده طبیعی لذت ببرند. این منطقه در زمستان و تابستان دچار اورتوریسم یا افزایش بیرویه جمعیت گردشگران میشود.
بعضی از هتلهای این منطقه دارای رصدخانههای اختصاصی هستند که سقف آنها کنار میرود و بعضی از آنها تلسکوپ هم دارند که مهمانان هتل میتوانند از این امکانات استفاده کنند. معمولا تعدادی منجم حرفهای در این رصدخانهها حضور دارند که گردشگران را راهنمایی میکنند تا بهتر بتوانند ستارهها را تماشا کنند و شفق قطبی را ببینند. برنامههای مختلفی از طرف این هتلها برای تماشای شفق قطبی برگزار میشود.