بلک فرایدی چیست؟ | تاریخچه بزرگترین حراج دنیا

زهرا آذرنیوش چهار شنبه، ۲۷ مهر ۱۴۰۱ ساعت ۱۴:۰۶

بلک فرایدی یک روز استثنایی در سراسر جهان برای خرید با قیمت‌های پایین و تخفیف‌های فوق‌العاده در حراج است.

بلک فرایدی چیست؟

رویای خرید اجناس مرغوب با قیمت پایین، در روز بلک فرایدی به واقعیت تبدیل می‌شود. بلک فرایدی یا جمعه سیاه، یکی از روزهای استثنایی در آمریکا است و جزو آداب و رسوم این کشور به شمار می‌رود؛ در این روز تمام فروشگاه‌ها و برندهای مطرح دنیا در سراسر آمریکا محصولات خود را با تخفیف‌ به فروش می‌رسانند.

امروزه بلک فرایدی به رویدادی بزرگ در جهان تبدیل شده است و در بیشتر کشورهای دنیا برگزار می‌شود. در ادامه با ما همراه باشید تا اطلاعات مربوط به این روز را در اختیار شما بگذاریم.

بلک فرایدی چیست؟
بلک فرایدی چه روزی است؟
تاریخچه بلک فرایدی
علت نام‌گذاری بلک فرایدی
محصولات پرفروش بلک فرایدی
آمار فروش بلک فرایدی
علت محبوبیت بلک فرایدی
تاریخ بلک فرایدی 2023
بلک فرایدی در ایران

بلک فرایدی چیست؟

بلک فرایدی (Black Friday) به معنی «جمعه سیاه» است که در ایران به «جمعه خرید» نیز شهرت دارد و به روز بعد از تعطیلات عید شکرگزاری در آمریکا گفته می‌شود. این روز سرآغاز خریدهای کریسمس در آمریکا است و یکی از شلوغ‌ترین روزها در این کشور محسوب می‌شود. مهم‌ترین ویژگی بلک فرایدی که آن را با سایر روزهای سال متفاوت می‌کند، به کارگیری تکنیک‌های خاص فروش و تخفیف‌ عمده اجناس فروشگاه‌ها است که گاهی به ۵۰ درصد هم می‌رسد.

ویژگی مهم بلک فرایدی، تخفیف اجناس فروشگاه‌ها است که گاهی به ۵۰ درصد هم می‌رسد

بلک فرایدی ابتدا مختص آمریکا بود؛ اما با گذشت چند سال، به سراسر دنیا انتقال یافت و امروزه علاوه بر آمریکا، در استرالیا، بریتانیا، کانادا، آلمان، ایتالیا، لهستان، نیوزیلند، یونان، سوئد، نروژ، سوئد، مکزیک، برزیل و در نقاط دیگر جهان نیز برگزار می‌شود. بازارهای این کشورها با تخفیف قیمت اجناس و حراج آن‌ها، بر شور و هیجان خریداران می‌افزایند و فروش را رونق می‌بخشند.

بلک فرایدی چه روزی است؟

_{منبع عکس: timeanddate.com}

بلک فرایدی، جمعه سیاه یا جمعه خرید، آخرین جمعه ماه نوامبر است که نزد آمریکایی‌ها اولین روز خرید برای سال نو میلادی محسوب می‌شود. در این روز خرده‌فروشان با ایجاد تخفیف‌های بالا روی کالاهای خود، مشتری‌ها را جذب بازارهای حضوری و آنلاین می‌کنند و روز پررونقی را برای فروش رقم می‌زنند.

تاریخچه بلک فرایدی

_{منبع عکس: netimes.com}

در طول تاریخ آمریکا عبارت «بلک فرایدی» به معنی «جمعه سیاه» برای اشاره به رویدادهای گوناگونی به کار برده شده است که همواره معانی تلخی را با خود به‌همراه دارد. یکی از شاخص‌ترین این اتفاقات به سال ۱۸۶۹ میلادی بازمی‌گردد؛ دو شریک به نام‌های جی گولد (Jay Gould) و جیم فیسک (James Fisk)، از سرمایه‌داران معروف وال‌استریت، به قصد افزایش قیمت طلا در بورس نیویورک، دست به خریدهای زیاد زدند تا برای کسب سود زیاد، کنترل بازار طلای آمریکا را در دست بگیرند؛ اما نقشه آن‌ها در روز جمعه ۲۴ سپتامبر فاش شد و بازار سهام نیویورک سقوط کرد. با سقوط بازار بورس، هزاران آمریکایی ورشکسته شدند و از این روز در تاریخ آمریکا با عنوان «بلک فرایدی» یاد شد.

در خصوص پیشینه استفاده از عبارت «بلک فرایدی» به‌عنوان «روز خرید بعد از عید شکرگزاری» نیز روایت‌های مختلفی وجود دارد.

در سال‌های ۱۹۵۱ و ۱۹۵۲ مجله‌ای به نام «Factory Management and Maintenance» برای اولین بار از این عبارت استفاده کرد؛ زمانی که تعداد زیادی از کارگران کارخانه‌ها روز بعد از عید شکرگزاری را به بهانه بیماری مرخصی گرفتند تا بتوانند پایان هفته و عید شکرگزاری را به تعطیلاتی چهار روزه تبدیل کنند.

از سوی دیگر، روز بعد از عید شکرگزاری مصادف با شروع خریدهای سال نو بود و ازدحام جمعیت خریداران و ترافیک در این زمان به اوج خود می‌رسید. پلیس شهرهای فیلادلفیا و راچستر برای اشاره به هرج‌ومرج این روز از عبارت «جمعه سیاه» استفاده کردند؛ واژه «سیاه» در این شرایط به‌معنای «فاجعه» به کار گرفته شد.

به مرور زمان، کاربرد اصلاح بلک فرایدی برای اشاره به شلوغ‌ترین و پرفروش‌ترین روز سال توسط فروشندگان، روزنامه‌ها و رسانه‌ها رونق گرفت. خرده‌فروشان محلی که یک سال را با زیان سپری می‌کردند، تلاش کردند در این روز با ایجاد تخفیف روی کالاها خریداران را جذب فروشگاه‌ها کنند و به سود قابل‌توجهی دست بیابند. بعد از این اتفاق، عبارت «بلک فرایدی» به عبور خرده‌فروشان از شرایط بحرانی و دست‌یابی به سود تعبیر شد.

_{منبع عکس: syracuse.com}

عبارت «بلک فرایدی» از سال ۲۰۰۳ به یک اصطلاح اینترنتی تبدیل شد و مورد توجه قرار گرفت. تا پیش از آن، مردم از روز بلک فرایدی با عنوان «روز فروش پس از شکرگزاری» (Sale after Thanksgiving) یاد می‌کردند.

فروشگاه‌های اینترنتی از سال ۲۰۰۳ فروش بلک فرایدی را برجسته کردند و خرده‌فروشان بعد از دست‌یابی به سود بالا در این روز، تلاش کردند برای دست‌یابی به سود بیشتر، روزهای مشابهی مانند آن ایجاد کنند؛ «شنبه مشاغل کوچک» (Small Business Saturday) برای تشویق به خرید از خرده‌فروشی‌های محلی و «دوشنبه مجازی» (Cyber Monday) با هدف ترویج خرید آنلاین به‌عنوان روزهای پرفروش دیگر سال شکل گرفتند.

علت نام‌گذاری بلک فرایدی

_{منبع عکس: blog.getbyrd.com}

در خصوص علت نام‌گذاری «بلک فرایدی» روایت‌های گوناگونی وجود دارد که به تاریخچه این روز اشاره می‌کنند. بلک فرایدی روز بعد از عید شکرگزاری و سرآغاز خریدهای سال نو در آمریکا است. تا پیش از دهه ۶۰ میلادی این روز با نام «فردای شکرگزاری» شناخته می‌شد و عبارت «بلک فرایدی» بار مثبتی نداشت.

در اویل دهه ۶۰ میلادی، استفاده از عبارت بلک فرایدی برای اشاره به هرج‌ومرج، شلوغی و ترافیک این روز ترویج یافت و به‌تدریج با تلاش‌های فروشندگان، روزنامه‌ها و رسانه‌ها مفهوم مثبت به خود گرفت.

برخی، دلیل نام‌گذاری این روز را به فروش زیاد خرده‌فروشان نسبت می‌دهند؛ چنین نقل می‌کنند که فروشندگان در این روز، به سود قابل‌توجهی دست یافتند و زیان آن‌ها که در روزهای پیش با رنگ قرمز ثبت می‌شد، در روز جمعه بعد از شکرگزاری به سود تبدیل شد و آن را با رنگ سیاه ثبت کردند (در حسابداری فروشگاه‌ها، زیان‌ها یا بدهکاری‌ها با رنگ قرمز نشان داده می‌شدند)؛ ازاین‌رو، بلک فرایدی به مفهوم «سودآور بودن» شهرت یافت.

محصولات پرفروش بلک فرایدی

_{منبع عکس: statista.com}

بلک فرایدی ابتدا در آمریکای شمالی برگزار می‌شد و فقط شامل پوشاک بود؛ اما بعد از آن که به یک رویداد جهانی تبدیل شد و در کشورهای زیادی گسترش یافت، بیشتر کالاها و اجناس مورد نیاز مردم را دربرگرفت.

محصولاتی که در بازار بلک فرایدی به خریداران عرضه می‌شود، تنوع بالایی دارند و از وسایل الکترونیکی تا اسباب‌بازی‌های کودکان و نوجوانان، پوشاک و اثاثیه منزل را شامل می‌شوند. اجناسی که در فروشگاه‌ها به خریداران عرضه می‌شوند، حدود ۲۰ تا ۳۴ درصد تخفیف می‌خورند. برندهای مهمی چون زارا، میسوما، لگو، شارلوت تیلبری، نینجا و نینتندو دیگر برندهای معروف در بلک فرایدی شرکت می‌کنند و خرده‌فروشان بزرگی مانند بوتز، آرگوس، آمازون و... قیمت‌های خود را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهند.

گوشی‌های هوشمند تلفن همراه، پرفروش‌ترین محصولات بلک فرایدی هستند

طبق آمارها، گوشی‌های هوشمند تلفن همراه ۴۳ درصد از فروش بلک فرایدی را به خود اختصاص داده و به‌عنوان پرفروش‌ترین محصولات بلک فرایدی در سال‌های اخیر شناخته می‌شوند. این گوشی‌ها با ثبت رکورد ۴۰ درصد فروش در سال ۲۰۲۰ و همچنین ۴۲٫۴ درصد فروش در سال ۲۰۲۱ بیشترین فروش محصول بلک فرایدی را از آن خود کرده‌اند.

آمارها همچنین نشان می‌دهند که کنسول بازی نینتندو سوییچ با ۱٫۲۲ میلیون جست‌و‌جوی اینترنتی در بلک فرایدی سال ۲۰۲۱، بیشترین خریدار اینترنتی را داشته است.

آمار فروش بلک فرایدی

_{منبع عکس: nosto.com}

فروش بلک فرایدی در هر سال نسبت به سال پیش از آن متفاوت است؛ برای مثال در سال ۲۰۲۰ به‌دلیل همه‌گیری کرونا و برای رعایت شرایط ایمنی، خریداران کمتری در فروشگاه‌ها ازدحام کردند و فروش‌ها بیشتر به‌صورت آنلاین انجام شد. آمار نشان می‌دهد که ترافیک فروش بلک فرایدی در سال ۲۰۲۰ (به‌دلیل همه‌گیری کرونا) به نسبت سال پیش از آن، حدود ۲۱٫۷ درصد کاهش و به همین نسبت، ترافیک فروش در بلک فرایدی سال ۲۰۲۱ در مقایسه با سال ۲۰۲۰، به مقدار ۳۴٫۲ درصد افزایش داشت.

۸۸ میلیون آمریکایی در بلک فرایدی سال ۲۰۲۱ به‌صورت آنلاین خرید کردند و ترافیک داخل فروشگاه به نسبت سال قبل، ۱۹ درصد افزایش داشت. مصرف‌کنندگان آمریکایی در بلک فرایدی همین سال ۸٫۹ میلیارد دلار خرج کردند، در حالی که این میزان به نسبت سال ۲۰۲۰ که ۹ میلیارد دلار بود، کاهش داشت. در سال ۲۰۱۹ این مبلغ ۷٫۴ میلیارد دلار و در سال ۲۰۱۸ بیشتر از ۶ میلیارد دلار ثبت شده است.

_{منبع عکس: cnbc.com}

تاثیرات کووید-۱۹ روی فروش خرده‌فروشان در بلک فرایدی ۲۰۲۰ سبب شد بسیاری از خرده‌فروشان کسب و کارهای حضوری خود را در بستر آنلاین ارائه کنند تا از روند رشد بازار عقب نمانند؛ با این هدف، استراتژی‌های بازاریابی خرده‌فروشی دیجیتال با ایمیل، رسانه‌های اجتماعی و کار با اینفلوئنسرها برای تبلیغات بلک فرایدی شدت بیشتری گرفت.

تعداد ایمیل‌های ارسال شده در بلک فرایدی ۲۰۲۰ به ۱۱۶٫۵ میلیون رسید. بازاریابی ترکیبی ایمیلی و پیامکی نیز برای افزایش فروش در بلک فرایدی به کار گرفته شد و استفاده از پیامک در مقایسه با کمپین‌های ایمیلی، منجر به افزایش هفت برابری نرخ سفارش‌ها شد.

طبق آمارهای فروش بلک فرایدی، با وجود اینکه فروش خرده‌فروشی در بلک فرایدی سال ۲۰۲۰ نسبت به سال قبل از خود ۲۰ درصد کاهش یافته بود، خرده‌فروشان آنلاین ۲۱٫۶ درصد افزایش فروش داشتند که رقم قابل‌توجهی در فروش آنلاین است.

علت محبوبیت بلک فرایدی

_{منبع عکس: nytimes.com}

فروش‌های فوری یک‌روزه، این حس را به خریدار القا می‌کنند که اگر خرید خود را به سرعت انجام دهد و اگر این کار را نکند، چیزی را از دست می‌دهد. محدودیت فرصت خرید و تخفیف زیاد در بلک فرایدی سبب افزایش تمایل افراد به خرید می‌شود. این سبک از بازاریابی، سبب ایجاد نوعی هیجان در خریدار و ترغیب آنان به خرید را فراهم می‌آورد.

قرارگیری بلک فرایدی، پیش از آغاز سال نو میلادی و وجود اجناس برند با تخفیف‌های قابل‌توجه، مردم را تشویق می‌کند تا خریدهای عید خود را در بلک فرایدی انجام دهند و این مهم‌ترین علت محبوبیت این روز در بین مردم است. خرده‌فروشان که می‌دانند با کاهش قیمت‌ها، جمعیت زیادی را جذب می‌کنند، پیش از برگزاری بلک فرایدی، بازاریابی محصولات خود را آغاز می‌کنند و با ارسال پیشنهادها و تخفیف‌های خود به مشتریان، علاوه بر جذب خریداران، به آن‌ها برای برنامه‌ریزی خرید، زمان می‌دهند.

تاریخ بلک فرایدی 2023

بلک فرایدی ۲۰۲۳، به‌عنوان بزرگ‌ترین رویداد خرید سال، مصادف با ۲۴ نوامبر در تقویم میلادی و برابر با سوم آذرماه ۱۴۰۲ شمسی است.

بلک فرایدی در ایران

بلک فرایدی که نخستین بار در آمریکا برپا شد، به مرور گسترش یافت و امروزه در ۱۵۰ کشور دنیا از جمله ایران برگزار می‌شود. با ترویج حراج ویژه بلک فرایدی در فروشگاه‌های آنلاین علی‌بابا و آمازون، این رویداد جای خود را در دل فروشندگان و خریداران ایرانی نیز باز کرد.

بلک فرایدی در ایران زمانی آغاز شد که یک فروشگاه آنلاین ایرانی در آخرین جمعه پاییز، محصولات خود را حراج کرد و بسیاری از مردم آن را به بلک‌فرایدی نسبت دادند. سال‌های بعد بسیاری از فروشگاه‌ها تصمیم گرفتند کالاهای خود را در این روز با تخفیف عرضه کنند و هر سال نیز بر تعداد این فروشگاه‌ها افزوده می‌شود؛ فروشگاه‌هایی که با ارسال ایمیل و پیامک به مشتریان، آن‌ها را پشاپیش از تخفیف‌های خود باخبر می‌کنند. مردم ایران خریدهای بلک فرایدی را اغلب برای جشن شب یلدا در نظر می‌گیرند.

_{منبع عکس: isna.ir}

خریداران بسیاری اجناس مورد نیاز خود را با قیمت مناسب در روز بلک فرایدی خریداری می‌کنند. اگر شما هم جزو خریداران بلک فرایدی هستید، تجربه خود را با ما و کاربران کجارو به اشتراک بگذارید.