هشدار توقف عملیات تبدیل غار قلایچی به غار توریستی
در جهان حدود ۵۰۰ غار مهم گردشگری وجود دارد که هر سال تقریبا ۲۵۰ میلیون بازدیدکننده دارند و برای حدود ۱۰۰ میلیون نفر، مستقیم یا غیرمستقیم درآمدزایی میکنند.
شیرین بهادری نیا ـ دانشجوی دکتری کارست و غارشناسی از موسسه تحقیقات کارست پوستوینا، اسلوونی و عضو اتحادیه جهانی غارشناسی (UIS) و انجمن غار و غارنوردی ایرانیان ـ در یادداشتی با عنوان «توسعه و ایجاد غارهای گردشگری و مدیریت گردشگری در آنها» به بیراهه زدنها برای تغییر هویت غارهای ایران اشاره کرده و ضمن ارائه معیارهای جهانی برای توریستی کردن غارها، درخواست کرد، روند غیرعلمیای که در کشور برای تبدل غارها به جاذبه گردشگری آغاز شده، متوقف شود.
این یادداشت هشداردهنده در آستانه روز جهانی غار پاک (۲ مهرماه) در حالی منتشر شد که قرار است نسخه دیگری از غارهای علی صدر، قوری قلعه و کتله خور، این بار برای غار آبی قلایچی بوکان در استان آذربایجان غربی پیچیده شود.
بهادری نیا با تلاش برای یادآوری معیارها و استانداردهای جهانی غارهای توریستی نوشته است:
در پی گزراشهای مکرر از غارنوردانی که در زمینه حفاظت از غارهای کشورمان فعالیت میکنند، مطلع شدم که غار زیبا و ارزشمند قلایچی توسط ادارهکل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان غربی و شهرستان بوکان و یک پیمانکار خصوصی در دست تغییر و توسعه و تبدیل به یک غار توریستی است. از طرفی مطلع هستیم که انجام این عملیات بدون هیچگونه مطالعات پیشین در حال انجام است و هیچگونه کارشناسی و استانداردسازی در مورد نحوه توسعه غار و تبدیل آن به یک بستر گردشگری انجام نشده است.
برای انجام چنین عملیات مهم و عظیمی باید یک تیم کارشناسی از متخصصان زیر تشکیل شود؛ غارشناس، زیست شناس غار، آبشناس کارست، زمینشناس، جغرافیدان، کارشناس روابط عمومی، کارشناسان ژئوتوریسم و مدرسان راهنمای غار، مهندسان عمران و متخصصان دیگری که در جلسات مشاوره در مورد گردشگری کردن غار حضور آنها لازم میشود.
اعضای این تیم باید با توجه به معیارهای ارائه شده توسط محققان و سازمانهای جهانی امکان گردشگری شدن غار را بررسی کنند و بعد از انجام مطالعات کافی و انتخاب راهکارهای مناسب و کارشناسی شده به آمادهسازی غار بپردازند. ولی در هیچ یک از غارهای گردشگری کشورمان تاکنون چنین مطالعاتی قبل از توسعه و بازگشایی غار صورت نگرفته است. به همین دلیل بعد از بهرهبرداری از غارها شاهد بروز حوادث مختلفی هستیم که نتیجه عدم انجام مطالعات پیشین است.
کشور ایران با تلاشهای بی دریغ اعضای انجمن غار و غارنوردی ایرانیان در سال ۱۳۹۱ (۲۰۱۳) عضو اتحادیه جهانی UIS شد. بهعنوان عضوی از یک سازمان جهانی، پسندیده است که از قوانین مطرح شده آن در مورد غارها و نحوه استفاده و بهرهبرداری و حفاظت آنها پیروی کنیم، زیرا این استانداردها تنها برای بقای بیشتر و حفظ این پدیده های آسیبپذیر ایجاد شده است.
ستونهای عظیم و قطور آهکی در این غار نشانه قدمت و سن زیاد غار و همچنین وجود شرایط ویژه حاکم در غار است. وجود یک دریاچه دائمی به وسعت ۵۰ متر مربع در عمق ۱۵۰ متری از سطح زمین نیز حاکی از احتمال ارتباط این غار با منابع آبهای زیرزمینی منطقه است. چنین ویژگیهایی میتوانند برخی از دلایل مهمی باشند تا غار قلایچی یکی از با ارزشترین غارها بین دوهزار غار ثبت شده در کشور ایران باشد.
دیدگاه