آیا رصد بارش شهابی جوزایی امشب امکانپذیر است؟

بارش شهابی جوزایی یکی از بزرگترین بارش‌های شهابی سالانه‌ است که کانون بارش آن در صورت فلکی جوزا به نظر می‌رسد. این بارش از حدود روز ۱۶ ماه آذر آغاز می‌شود و در روز ۲۳ آذرماه به اوج می‌رسد و در روز ۲۷ آذر به پایان می‌رسد.

«اسدالله قمری‌نژاد»، عضوکمیته نظارت و ارزیابی انجمن نجوم ایران با بیان اینکه بارش‌های شهابی در هنگام عبور سیاره زمین از میان توده‌ای از ذرات در مسیر حرکت انتقالی خود به دور خورشید رخ می‌دهد، گفت:

زمین در حرکت انتقالی خود به دور خورشید، در چند نقطه، مدار دنباله‌دارها را قطع می‌کند که با ورود ذرات باقی‌مانده از دنباله‌دارها بر اثر اصطکاک می‌سوزند که از دید رصدگر زمینی به‌صورت بارش شهابی قابل‌مشاهده است.

وی با اشاره به بارش شهابی جوزایی از امشب، ۲۳ آذرماه گفت که اوج بارش شهابی جوزایی امشب، سه‌شنبه ۲۳ آذر ماه است.

قمری‌نژاد با تاکید بر اینکه این بارش منشا «دنباله‌دار» ندارد، بیان کرد که کانون بارش شهابی جوزایی یک سیارک با نام «فایتون ۳۲۰۰» است که در سال ۱۹۹۸ کشف شد و بارش شهابی جوزایی نیز در صورت فلکی جوزا از باقی‌مانده این سیارک ایجاد می‌شود.

عضو کمیته نظارت و ارزیابی انجمن نجوم ایران در مور جزئیات این بارش شهابی گفت:

زمانی که این سیارک در مدار خود به نزدیک‌ترین فاصله خود به خورشید می‌رسد، ذراتی را به بیرون پرتاب کرده و وقتی زمین، مدار سیارک را قطع می‌کند، این ذرات وارد جو زمین می‌شوند و پس از سوختن این ذرات به‌صورت بارش شهابی قابل‌مشاهده هستند.

قمری‌نژاد در مورد رنگ شهاب‌های این سیارک گفت که رنگ آن‌ها عموما سفید است و برخی از شهاب‌های جوزایی دارای درخشندگی زیادی هستند که این امر رصدگران زیادی را تشویق می‌کند که در شب‌های سرد آذر ماه به رصد این پدیده آسمانی بپردازند.

وی با بیان اینکه سرعت این ذرات بارش ۳۵ کیلومتر بر ثانیه است که نسبت به سایر بارش‌ها از سرعت کمتری برخوردار است، خاطرنشان کرد:

کانون بارش شهابی جوزایی در صورت فلکی جوزا در دو درجه ستاره «کاستور» که یکی از ستاره‌های این صورت فلکی است، قرار دارد.

وی گفت که تعداد شهاب‌های این بارش را در هرساعت ۱۰۰ تا ۱۲۰ شهاب است.

قمری‌نژاد در مورد وضعیت ایران برای رصد پدیده زیبای بارش شهابی جوزایی گفت که رصد این پدیده نجومی از ایران قابل‌مشاهده است، ولی به‌دلیل هم‌زمان شدن این بارش با طلوع ماه و وجود نور ماه در آسمان، رصدگران قادر به رصد شهاب‌های کمی از این بارش هستند.

منشا بارش‌های شهابی جوزایی، سیارک فایتون ۳۲۰۰ است که به نظر برخی اخترشناسان نوعی جرم به نام دنباله‌دار خاموش است. چگونگی تولید شهاب‌ها از طریق این سیارک تاکنون به‌صورت معما باقی مانده است.