سند باز زنده سازی محدوده‌های تاریخی - فرهنگی برای نخستین بار اجرا می شود

«محمدسعید ایزدی» مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری، در جلسه‌ی «اجرای سند باز زنده‌سازی محدوده‌های تاریخی - فرهنگی» در پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به تعیین محدوده ۱۶۸ شهر تاریخی کشور، بیان کرد:

در این طرح برای نخستین‌بار محدوده‌ی تاریخی شهرها در شورای معماری شهرسازی تصویب و مقرر شد سیاست‌های مواجه با آن تعیین و در نتیجه، کنترلی بر فرآیند ساخت و ساز و حفاظت در این محدوده‌ها صورت گیرد.

او با اشاره به نبود سند قابل اتکا در این حوزه، افزود که در بخش نظری، کتاب‌ها و مقالات زیادی نوشته شده است، ولی در حوزه‌ی سیاست‌گذاری و مدیریت هنوز سند قابل اتکا و مورد وفاقی تنظیم نشده است.

وی هدف از تنظیم سند باز زنده‌سازی محدوده‌های تاریخی - فرهنگی را دست‌یابی به یک مجموعه راهنما اعلام کرد که بتواند وحدت رویه‌ای در این موضوع بین دستگاه‌ها و متولیان در حوزه‌ی حفاظت ایجاد کند.

ایزدی با بیان این‌که در بخش‌هایی از این حوزه، آگاهی و وفاق وجود ندارد، ‌گفت که در تنظیم این سند به دنبال ایجاد وفاق و آگاهی هستیم.

او با اشاره به پیش‌نویس سندی که با همفکری پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تنظیم شده است، هفت بخش ساختار ارائه شده را مقدمه و کلیات سند تهیه و تبیین مفاهیم مشترک، تهیه و تدوین بیانیه باززنده‌سازی محدوده‌های تاریخی فرهنگی، تهیه و تدوین نظام‌نامه نحوه اقدام، تهیه و تدوین شرح خدمات، تهیه برنامه و طرح، تدوین ساختار و نظام مدیریت هماهنگ و یکپارچه و تدوین دستورالعمل نهادینه‌سازی ذکر کرد.

ایزدی در ادامه پیشنهاد کرد که با تشکیل کمیته‌ای مشترک، سند باز زنده‌سازی محدوده‌های تاریخی - فرهنگی ذیل سند ملی بازآفرینی شهری به صورت مشترک توسط پژوهشگاه و وزارت راه و شهرسازی، تنظیم و برای نخستین بار در این حوزه در ایران ملاک عمل قرار گیرد .

وی با اشاره به تجربه تدوین سند باز آفرینی در سال ۱۳۹۳ در وزارت راه و شهرسازی که باعث ایجاد تفاهم میان نهادهای مرتبط شد، بیان کرد که اگر بتوانیم در حوزه حفاظت به این چارچوب دست پیدا کنیم، بسیار کارآمد خواهد بود، ولی لازمه آن این است که این سند با وفاق و هم‌اندیشی آماده شود.

وی مفهوم میراث فرهنگی و حفاظت را بسیار مهم دانست و ادامه داد که با تشکیل یک شورای راهبردی و کمیته تدوین سند، باید ساختار سند باز زنده‌سازی محدوده‌های تاریخی ـ فرهنگی در کوتاه‌ترین زمان ممکن مشخص شود .

«علیرضا انیسی» عضو هیئت علمی پژوهشکده ابنیه و بافت‌های تاریخی - فرهنگی پژوهشگاه میراث فرهنگی، نیز در این نشست با اشاره به سند باز زنده‌سازی محدوده‌های تاریخی - فرهنگی که ذیل سند ملی باز آفرینی شهری شده است، گفت:

روند تخریب بافت‌های تاریخی کشور در دو دهه‌ی اخیر به هر دلیلی سرعت یافته است . این در حالی است که علاوه بر وزارت راه و شهرسازی،سازمان میراث فرهنگی نیز هنوز سیاست و راهبرد مشخصی در مواجه با تخریب بافت‌های تاریخی کشور ندارد.

انیسی، باز آفرینی شهری را موضوع جدیدی در این حوزه دانست و بیان کرد که در ادبیات بافت‌های تاریخی هنوز این واژه آشنا نیست و باید با تلاش و همکاری، نهادهای مرتبط از واژه‌های آشناتر در این حوزه استفاده کرد.

او با بیان این‌که قرار است سند باز زنده سازی محدوده‌های تاریخی - فرهنگی با همکاری وزارت راه و شهر سازی، سازمان میراث فرهنگی و وزارت کشور تنظیم شود، گفت: به دنبال این هستیم که مشارکت پژوهشگاه به عنوان بخش علمی سازمان در این سند تبیین شده و این سند با یک همکاری موثر و استفاده از عقل و تفکرتنظیم شود.

«مهناز اشرفی» رئیس پژوهشکده ابنیه و بافت‌های تاریخی - فرهنگی پژوهشگاه میراث فرهنگی، در ادامه اظهار کرد که برای تنظیم این سند باید ازابتدا روی تک تک موارد و هفت گام پیشنهادی تأکید شود و مفاهیم و واژگان را بدرستی تبیین کرد.

او بیان کرد که وجود سندی در این حوزه هر چند موقت بسیار اهمیت دارد، چون می‌تواند برای فعالیت‌ها الگو باشد.

«علیرضا قلی‌نژاد» عضو هیئت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، نیز گفت:

این‌که در چه مقیاسی احساس نیاز می‌کنیم و متناسب با آن این سند را تهیه می‌کنیم، بسیار اهمیت دارد .

او با بیان این‌که در این حوزه مشکل منشور نیست، بلکه دستورالعمل‌های اجرایی ایجاد مساله کرده‌اند، افزود که این دستورالعمل‌ها در هر موقعیت بر اساس پلاک باید تعیین شود، به این ترتیب که کاری که در کرمان انجام می‌دهیم در یزد انجام ندهیم .

قلی‌نژاد همچنین گفت که در بحث نظری صحبت‌های زیادی شده است، اما باید تمام این فعالیت‌ها عملی شوند به عنوان مثال همان بحث‌ها در برخی از شهرهای کوچک نیز بررسی شوند .