طرز تهیه حلوا؛ دسر و شیرینی محبوب ایرانی

نگین توکلی جمعه، ۲۷ فروردین ۱۴۰۰ ساعت ۱۴:۰۶

طرز تهیه حلوا؛ دسر و شیرینی محبوب ایرانی

با طرز تهیه انواع حلوا، یکی از مشهورترین شیرینی‌های ایرانی آشنا شوید و با تهیه آن‌ها در منزل، یک روز شیرین و خوشمزه را برای خود رقم بزنید.

حلوا، یک دسر و شیرینی مشهور و محبوب ایرانی است که با ترکیب سه ماده نشاسته‌ای، قندی و چربی درست می‌شود. حلوا انواع زیادی دارد و در شهرهای ایران و کشورهای خاورمیانه با طرز تهیه‌ها و مواد اویله مختلفی درست می‌شود. آرد گندم، آرد سفید، آرد برنج، آرد نخودچی، آرد جوانه گندم یا انواع دیگر آرد، کره یا روغن و شکر از مواد اصلی تشکیل‌دهنده حلوا هستند. هل، گلاب، زعفران، دارچین و دیگر طعم‌دهنده‌ها نیز از موادی هستند که طبق سلیقه افراد به حلوا اضافه می‌شوند.

حلوا یکی از شیرینی‌هایی است که معمولا در مراسم ختم و همچنین به‌عنوان خیرات پخش می‌شود؛ البته تهیه حلوا در کنار کاچی، شله زرد و فرنی در ماه رمضان و ماه محرم و صفر نیز مرسوم است. در ادامه شما را با انواع حلوا در ایران و کشورهای همسایه، طرز تهیه حلوا مجلسی و تاریخچه این دسر شیرین آشنا خواهیم کرد تا بتوانید سفره افطار خود را علاوه بر حلوا ساده با دیگر انواع حلوا تزیین کنید.

با طرز تهیه انواع حلوا آشنا شوید:

حلوا با آرد گندم
حلوا با آرد سفید
حلوا دو رنگ
حلوا سه آرد
حلوا شکلاتی
حلوا پسته
حلوا نارگیلی
حلوای گل سرخ
حلوا سوهان
حلوا ارده
سرو انواع حلوای مجلسی
حلوا در شهرهای مختلف ایران
انواع حلوا در کشورهای دیگر
انواع حلوا با میوه
تاریخچه حلوا
طعم حلوا

۱. حلوا با آرد گندم

حلوا با آرد گندم، رایج‌ترین نوع حلوا است. این نوع حلوا بسته به میزان تفت خوردن آرد می‌تواند طلایی روشن تا قهوه‌ای تیره باشد. حلئا با آرد گندم را می‌توان به‌صورت ساده یا زعفرانی آماده کرد و از طعم آن لذت برد.

مواد لازم برای ۶ نفر

یک لیوان آرد گندم
نصف لیوان شکر
نصف لیوان روغن (یک چهارم لیوان روغن مایع و یک چهارم لیوان روغن نیمه جامد)
نصف لیوان آب
یک چهارم لیوان گلاب
یک چهارم قاشق غذاخوری پودر زعفران
یک چهارم قاشق غذاخوری پودر هل
پودر پسته، پودر نارگیل و خلال بادام برای تزیین

طرز تهیه حلوا با آرد گندم

مرحله اول:

آرد را دو بار الک کنید تا ناخالصی‌های آن گرفته شود و در زمان پخت حلوا، گلوله گلوله نشود. زعفران سابیده شده را با یک قاشق غذاخوری آب جوش و یک قالب یخ دم کنید تا زعفران، خوب رنگ پس بدهد.

مرحله دوم:

آماده‌سازی شهد: آب و شکر را در یک قابلمه بریزید و آن‌ها را روی حرارت متوسط گاز قرار دهید. آب و شکر را هم بزنید تا دانه‌های شکر در آب حل شوند و شهد به جوش آید. سپس گلاب، زعفران دم‌کرده و پودر هل را در قابلمه بریزید و مواد را هم بزنید تا یکدست شوند. شعله گاز را خاموش کنید و شهد را کنار بگذارید.

مرحله سوم:

یک تابه را روی حرارت ملایم گاز قرار دهید تا گرم شود. سپس آرد را در تابه بریزید و آن را تفت دهید. اگر حلوای تیره یا سیاه می‌خواهید، آرد را آن‌قدر تفت دهید تا قهوه‌ای شود، اما نسوزد. البته اگر یک حلوای ساده زعفرانی و زرد رنگ می‌خواهید، آرد را تا جایی تفت دهید که فقط بوی خامی آن گرفته شود. توجه داشته باشید که در این مرحله باید مدام آرد را هم بزنید تا به‌صورت یکدست تفت بخورد.

مرحله چهارم:

پس از تفت خوردن آرد به حد دلخواه شما، روغن را کم‌کم در تابه بریزید و مواد را هم بزنید تا کل آرد یک رنگ شود. شعله گاز را کمتر کنید و شهد حلوا را به‌تدریج در حدود هشت تا ۱۰ دقیقه در تابه بریزید و با آرد هم بزنید تا رقیق شود. توجه داشته باشید که هنگام اضافه کردن شهد باید حلوا را مدام و سریع هم بزنید تا شهد کاملا به خورد حلوا برود و در وسط تابه جمع شود. از دو طرف دسته‌های تابه را بگیرید و مدام به چپ و راست تکان دهید تا مواد از کناره‌ها به وسط تابه بیاید و حالت خمیری به خود بگیرد. به این کار به اصطلاح، «قنداق‌پیچ کردن» یا حرکت گهواره‌ای گفته می‌شود. پس از رسیدن به غلظت مناسب و به روغن افتادن حلوا شعله گاز را خاموش کنید. یک دم‌کنی روی درب قابلمه بگذارید و حلوا را برای نیم ساعت رها کنید تا دم بکشد.

مرحله پنجم:

حلوای داغ را در ظرف بکشید و ظرف را تکان بدهید تا حلوا کاملا در ظرف پخش بشود. با پشت قاشق چرب شده، اطراف و روی حلوا را صاف کنید و شکل دهید. روی حلوا را با پودر پسته، پودر نارگیل و خلال بادام تزیین کنید.

نکات مهم برای تهیه حلوا با آرد گندم

در برخی طرز تهیه‌ها، آرد تفت داده شده را در کناره‌های تابه جمع می‌کنند و روغن جامد را یکباره در وسط تابه می‌ریزند. سپس آن‌ها را با هم مخلوط می‌کنند.
قبل از اضافه کردن شهد، دو قاشق چای‌خوری شکر را روی ترکیب آرد و روغن بپاشید و به سرعت هم بزنید. دانه‌های شکر سبب می‌شوند آرد کمی هوا بگیرد و حلوا پف کند. سپس در مرحله بعد شهد را اضافه کنید.
برخی افراد، در پایان پخت حلوا، چند قطره گلاب خالص و چند قطره عرق هل روی حلوا می‌ریزند تا حلوا عطر بی‌نظیری به خود بگیرد.
در صورت تمایل در انتها و قبل از خاموش کردن حرارت، ۵۰ گرم کره به حلوا اضافه کنید تا حلوای شما براق‌تر و خوش‌طعم‌تر شود.
برای تعیین رنگ حلوا، پس از تفت دادن آرد، یک قاشق از آن را بردارید و در یک ظرف با شربت مخلوط کنید تا رنگ نهایی حلوا را ببینید. اگر حلوا به رنگ دلخواه شما بود، شربت را بلافاصله اضافه کنید؛ در غیر این صورت، آرد را بیشتر تفت دهید.
شما می‌توانید حلوا را در قالب چرب شده با روغن یا کره بریزید و در یخچال قرار دهید تا حلوای فرمی داشته باشید.
برای تزیین حلوا می‌توان از قیف یا ماسوره نیز استفاده کرد. برای این کار، نیازی به قنداق‌پیچ کردن نیست و کافی است حلوا را بلافاصله پس از آماده شدن در قیف بریزید و آن را به‌شکل شکوفه در ظرف سرو قرار دهید. شما می‌توانید روی شکوفه‌های حلوایی را با پودر نارگیل، پودر گل محمدی، اکلیل خوراکی و پسته تزیین کنید.
در طرز تهیه حلوا ساده، زعفران از طرز تهیه حذف می‌شود و گاهی جای خود را به پودر کاکائو می‌دهد. پودر کاکائو رنگ حلوا را تیره‌تر می‌کند.
در طرز تهیه حلوا دو رنگ، کافی است نصف حلوا را پودر کاکائو مخلوط کنید تا یک حلوای زعفرانی کاکائویی داشته باشید.

نکات مربوط به آرد

در زمان تفت دادن آرد، شعله گاز باید ملایم باشد تا آرد نسوزد.
اگر حلوای‌ ساده یا مجلسی کش‌دار می‌شود؛ به‌علت وجود گلوتن زیاد در آرد است. برای رفع این مشکل کافی است کمی پودر نشاسته به آرد اضافه کنید.
آرد سبوس‌دار یا آرد سنگک، بهترین آرد برای تهیه حلوا است؛ زیرا گلوتن پایینی دارد و حلوای لطیف‌تری به شما می‌دهد.
آرد نانوایی گلوتن بالایی دارد و در نهایت حلوای شما را سفت و کش‌دار می‌کند.
استفاده از آرد سفید نیز برای تهیه حلوا مرسوم است.
برخی افراد، آرد تفت داده شده را الک می‌کنند و سپس با روغن مخلوط می‌کنند تا تا یک حلوای صاف، یکدست و لطیف داشته باشند.

نکات مربوط به شربت حلوا

نیازی نیست که شربت شما زیاد بجوشد یا به قوام بیاید؛ فقط کافی است که شکر در آب حل شود و شهدی شفاف داشته باشید.
شما می‌توانید علاوه بر هل و گلاب از پودر دارچین هم برای عطر بیشتر حلوا استفاده کنید.
بهترین راه اضافه کردن زعفران و گلاب به حلوا، اضافه کردن آن‌ها به شربت است.
اگر شربت شما کم باشد، حلوا بافت منسجمی پیدا نمی‌کند.
اگر شربت را بیش از اندازه به حلوا اضافه کردید و حلوای شما شل شد، کافی است حلوا را روی حرارت ملایم گاز قرار دهید تا آب اضافه تبخیر شود.
شربت باید با دمای گرم به حلوا اضافه شود؛ زیرا در غیر این صورت، مخلوط کردن حلوا سخت می‌شود و حلوا منسجم نمی‌شود.

نکات مربوط به روغن حلوا

برخی افراد در طرز تهیه حلوا ساده خانگی فقط از روغن مایع استفاده می‌کنند. شما می‌توانید به‌جای روغن مایع از کره، روغن جامد یا روغن حیوانی استفاده کنید تا حلوای شما طعم لذیذتر و بافت نرم‌تری داشته باشد.
بهتر است روغنی که به آرد اضافه می‌شود را از قبل گرم کنید تا با آرد تفت داده شده، همدما باشد.
اگر احساس کردید که شل بودن حلوای شما به خاطر روغن زیاد است، قبل از اضافه کردن شربت، مقداری آرد به حلوا اضافه کنید و تفت دهید.
استفاده از مقدار مناسب روغن، ارتباط مستقیم با کیفیت نهایی حلوا دارد. اگر از مقدار زیادی روغن در تهیه حلوا استفاده کنید، روغن روی حلوا جمع می‌شود و اگر از مقدار کمی روغن استفاده کنید، حلوای شما ترک می‌خورد.
روغن جامد به خوب سرخ شدن آرد و پوک شدن آن کمک می‌کند؛ در حالی که کره طعم مطلوبی به حلوا می‌دهد و روغن مایع آن را براق می‌کند.

۲. حلوا با آرد سفید

حلوا با آرد سفید، یکی از نسخه‌های آسان و لذیذ حلوا است

حلوا با آرد سفید، یکی از نسخه‌های آسان و لذیذ حلوا است که با شیر یا آب، آرد سفید، شکر، گلاب، هل، زعفران و روغن و کره درست می‌شود. تفاوت حلوا با آرد سفید و شیر با حلوا سنتی در استفاده از شیر به‌جای آب در تهیه شهد حلوا و همچننی آرد سفید به‌جای آرد گندم است.