غذاهای جمهوری آذربایجان، دروازه‌ای به آشپزی شرقی

مینا رهبری
مینا رهبری شنبه، ۵ مرداد ۱۳۹۸ ساعت ۱۷:۰۰
غذاهای جمهوری آذربایجان، دروازه‌ای به آشپزی شرقی

کشور جمهوری آذربایجان اشتراکات فرهنگی زیادی با ایران دارد و فرهنگ غذایی این مملکت نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ البته غذاهای جمهوری آذربایجان از کشورهای منطقه قفقاز و همچنین ترکیه نیز تاثیر پذیرفته است. 

جمهوری آذربایجان با عطر و طعم‌های خوشمزه‌اش، بیش از ۲ هزار سال قدمت دارد. این کشور که بین شرق و غرب واقع شده، در مسیر جاده ابریشم قرار داشت و به‌مدت چندین قرن، تاجران از اینجا به شرق و غرب سفر می‌کنند و این باعث تاثیر فرهنگ‌های مختلف بر ادویه‌ها، مواد اولیه و آشپزی بر فرهنگ غذایی این خطه شده است. 

امروزه غذاهای جمهوری آذربایجان بیشتر دارای ویژگی‌های غذاهای شرقی است و تاثیر زیادی از همسایه‌هایش، یعنی ایران و ترکیه گرفته است. مردم بومی اکثرا کباب و پلو می‌خورند، اما غذاهای گیاهی و میوه و سبزیجات تازه هم در فرهنگ غذایی‌شان وجود دارد. در ادامه غذاها و نوشیدنی‌های محلی جمهوری آذربایجان را معرفی می‌کنیم که اکثر آن‌ها برای ما ایرانی‌ها آشنا است و در ??? ????????? باید حتما طعم‌شان را چشید. 

اگر می‌خواهید برای شکم‌گردی به جمهوری اذربایجان سفر کنید، ما به شما در انتخاب بهترین تور کمک می‌کنیم؛ برای انتخاب تورهای آذربایجان و ?????? ????، می‌توانید به کمک کجارو تورهای آژانس‌های همکار را مشاهده و قیمت آن‌ها را مقایسه کنید؛ ما این امکان را فراهم کرده‌ایم تا بتوانید به‌راحتی و در کمترین زمان، سفرتان را ارزان‌تر از همه جا برنامه‌ریزی کنید.

??? ????????? ????? ? ?????

چای 

چای جمهوری آذربایجان

شاید عاقلانه نباشد، اما در گرمای شدید تابستان، اهالی این کشور عاشق این هستند که چای داغ بنوشند، درست مثل ما ایرانی‌ها! مردم اعتقاد دارند که نوشیدن چای داغ باعث می‌شود گرما را راحت‌تر تحمل کنند. 

حتی بعد از اینکه قهوه در میان مردم محبوبیت زیادی پیدا کرد، اغلب آذری‌ها روزشان را با نوشیدن چای آغاز می‌کنند. 

در این مناطق، چای را همیشه با کاکوتی (که ترک‌ها به آن کهلیک اوتی می‌گویند) یا دارچین دم می‌کنند. معمولا هم برای تهیه چای از سماور زغالی استفاده می‌کنند و چوب‌ها را جمع می‌کنند و می‌سوزانند که باعث می‌شود چای عطر و طعم خاصی داشته باشد. 

صبحانه آذربایجانی

صبحانه آذربایجانی

هرچند ممکن است طرز تهیه یک غذا در مناطق مختلف جمهوری آذربایجان متفاوت باشد و مردم محلی هر منطقه بسته به ذائقه خود چیزهایی به دستور غذایی اصلی اضافه کنند، اما صبحانه در تمام نقاط این کشور تقریبا یکسان است. 

نان تازه‌ای که در تنور پخته شده، اصلی‌ترین جزو صبحانه مردم جمهوری آذربایجان است

در اطراف این ستاره، طیف گسترده‌ای از خوراکی‌های رنگارنگ چیده می‌شود: نان تنوری تازه. نان تازه‌ای که در تنور پخته شده، اصلی‌ترین جزو صبحانه مردم جمهوری آذربایجان است. در کنار آن عسل و سرشیر (بال قیماق) پنیز بز، کره یا املت، سرو می‌شود. برای تهیه املت، گوجه فرنگی‌ها را خرد می‌کنند و می‌گذارند کامل سرخ شود و سپس تخم‌مرغ‌ها را به آن اضافه می‌کنند و آن را آبدارتر از املت‌های ما ایرانی‌ها درست می‌کنند. رستوران‌ها املت را در تابه کوچکی سرو می‌کنند و در کنارش نان تنوری می‌گذارند. پنیر بز که بدون نمک است هم در برنامه صبحانه اهالی این کشور قرار دارد. 

علاوه بر این‌ها، آذری‌ها برای صبحانه کوکو هم می‌پزند؛ برای پخت آن گشنیز، شوید و پیازچه را خرد کرده و با ۵ یا ۶ تخم‌مرغ مخلوط می‌کنند و می‌گذارند در ماهی‌تابه تا سرخ شود. 

قوتاب

قوتاب جمهوری آذربایجان

وقتی صحبت از غذاهای خیابانی جمهوری آذربایجان به میان می‌آید، ساندویچ‌های گوشت (که به سبک کشور ترکیه تهیه می‌شود) شاید اولین چیزی باشد که به ذهن گردشگران خطور می‌کند؛ اما اگر می‌خواهید غذای کم کالری‌تری بخورید، قوتاب گزینه سبک‌تری است.

قوتاب کلاسیک از نان لواش تهیه می‌شود و داخل نان را با گوشت چرخ‌کرده پر می‌کنند

قوتاب کلاسیک از نان لواش تهیه می‌شود و داخل نان را با گوشت چرخ‌کرده پر می‌کنند. البته گیاهخواران هم می‌توانند از قوتاب‌هایی که با سبزیجات و صیفی‌جات مثل کدو تنبل، اسفناج، گشنیز، شوید و پیاز پر می‌شوند و به‌شکل هلال ماه آن را تا کرده و در تابه‌ای بدون روغن می‌پزند، نوش جان کنند. قوتاب‌های نرم و ترد سپس با سماق و دانه‌های تازه انار سرو می‌شود.

هم قوتاب‌های گوشتی و هم قوتاب‌های گیاهی به‌همراه دوغ خورده می‌شود. باید به اطلاع شکموها برسانم که در جمهوری آذربایجان نوع خاصی از قوتاب با نام «قوتاب جورات» طبخ می‌شود که داخل آن را با گوشت شتر پر می‌کنند و اندازه آن نسبت به سایر قوتاب‌ها کوچک‌تر، اما لذیذتر است. 

سالاد منقل

سالاد منقل جمهوری آذربایجان

سالاد منقل یکی از خوشمزه‌ترین سالادهای این منطقه است و به‌خاطر اینکه مواد لازم آن یعنی بادمجان، فلفل دلمه‌ای و گوجه فرنگی را روی منقل کبابی می‌کنند، اسم آن را «سالاد منقل» گذاشته‌اند.

کباب آذربایجانی

بعد از اینکه سبزیجات کبابی را خرد کردند، پیاز، گشنیز، شوید، روغن زیتون و ریحان بنفش را به آن اضافه و در نهایت باهم مخلوط می‌کنند. این سالاد معمولا سرد و در کنار کباب سرو می‌شود و مردم اینجا اعتقاد دارند به هضم گوشت که کمی سنگین است، کمک می‌کند.

آش دوغ یا دوگا (Dovgha)

آش دوغ یا دوگا (Dovgha)

این آش ترش بسته به آب و هوای فصل، هم به‌شکل گرم سرو می‌شود و هم به‌شکل سرد. آش دوغ این منطقه از دوغ، برنج، مقدار کمی نخود و انواع سبزیجات معطر خردشده تهیه می‌شود. 

شاید مواد لازم برای طبخ این آش کم باشد و پخت آن ساده به نظر برسد، اما آشپز باید دائما غذا را هم بزند تا برنج به قابلمه نچسبد. 

مرغ لونگی

مرغ لونگی جمهوری آذربایجان

گردوی زیاد و طعم ملس آلوها، مزه فوق‌العاده‌ای به غذا می‌دهد

مرغ لونگی شاید به نظر شبیه مرغ کبابی باشد، اما رازهای خوشمزگی زیادی دارد. برای تهیه مرغ لونگی داخل مرغ را با پیاز سرخ‌شده، گردوی تفت داده شده، کشمش، آلوی خشک و زغال اخته خشک پر می‌کنند. گردوی زیاد و طعم ملس آلوها، مزه فوق‌العاده‌ای به غذا می‌دهد که حتما باید خودتان امتحان کنید. 

موادی را که برای پر کردن این مرغ استفاده می‌شود، می‌توان برای پر کردن ماهی هم به کار برد. 

دلمه

دلمه برگ مو

دلمه برگ مو و اوچ باجی از خوشمزه‌ترین غذاهای آذری است

هر چند کتاب‌های آشپزی جمهوری آذربایجان پر است از انواع دلمه، اما دلمه برگ مو و دلمه اوچ باجی (سه خواهر) از پرطرفدارترین و شناخته شده‌ترین آن‌ها است. 

برای تهیه دلمه برگ مو که در اکثر نقاط ایران، به‌خصوص مناطق ترک‌نشین طبخ می‌شود، گوشت چرخ‌کرده را در داخل برگ مو می‌پیچند و روی حرارت ملایم می‌پزند؛ معمولا دلمه در کنار قاتیق (ماست ساده محلی) و سیر سرو می‌شود.

دلمه اوچ باجی یا سه خواهر

دلمه اوچ باجی هم شامل بادمجان، گوجه فرنگی و فلفل دلمه‌ای می‌شود و داخل این‌ها را با گوشت چرخ کرده پر می‌کنند و می‌گذارند با آب خودش بپزد. معمولا این دلمه را نیز با ماست نوش جان می‌کنند، چون خواص پروبیوتیک آن باعث سهولت هضم غذا می‌شود. 

دسر

باقلوای آذربایجانی

خوشمزه‌ترین شیرینی‌های جمهوری آذربایجان طبق سنت‌ها و آیین‌های این کشور در فصل بهار و جشن نوروز طبخ می‌شود. باقلوا که شاید در سراسر خاورمیانه به‌شکل‌های مختلف پیدا شود، در میان شیرینی‌های محلی جمهوری آذربایجان هم قرار دارد. نسخه آذربایجانی این دسر (به‌خصوص باقلواهایی که در شکی تهیه می‌شود) نرم‌تر و چرب‌تر از سایر انواع باقلوا است. 

شورگوگال (Shorgoghal)، که نوعی نان ورقه‌ای است هم با طعم شیرین تهیه می‌شود (که روی آن دانه‌های کنجد سفید می‌پاشند) و هم با طعم شور (که روی آن دانه‌های کنجد سیاه می‌ریزند). 

نان های جمهوری آذربایجان

شیرین چورک که در زبان ترکی به معنی نان شیرین است، با مغز آجیل و انگور خشک (کشمش) پر می‌شود و یکی دیگر از نان‌های خوشمزه این خطه است. 

نان های جمهوری آذربایجان

مربای گردو شاید یکی از شگفت‌انگیزترین دسرهای جمهوری آذربایجان است که به‌همراه چای سرو می‌شود

مربای گردو شاید یکی از شگفت‌انگیزترین دسرهای جمهوری آذربایجان است که به‌همراه چای سرو می‌شود. برای تهیه این مربا گردوهای نرم و کوچک را که هنوز سبز هستند، می‌چینند و این گردوها در فرآیند طبخ به رنگ سیاه درمی‌آید. بافت نرم و طعم شیره‌ای که به آن اضافه می‌شود، مربای گردو را بسیار خوشمزه می‌کند.

در نهایت شاید غیرعادی‌ترین ترکیبی که در فرهنگ غذایی این مملکت وجود دارد، هندوانه، پنیر بز و نان تنوری است. شاید به نظر برسد ترکیب این ۳ طعم خوبی نداشته باشند، اما واقعا خوشمزه است و حتما باید یک بار امتحان کنید (این توصیه شخصی من است و به نظرم یکی از بهترین ترکیب‌هایی است که می‌توان با پنیر، به‌خصوص پنیر محلی مثل لیقوان، تجربه کرد).

هرچند بهتر است برای چشیدن طعم این غذاها و نوشیدنی‌های محلی، مهمان مردم بومی شوید و طعم نسخه خانگی آن‌ها را بچشید، اما می‌توان در رستوران‌های سنتی این کشور نیز چنین غذاهایی پیدا کرد. به همین دلیل بهتر است برای شکم‌گردی ابتدا بهترین رستوران‌های آن را بشناسید تا تجربه خوبی از سفر به این کشور داشته باشید. شما می‌توانید فهرست کاملی از رستوران های جمهوری آذربایجان را در کجارو مشاهده کنید و به اطلاعاتی مثل موقعیت مکان روی نقشه، آدرس دقیق و تصاویر آن‌ها دسترسی داشته باشید.

مطالب مرتبط:

دیدگاه