پروژه کشیدن راه‌آهن نخستین پروژه‌ای بود که ایرانیان، آن را با پول خود و با تصویب قانون پروانه ساختن خط‌های راه آهن اصلی و مهم کشور به انجام رساندند. ۱۵ فروردین ۱۳۳۶ خط آهن تهران-مشهد افتتاح شد.
دولت نخست‌وزیر رضاشاه لایحه قانون انحصار قند و چای را به مجلس برد و در روز ۹ خرداد ماه ۱۳۰۴ قانون انحصار دولتی قند و شکر و چای به تصویب رسید. بر پایه این قانون، خریدوفروش و صدور کلیه چای و قند و شکر و هرچه از قند و شکر ساخته شده و وارد خاک ایران می‌شود، منحصر به دولت است و به هیچ کس و هیچ دولت و هیچ شرکتی اعم از داخله و خارجه قابل انتقال نیست. با درآمد دولت از دریافت مالیات قند و شکر و چای، کشیدن راه آهن سراسری ایران سرمایه‌گذاری شد. با این قانون سنت کهن قاجاری که از بیگانگان وام گرفته شود، شکسته شد. همچنین سنت قاجاری که امتیاز به بیگانه بدهد تا روی پروژه‌ای سرمایه‌گذاری شود نیز به پایان رسید.
راه‌آهن سراسری ایران از جنوب تا شمال ایران کشیده شد. این راه دشوار با هزینه‌ای نزدیک به سه میلیارد ریال با سرمایه و دست ایرانی ساخته و پرداخته شد و بانگ لکوموتیوهایی که دشت‌ها و کوه‌ها و جلگه‌ها و دره‌ها را درنوردید، پیام دریای مازندران را به خلیج فارس رساند. این بانگ گوش جان ایران‌پرستان را به نوازش درآورد و این راه‌آهن، بندر شاهپور در کناره خلیج فارس را به بندر شاه در کناره دریای مازندران پیوند داد. در روز ۲۳ مهرماه ۱۳۰۶ نخستین کلنگ ساختمان راه‌آهن سراسری در تهران جایی که ایستگاه راه‌آهن تهران ساخته شد، زمین زده شد و از همان زمان ساختمان راه‌آهن از سه سوی، شمال، جنوب و مرکز آغاز شد. راه‌آهن سراسری در ۲۷ مرداد ماه ۱۳۱۷ به پایان رسید و دو خط شمال و جنوب به یکدیگر پیوستند. راه‌آهن سراسری در روز سوم شهریور ماه ۱۳۱۷ در آیین ویژه‌ای به دست رضا شاه گشوده شد و بهره‌برداری از آن آغاز شد. راه‌آهن سراسری ایران یکی از شاهکارهای بزرگ صنایع و ساختمانی است و درازای آن بیش از ۱۳۹۴ کیلومتر است. بیش از ۲۵۱ پل بزرگ و ۴۰۰۰ پل کوچکتر و ۲۴۵ تونل و ۹۰ ساختمان ایستگاه راه‌آهن در راستای راه‌آهن بنا شد که همه آن‌ها بسیار زیبا و باشکوه هستند. بیش از ۵۵٬۰۰۰ کارگر، راه‌آهن سراسری ایران را ساختند. بیش از ۲۰ میلیون متر مکعب خاک جابه‌جا شد و بیش از ۴۰۰۰ دینامیت منفجر شد. بیش از ۲٬۰۰۰٬۰۰۰ متر مکعب سنگ‌های طبیعی و سنگ‌های ساختمانی و بیش از ۵۰۰ تن سیمان بکار برده شد. ۴۶ ایستگاه راه‌آهن که دارای چندین ساختمان بودند، با سالن مسافران، تعمیرگاه برای لکوموتیو و واگن‌ها، تانک‌های آب برای لکوموتیو و دستگاه‌های مولد الکتریسیته برای روشنایی ساخته شدند.
در ۱۵ فروردین سال ۱۳۳۶ نیز راه آهن تهران ـ مشهد رسما گشایش یافت. عملیات اجرایی این خط آهن در سال ۱۳۱۶، به طول ۹۲۶ کیلومتر آغاز و در سال ۱۳۳۵ نخستین قطار باری در این محور راه‌اندازی شده بود.
دیدگاه