حمل و نقل عمومی در ارومیه

شهر ارومیه با داشتن ۸۰ خودرو به‌ازای هر ۱۰۰۰ نفر که از تهران با رقم ۶۲ خودرو به‌ازای هر ۱۰۰۰ نفر نیز بیشتر است، دومین شهر پرترافیک ایران بعد از تهران به شمار می‌رود. روزانه بیش از ۲۵۰ هزار خودرو در سطح شهر تردد می‌کنند که خیابان‌ها و معابر سطح شهر جوابگوی این تعداد خودرو نیست.

از جمله راهکارهای شهرداری برای رفع این معضل ایجاد طرح ترافیک و زوج و فرد در داخل محدوده مرکزی شهر در برخی خیابان‌ها، ایجاد فرهنگ پیاده‌روی در شهروندان، احداث کمربندی به دور شهر برای خروج سفرهای درون شهری به خارج از شهر، توزیع متوازن امکانات، تقویت سیستم حمل و نقل عمومی و... بوده است.

فرودگاه

فرودگاه بین‌المللی ارومیه یکی از فرودگاه‌های مهم شمال غرب کشور است. فاصله آن تا شهر ارومیه ۱۵ کیلومتر و ارتفاع آن از سطح دریا ۶۱/۱۳۲۴ (۴۳۴۳ پا) است، سنگین‌ترین و پهن‌ترین هواپیمای قابل پذیرش در این فرودگاه B۷۴۷ SP است. فرودگاه ارومیه دارای دو ترمینال داخلی به مساحت ۴۲۰۰ مترمربع و ترمینال خارجی به مساحت ۴۴۰۰ مترمربع است که هر دو ترمینال مجهز به دستگاه‌های بازرسی بار و مسافر هستند.

در حال حاضر نزدیک به ۳۰ هزار مسافر از ترمینال داخلی این فرودگاه تردد می‌کنند. پروازهای داخلی فرودگاه ارومیه به تهران و مشهد و پرواز خارجی به ترکیه، عربستان و دبی دایر است. شرکت‌های هواپیمایی آسمان، ایران ایر و آتا جابه‌جایی مسافران فرودگاه ارومیه را به عهده دارند.

استان آذربایجان‌ غربی به‌خاطر همسایه بودن با سه کشور خارجی از موقعیت خاص و استراتژیک برخوردار است و این فرودگاه که به‌عنوان مرز هوایی محسوب می‌شود، قابلیت پذیرش انواع هواپیماهای پهن پیکر، متوسط، بدنه باریک، هواپیماهای سبک و انواع هلی‌کوپتر را دارد.

در محوطه فرودگاه پارکینگ‌هایی برای پارک خودروهای مسافران عزیز و همراهان آن‌ها وجود دارد و همچنین مسافرانی که تمایل دارند خودروی شخصی آن‌ها تا پس از گشت و گذار و بازدید از جاهای دیدنی ارومیه در فرودگاه بماند، می‌توانند از پارکینگ مسقف در ضلع غربی فرودگاه استفاده کنند.

مسیر حرکت اتوبوس‌های شرکت واحد از مرکز شهر (خیابان عطایی) به‌سمت فرودگاه و بالعکس است. جهت رفاه حال مسافران عزیز تاکسی‌های بی‌سیم در زمان‌های پرواز و به‌صورت شبانه‌روزی برای جابه‌جایی مسافر آماده ارائه خدمات است. شماره تلفن ۱۳۳ برای رفاه مسافران گرامی در نظر گرفته شده است.

در سالن اصلی ترمینال فرودگاه و ترانزیت، یک بوفه قرار دارد که مسافران می‌توانند جهت رفع نیازهای خرید خود به آنجا مراجعه کنند. محلی هم به‌عنوان کافی شاپ جهت ارائه فست فود و نوشیدنی‌های سرد و گرم تعبیه شده است. غرفه باقلوا فروشی در سالن اصلی ترمینال فرودگاه را نیز از دست ندهید.

راه‌آهن

عملیات اجرایی راه‌آهن ارومیه – مراغه از سال ۸۰ به طول ۱۸۵ کیلومتردر پنج قطعه آغاز شده که روند اجرای آن بعد از گذشت ۱۶ سال هنوز به پایان نرسیده است و مردم منطقه منتظر شنیدن صدای سوت قطار هستند.

آذربایجان غربی به‌دلیل هم‌مرز بودن با سه کشور ترکیه، عراق و جمهوری آذربایجان به ‌عنوان شاه‌راه ارتباطی ایران به اروپا به شمار می‌رود؛ شاهراهی که متاسفانه در بخش زیرساخت‌های راه و حمل ‌و نقل محروم از شبکه ریلی است. حمل ‌و نقل ارزان، ظرفیت‌های گسترده انتقال بار و مسافر و راحتی و سهولت در امر ارتباطات، امنیت و راحتی آن برای مسافرت‌های طولانی از بزرگ‌ترین مزایای خط آهن در این منطقه است، ولی مردم این دیار سال‌ها است از این نعمت محروم‌اند.

راه‌آهن مراغه به ارومیه، باقی مانده کریدور غرب کشور و تکمیل آن تا ایواوغلی، آزاده راه ارومیه به تبریز از جمله طرحهای استان است که با تسریع در روند اجرایی آن تلاش می‌شود زیرساخت‌های ارتباطی استان گسترش و توسعه یابد.

پروژه راه‌آهن ارومیه به تبریز از دیگر طرح‌های است که سرمایه‌گذار طرح آماده احداث این پروژه است و با توجه به حمایت‌های دولت از این طرح، با بهره‌برداری از آن تحرک بزرگی را در بخش‌های سرمایه‌گذاری و اقتصادی استان شاهد خواهیم بود.

پایانه

پایانه شبانه‌روزی شهید کاملی ارومیه روزانه ۱۷ هزار مسافر را از دیگر شهرها به ارومیه و بالعکس جابه‌جا می‌کند. به‌دلیل عدم کارشناسی برای ساخت این ترمینال، قرار است یک ترمینال ۱۸ هکتاری در جاده سرو ساخته شود و جایگزین این ترمینال گردد.

همراه داشتن تا ۲۰ کیلوگرم توشه برای هر نفر رایگان است و به‌ازای هر کیلوگرم توشه اضافی، دو و نیم درصد نرخ پایه بلیط از مسافر دریافت می‌شود. حمل توشه در داخل اتوبوس و همچنین حمل هر نوع کالای تجاری توسط اتوبوس ممنوع است. شرکت مسافربری مسوول حفاظت از توشه‌های تحویلی مسافران است و باید در ساعت تعیین‌ شده در بلیط، با تأمین وسیله نقلیه مناسب، مسافران را به مقصد تعیین‌ شده جابه‌جا کند. در صورت بروز تاخیر در حرکت، شرکت ملزم به تأمین وسیله نقلیه جایگزین و مناسب است و چنانچه تاخیر بیش از یک ساعت باشد، شرکت مکلف است بنا به درخواست مسافر نسبت به استرداد کل مبلغ بلیط اقدام کند.

رانندگان اجازه ندارند قبل از رسیدن به مقصد نهایی، مسافران را پیاده کنند؛ مگر آنکه مسافران خودشان درخواست کنند. سرنشینان وسایل نقلیه برون‌شهری تحت پوشش شرکت‌های حمل و نقل مسافربری در مقابل حوادث رانندگی، نزد یکی از شرکت‌ها بیمه هستند و در صورت وقوع حادثه، شرکت بیمه در حد تعهدات خود خسارات وارده را جبران خواهد کرد.

وسایل نقلیه‌ای که تحت پوشش شرکت‌های مسافربری قرار می‌گیرند، غالباً اتومبیل‌های جدید با عمر بسیار کم هستند که علاوه بر فراهم کردن راحتی بیشتر برای مسافرین، مشکل فرسودگی و بالا بودن احتمال تصادف را نیز ندارند.

اتوبوس

به‌منظور کاهش ترافیک و روان‌سازی رفت‌وآمد در معابر عمومی ارومیه، شهرداری ارومیه به ایجاد سامانه اتوبوس تندرو در ارومیه مبادرت ورزید. کلنگ این پروژه در تیر ماه ۱۳۹۲ زده شد. این سامانه در ارومیه شامل ۲ خط اتوبوس است. خط ۱ به طول ۱۳ کیلومتر و دارای ۱۴ ایستگاه از شهرک ایثار تا میدان خاتم‌الانبیا، مناطق ۲ و ۳ شهرداری را به یکدیگر متصل می‌کند. این خط ۵۴ درصد از جمعیت ارومیه را پوشش می‌دهد. خط ۲ نیز از شهرک بهداری تا میدان شهدا کشیده شده است.

اتوبوس‌های عادی هم در حال حاضر ۳۲۹ دستگاه اعم از اتوبوسهای بخش خصوصی و ملکی است که در سطح شهر ارومیه و حومه فعالیت دارند. این تعداد اتوبوس درون شهری روزانه به‌طور میانگین بیش از ۱۷۰ هزار مسافر را جابه‌جا می‌کنند. مدیر عامل سازمان اتوبوسرانی شهراری ارومیه گفته است که امسال تعداد ۵۰ دستگاه اتوبوس جدید با استاندارد یورو ۴ وبا تکنولوژی به روز خریداری و به ناوگان اتوبوسرانی اضافه می‌شود.

تاکسی

سازمان تاکسیرانی ارومیه ۵ هزار و ۱۲۸ دستگاه تاکسی دارد که از این تعداد حدود ۲۰۰۰ دستگاه تاکسی گردشی ، ۱۲۰۰ دستگاه تاکسی خطی و ۱۲۰۰ دستگاه تاکسی تلفنی است که در سطح شهر مشغول به فعالیت هستند.

سازمان تاکسیرانی ارومیه ۱۷۰۰ دستگاه خودروی فرسوده تا مدل سال ۸۵ دارد که از این تعداد ۵۶۰ دستگاه خودرو نوسازی شده است و الباقی خودروها نیز به‌زودی نوسازی خواهند شد. کرایه تاکسی‌های ارومیه حدود ۱۷ درصد افزایش یافته که نرخ مسیرهای مستقیم ۶۰۰ تومان اعلام شده است.

مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهرداری ارومیه از الکترونیکی شدن پرداخت کرایه‌های تاکسی در ارومیه خبر داد. به این ترتیب در مرحله اول ۲۰۰ دستگاه پرداخت الکترونیک روی تاکسی‌های شهری نصب خواهد شد. با نصب دستگاه خودپرداز الکترونیک روی تاکسی‌ها، امکان مدیریت توزیع ناوگان متناسب با تقاضای مسافر فراهم می‌شود.

رفع مشکل پول خرد از چرخه پرداخت کرایه، کمک به سلامت و بهداشت تاکسیرانان و مسافران با حذف پول خرد، کاهش زمان پرداخت کرایه، کاهش اختلاف میان تاکسیرانان و مسافر در رابطه با مبلغ کرایه، مدیریت مسیر حرکت، انتخاب مسیر بهینه از طریق مسیر یابی روی نقشه، امکان برنامه‌ریزی سفر و ارائه سرویس بیشتر به شهروندان، از مزایای استفاده از سیستم الکترونیکی و هوشمند تاکسی محسوب می‌شود.