جمهوری آذربایجان یکی از کشورهای همسایهی ایران و یکی از مقصدهای خارجی محبوب برای گردشگران ایرانی است.
درباره جمهوری آذربایجان بیشتر بخوانید:
اطلاعات ضروری جمهوری آذربایجان
بهترین زمان سفر به جمهوری آذربایجان
هزینههای سفر به جمهوری آذربایجان
معرفی جمهوری آذربایجان
آذربایجان سرزمین تضادهاست. سرزمینی که در آن هم نشانههایی از امپراتوریهای باستانی را خواهید دید که زمانی متعلق به ایران بوده است و هم نشانههای زندگی مدرن و امروزی. ولی پس از تلاش در قرارگرفتن جزو اتحادیه اروپا ترکیبی از فرهنگ آسیایی و اروپایی در شهرهای کوچک و بزرگ این کشور خودنمایی میکند. باکو، پایتخت این کشور، هم آثار تاریخی ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو دارد و هم بناهای دیدنی با معماری مدرن و امروزی. پدیدههای طبیعی شگفتانگیزی چون گلفشان در نواحی خشک در کنار دهکدههای دیدنی با چشمانداز کوهستان قفقاز بزرگ، تضاد زیبایی را در جاذبههای گردشگری این کشور ایجاد کردهاند.
در آذربایجان میتوانید زندگی سنتی و مدرن را همزمان در کنار هم تجربه کنید. این ترکیب متضاد را هم در فرهنگ و هم در معماری و جاذبههای آذربایجان خواهید دید. اهالی مهماننواز این کشور همواره مشتاق پذیرایی از گردشگران سراسر دنیا هستند. آذربایجان کشوری است که روزبهروز بیش از گذشته مورد توجه گردشگران قرار میگیرد. فرهنگ غنی و غذاهای لذیذ و اشتهابرانگیز از دیگر دلایل محبوبیت این کشور برای گردشگران هستند.
آذربایجان بهدلیل همجواری با ایران، برای گردشگران ایرانی هم یک مقصد محبوب است. در این راهنمای سفر، نکاتی مهم در مورد سفر به آذربایجان را مطرح میکنیم.
اطلاعات ضروری جمهوری آذربایجان
اختلاف ساعت با تهران
آذربایجان در منطقه زمانی UTC/GMT +4 قرار دارد و نیم ساعت از تهران عقبتر است.
زبان رسمی
ترکی آذربایجانی
واحد پول
منات (AZN)
نوع برق شهری
برق شهری در آذربایجان ۲۲۰ ولت و ۵۰ هرتز است. پریزها و دوشاخهها از نوع C و F هستند که در ادامه تصویر آن را مشاهده میکنید:
عکسها از وبسایت netio-products.com
کد کشور
+۹۹۴
شمارههای اضطراری
آتشنشانی: ۱۰۱
پلیس: ۱۰۲
آمبولانس: ۱۰۳
جهت رانندگی
راست
فرودگاههای بینالمللی
باکو – فرودگاه بینالمللی حیدر علیاف
گنجه – فرودگاه بینالمللی گنجه
فرودگاه نخجوان
آبوهوا جمهوری آذربایجان
آبوهوای آذربایجان تحتتاثیر اقلیم قارهای است. این کشور تابستانهای گرم و زمستانهای خیلی سردی دارد. آذربایجان را از نظر اقلیم و آبوهوا میتوان به سه بخش تقسیم کرد: یکی منطقه شمالی که کوهستانی است، یکی بخشهای جنوبی و دیگری سواحل دریای خزر.
میانگین دمای هوا در ماههای تابستانی بین ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتیگراد است. تابستانهای آذربایجان گرم و آفتابی هستند و دورههای خشک هم در آن دیده میشود. احتمال رگبار و رعد برق در تابستان وجود دارد که گاهی منجر به وقوع سیل میشود و خساراتی به بار میآورد.
در ماههای زمستانی از دسامبر تا مارس، هوا کاملا سرد میشود. میانگین دمای روزانه به زیر صفر میرسد و بارش اندک برف هم دیده میشود. مناطق کوهستانی آذربایجان، شرایط آبوهوایی نامطلوب و بسیار سردی دارند. بارش شدید برف و بادهای شدید در زمستان در این مناطق رایج است. منطقه Sheki Zakataly در جنوب این منطقه کوهستانی واقع شده و آبوهوایی کاملا متفاوت با نواحی شمالی دارد. بارندگی کمتر، تابستانهای گرمتر و زمستانهای ملایمتر از ویژگیهای آبوهوایی این منطقه است. نواحی ساحلی بهشکل قابل توجهی گرمتر از نواحی شمالی آذربایجان هستند. دلیل این امر، نزدیکی به دریای خزر و تاثیر پذیرفتن از اثرات معتدلکننده دریای خزر است.
برای ماههای تابستانی لباس خنک و بارانی برای مواقع ضروری همراه ببرید. در زمستان هم باید لباس گرم همراه داشته باشید. در نواحی کوهستانی باید انتظار دمای هوای خیلی پایین حتی کمتر از منفی ۳۰ درجه هم داشته باشید.
بهترین زمان سفر به جمهوری آذربایجان
بهترین زمان برای سفر به آذربایجان، از آوریل تا ژوئن و از سپتامبر تا اکتبر است. در این مدت از دمای هوای ۴۰ درجه تابستان و دمای زیر صفر در زمستان خبری نیست. ضمنا با سفر در ایام نوروز، میتوانید لذت حضور در فستیوالها و جشنهای محلی را هم تجربه کنید.
هزینههای سفر به جمهوری آذربایجان
در آذربایجان و بهویژه در باکو، رستورانها، هتلها و امکانات تفریحی متعددی وجود دارد که هر کس با توجه به سلیقه و البته بودجهای که برای سفر در نظر گرفته میتواند هرکدام را که مناسبتر است انتخاب کند. باکو که پایتختی نسبتا مدرن است و گران به نظر میرسد، جاذبههای و امکانات گردشگری فراوانی دارد که شما با هر میزان بودجهای میتوانید از سفر به این شهر لذت ببرید.
صرفهجویی در حمل و نقل عمومی
برنامهریزی یکی از مهمترین روشهای صرفهجویی در هزینههای سفر است. هرچه زودتر وسایل حمل و نقل عمومی مثل هواپیما و قطار و اتوبوس را رزرو کنید، هزینه آنها کمتر است. برای اینکه در هزینه پرواز صرفهجویی کنید، منتظر فصل خلوت سال یعنی آف سیزن بمانید. در این مدت یعنی ماههای ژانویه و فوریه، بسیاری از شرکتهای هواپیمایی بلیطهای خود را با تخفیفهای باورنکردنی عرضه میکنند.
علاوه بر این بعضی از ایرلاینهای ارزان هستند که نسبت به سایر ایرلاینها در تمام طول سال ارزانتر هستند. مثلا ایرلاینهای Wizz Air، فلایدبی و Pegasus Airlines پروازهای ارزانی به آذربایجان دارند.
اگر نتوانستید از هواپیماییهای ارزان استفاده کنید یا تخفیف آف سیزن نصیبتان نشد و نتوانستید در این فصل سفر کنید، ناامید نشوید. روشهای جایگزین دیگری هم برای سفر ارزان به آذربایجان وجود دارد. از طریق کشورهایی مثل روسیه، گرجستان و ترکیه، ایران و... میتوانید با اتوبوس و قطار به آذربایجان سفر کنید. سفر با اتوبوس از قطار ارزانتر است.
صرفهجویی در هزینه اقامت
در باکو هتلهای لوکس و عالی فراوانی وجود دارند که طبیعتا بسیار گرانقیمت هستند. اما علاوه بر هتلهای زنجیرهای مشهور، بسیاری از هتل های آذربایجان هرچند چندان مشهور و نامآشنا نیستند، خدمات خوبی را با قیمت های معقول عرضه میکنند. ضمنا بهجای هتلهای پنج ستاره و لوکس، میتوانید اقامت در هتلهای سه و چهار ستاره را هم مد نظر قرار دهید. یکی از این هتلها که امکاناتی خوب با قیمت مناسب دارد هتل Comfort Inn Hotel است که در محدوده پایانه بینالمللی اتوبوس باکو قرار دارد.
در این هتل که هزینه آن با صبحانه محاسبه میشود، اگر اتاقها را گروهی رزرو کنید، تخفیفهای بسیار خوبی میگیرد. اگر میخواهید به مرکز شهر باکو نزدیک باشید، هتل ارشاد گزینه خوبی برای اقامت است. هتل دیگری که میتوانید مد نظر قرار دهید، سنترال پارک است؛ یک هتل چهار ستاره ۵ دقیقه پیاده با میدان فواره فاصله دارد.
در بخش قدیمی شهر باکو، بوتیکهتلهای کوچک و جذابی وجود دارد که از میان آنها میتوان Sultan Inn و Atropat Hotel را نام برد.
عکس از بوکینگ (عکاس: نامشخص)
یکی از روشهای عالی دیگر برای رزرو هتل با قیمت مناسب استفاده از سایتهای رزرو آنلاین مثل سایت بوکینگ است. در این سایتها گاهی در تاریخهای خاص، پیشنهادها و تخفیفهای فوقالعادهای برای هتلهای مختلف ارائه میشود. ضمنا میتوانید در این سایتها بهطور کامل با هتل آشنا شوید، عکسهایی از آن را ببینید و نظر دیگران را در مورد خدمات هتل بخوانید و در نهایت با در نظر گرفتن همه موارد، اقامتگاهی که برایتان مناسبتر است انتخاب کنید.
میتوانید از یکی از اهالی آذربایجان برای انتخاب اقامتگاه ارزان کمک بگیرید. اهالی معمولا بیشتر به تخفیفها و قیمتها و اقامتگاههای ارزان آشنایی دارند و با کمک آنها میتوانید اقامتی بهیادماندنی و ارزان را تجربه کنید.
اگر میخواهید برای مدت یک ماه یا بیشتر در باکو بمانید، بهترین انتخاب اجاره آپارتمان است. قیمت اجاره این آپارتمانها بسته به محل قرارگیری در شهر و امکاناتی که دارند متفاوت است. هرچه از مراکز تجاری و مرکز شهر دور شوید، آپارتمانهای ارزانتری را میتوانید اجاره کنید.
صرفهجویی در هزینه غذا
در آذربایجان و بهخصوص در شهر باکو، تعداد بیشماری رستوران و کافه وجود دارد که در سطوح مختلف آماده پذیرایی از گردشگران هستند. از رستورانهای زنجیرهای فست فود مثل مک دونالد و کیافسی گرفته تا رستورانهای مشهور و لوکس زنجیرهای مثل Chinar.
علاوه بر اینها، در گوشه و کنار شهرها هزاران رستوران کوچک و ارزان وجود دارد که هم غذاهای محلی و هم غذاهای سنتی سرو میکنند. بنابراین با هر بودجهای مطمئنا میتوانید غذایی مناسب پیدا کنید و از این بابت نگرانی ندارید.
این نکته را فراموش نکنید که حتی رستورانهای گران و لوکس هم برای وعده ناهار منوهای ویژه دارند که ارزانتر هستند و شامل سوپ، غذای اصلی، سالاد و نوشیدنی به دلخواه است. بنابراین اگر دوست دارید در سفر حتما در رستوران غذا بخورید، این کار را به وعده ناهار موکول کنید. مدت زمان ارائه این منوهای ویژه معمولا از ۱۲ ظهر تا ۳ بعدازظهر است.
در بعضی از کافهها هم میتوانید غذاهای حاضری ارزان پیدا کنید. اما بهترین کار برای کاهش هزینهها این است که مواد غذایی مورد نیاز را از سوپرمارکت بخرید و خودتان آشپزی کنید. حتی غذاهای نیمهآماده هم در سوپرمارکتها پیدا میشود و شما با صرف کمترین وقت میتوانید یک غذای کامل و عالی بپزید و نوش جان کنید.
صرفهجویی در هزینهها با انتخاب صحیح محل اقامت
بسیاری از افراد در سفر به آذربایجان و سایر کشورهای دنیا، اصرار دارند که حتما در پایتخت و در مرکز شهرها اقامت کنند. در این شهرها و در مناطق مرکزی معمولا هزینه اقامت بسیار بیشتر از سایر نواحی است. با اقامت در نواحی دورتر و در شهرهای کوچکتر هم در هزینههای سفر صرفهجویی میکنید و هم تجربهای متفاوت از سفرتان خواهید داشت. در چنین شرایطی، از جمعیت انبوه گردشگران دور میمانید و زندگی اهالی آن کشور را از نزدیک میبینید.
در نزدیکی حومه شهرها و در نزدیکی طبیعت میتوانید هتلها، متلها و مهمانخانههای بسیار ارزانی پیدا کنید که امکانات کامل و خوبی به مهمانان عرضه میکنند. مثلا در شهر شکی میتوانید در هتل تاریخی کاروانسرای شکی اقامت کنید. این کاروانسرا یک هتل معمولی نیست بلکه یکی از مشهورترین بناهای تاریخی شهر است؛ یک کاروانسرای واقعی از قرن هجدهم.
عکس از تریپادوایزر (عکاس: MattWei)
اگر میخواهید در نزدیکی دریا اقامت کنید، منطقه نابران انتخاب خوبی است. در این منطقه بهعنوان نمونه میتوانید در مرکز تفریحی Atlant اقامت کنید. در سایر نواحی گردشگری و تفریحی آذربایجان هم میتوانید کلبه اجاره کنید.
در طبیعت زیبای این کشور میتوانید اقامت کنید و زندگی در دل طبیعت را هم تجربه کنید. در شهر نفتالان هم که در قسمت جاذبهها با آن بیشتر آشنا میشوید هم اسپاهای لوکس وجود دارد و هم مجموعههای اسپای ارزان که برای بودجههای مختلف مناسب است.
درمجموع آذربایجان بهخصوص برای کشورهای همسایه، یک مقصد گردشگری ارزان است و اگر نخواهید سفری لوکس را تجربه کنید، میتوانید با کمترین هزینه از سفر به این کشور زیبا لذت ببرید.
جاهای دیدنی جمهوری آذربایجان
آذربایجان در منطقه قفقاز واقع شده و نواحی شرقی اروپا و غربی آسیا را در بر میگیرد. بنابراین در این کشور باید انتظار تنوع جاذبههای گردشگری را داشته باشید چون جایی است که در آن شرق و غرب به هم میپیوندند. این کشور از آنجایی که در ساحل دریای خزر قرار دارد، گردشگاههای ساحلی نیمهگرمسیری هم دارد. گلفشان و کوه شعلهور از دیدنیهای جالب توجه آذربایجان هستند. شهرهایی که در دامنه کوهستانها قرار گرفتهاند با مساجد و منارههای تاریخی و زیبا و آثار معماری مدرن و تفریحات امروزی در باکو، دست به دست هم دادهاند تا آذربایجان یک مقصد گردشگری متنوع و جذاب برای همه سلیقهها باشد. در ادامه با تعدادی از مشهورترین جاهای دیدنی جمهوری آذربایجان آشنا میشویم.
باکو
باکو، پایتخت آذربایجان، در کنار دریای خزر قرار دارد و ترکیبی جالب از سنت و مدرنیته است. در این شهر هم میتوانید از بافت قدیم شهر باکو که ایچری شهر (Icheri Seher) یا ارگ باکو نامیده میشود دیدن کنید و هم به دیدن آسمانخراشها و برجهای مدرن بروید که با السیدیهای بزرگ، جلوه دیگری به شهر قدیمی باکو دادهاند. در سفر به باکو، بازدید از برجهای شعله را از دست ندهید. این برجها مجموعهای از سه برج بلند است که بهشکل شعله طراحی شدهاند و شبها با نور برنزی زیبایی، جلوهگری میکنند. در این شهر میتوانید نگاهی به هنر مدرن آذربایجان هم بیندازید. موزه هنر معاصر، بیش از ۹۰۰ اثر هنری از هنرمندان مشهور آذربایجانی را گردآوری کرده است و محیطی عالی برای کسانی است که به فرهنگ مدرن علاقه دارند.
در بازار Teze میتوانید محصولات محلی آذربایجان را خریداری کنید. این بازار به خاطر ارائه محصولاتی چون پنیر و انواع ادویهجات مشهور است. در یکی از رستوران های جمهوری آذربایجان که در گوشه و کنار باکو پراکنده هستند، میتوانید کبابها و غذاهای محلی را نوش جان کنید و از غذاهای اصیل و سنتی لذت ببرید.
ایچری شهر
ایچری شهر که با نام شهر قدیم باکو یا ارگ باکو هم شناخته میشود، یکی از آثار به ثبت رسیده در فهرست میراث جهانی یونسکو است. این مجموعه تاریخی در مرکز شهر باکو قرار دارد و در گوشه و کنار آن میتوانید آثار تاریخی بینظیر و معماریهای جالب توجه را تماشا کنید. یکی از این آثار ارزشمند، برج دختر یا قلعه دختر (Maiden Tower) است که قدمت آن به قرن دوازدهم میلادی به زمان ساسانیان برمیگردد. این برج بخشی از دیوارههای قدیمی با کو بوده است. این اثر تاریخی با ۲۹/۵ متر طول، ۱۶ متر عرض و ۶ طبقه در دو محدوده زمانی قرن ۵ و ۶ میلادی (آغاز ساخت مرحله اول) و قرن ۱۲ (مرحله دوم) ساخته شده است. این قلعه در روزگار کهن، نیایشگاه آناهیتا بوده و زرتشتیان برای زیارت به آنجا میرفتهاند. قلعه دختر در سال ۱۹۶۰ مرمت و در سال ۱۹۶۴ تبدیل به موزه شد. سازمان یونسکو در سال ۲۰۰۰ این بنا را در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت کرد.
کاخ شروانشاهان یکی دیگر از دیدنیهای مهم و برجسته باکو است که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
این شهر فقط از نظر معماری و سابقه تاریخی حائز اهمیت نیست. در باکو میتوانید از صنایع دستی، فرش و لباسهای سنتی و ملی آذربایجان بازدید و در صورت تمایل آنها را خریداری کنید. اگر میخواهید گشتی در شهر بزنید و سوغات محلی بخرید، ایچری شهر بهترین مکان است.
پارک ملی آبشرون (Absheron)
این پارک در منطقه Azizbeyov شهر باکو واقع شده است و شامل ۷۸۳ هکتار منطقه محافظتشده است که جلوههای بیبدیلی از پوشش گیاهی و جانوری آذربایجان را به نمایش میگذارد. اگر علاقهمند به حیات وحش هستید، در این پارک ملی میتوانید گونههای متفاوت و بومی حیات وحش را از نزدیک مشاهده کنید. بیشتر بخشهای این منطقه استپ خشک است که به تپههای شنی منتهی میشود. وزش باد در میان علفزارهای این پارک، منظرهای رویایی و بیبدیل خلق میکند. آبهای این منطقه هم بسیار زلال و شفاف هستند و موقعیت خوبی برای زندگی برخی گونههای دریایی فراهم کردهاند.
اگر دوست دارید فک خزری را از نزدیک ببینید، باید در ماه سپتامبر از این پارک ملی دیدن کنید. فک خزری یکی از پستانداران کمیاب آبزی دنیاست که فقط در دریای خزر و رودخانههای منتهی به آن زندگی میکند. اینگونه تنها پستاندار دریای خزر محسوب میشود و بهدلیل صید بیرویه و بههم خوردن شرایط زیستی و کاهش شدید جمعیّت نیازمند حمایت بینالمللی است.
گلفشان Garasu
بسیاری از کسانی که به آذربایجان سفر میکنند، نمیدانند که این کشور بیشترین تعداد گلفشان دنیا را در اختیار دارد؛ چیزی در حدود ۳۵۰ گلفشان. یکی از مشهورترین آنها Garasu Volcano نام دارد که از دهانه آن، گل و لای تا ارتفاع ۱۰۰۰ متری فوران میکند. این گلفشانها زمانی تشکیل میشوند که گاز موجود در زیر سطح زمین افزایش پیدا میکند و در نهایت بهشکل فوران گل از زمین خارج میشود. اولین گلفشان ۲۵ میلیون سال پیش در آذربایجان فوران کرده است. بسیاری از کسانی که از آبفشان Garasu بازدید میکنند، مناطق اطراف آن را به منظره سطح ماه تشبیه میکنند.
گردشگاه نفت نفتالان (Naftalan)
شهر نفتالان شهری در آذربایجان است که به خاطر وجود حوزههای نفت خام به این نام خوانده میشود و شهرت دارد. بسیاری معتقدند که نفت خام به دست آمده از منابع این شهر، برای بهبود بیماریهایی چون پسوزیاریس مفید است. ازاینرو این شهر بهعنوان یک مرکز درمانی مشهور شده و عده زیادی از گردشگران برای استفاده از اسپاهای نفت خام به این شهر سفر میکنند. به هر حال حتی اگر برای استفاده از این اسپاها و خوابیدن در حوضچههای نفت به این شهر سفر نمیکنید، بازدید از این شیوه درمانی خالی از لطف نیست.
پارک ملی قوبوستان (Gobustan)
قبوستان که گاهی با نام استون هنج آذربایجان هم شناخته میشود، میزبان سازههای سنگی ماقبل تاریخ است. این مجموعه سنگها دایرهوار بهشکل عمودی کنار هم قرار گرفتهاند. دیدنیهای این پارک ملی به همین سازههای سنگی ختم نمیشود. قوبوستان در واقع یک منطقهی حفاظتشده باستانی است که نشانهایی از تمدنهای پیشین را در خود جای داده است که از میان آنها میتوان به بیش از ۶ هزار سنگنگاره اشاره کرد. یافتههای باستانشناسی نشان میدهد که این منطقه در عصر حجر مسکونی بوده است و علاوه بر سنگنگارهها و غارنگارهها، سنگقبرها و بناهای مسکونی متعددی هم از تمدنهای پیشین در آن بهجای مانده است. وجود سنگنگارههای تاریخی، آثار باستانی، گلافشانها و گازسنگها در این منطقه سبب شد تا قبوستان در سال ۱۹۶۶ منطقهای بااهمیت ملی-تاریخی در آذربایجان اعلام و کوههای بویوکداش، کوچوکداش، جینگیرداغ و تپه یازیلی که در نزدیکی دریای خزر در جنوب شرقی قبوستان تحت حفاظت دولتی قرار گیرد. پس از آن این منطقه در سال ۲۰۰۷ نیز به دلیل سنگنگارههایش در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت. این سنگنگارهها به خاطر کیفیت حجاریها و نمایش مواردی همچون شکار، جانوران، گیاهان و سبک زندگی در دوران پیش از تاریخ و نمایش توالی فرهنگی از آن دوران تا قرون وسطی بهعنوان میراثی با اهمیت جهانی بسیار در نظر گرفته شدند.
دریای خزر
دریای خزر، بزرگترین دریاچه دنیا است و وسعتی معادل ۳۷۱ هزار کیلومتر مربع دارد. آب این دریاچه گرچه شور است، میزان غلظت آن بهقدری نیست که باعث آسیب به پوست شود و برای شنا مناسب است. در سواحل این دریا میتوانید از انواع تفریحات ساحلی لذت ببرید؛ شنا، تورهای قایقسواری، ماهیگیری و غواصی از فعالیتهای تفریحی محبوب در سواحل دریای خزر در آذربایجان هستند.
پارک ملی شیروان (Shirvan)
این پارک ملی که رسما بهعنوان منطقه حفاظت شده در سال ۲۰۰۳ ایجاد شد، اکنون وسعتی معادل ۵۴ هزار هکتار دارد و در جنوب شهر باکو قرار گرفته است. بیشتر این منطقه حفات شده از نواحی نیمه بیابانی تشکیل شده است و پوشیده از تپههای شنی است. به همین دلیل این منطقه مامن غزالها است و مکان مناسبی برای مخفی شدن آنها است. اگر به حیات وحش علاقه دارید در این پارک میتوانید علاوه بر غزال و آهو انواع گونههای دیگر از جمله لاک پشت، خارپشت ها، گربه جنگلی و شغال را هم ببینید. اگر به تماشای پرندگان علاقه دارید، در حوالی دریاچه فلامینگو که به زیبایی و درستی نامگذاری شده است، میتوانید فلامینگوها و قوها را از نزدیک ببینید.
علاوه بر حیات وحش، یکی از مهمترین دیدنیهای این پارک، آب فشانها هستند که مشهورترین آنها در کوه Bandovan واقع است. برای تماشای این پدیده شگفتانگیز حتما برای سر زدن به این پارک برنامهریزی کنید. اگر دوست دارید تمام جاذبههای طبیعی پارک را ببینید و لذت ببرید میتوانید شب را در پارک بمانید و از یکی از اقامتگاههای موجود در پارک از جمله انواع کلبههای ییلاقی استفاده کنید. اگر ماجراجو هستید و میخواهید شب را زیر آسمان پرستاره به صبح برسانید، میتوانید در سواحل شمالی پارک چادر بزنید. البته برای چادر زدن و کمپینگ در ساحل باید مجوزهای لازم را از قبل دریافت کنید.
نابران (Nabran)
نابران روستایی است که به یک منطقه تفریحی تبدیل شده و حدودا ۳ ساعت با باکو فاصله دارد. این روستا در شمال شرقی باکو و در کرانههای دریای خزر قرار دارد و یکی از مهمترین دلایل جذب گردشگران به این منطقه، آبوهوای گرم و آفتابی آن است که باعث میشود در ماههای تابستانی فرصت مناسبی برای لذت بردن از تفریحات مختلف باشد. در سراسر این منطقه، پارکهای آبی متعدد و استخرهای زیادی برای استفاده گردشگران در نظر گرفته شده است. اگر به تفریحات آبی علاقه داشته باشید میتوانید این مقصد را در برنامه سفر خود بگنجانید. علاوه بر پارک آبی و استخر، جاذبههای دیگری چون کافه و رستوران و تفریحات شبانه هم برای گردشگران جوان و پرشور وجود دارد.
شهر شکی (Sheki City)
این شهر که در غرب باکو قرار دارد، بهعنوان یکی از قدیمیترین سکونتگاههای بشر در منطقه قفقاز شناخته میشود و طبق گفتههای باستانشناسان قدمت آن به ۲۵۰۰ سال پیش برمیگردد. این شهر یکی از ایستگاههای جاده ابریشم بوده و به خاطر ابریشم نفیس و سایر منسوجات ارزشمند، به شهرت رسیده است. این سنت یعنی ساخت منسوجات نفیس هنوز هم در این شهر رایج است و گردشگران میتوانند لباسها و پارچههای گلدوزی شده و سایر صنایع دستی محلی را بهعنوان سوغات خریداری کنند. علاوه بر هنر و صنایع دستی، این شهر آثار تاریخی متعدد از جمله مساجد، قلعهها، حمامهای قدیمی و کاخهای تاریخی باشکوهی دارد. یکی از آنها کاخ شکی نام دارد که قدمت آن به قرن هجدهم میلادی برمیگردد. معماری این بنا بسیار شگفتانگیز و دیدنی است. هنگام بازدید از این بنای دیدنی، از نقاشیهای دیواری و پنجرههای حکاکی شده آن حتما دیدن کنید.
یانار داغ (Yanar Dag)، کوه سوزان
یانار داغ در لغت بهمعنای کوه سوزان است. تپههای این منطقه به خاطر وجود گاز زیر سطح زمین، سوازن و مشتعل هستند و آتش از گوشه و کنار آنها زبانه میکشد. در این منطقه چایخانههای متعددی برای گردشگران در نظر گرفته شده است تا استراحت کنند، نوشیدنی داغ یا نوشیدنیهای محلی بنوشند و این پدیده شگفتانگیز طبیعی را از نزدیک تماشا کنند.
یانار داغ با گل فشانهای آذربایجان متفاوت است. در اینجا خبری از فوران گدازه نیست ضمنا این منطقه از نظر مذهبی هم حائز اهمیت بوده است. بسیاری بر این باورند که این آتش، الهامبخش پرستش آتش توسط زرتشتیان بوده است.که البته چندان درست نیست .
پارک ساحلی باکو
بولوار و پارک ساحلی باکو یکی از مقصدهای محبوب برای کسانی است که پایتخت آذربایجان را برای گشت و گذار انتخاب میکنند. در این پارک انواع تفریحات و سرگرمیها برای گردشگران در نظر گرفته شده است. ضمن اینکه گردشگران میتوانند در چایخانههای سنتی و قهوهخانههای مدرن این پارک، ساعتی را استراحت کنند یا طعم لذیذ بستنی سنتی را بچشند. بولوار ساحلی باکو ۵ کیلومتر طول دارد و در کنار ساحل از میدان پرچم ملی تا بندر بینالمللی باکو ادامه دارد. این منطقه مکانی عالی برای لذت بردن از انواع تفریحات آبی و ساحلی است. یکی از جاذبههای این منطقه که بازدید از آن را نباید از دست بدهید، موزه فرش باکو است. اگر به تاریخ نساجی در این کشور علاقه دارید حتما از این موزه زیبا دیدن کنید. تالار کریستال باکو مکانی برای برگزاری کنسرتها، رویدادهای موسیقی و نمایشگاههای هنری است.
آتشگاه
آذربایجان از واژه فارسی آذرآپادگان بهمعنای سرزمین آتش برگرفته شده است و جمهوری آذربایجان نیز بهدلیل فراز و نشیبهای سیاسی و تاریخی بخشی جداشده از ایران بزرگ و آذربایجان ایران بوده است، از آنجایی که گذشتگان اعتقاد داشتند که آتشهای برخاسته از زمین، منبعی الهی دارد، در اطراف آن پرستشگاههایی ساخته بودند که یکی از آنها آتشگاه است. این معبد خارج از شهر باکو در منطقه Surakhany قرار دارد و گفته میشود که قدمت آن به قرن هفدهم میلادی برمیگردد. بنای این معبد بهشکل شش ضلعی طراحی شده است. در مرکز آن یک محراب آتش وجود دارد. البته منابع طبیعی گاز به در گذشته منبع تامین آتش در این معبد بوده امروزه از میان رفته است و در حال حاضر انتقال گاز به این منطقه از طریق لوله کشی از باکو صورت میگیرد.
البته لازم به ذکر است که آیین زرتشتی در ایران شکل گرفته و تمامی کشورهایی که در حوزه ایران فرهنگی قراردارند اعم از آذربایجان از آیینها و معماری ایران متاثر بوده اند بنابراین الگوی ساختاری آتشگاهها همانند چهارطاقیهای آتشکدههای ایرانی هستند که زمانی بهدلیل وجود آتش مقدس در آتشکدههای بزرگی چون اذرگشنسب در ایران شکل گرفته است و وجود منابع نفت و گاز دلیل بر شکلگیری این آیین در این منطقه نمیباشد.
یانار بولاغ (Yanar Bulag)، چشمه آتشین
اگر میخواهید یک چشمه آتشین را از نزدیک ببینید، باید به یانار بولاغ سفر کنید. این پدیده طبیعی شگفتانگیز در مسیر بین دو شهر آستارا و لانکاران قرار دارد. در این چشمه آب از طریق لولهای به بیرون از زمین منتقل میشود و بهدلیل حجم بالای گاز متان موجود در آن، این چشمه خاصیت اشتعالپذیری دارد. اهالی محل معتقدند که این آب خاصیت درمانی دارد و بسیاری از آنها این آب را جمع آوری و برای درمان بیماری های مختلف مصرف میکنند.
آستارا
شهر آستارا در منطقه Astara Rayon با آستارا در شمال ایران مرز مشترک دارد. این منطقه بهعنوان یکی از زیباترین مقاصد گردشگری در آذربایجان شناخته میشود. کوهها و جنگلها آن را در بر گرفتهاند و کافهها و رستورانهای فوقالعادهای در آن میزبان گردشگران هستند. یک موزه هم در این شهر وجود دارد که به یافتههای باستانشناسی منطقه اختصاص یافته است. این آثار پیدا شده شامل سکهها و تندیسهای سنگی از حیوانات و انسانها هستند که میگویند قدمت آنها به بیش از ۲۰۰۰ سال پیش برمیگردد. اگر از این شهر بیرون بروید، در نواحی اطراف و در جنگلها و کوهستانها، با دهکدهها و روستاهای کوچک و بزرگی مواجه میشوید که مساجد، برجها، مقبرهها و حمامهای قدیمی دارند و بازدید از آنها خالی از لطف نیست.
رژیم غذایی جمهوری آذربایجان
آشپزی در آذربایجان اشتراکات زیادی با آشپزی ایرانی و آشپزی ترکیه دارد. حتی بسیاری از غذاهای این کشور در استانهای آذربایجان شرقی و غربی رواج دارد. برای اهالی این کشور، غذا بخش مهمی از فرهنگ سرزمینشان را تشکیل میدهد و ریشهای عمیق در تاریخ، سنتها و ارزشهای این کشور دارد. حاصلخیز بودن زمین و وفور مواد اولیه، باعث غنای آشپزی این منطقه شده است.
در غذاهای این کشور درست مثل غذاهای ایرانی، از سبزیجات زیادی استفاده میشود. این سبزیجات که ماده اصلی تشکیلدهنده بسیاری از غذاهای آذربایجان هستند عبارتاند از: نعناع، گشنیز، شوید، ریحان، جعفری، ترخون، تره فرنگی، پیاز کوهی، آویشن، مرزنجوش، پیاز سبز و شاهی.
قرار گرفتن این کشور در کنار دریای خزر باعث شده است که انواع مختلفی از ماهیها و آبزیان این دریا، بخش مهمی از مواد اولیه تشکیلدهنده غذاهای آذربایجان باشند؛ ماهیهایی از جمله ماهیان خاویاری، سالمون خزر، کفال خاکستری و ساردین. خاویار سیاه دریای خزر یکی از مواد غذایی لذیذ و ارزشمندی است که در سراسر دنیا طرفداران زیادی دارد.
یکی از مهمترین و مشهورترین غذاهای آذربایجان انواع پلو است. پلوها را با ترکیبی از انواع سبزیجات و ادویهجات میپزند و با برنج زعفرانی سرو میکنند. آشپزی آذربایجان بیش از ۴۰ دستور مختلف برای انواع پلو دارد.
دومین غذای مشهور و مهم آذربایجان، انواع کباب و شیشلیک است. برای تهیه کباب از انواع گوشتها مثل گوشت بره، گوسفند، گاو، مرغ، اردک و ماهی استفاده میکنند. در برخی از غذاهای این کشور از میوههای خشک و گردو هم استفاده میشود. طعمدهندههای اصلی و سنتی غذا عبارتاند از نمک، فلفل سیاه، سماق و زعفران.
چای سیاه هم نوشیدنی ملی آذربایجان محسوب میشود و رواج زیادی دارد. بسیاری از افراد آن را بعد از غذا مینوشند. برای پذیرایی از مهمان هم چای آماده میکنند و معمولا آن را با مربا همراه میکنند.
غذاهای سبک
در آذربایجان انواع مختلفی از غذای سبک و مخلفات غذا وجود دارد که از آن برای شروع وعده اصلی غذا یا همراه با وعده اصلی غذا استفاده میکنند. مثلا نوعی سالاد به نام choban که با خیار و گوجه درست میشود یا نوعی نان به نام chorek. پنیر سفید و ماست هم از دیگر مخلفاتی هستند که گاهی همراه غذا مورد استفاده قرار میگیرند. اسنکهای سرد را معمولا جدا از نوشیدنی سرو میکنند.
عکس از وبسایت thetoastykitchen.com (عکاس: نامشخص)
انواع غذاها
Balıq: غذایی است که با ماهی کبابی تهیه شده و با نوعی سس مخصوص سرو میشود.
دلمه: این غذا که در ایران هم طبخ میشود، ترکیبی از گوشت و برنج و سبزی است که با ادویهجات مختلف ترکیب شده و در برگ انگور پیچیده میشود. گاهی دلمه را بهجای برگ انگور با کلم میپزند. انواع دیگری از دلمه از جمله دلمه کلم ترش و شیرین و دلمه ماهی هم در آذربایجان تهیه میشود.
دلمه بادمجان: برای تهیه این دلمه هم از گوشت و لپه یا نخود استفاده میکنند. این مواد را در فلفل دلمهای، بادمجان یا سیبزمینی که از قبل داخل آن را خالی کردهاند، میریزند و میپزند.
دوشبارا (Dushbara): این غذا از خمیرهای کوچکی تهیه میشود که با گوشت و سبزیجات پر میشوند. این خمیرها را در آب گوشت میپزند.
لاوانگی (Lavangi): این غذا مرغ یا ماهی شکمپر است. برای تهیه این غذا مرغ یا ماهی را با پیاز، گردو، کشمش و آلو و ادویهجات و طعمدهندههای مختلف پر میکنند. این غذا مخصوص منطقه Talysh در جنوب آذربایجان است.
Lyulya kabab: این کباب شبیه به کباب کوبیده است و از ترکیب گوشت گوسفند و سبزیجات تهیه میشود. این مواد را به سیخ میکشند و پس از کباب کردن با نان لواش سرو میکنند.
Tika kabab: برای تهیه این کباب، تکههای گوشت را با ترکیبی از پیاز، سرکه و آب انار مارینه میکنند و سپس به سیخ میکشند و کباب میکنند.
قرمه: خوراکی است که با گوشت گوسفند یا بره همراه با استخوان و پیاز و گوجه تهیه میشود. غذای دیگری هم به نام قرمه سبزی در آذربایجان درست مثل قرمه سبزی ایرانی طبخ میشود که مواد اصلی آن گوشت و سبزی است.
دلمه پیاز: دلمه یک نام عمومی برای بسیاری از غذاهایی است که برای تهیه آنها ترکیبی از مواد غذایی را در یکی از انواع سبزیجات میپیچند یا پر میکنند سپس میپزند. انواع دلمه در کشورهای خاور میانه و نواحی مدیترانهای رایج است. دلمه پیاز هم یکی از انواع دلمههای آذربایجان است که در فصل زمستان جایگزین دلمه فلفل، بادمجان و سیبزمینی میشود.
باستیرما (Bastirma): کلمه باستیر (Bastir) از کلمه ترکی bastırma بهمعنای گوشت فشرده شده نشات گرفته است. این غذا را مثل کباب میپزند اما قبل از پختن، گوشت را در سبزیجات و سس مخصوص مارینه میکنند.
انواع سوپ و آش و غذاهای رقیق
پیتی (Piti): این غذا که یکی از غذاهای ملی آذبایجان است از قطعات گوشت گوسفند همراه با استخوان تهیه میشود. از مواد دیگر تشکیلدهنده این غذا میتوان انواع سبزیجات از جمله گوجه و سیبزمینی را نام برد. این غذا بسیار به آبگوشت شباهت دارد.
کوفته بزباش: این غذا با کوفتههای متشکل از گوشت چرخ کرده و برنج بههمراه سیبزمینی تهیه میشود. گاهی برای طعم دادن به غذا، آلوی خشک هم در میان کوفته قرار میدهند.
Sulu khingal: نوعی سوپ نودل است که با گوشت بره تهیه میشود.
Toyuq shorbasi: نوعی سوپ مرغ است.
Dovga: نوعی آش بر پایه ماست است که با موادی چون برنج، اسفناج، ترشک و نخود تهیه میشود. علاوه بر این کوفته قلقلی تهیه شده از گوشت گوسفند، یکی دیگر از مواد تشکیلدهنده این غذاست. این آش را هم سرد و هم داغ مصرف میکنند.
آبدوغ: این غذا سرد سرو میشود و برای تهیه آن از مواد مختلفی استفاده میکنند که مهمترین آنها خیار، انواع سبزیجات و ماست است. ترکیب سبزیجات این غذا عبارت است از شوید، گشنیز، ریحان، ترخون و گاهی نعناع. البته در این غذا از گوشت هم استفاده میکنند.
Dogramach: این غذا هم درست مثل آبدوغ است ولی بدون گوشت تهیه میشود.
انواع پلو
همان طور که گفتیم انواع پلو در آذربایجان طبخ میشود و پلوها بخش مهمی از غذاهای این کشور را تشکیل میدهند. این پلوها با توجه به مواد تشکیلدهندهشان نامهای متفاوتی دارند.
قرمه پلو: این پلو با گوشت و پیاز تهیه میشود.
Chilov plov: این پلو را با ماهی و لوبیا تهیه میکنند.
Toyug plov: برای تهیه این غذا از گوشت مرغ استفاده میکنند.
شیرین پلو: این غذا با میوههای خشک تهیه میشود.
Syudli plov: برای تهیه این غذا، برنج را در شیر میپزند.
دسرها
دسرهای سنتی آذربایجان بسیار شیرین هستند و با شربت فراوان تهیه میشوند. مثلا شیرینیهایی مثل باقلوا و حلوای مشهور شکی. برای تهیه این دسر، انواع مغزهای خرد شده را در نان مخصوصی میپیچند. از دیگر شیرینیهای سنتی آذربایجان میتوان شکربورا نام برد که شبیه به کرواسان پیچیده و با انواع مغزها پر میشود.
عکس از ویکیپدیا (عکاس: Sefer azeri)
در ماه مارس سال ۲۰۰۹ آذربایجانیها بزرگترین و سنگینترین باقلوای کشورهای مستقل همسود را پختند و رکوردی را به نام خود ثبت کردند. برای تهیه این باقلوا از بیش از ۷ هزار تخممرغ، ۳۵۰ کیلو انواع مغز، ۲۰ کیلو بادام، ۳۵۰ کیلو شکر و ۳۵۰ کیلوگرم آرد استفاده کردند.
نان
نان تنوری یکی از نانهای سنتی آذربایجان است که در تنورهای گلی پخته میشود.
نوشیدنیها
علاوه بر چای سیاه که نوشیدنی ملی آذربایجان است، دوغ هم یکی دیگر از مهمترین نوشیدنیهای این کشور محسوب میشود. البته در آذربایجان به این نوشیدنی آیران میگویند.
عکس از وبسایت itinari.com (عکاس: نامشخص)
انواع شربت هم در آذربایجان بهعنوان نوشیدنی مورد استفاده قرار میگیرد. شربتها را معمولا با آبمیوه و شکر تهیه میکنند و برای عطر دادن به آن از گلاب استفاده میکنند. این شربتها با غلظتهای مختلف تهیه میشوند و برای طعم دادن به آنها از موادی چون لیمو، انار، توت فرنگی، گیلاس، زردآلو و نعناع استفاده میکنند.
نویسنده: حمیده کریمی