طرز تهیه اناربیج؛ خورش ملس و سنتی گیلان
با طرز تهیه اناربیج، یکی از خورش‌های خوشمزه و متفاوت گیلانی آشنا شوید و با طبخ آن در منزل، سفری به شمال کشور برای خود و عزیزانتان ترتیب دهید.
هوس یک خورش شمالی متفاوت و خوشمزه به سرتان زده است؟ می‌خواهید برای ناهار یا شام، یک غذای لذیذ و منحصربه‌فرد بپزید و نمی‌دانید چه چیزی درست کنید؟ طعم انار را در غذاهای ایرانی دوست دارید؟ نگران نباشید و به آشپزخانه بروید تا یکی از غذاهای منحصربه‌فرد و مقوی محلی ایران را درست کنید. کجارو امروز قصد دارد طرز تهیه یکی از خوشمزه‌ترین غذاهای استان گیلان به نام «اناربیج» را به شما آموزش دهد که یکی از محبوب‌ترین غذاهای شناسنامه‌دار این استان به شمار می‌آید.
خورش اناربیج یا «سنگه خورش» یکی از غذاهای محلی استان گیلان است که با مغز گردوی سابیده شده، سبزی (تره، جعفری، گشنیز، نعنا، خلواش و چوچاق)، گوشت چرخ‌کرده گوساله قلقلی، اردک، مرغابی، بوقلمون یا مرغ، پیاز، رب انار ترش یا آب انار یا آب غوره، زردچوبه و نمک و فلفل درست می‌شود. این خورش شباهت ظاهری زیادی به فسنجان دارد و کم آب است.
اناربیج، یکی از قدیمی‌ترین غذاهای اصیل ایرانی است که از دیرباز در استان گیلان طبخ می‌شده است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید خورش اناربیج، یکی از پنج غذای استان گیلان است که به ثبت ملی رسیده است. این غذا در مناسبت‌های مختلف در فصل انار و به‌خصوص برای شب یلدا پخته می‌شود.
خورش اناربیج را با نام‌های دیگری چون درازاقاتوق، خورش فسنجان گیلانی یا انارآویج نیز می‌شناسند و این خورش در واقع نوعی فسنجان تابستانی است. همان طور که می‌دانید فسنجان طبع گرمی دارد و بیشتر افراد به خوردن آن در فصل تابستان تمایلی ندارند. گیلانیها معمولا پس از خوردن اناربیج، چند عدد خیار میخورند تا گرمی خورش را بگیرند.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- تاریخچه اناربیج
- مواد لازم
- طرز تهیه
- نکات مهم برای طبخ اناربیج
- فواید اناربیج
- سفر به گیلان با طعم خورش انار بیج
تاریخچه اناربیج
اناربیج را به‌نوعی می‌توان نسخه قدیمی‌تر خورش فسنجان محلی گیلانی و شمالی به حساب آورد که برخلاف خورش فسنجان در ترکیب خود سبزی و سیر هم دارد. این خورش را در گذشته در ظرف محلی سفالی گمج درست می‌کردند و به آن «خورش فسنجان سبزی» می‌گفتند.
مواد لازم
- ۲۵۰ گرم گردوی ریز آسیاب شده یا چرخ‌کرده
- ۳۰۰ گرم گوشت چرخ‌کرده
- یک لیوان آب انار ترش
- یک عدد پیاز پوست کنده و رنده شده
- یک قاشق مرباخوری پودر گلپر
- ۲۵۰ گرم سبزی خردشده (۱۰۰ گرم تره، ۸۰ گرم جعفری، ۵۰ گرم خالواش و چند شاخه نعنا)
- رب انار به مقدار لازم
- نمک، زرچوبه و فلفل به مقدار لازم
- برنج زعفرانی برای سرو
طرز تهیه
۱. آب انار ترش یا آبغوره را به‌همراه کمی زردچوبه و نمک در قابلمه بریزید و روی حرارت متوسط گاز قرار دهید تا به جوش بیاید. اگر از آبغوره استفاده می‌کنید و مقدار آن از یک لیوان کمتر است، بقیه لیوان را با آب پر کنید تا در نهایت یک لیوان آبغوره در قابلمه داشته باشید.
۲. گردوی ریز آسیاب شده را با کمی آب در یک کاسه هم بزنید و سپس در قابلمه بریزید.
۳. گردو و آب انار را برای ۲ تا ۳ ساعت بپزید تا گردوها روغن بیندازند و بپزند.
۴. دویست گرم از سبزی خردشده را به‌همراه کمی روغن در یک ماهیتابه بریزید و روی حرارت ملایم گاز کمی تفت دهید. توجه داشته باشید که سبزی در این مرحله نباید زیاد سرخ شود یا بسوزد؛ زیرا طعم آن به تلخی می‌زند.
۵. سبزی سرخ‌شده را در قابلمه خورش بریزید و اجازه دهید تا برای یک ساعت با آب انار و گردوها بپزد و جا بیفتد.
۶. آماده‌سازی کوفته قلقلی: آب پیاز رنده شده را بگیرید. پیاز را به‌همراه گوشت چرخ‌کرده، ۵۰ گرم سبزی باقی‌مانده، نمک و فلفل در یک کاسه بریزید و خوب با هم ورز دهید. سپس به‌اندازه یک گردو از مخلوط گوشت بردارید و به‌شکل یک کوفته ریز دربیاورید. این کار را با بقیه گوشت تکرار کنید تا مایه شما تمام شود.
۷. کوفته‌های قلقلی را به‌مدت یک ساعت در یخچال قرار دهید تا کمی خودشان را بگیرند. سپس آن‌ها را در مقداری روغن داغ در یک ماهیتابه تفت دهید تا شکل خودشان را در زمان ریختن در خورش، حفظ کنند.
۸. رب انار را کم‌کم به خورش اضافه کنید تا به رنگ دلخواهتان برسید. توجه داشته باشید که خورش پس از جا افتادن کامل، کمی تیره‌تر از این مرحله می‌شود، پس در ریختن رب انار زیاده‌روی نکنید.
۹. کوفته‌های قلقلی گوشت را به‌علاوه گلپر، در خورش بریزید و اجازه دهید تا خورش برای یک ساعت دیگر روی حرارت ملایم گاز بپزد و جا بیفتد. نیم‌ساعت اول درب قابلمه را باز بگذارید و در نیم ساعت دوم، درب قابلمه را ببندید.
۱۰. خورش را مزه کنید و در صورت نیاز به آن آب انار، نمک و فلفل بیشتری بزنید. اجازه دهید تا خورش برای ۳۰ دقیقه دیگر جا بیفتد، قوام پیدا کند و تیره شود.
۱۱. خورش اناربیج را با پلوی زعفرانی سرو کنید. نوش جان!
نکات مهم برای طبخ اناربیج
- برخی افراد در ابتدا گردوی چرخ شده را تفت می‌دهند و سپس آن را به خورش اضافه می‌کنند تا روغن بیشتری پس بدهد.
- به‌جای آب انار ترش می‌توان از آبغوره استفاده کرد. شما می‌توانید طبق ذائقه خود به هر اندازه‌ای در این خورش، آبغوره بریزید.
- در صورت دسترسی نداشتن به سبزی خالواش، مقدار نعنای سبزی را زیاد کنید.
- در ترکیب سبزی خورش اناربیج مقدار سبزی محلی باید از بقیه سبزی‌ها کمتر باشد.
- اگر به سبزی محلی چوچاق دسترسی دارید، یک قاشق چوچاق هم در ترکیب سبزی خورش بریزید.
- شما می‌توانید به خورش اناربیج سیر تازه هم اضافه کنید. برای این کار سیر رنده شده را به سبزی در حال سرخ شدن اضافه کنید و کمی تفت دهید تا بوی سر دربیاید. سپس آن را به‌همراه سبزی در خورش بریزید.
- در حین پخت گردوها، چند بار به آن‌ها آب سرد اضافه کنید تا به آن‌ها شوک وارد شود و روغن بیشتری پس دهند.
- شما می‌توانید از کمی رب نارنج یا رب آلوچه همراه رب انار در تهیه این خورش استفاده کنید.
- توجه داشته باشید که این خورش باید مانند فسنجان کامل جا افتاده و به روغن بیفتد.
- شما می‌توانید یک پیمانه دانه انار در خورش بریزید و از میزان رب انار آن کم کنید.
- خورش اناربیج گیلانی را زیاد هم نزنید زیرا کوفته قلقلی‌ها وا می‌روند و خراب می‌شوند.
- شما می‌توانید برای وسط کوفته‌های قلقلی از چوچاق استفاده کنید.
- برای اینکه خورش حسابی به روغن بیفتد در ۵ دقیقه پایانی طبخ، ۲ یا ۳ تکه یخ در خورش بیندازید.
- در صورت تمایل، یک قاشق مرباخوری شکر به خورش اضافه کنید تا طعم آن ملس شود.
- به‌جای گوشت چرخ‌کرده می‌توان از گوشت تکه‌ای، گوشت مرغابی، اردک، بوقلمون یا مرغ نیز استفاده کرد.
- روش طبخ اناربیج با مرغ به این صورت است که باید در ابتدا مرغ را با پیاز کمی تفت دهید، سپس آب انار، آب، نمک، فلفل، زردچوبه و گردو را به مرغ اضافه کنید و اجازه دهید تا روی شعله ملایم گاز نیم پز شود. در ادامه رب انار، سبزی و سیر سرخ‌شده را به خورش بیفزایید و اجازه دهید تا خورش روی شعله ملایم گاز خوب جا بیفتد و غلیظ شود.
- شما می‌توانید خورش اناربیج را برای شام یا ناهار و به‌خصوص در شب یلدا سرو کنید.
فواید اناربیج
- افزایش سلامت پوست و مو، به تاخیر انداختن علایم پیری و درمان التهاب پوست، آکنه و خال‌های تیره به‌دلیل وجود ویتامین C در انار
- حفظ سلامت قلب، کاهش خطر انسداد شریانی، کاهش سطح کلسترول بد و افزایش سطح کلسترول خوب
- حفظ سطح قند خون
- حفظ سطح فشار خون
- محافظت در برابر سرطان، تقویت سیستم ایمنی بدن و سلامت دستگاه عصبی، بهبود حافظه
- بهبود هضم، تسکین عفونت‌های دستگاه ادراری و تنظیم حرکات روده
- جلوگیری از کم‌خونی
- مقابله با بیماری‌های التهابی مانند آسم، ورم مفاصل و اگزما
- کمک به خواب بهتر و کاهش استرس
سفر به گیلان با طعم خورش انار بیج
مقاله مرتبط:
استان گیلان از نظر تنوع غذاهای محلی با ۱۷۰ غذای متفاوت، رتبه اول را در کشور ایران دارد. میرزاقاسمی، ترش تره، باقلاقاتوق، ماهی فویج، فسنجان، اناربیج، کولی غورابیج، سیر قلیه، گل در چمن و کال کباب از مهم‌ترین غذاهای این استان هستند که در سفر به این منطقه شمالی به‌هیچ‌وجه نباید مزه کردن آن‌ها را از دست بدهید.
خورش اناربیج با ظاهری خوشرنگ و لعاب و عطر و بوی سبزیجات محلی در سفره مهمانی شما خواهد درخشید. پس درنگ نکنید و به آشپزخانه بروید تا یک خورشی بی‌نقص و فوق‌العاده دلربا طبخ کنید. ترکیب ترشی مطبوع رب انار با دانه‌های انار، معجزه‌ای بی‌بدیل در خورش اناربیج خلق می‌کند که بدون شک، شما را عاشق خود خواهد کرد.
آیا موفق به طبخ اناربیج از مجموعه دستور پخت غذاهای ایرانی شده‌اید؟ اگر این طرز تهیه را دوست داشتید، حتما زیر همین مقاله، تجربه خود را برای ما و دیگر مخاطبان کجارو بنویسید. فراموش نکنید که از غذای لذیذ و زیبای خود عکس بگیرید و با تگ‌کردن کجارو در اینستاگرام (mykojaro@)، عکس‌های آن را با ما به اشتراک بگذارید.
دیدگاه