همان طور که می دانید، در گذشته کشور پرتغال ، سرزمینهایی را تحت استعمار خود قرار داده بود و همین امر باعث شد، تا علاوه بر تاثیرپذیری فرهنگی، شاهد نفوذ رژیم غذایی مردم آن مناطق نیز، در رژیم غذایی مردم کشور خود باشد. مخصوصا ورود ادویههایی که طعم و عطری دلپذیر را برای غذاهایشان فراهم ساخته است. چاشنیهایی مانند: پری پری (فلفل چیلی ریز و بسیار تند)، فلفل سیاه، دارچین، وانیل و زعفران در پخت انواع غذاها دیده میشود. روغن زیتون نیز از اهمیت زیادی برخوردار است و یکی از مواد اصلی و اساسی در تهیهی غذاهای کشور پرتغال به شمار میرود. همچنین، آنها در دستورات آشپزی خود به میزان چشمگیری از سیر استفاده میکنند. در تهیهی انواع سوپ و خوراک، جعفری و گشنیز نیز جزء ثابت ترکیبات اصلی محسوب میشوند.
گوشت خوک، از پرمصرفترین گوشتهایی است که مردم کشور پرتغال در رژیم غذایی خود، جای دادهاند. آنها با روشهای مختلف آشپزی، غذاهایی لذیذ و فوقالعاده تهیه کرده و از خوردن آن لذت میبرند.
گوشت کباب شدهی خوک (گوشت بچه خوک)، یکی از پرطرفدارترین و لذیذترین غذاهایی است که مردم پرتغال مرکزی از آن استفاده میکنند.
Carne de porco à Alentajan ، یکی دیگر از غذاهایی است که با گوشت خوک تهیه میشود. در تهیهی این غذا، گوشت خوک را درون شربتی محلی قرار داده تا ترد و نرم شود، سپس آن را سرخ یا کباب کرده و پس از تزیین با صدفهای خوراکی، میل میکنند.
خورش معروفی که در اکثر خانوادههای پرتغال تهیه میشود Cozido à Portuguesa نام دارد که از گوشت خوک، انواع سوسیس، برنج، سبزیجات و سیبزمینی در پخت آن استفاده میشود.
گوشتهای به سیخ کشیده شدهی گاو، برروی آتش، صحنهای جذاب و اشتهاآوری را به وجود میآورد که هوش و حواس هر بینندهای را با خود میبرد. این غذاکه اسپتادا (Espetada) نام دارد، تقریبا شبیه به کباب برگ ایران است با این تفاوت که گوشتهایی که روی آتش کباب میشوند از ضخامت بیشتری نسبت به کباب برگ ایرانی برخوردار است.
یک مرغ خوشمزه آن هم از نوع کبابی، اشتهای هر بینندهای را باز میکند. حتی اگر تازه غذا خوردن را تمام کرده باشید، وسوسهی خوردن یک تکه از این غذای لذیذ، شما را مجبور به امتحان کردن طعم بینظیر آن خواهد کرد. مردم پرتغال این غذای عالی را همراه با فلفل پری پری و روغن زیتون سرو میکنند.
و اما محبوبترین غذای مردم پرتغال، Feijoada که در بیشتر نقاط کشور پرتغال در رژیم غذایی مردم، از جایگاه ویژه و متمایزی نسبت به سایر غذاها، برخوردار است. آنها این خوراک را در ظروف مخصوصی و بهآرامی وبا شعلهی بسیار ملایم طبخ میکنند. قلوهی گوسفند یا گاو، باقالا و لوبیا از موادی هستند که هنگام پخت به این خوراک لذیذ اضافه میشود.
در بیشتر وعدههای غذایی مردم پرتغال، سوپ بهعنوان بخش اصلی قرار داده میشود. طبخ انواع سوپ با موادی مانند ماهی، گوشت و سبزیجات فصلی صورت میگیرد. یکی از سوپهایی که بیشترین محبوبیت را در بین خانوادههای پرتغالی دارا است، سوپ کالدو ورده (Caldo verde) نام دارد. این سوپ با استفاده از موادی همچون کلم گالیکانی سبز(گالیکان: به ساکنان گالیسیا که در جنوب شرقی لهستان و شمال غربی اوکراین زندگی میکنند گفته میشود)، روغن زیتون، پودینگ سیاه (نوعی خوراک نرم که با آرد برنج و تخممرغ تهیه میشود)، برشهایی از سوسیس، مانند چوریکو (Chouriço) و سالپیکائو (Salpicão) و خمیری از سیبزمینی که در واقع شالودهی این سوپ است، تهیه میشود.
سوپهای نانی که به آکورداز (Açorda)، مشهور هستند (سوپهایی که نان از بهعنوان ترکیبات اصلی بهره میبرند)، در تمام مناطق کشور پرتغال نیز بهعنوان پیشغذا در کنار غذای اصلی تهیه و سرو میشود. در پخت این سوپ، از حلزون صدفدار (البته از تمام نرمتنانی که دارای صدف هستند نیز استفاده میکنند)، سبزیجات و برشهای ضخیمی از نان استفاده میشود.
در جنوب کشور پرتغال چندین نوع سوپ در رژیم غذایی مردم پرتغال وجود دارد، که گوجه فرنگی بهعنوان مادهی اصلی در نظر گرفته میشود. ازاینرو میتوان به سوپ پرطرفدار و محبوب گاسپاچو (Gazpacho) که با گوجه فرنگی، خیار، پیاز، سیر، فلفل چیلی و سرکه تهیه میشود، و نیز سوپ گالدیرادا (Caldeirada) که مواد آن را گوجه فرنگی، پیاز، سیر و هر نرم تنی که ماهیگیران بتوانند آن را صید کنند، تشکیل میدهد، اشاره کرد.
استفاده از پنیر در دستورالعمل آشپزی مردم پرتغال جایگاه خاصی ندارد. بنابراین آنها قبل یا بعد از غذای اصلی از پنیر استفاده میکنند. البته بعضی از مردم پرتغال در هر دو نوبت، پنیر را مصرف میکنند. اکثر پنیرهای درست شده در کشور پرتغال، از شیر گوسفند تهیه میشود. از معروفترین آنها میتوان به Queijo da Serra اشاره کرد که از شیر میش تولید میشود. مصرف این نوع پنیر نسبت به دیگر پنیرهای ساخته شده، در رژیم غذایی مردم پرتغال متداولتر است. آنها در زمستان و با روشی سنتی (در این روش، روستاییانی که به تهیهی پنیر مشغول هستند، پس از دلمه شدن شیر، و قرار دادن آن درون پارچه، دور آن را با خار گل دوکاردو پیچیده و محکم میبندند) به تهیهی این پنیر خوشطعم میپردازند.
در شمال کشور پرتغال نوع دیگری از پنیر تهیه میشود که بسیار نرم و صاف بوده و از شیر گاو ماده و شیر میش گرفته میشود که به پنیر خامهای نیز معروف است.
بسیاری از دسرهایی که در رژیم غذایی مردم اسپانیا وجود دارد، بوسیلهی تخممرغ تهیه میشوند. در واقع تخممرغ مادهی اصلی انواع دسر در کشور پرتغال است. البته با ترکیب ادویههای فصلی مانند دارچین و وانیل که عطر و طعم ویژهای به آنها می بخشد. یکی از این دسرهای خوشمزه، آروز دوسه(Arroz doce) نام دارد. مطمئنا خوردن یک تکه از پودینگی که سرشار از عطر و طعم دارچین و وانیل است، خاطره ای شگرف را در ذهن انسان برجای میگذارد.
در رژیم غذایی کشور پرتغال تنوع زیبا و فوقالعادهای از کیک و شیری وجود دارد که اگر به این کشور زیبا قدم بگذارید، قطعا شیرینی فروشیهایی را خواهید یافت که قنادان در حال تزیین و تهیهی انواع دسر و شیرینیهای خوشمزه هستند. شیرینیهایی که در شمال کشور پرتغال تهیه میشوند، بسیار شیرین و شکری و در عین حال، سرشار از عطر و طعم دارچین است.
در صورتی که در جنوب این کشور، از تنقلاتی مانند انجیر و بادام در طعم بخشیدن به شیرینیها، بهره میبرند. البته نباید از محبوبیت کیک اسفنجی(Pão de Ló) نرم و لذیذی که عطر خوش لیمو، طعم بینظیر دارچین و شیرینی وصفنشدنی شربت محلی، آن را خاص و بی مانند ساخته است، غافل شد. تصور خوردن یک تکه از این کیک آن همزمانی که با روکشی از شهد پرتغال تزیین شده باشد، بسیار عالی و فوقالعاده خواهد بود.
سبزیجاتی مانند گوجه فرنگی، کلم و پیاز در تهیه و پخت انواع غذاهای مردم پرتغال استفاده میشوند. البته غذاهای نشاستهای فراوانی در رژیم غذایی مردم پرتغال، مورد استفادهی اکثریت آنها قرار گرفته است. غذاهایی مانند فیجوآدا (Feijoada)، که سرشار از لوبیا، گوشت گاو یا خوک است.و نیز غذای آکوردا (Açorda)، که با یک برش ضخیم نان بهعنوان پایه، روغن داغ با سیر و گشنیز و انواع غذاهای دریایی، ترکیب زیبا و جالبی را بر میز غذاخوری مردم پرتغال به وجود میآورد.
سالاد در کنار بسیاری از غذاها بهعنوان ظرف غذای فرعی وجود دارد. سالادهایی که معمولا از گوجه فرنگی، کاهو، پیاز، سیبزمینی و برنج تهیه شده و برای بخشیدن طعم و عطری لذیذ، کمی روغن زیتون و سرکه نیز به آن اضافه میکنند. سبزیجاتی که در تهیهی انواع سوپ در رژیم غذایی مردم پرتغال، استفاده میشود، معمولا در دسترس عموم بوده و تنوع جالب این سبزیجات، باعث به وجود آمدن انواع غذاهای خوشطعم، مخصوصا سوپهای خاص و بینظیر شده است.
از محبوبترین سوپی که مردم اسپانیا آن را بهعنوان وعدههای غذایی خود انتخاب میکنند میتوان به سوپ کالدو ورده (Caldo verde) اشاره کرد که از پورهی سیبزمینی، برشهای ریزی از برگ کاله (نوعی کلم پیچ است که مردم پرتغال از آن برای تهیهی انواع سوپ استفاده میکنند)، و قطعات کوچکی از سوسیس مخصوصشان چوریکو (Chouriço) اشاره کرد.
کشور پرتغال به خاطر موقعیت جغرافیایی که دارد، بهعنوان یک کشور دریانورد در سطح جهان شناخته شده است. مردم این کشور، در طی سالهای اخیر، با رشد و گسترش در صنعت ماهیگیری، جز یکی از چهار کشور برتر جهان در تولید و صادر کردن انواع محصولات دریایی، ماهیها و دیگر آبزیانی که در آبهای دریای این کشور وجود دارد، قرار گرفته است.
ماهیهایی که در رژیم غذایی این مردم سرو میشود، به روشهای متنوعی از جمله : سرخ شده، کبابی و بخارپز، تهیه میشود. اغلب ظروفی که برای پخت ماهی مورد استفاده قرار میگیرد، ظروف سفالی است که طعمی بسیار عالی را به غذاهایشان میبخشد. کشور پرتغال در تهیه و تجارت روغن ماهی نیز، از مهارت خاصی برخوردار است و این عمل به صنعت ماهیگیری آنها رونق بسزایی بخشیده است. آنها این تجارت را از قرن 15 میلادی شروع کرده و تاکنون نیز، یکی از سردمداران این امر به شمار میآیند. از دیگر غذاهایی که بسیار پرطرفدار و مشهور است، غذایی است که با ماهی ساردین تهیه میشود. مخصوصا زمانی که در روغن سرخ شود.
ماهی ساردین حتی برای نگهداری در شوراب نیز قرار داده میشود تا در مناطق روستایی و کشاورزی به فروش برسد. جالب است بدانید که ظرفهای حلبی مملو از ماهی ساردین، در تمامی مناطق ساحلی کشور پرتغال از شهرت ویژهای برخوردار است. آنها نوع دیگری از ماهی را با نور مستقیم خورشید خشک کرده و در پخت غذاهای خود مورد مصرف قرار میدهند. ماهی تن نیز بهصورت کنسرو شده و در سطح وسیعی در تمامی مناطق کشور پرتغال در دسترس مردم قرار میگیرد. بد نیست که تاریخچهی کوتاهی در مورد ماهی تن بدانید، این ماهیها در آبهایی که مملو از جلبکهای دریایی هستند، دیده شده و همین امر دلیل صید شدن توسط صیادان میشود. زمانی که ماهیها برای تخم گذاری از سواحل جنوبی کشور پرتغال عبور کرده تا به دریای مدیترانه برسند، و نیز زمانی که دوباره بهسمت دریای اطلس شنا میکنند، در دام صیادان اسیر شده و برای مصرف مردم، آماده میشوند.
به هرحال یکی از بهترین و مهمترین گزینههایی که در رژیم غذایی مردم پرتغال وجود دارد، استفاده از ماهیهای تن تازه و خوشطعم است. کنسرو ماهی ساردین و ماهی تن، معمولا با سیبزمینی آبپز، لوبیا و تخممرغ آبپز سفت، سرو میشود. یک وعدهی غذایی کامل و مغزی، درست زمانی که وقت کافی یا مکانی مناسب برای تهیهی یک غذای عالی و استادانه وجود ندارد. تنوع غذایی با استفاده از انواع ماهی، بسیار جالب و دیدنی است. غذاهای معروف دیگری نیز در رژیم غذایی مردم پرتغال وجود دارد که با استفاده از ماهی تهیه میشود.
باکالا (Bacalhau)، یکی از همین غذاهای معروف است که از روغن ماهی شور تهیه میشود. آن گونه که آشپزان پرتغالی ادعا میکنند، میتوان این غذا را به 360 روش ممکن تهیه کرد. که هر منطقه در کشور پرتغال، به روش خاص خود، آن را طبخ میکنند. برای مثال باکالایی که در رژیم غذایی شهر پورتو وجود دارد، با ماهی شور و سیبزمینی که رویشان را با تخممرغ نیمرو شده و پیاز تزیین کردهاند، تهیه میشود. همچنین نوع دیگری باکالا که در شهر استرمادورا (بخشی از پرتغال غربی که مرکز آن شهر لیسبون است)، به روشی متفاوت تهیه میشود.
استفاده از انواع نرمتنان، خرچنگها، صدفهای دریایی، حلزون دو صدفه، ماهی خاردار ، اختاپوس، ماهی مرکب، ماهی کولی، شمشیر ماهی و میگو ماهی از آبزیان مصرفی در رژیم غذایی مردم پرتغال است.
صبحانهی سنتی که در رژیم غذایی مردم پرتغال وجود دارد فقط یک فنجان کافه و یک نان پیچ است. اما در کشور پرتغال معمولا صبحانه ای که برای خانواده تدارک دیده میشود، از نان تازه، کره، برشهایی از گوشت خشک و نمک اندود گاو یا خوک، انواع پنیر، مربا، شکلات داغ، شیر، چای و یک فنجان قهوهی اسپرسو تشکیل میشود. صبحانهای که خوردن آن در بین جمع خانواده بسیار لذتبخش خواهد بود. البته گاهی اوقات مردم پرتغال، صبحانهی خود را در قهوهفروشیها میل میکنند.
نوع دیگری از صبحانه نیز وجود دارد که در آن غلات حضور پررنگی دارند. حبوبات و غلات همراه با شیر، ماست و میوه میتواند، مواد مغزی را که بدن به آنها احتیاج دارد، در شروع یک روز کاری، فراهم سازد.
ناهار در رژیم غذایی مردم پرتغال از اهمیت بیشتری نسبت به صبحانه برخوردار بوده و زمان طولانیتری نسبت به آن، میطلبد. معمولا مردم پرتغال دو ساعت از وقت خود را به صرف ناهار میپردازند. آنها بین نیمروز تا ساعت دو عصر، یا بین ساعات یک ظهر تا سه عصر به خوردن ناهار مشغول هستند.
معمولا شام در کشور پرتغال کمی دیرتر و از ساعت هشت شب به بعد، سرو میشود. اغلب مردم از سه غذای اصلی در هنگام شام استفاده میکنند. مانند سوپ، دسر و غذای اصلی که ترکیب این سه وعده در کنار هم در نوع خود بسیار مفید و مغزی خواهد بود.
غذاهای دریایی که مردم بهطور متداول مصرف میکنند میتوان از کالدیرادا (Caldeirada) که از ترکیب ماهی، سبزیجات، گوجه فرنگی، انواع ادویه و سیبزمینی تهیه میشود نام برد. همچنین باکالا (Bacalhau) که از ماهیهای خوشطعم و روغن ماهی شور تهیه میشود نیز در هنگام شام مصرف میشود. مردم پرتغال در هنگام صرف شام، دسرها را نیز در رژیم غذایی خود قرار میدهند.
از جملهی این دسرها، آروز دوسه (Arroz doce) فرنی کاراملی است که بسیار موردعلاقهی مردم پرتغال قرار گرفته است. انواع پنیر نیز هنگام شام سرو میشود. اما بهعنوان وعدهی اصلی مورد استفاده قرار نمی گیرد. یک شیرینی تارت بسیار لذیذ نیز که در رژیم غذایی مردم اسپانیا از محبوبیت ویژهای برخوردار است، یکی دیگر از دسرهایی است که موقع صرف شام، سرو میشود. آنها با پاشیدن دارچین روی این دسر لذیذ، علاوه بر طعم فوقالعاده، ازعطری دلپذیر نیز لذت میبرند.
خوراک ماهی (black scabbard fish)
خوراک گوشت خوک (alentejano pork)
خوراک دریایی (pualu martini)
خوراک صدف (Clamsa zoerz)
تارت
همان گونه که مستحضر هستید، پرتغال یکی از کشورهایی است که با توجه به داشتن مناطق ساحلی و موقعیت دریانوردی، علاوه بر بهرهمندی از صنعت ماهیگیری، از گونههای مختلف مواد غذایی نیز برخوردار است. قطعا پرداختن به تمام آنچه که در رژیم غذایی این مردم وجود دارد امری بس طولانی و وقت گیر است. بنابراین تنها به معرفی بخشی از رژیم غذایی مردم پرتغال پرداخته و امیدواریم توانسته باشیم، اطلاعاتی هرچند مختصر، در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.