در ایران کجا بریم ماهیگیری؟

زیبا وکیلی
زیبا وکیلی چهار شنبه، ۱۶ آذر ۱۴۰۱ ساعت ۱۰:۰۲
در ایران کجا بریم ماهیگیری؟

رودخانه‌ها، دریاچه‌‌ها و تالاب‌های متعدد ایران زیستگاه گونه‌های مختلف آبزیان و مقصدی مطلوب برای تفریح ماهیگیری محسوب می‌شوند.

وجود دریای خزر در شمال و خلیج فارس و دریای عمان در جنوب، سبب شده است تا افراد زیادی در ایران از طریق شغل صیادی امرار معاش کنند؛ علاوه بر این، ماهیگیری یک از ورزش‌های آبی مفرح است که علاقه‌مندان بسیاری به‌صورت حرفه‌ای یا تفریحی به آن می‌پردازند. یکی از سوالات علاقه‌مندان به این رشته ورزشی، این است که «در ایران کجا بریم ماهیگیری؟».

در پاسخ باید بدانید که بستر‌های آبی متعددی در بخش‌های مختلف ایران وجود دارند که علاقه‌مندان به ماهیگیری می‌توانند با استفاده از روش‌های صحیح و رعایت اصول این رشته، بدون آسیب زدن به چرخه طبیعت و زیستگاه آبزیان از این فعالیت لذت ببرند. 

ماهیگیری بیش از هر چیز نیاز به صبر و آرامش دارد. ماهیگیر باید در آرامش منتظر شکار بماند و این خود، بخشی از لذت این رشته است. روش‌های مختلف، ابزار متنوع و طعمه‌های گوناگونی برای ماهیگیری وجود دارند. آگاهی از روش‌های مناسب، در نظر گرفتن محیط صید و نوع ماهی منطقه، سه نکته مهم برای حصول نتیجه عالی در ماهی گیری هستند. 

ماهیگیری

منبع عکس: وب‌سایت تکرارتو

در ایران کجا بریم ماهیگیری:

دریاچه زریوار؛ استان کردستان

  • ثبت‌شده در فهرست میراث طبیعی ایران
  • آدرس: سه کیلومتری غرب شهرستان مریوان، بلوار ماموستا بیسارانی، خیابان زریبار، خیابان دریاچه (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: حدود ۸۵۰ هکتار (۸۵۰ تا ۹۰۰ هکتار)
  • عمق: دو تا پنج متر
  • زمان مجاز برای ماهی‌گیری: شهریور تا اسفند

زریبار

منبع عکس: وب‌سایت آسروتراول

دریاچه زریوار یا زریبار در میان رشته کوه‌های زاگرس و جانب غربی جاده ۴۶ (مریوان به مرز باشماق) واقع شده است. زریوار بزرگ‌ترین دریاچه آب شیرین غرب کشور و یکی از معروف‌ترین و زیباترین جاذبه‌های طبیعی استان کردستان به شمار می‌رود. این دریاچه ۱,۲۸۵ متر از سطح آب‌های آزاد ارتفاع دارد. بارش‌های منطقه و چشمه‌های کف جوش، منابع تامین آب دریاچه زریوار هستند.

مساحت و عمق مطلوب دریاچه زریبار آن را برای انواع تفریحات و ورزش‌های مرتبط با آب همچون قایق‌سواری، اسکی روی آب، پرنده‌نگری و ماهی‌گیری مناسب کرده‌اند. در فصل‌ زمستان سطح آب دریاچه یخ می‌بندد و به مقصد مطلوبی برای تفریحاتی چون اسکی و هاکی روی یخ تبدیل می‌شود. این دریاچه زیبا در فهرست بهترین مقاصد برای پرنده‌نگری در ایران نیز قرار دارد.

دریاچه زریوار

منبع عکس: آسروتراول

دریاچه زریوار یکی از بهترین مقاصد برای صید ماهی‌های آب شیرین در کشور است. مجوز‌های ماهیگیری در این بستر آبی چشم‌نواز از اوایل شهریور ماه تا اواخر اسفندماه صادر می‌شوند. اگر صبح زود در اطراف دریاچه زریبار حضور داشته باشید، گروه‌های ماهیگیری را می‌بینید که بین جزایر داخل دریاچه تورکشی کرده‌اند. ماهی‌های صید شده به رستوران‌های اطراف دریاچه فروخته می‌شوند. صرف ماهی کبابی در این رستوران‌ها بسیار خوشایند و خاطره‌انگیز خواهد بود.

سیاه ماهی خالدار، سیاه ماهی معمولی، عروس ماهی، شاه کولی، گامبوزیا، ماهی آمور سفید، کپور آینه‌ای، کپور معمولی، کپور سرگنده (بیگ هد)، فیتوفاک و اردک ماهی از جمله آبزیان زریبار هستند. اردک ماهی گونه‌ای گوشت‌خوار، مهاجم، شکارچی و غیربومی است. این ماهی از سال ۱۳۹۷ در دریاچه دیده و به سرعت بر تعداد آن افزوده شد. حضور اردک ماهی در بسترهای آبی اکوسیستم و تعادل جمعیتی آبزیان را به مخاطره می‌اندازد. 

دریاچه زریبار

منبع عکس: آسروتراول

جاده سنندج به مریوان بهترین مسیر دسترسی به تالاب زیوار است. در مریوان سه کیلومتر به‌سمت غرب (مرز باشماق) رانندگی کنید تا به دریاچه زریبار برسید. احداث جاده تفریحی گردشگری دور دریاچه دسترسی به بخش‌های مختلف آن را آسان‌تر کرده است. امکانات گردشگری، رفاهی و تفریحی مطلوبی در سواحل دریاچه وجود دارند. پارک، سایت تفریحی و رستوران‌های متعدد از جمله این امکانات هستند. امکان کمپ و چادر زدن در آلاچیق‌ها و سکوهای اطراف دریاچه وجود دارد. ویلاهای توریستی بهزیستی، هتل جهانگردی مریوان و هتل زریبار از دیگر گزینه‌های اقامت در زریبار هستند. 

دریاچه پریشان؛ استان فارس

  • ثبت‌شده در فهرست بین‌المللی کنوانسیون رامسر؛ منطقه حفاظت‌شده؛ بخشی از ذخیره‌‌گاه زیست‌کره دشت ارژن
  • آدرس: غرب شهر شیراز، ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان کازرون، بخش جره و آباده (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: حدود ۵,۰۰۰ هکتاری (درزمان حیات)
  • عمق: حدود سه متر (درزمان حیات)
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: اواخر تابستان و پاییز (درزمان حیات)

دریاچه پریشان

منبع عکس: چنار نیوز

تالاب پریشان یا فامور در محدوده جنوب غربی ایران قرار دارد. این منطقه در گذشته به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های آب شیرین ایران و خاورمیانه شناخته می‌شد. پریشان ۸۲۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. طی دهه‌های اخیر خشکسالی‌های پی‌درپی، ساخت جاده کازرون به شیراز در بالادست دریاچه و حفر چاه‌های غیرمجاز، حیات دریاچه را به چالش کشیدند؛ تا جایی که امروزه جز شوره‌زار و کویر، چیزی از آن باقی نمانده است.

متاسفانه نمایان شدن بستر ۵,۰۰۰ هکتاری دریاچه، این منبع خیر و برکت را به کانون خطرناک گردوغبار بدل کرده است. بهبود حال بد دریاچه پریشان و نجات محیط زیست منطقه نیازمند فعالیت و تصمیم‌گیری اصولی، علمی و جدی مسئولان و پیگیری مردم و فعالان محیط زیست است. 

دریاچه پریشان

منبع عکس: ایرنا

در زمان‌هایی که دریاچه پریشان آب داشت، آبزیانی چون سیم پرک، سرخه آب شیرین، زردک، مار ماهی آب شیرین ، کپور، فیتوفالک و آمور در آن زندگی می‌کردند. روستای پریشان در حاشیه شمال شرقی دریاچه واقع شده است. خروجی جاده پریشان در ۱۰ کیلومتری بزرگراه کازرون به شیراز قرار دارد و دسترسی به دریاچه را راحت‌تر کرده است. امکانات گردشگری و رفاهی خاصی اطراف دریاچه پریشان وجود ندارد؛ البته با رعایت اصول ایمنی، امکان کمپ در محیط‌های امن منطقه وجود دارد.

سد طالقان؛ استان البرز

  • سد مخزنی و نیروگاه تولید برق
  • آدرس: آزادراه کرج-قزوین، چهار کیلومتر بعد از آبیک، جاده طالقان (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: ۱,۲۰۰ هکتار
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: تیرماه تا دی ماه

سد طالقان

منبع عکس: ره بال آسمان

سد طالقان از انواع سدهای خاکی و سنگ‌ریزه‌ای با هسته رسی محسوب می‌شود. ساخت این سازه در سال ۱۳۸۱ با هدف انتقال آب از طالقان به قزوین روی رودخانه شاهرود آغاز شد و در سال ۱۳۸۵ به بهره‌برداری رسید. سد طالقان ۱,۷۸۹ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. این سد و دریاچه پشت آن در دره‌ای بزرگ (میان کوه‌های البرز) احداث شده‌اند و از جاهای دیدنی استان البرز به شمار می‌روند. نیمه اول سال در روزهای آخر هفته، منطقه مملو از جمع‌های خانوادگی و دوستانه‌ای است که برای پیک‌نیک به منطقه سفر کرده‌اند. 

در حاشیه دریاچه طالقان مناطق مناسبی برای استقرار ماهیگیران وجود دارد

پیک‌نیک، عکاسی، شنا، غواصی و ماهی گیری از تفریحات معروف و رایج در دریاچه پشت سد طالقان هستند. اطراف دریاچه و حاشیه رودخانه در بالا و پایین سد مناطق مطلوبی برای استقرار ماهی‌گیران محسوب می‌شوند. برای صید در این منطقه به مجوز اداره محیط‌بانی طالقان و مجوز ماهیگیری نیاز خواهید داشت. این مجوزها تنها یک ماه اعتبار دارند و با هر مجوز، تنها اجازه صید ۱۰ قطعه ماهی صادر می‌شود. زردپر، قزل‌ آلای رنگین‌کمان و کپور به‌وفور در دریاچه طالقان وجود دارد. 

سد طالقان

منبع عکس: وب‌سایت ایلیار

سد طالقان در فاصله تقریبی ۱۴۰ کیلومتری از شمال غربی شهر تهران و نزدیک به مرز استان البرز با استان قزوین قرار دارد. جاده طالقان از آزادراه کرج- قزوین (۹ کیلومتر بعد از خروجی آبیک) بهترین مسیر دسترسی به سد است. این جاده به طول ۴۶ کیلومتر با گذر از میان شهر زیاران و روستای صمغ آباد وارد محدوده استان البرز می‌شود و به حاشیه دریاچه طالقان می‌رسد. مسیر دسترسی به سد آسفالت و پرپیچ‌وخم است.

منطقه سد و دریاچه طالقان امکانات رفاهی خاصی ندارد و باید با تجهیزات و لوازم ضروری به آن سفر کرد. امکان کمپ و چادر زدن در حاشیه امن دریاچه طالقان فراهم است. اقامتگاه‌های شهر طالقان و روستاهای اطراف سد همچون کیمیا و رجینا و زیدشت و پانیذ آماده خدمت‌رسانی به گردشگران هستند.

دریاچه ولشت؛ استان مازندران

  • منطقه حفاظت‌شده؛ ثبت‌شده در فهرست میراث طبیعی ایران؛ منطقه ویژه گردشگری
  • آدرس: جاده چالوس (کرج به چالوس)، پنج کیلومتر بعد از خروجی مرزن آباد، جاده ولشت (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: حدود ۱۵ هکتار
  • عمق: حداکثر عمق دریاچه ۲۲ متر، میانگین عمق اطراف ۹ متر و میانگین عمق وسط دریاچه ۱۸ متر 
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: تمام ایام سال

دریاچه ولشت

منبع عکس: پینورست

دریاچه ولشت در شمال شرق کلاردشت، شمال غرب مرزن آباد و جنوب غرب شهر چالوس قرار گرفته است و ۹۳۵ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. این دریاچه آب شیرین در منطقه‌ای ییلاقی و دره‌ای عمیق میان جبهه شمالی رشته‌کوه‌های البرز واقع شده است. بارش‌های جوی و چشمه‌های کف جوش منبع تامین آب دریاچه ولشت هستند. 

تفریحاتی چون پیک‌نیک، عکاسی، شنا، پیاده‌روی، بیگ بال، بنانا، شاتل، جت اسکی کودکان، دوچرخه‌سواری، قایق‌سواری، ماهی‌گیری و طبیعت‌گردی در دریاچه زیبای ولشت امکان‌پذیر هستند. اسکله دریاچه ولشت در شمال غربی این بستر آبی ساخته شده است و محل مناسبی برای تفریح ماهی‌گیری است. به‌دلیل ییلاقی بودن منطقه فصل‌های بهار و تابستان بهترین زمان برای حضور در دریاچه ولشت است. اردک ماهی، ماهی سفید و ماهی کپور در دریاچه یافت می‌شوند. علاقه‌مندان به ماهی گیری باید از مسئولان مستقر در اطراف دریاچه مجوز دریافت کنند. 

ولشت

منبع عکس: پول نیوز

خروجی دریاچه ولشت در کیلومتر ۲۰ جاده چالوس (از شهر چالوس به کرج) قرار دارد. مسیر دسترسی به دریاچه ولشت پرپیچ‌و‌خم و آسفالته است. «سنار» در مسیر جاده ولشت واقع شده است و نزدیک‌ترین روستا به دریاچه محسوب می‌شود. برای ورود به محدوده دریاچه ولشت باید هزینه پرداخت کنید. امکانات رفاهی مطلوبی همچون رستوران، کافه، بوفه، پارکینگ و سرویس بهداشتی در مجموعه گردشگری ولشت فراهم شده است. فضای مناسب کمپ نیز اطراف دریاچه وجود دارد و بسیاری از گردشگران با هدف شب‌مانی به این منطقه گردشگری سفر می‌کنند. هتل کاسینک ولشت، کلبه‌های سنتی نازگل و هتل صادقی فخار (در روستای سنار) از دیگر گزینه‌های اقامتی نزدیک به دریاچه ولشت هستند. 

دریاچه ایمر؛ استان گلستان

  • دریاچه‌ای قدیمی؛ محل پرورش ماهی
  • آدرس: غرب شهر آق‌قلا، کیلومتر ۴۴ جاده آق‌قلا به گنبد کاووس، روستای ایمر ملاساری (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: ۴۸۰ هکتار
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: اواخر تابستان و فصل‌های پاییز و زمستان

دریاچه ایمر

منبع عکس: وب‌سایت استانداری گلستان

سد مخزنی بزرگ شهید ایمری در سال ۱۳۹۵ روی رودخانه سیاه جوی و در روستای ایمر احداث شد. ارتفاع این سد از کف حدود پنج متر است. دریاچه پشت این سد به نام دریاچه ایمر شناخته می‌شود و یکی از مقاصد پرنده‌نگری استان گلستان است. سه روستای ایمر ملاساری، ایمر تورملا و ایمر حاجی اللهیار فاصله کمی از این دریاچه دارند. طوایف ترکمن ساکنان این روستاها هستند. دریاچه ایمر نقش مهمی در مهار سیلاب‌ها، حاصلخیزی زمین‌های اطراف و رونق کشاورزی منطقه دارد. این دریاچه زیستگاه بهترین ماهی‌های شمال همچون کپور، اسبله، زردپر و شاه کولی است و مقصد مطلوبی برای ماهیگیری در ایران به شمار می‌رود. صید ماهی در دریاچه ایمر مستلزم کسب مجوز از سازمان محیط زیست است. 

جاده آق قلا به گنبد کاووس بهترین مسیر دسترسی به روستای ایمر است. امکان کمپ اطراف دریاچه وجود دارد. برخی از گردشگران و ماهی‌گیران برای اقامت از اتاق‌های اجاره‌ای روستاهای اطراف استفاده می‌کنند. 

تالاب انزلی

  • ثبت‌شده در فهرست کنوانسیون بین‌المللی رامسر؛ پناهگاه حیات وحش؛ منطقه حفاظت‌شده
  • آدرس: شهر بندرانزلی (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: حدود ۲۰,۰۰۰ هکتار
  • عمق: حدود ۲٫۵ متر

تالاب انزلی

منبع عکس: وب‌سایت سازمان گردشگری و میراث فرهنگی

تالاب انزلی در محدوده غرب تا جنوب شهر بندر انزلی گسترده شده است. این تالاب از چهار بخش مرکزی، غربی (تالاب بزرگ)، شرقی و سیاه کشیم تشکیل می‌شود. آب تالاب انزلی از طریق کانال غازیان به دریای خزر می‌ریزد. تالاب انزلی از نظر شوری آب در دسته لب‌شور و شیرین قرار می‌گیرد. متاسفانه مخاطراتی چون افزایش رسوبات، آتش‌سوزی‌ و خشکسالی‌های پی‌در‌پی حیات تالاب انزلی را تهدید می‌کنند. ماهیگیری در تالاب انزلی با کسب مجوز از سازمان محیط زیست منطقه در تمام طول سال مجاز است. ماهیگیر با هر مجوز اجازه صید ۱۰ قطعه ماهی را خواهد داشت. سوف، اردک ماهی و کپور از جمله آبزیان تالاب انزلی هستند. 

تالاب انزلی

منبع عکس: خبرگزاری تسنیم

جاده رشت انزلی یکی از بهترین مسیرها برای دسترسی به تالاب انزلی است. گردش با قایق در تالاب بسیار خاطره‌انگیز خواهد بود. اسکله چوبی آبکنار در جنوب تالاب محل مناسبی برای تماشای طبیعت منطقه است. پارک جنگلی اشپلا در نزدیکی تالاب نیز، محل مناسب و زیبایی برای کمپ و شب‌مانی محسوب می‌شود. سوئیت‌های اقامتی متعدد و هتل‌های مختلفی همچون «سفید کنار انزل»، «پرنیان» و «سپید کنار متین» در فاصله کمی از تالاب قرار دارند و گزینه‌های مناسبی برای اقامت در سفر به تالاب انزلی محسوب می‌شوند. 

خلیج گرگان؛ استان گلستان

  • ثبت‌شده در فهرست تالاب‌های بین‌المللی کنوانسیون رامسر؛ پناهگاه حیات وحش
  • آدرس: بندر گز، منتهی‌الیه جنوب شرقی کرانه دریای خزر (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: حدود ۴۰ هزار هکتار
  • عمق: حداکثر چهار متر
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: ۱۵ مهر تا ۱۵ فروردین

خلیج گرگان

منبع عکس: خانه آب ایران

خلیج گرگان بزرگ‌ترین و تنها‌ خلیج دریای خزر در محدوده ایران است. این بستر آبی ارزشمند یکی از مخازن آبی متصل به این دریا محسوب می‌شود. خلیج گرگان در اثر گسترش جبهه شرقی جزیره میانکاله (در جنوب شرقی دریای خزر) تشکیل شده است. این خلیج بخشی از پناهگاه حیات وحش میانکاله به شمار می‌رود. اکولوژی ویژه خلیج گرگان سبب رشد و تکثیر آبزیان استخوان‌دار و غضروفی همچون ماهی سفید و کفال شده است. متاسفانه صید بی‌رویه و غیرمجاز، آلودگی‌های آبی و عدم لای‌روبی منطقه، حیات گونه‌های آبزی این بستر آبی ارزشمند را تهدید می‌کنند. ماهیگیری در خلیج گرگان به‌صورت محدود و با کسب مجوز از سازمان حفاظت محیط زیست امکان‌پذیر است. 

جاده بندر ترکمن به بندر گز بهترین مسیر دسترسی به خلیج گرگان است. روستای قره سو در حاشیه شرقی این خلیج زیبا قرار دارد. رود قره سو از میان این روستا می‌گذرد و به خلیج گرگان می‌ریزد. کمپ ماهیگیری در ورودی این رود به خلیج، محل مناسبی برای استقرار ماهی‌گیران است. امکان کمپ در سواحل خلیج گرگان وجود دارد. 

رودخانه ارس؛ استان آذربایجان شرقی

  • مرز سیاسی
  • آدرس: جلفا، مرز ایران و کشور آذربایجان
  • طول: حدود ۱,۰۷۲ کیلومتر
  • عمق: حدود چهار متر
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: شهریور تا فروردین

رود ارس

منبع عکس: نصر نیوز

رود مرزی-سیاسی ارزشمند ارس از ارتفاعات هراز برکه در شرق کشور ترکیه، جنوب ارزروم سرچشمه می‌گیرد و با طول حدود ۱,۰۷۲ کیلومتر از غرب به شرق جریان می‌یابد. ارس که از رودخانه های مرزی ایران به شما می‌رود، بعد از عبور از مرز ترکیه و ارمنستان،‌ نوار مرزی ایران را با نخجوان، ارمنستان و آذربایجان شکل می‌دهد؛ سپس وارد جمهوری آذربایجان می‌شود و در نهایت بعد از پیوستن به رودخانه کورا، به دریای خزر می‌ریزد. این شریان حیاتی یکی از پرآب‌ترین رودخانه‌های کشور است.

رودخانه ارس زیستگاه ماهی‌های متنوعی همچون آمور، فیتوفاک، سوف، بیگ هد، ماش ماهی، ماهی سیم، زردپر، فيتوفاک و كپور محسوب می‌شود. بزرگ و مقاوم بودن برخی گونه‌های آبزی این رودخانه، جذابیت آن را برای ورزشکاران و ماهی‌گیران حرفه‌ای بالا برده است. طبیعت زیبای اطراف رودخانه سبب جذب گردشگران بسیاری می‌شود. برای صید ماهی در حاشیه رودخانه ارس به دریافت مجوز از اداره محیط زیست منطقه نیاز خواهید داشت. دو سد خداآفرین و ارس در مسیر رود ارس احداث شده‌اند و بسترهای آبی پشت این سدها محل‌های مناسبی برای ماهی‌گیری هستند. با توجه به مرزی بودن رود ارس، نزدیک شدن به برخی سواحل آن ممنوع است. 

رودخانه ارس

منبع عکس: نصر نیوز

امکانات رفاهی مطلوبی همچون رستوران، بوفه، آلاچیق، نمازخانه و سرویس بهداشتی در حاشیه دریاچه پشت سد ارس فراهم است. قایق‌سواری و شنا از تفریحات این منطقه به شمار می‌روند. جاده مرند به هادی شهر از شهر جلفا و نزدیک رودخانه ارس می‌گذرد. کمپ در حاشیه رودخانه و هتل‌های شهر جلفا همچون ارس و تاج از گزینه‌های اقامت در این سفر هستند. 

سد ساوه؛ استان مرکزی

  • سد بتنی و دو قوسی، جاذبه گردشگری
  • آدرس: ۲۰ کیلومتری جنوب غربی شهر ساوه (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: ۸۵۰ هکتار
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: اواخر بهار تا اوایل پاییز

سد ساوه

منبع عکس: وب‌سایت اسمارتیز

سد الغدیر یا ساوه با ارتفاع ۱۲۸ متر در سال ۱۳۷۲ روی رودخانه قره چای احداث شد. آب‌و‌هوای مطلوب، محیط بکر، مناظر زیبا و تفریحات آبی همچون ماهی‌گیری و قایق‌سواری از دلایل محبوبیت دریاچه پشت سد ساوه هستند. ماهی گیری در این دریاچه نیاز به اخذ مجوز از سازمان محیط زیست دارد. از آبان تا اردیبهشت ماه فصل تخم‌ریزی ماهی‌ها و صید ممنوع در دریاچه سد ساوه است. عروس ماهی، دهن گشاد، زردک و کپور در این بستر آبی به‌وفور یافت می‌شوند. هر ساله اواخر تیر ماه مسابقات ماهی‌گیری در سد ساوه برگزار می‌شود.

برای دسترسی به سد ساوه می‌توان از جاده همدان به ساوه استفاده کرد. در این جاده، قبل از رسیدن به شهر ساوه وارد جاده سد الغدیر به تفرش شوید. تابلوهای راهنمای موجود در مسیر شما را به‌سمت سد هدایت می‌کنند. جاده‌های خاکی اطراف دریاچه امکان یافتن بهترین مکان برای ماهی‌گیری را فراهم کرده‌اند. کمپ اطراف دریاچه و شب‌مانی یکی از تفریحات گردشگران و گزینه‌ای مناسب برای اقامت است. 

تالاب چغاخور؛ استان چهار محال و بختیاری

  • منطقه شکار ممنوع، تحت حفاظت سازمان محیط زیست، ثبت شده در فهرست تالاب‌های کنوانسیون رامسر و مناطق مهم پرندگان (IBA)، ذخیره‌گاه زیست‌کره
  • آدرس: شهرستان بروجن، ۴۴ کیلومتری غرب شهر بروجن (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: حدود ۱,۶۸۰ هکتار
  • عمق: حدود دو متر
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: اواسط اردیبهشت تا اواخر شهریور

تالاب چغاخور

منبع عکس: وب‌سایت آژانس مسافرتی طلوع سفر یاد

تالاب چغاخور در میان رشته‌کوه‌های باشکوه زاگرس با بیش از ۲,۰۰۰ متر ارتفاع از سطح دریا قرار دارد. دشت‌های اطراف دریاچه محل ییلاق ایلات بختیاری ایران است. طبیعت و منظره بی‌نظیر، آب‌و‌هوای عالی و پوشش گیاهی و جانوری متنوع این جاذبه را در میان گردشگران بسیار محبوب و پرطرف‌دار کرده‌اند. پرنده‌نگری، قایق‌سواری، ماهی‌گیری، پیک‌نیک، کوهنوردی و طبیعت‌گردی از تفریحات تالاب چغاخور هستند. 

برای ماهی‌گیری در تالاب چغاخور نیاز به اخذ مجوز از سازمان محیط زیست خواهید داشت. پاسگاه محیط‌بانی در حاشیه شمال شرقی تالاب چغاخور واقع شده است. کپور دندان، ماهی گورخری، عروس ماهی، کپور معمولی و فیتوفاک از جمله آبزیان این تالاب هستند. سطح تالاب در فصل زمستان یخ می‌بندد و منظره بی‌نظیری پیدا می‌کند. 

دستگرد و خانی آباد دو روستای نزدیک به تالاب چغاخور هستند. جاده ۵۱ در جنوب شهر کرد و جاده ۷۲ در جنوب غربی شهر بروجن دو مسیر دسترسی به تالاب چغاخور هستند. امکان کمپ اطراف دریاچه وجود دارد؛ همچنین برخی اهالی روستا اتاق‌های خانه‌های خود را به گردشگران اجاره می‌دهند. 

دریاچه هامون؛ سیستان و بلوچستان

  • ثبت‌شده در فهرست کنوانسیون بین‌المللی رامسر، پناهگاه حیات وحش
  • آدرس: ۱۵ کیلومتری جنوب غرب زابل (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: ۱۶۰,۰۰۰ هکتار
  • عمق: حدود یک متر 
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: فصل بهار

دریاچه هامون

منبع عکس: وب‌سایت صلح پایدار

دریاچه یا تالاب هامون در جنوب غربی شهر زابل قرار دارد. این دریاچه در سال ۱۳۵۴ در فهرست کنوانسیون بین‌المللی رامسر به ثبت رسیده‌اند. تالاب یا دریاچه هامون از نوع داخل خشکی است و روزگاری یکی از زیبا‌ترین، بزرگ‌ترین و پر‌آب‌ترین دریاچه‌های ایران بود و امروزه تقریبا به‌طور کامل نابود شده است.

مسائل مختلف از جمله احداث «سد کجکی» و «سد کمان‌خان» روی هیرمند و عدم تامین حقابه دریاچه از طرف دولت افغانستان (طبق توافق سال ۱۳۵۱ بین دو کشور) از دلایل اصلی خشک شدن این بستر آبی ارزشمند بود. خشک شدن و ترک خوردن بستر تالاب هامون این نعمت ارزشمند طبیعت را به کانون خطرناک گردوغبار و ریزگردها و زنگ خطری جدی برای ساکنان استان سیستان و بلوچستان تبدیل کرده است. 

تنها بخش‌های محدودی از تالاب هامون هنگام بارش‌های بهاری در فروردین ماه، با جاری شدن سیلاب آبگیری می‌شوند. در این مواقع به‌طور طبیعی تعداد ماهی در تالاب رو به فزونی می‌گذارد؛ اما دوباره با گرم شدن هوا و وزش بادهای ۱۲۰ روزه، این آبزیان به مرگ تدریجی محکوم می‌شوند. با توجه به دائمی نبودن آب در تالاب هامون و نابودی اجباری آبزیان با خشک شدن تالاب در تابستان، ماهیگیران می‌توانند بدون محدودیت به صید بپردازند. هامون ماهی، کپور، آمور و هرز ماهی در این دریاچه وجود دارند.

دریاچه هامون

منبع عکس: وب‌سایت پینورست

جاده‌ زاهدان - نهبندان - بیرجند در شرق، جاده زابل - نهبندان در شمال و جاده ۹۹ در شرق دریاچه هامون، مسیرهای دسترسی به دریاچه هامون محسوب می‌شوند. با توجه به خشک شدن بخش وسیعی از دریاچه، گردشگران باید مسافت زیادی را با خودرو، در دشت و مسیر خاکی طی کنند تا به بستر آبی برسند. استفاده از جی‌پی‌اس و حضور افراد آشنا به منطقه در این سفر بسیار مهم است. با رعایت اصول ایمنی، امکان کمپ در اطراف دریاچه وجود دارد. اجاره اتاق در روستاهای اطراف دریاچه و هتل‌های شهر زابل همچون هتل لاله از گزینه‌های دیگر اقامت در این سفر هستند. 

دریاچه اوان؛ استان قزوین

  • منطقه حافظت شده؛ ثبت‌شده در فهرست میراث ملی و طبیعی ایران؛ منطقه شکار ممنوع
  • آدرس: بخش الموت شرقی، دهستان معلم کلایه، روستای اوان (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: هفت هکتار
  • عمق: حداکثر ۶ متر
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: فصل تابستان

اوان

منبع عکس: حبرگزاری صدا و سیما / عکاس: شیرین برزگر

دریاچه اوان جاذبه‌ای طبیعی در دل رشته‌کوه‌های البرز (دامنه کوه خشخال) و منطقه الموت است. این دریاچه در ۷۵ کیلومتری شمال شرقی شهر قزوین و در ارتفاع ۱,۸۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد و به جهت زیبایی به نگین الموت شهرت پیدا کرده است. نزولات جوی و چشمه‌های کف‌جوش تنها منابع تامین آب دریاچه اوان هستند. رود کوچکی از سرریز دریاچه تشکیل می‌شود که برای کشاورزی منطقه بسیار ارزشمند است. 

پرنده‌نگری، اسکیت روی یخ (در زمستان)، کوه‌پیمایی، پیک‌نیک، قایق‌رانی، عکاسی و ماهی‌گیری ورزشی از تفریحات معروف و دلایل شهرت دریاچه اوان هستند. به‌طور معمول، ماهی‌گیری در دریاچه ممنوع است و ماموران کمپ محیط‌بانی مستقر در شمال دریاچه، به دقت این موضوع را زیر نظر دارند. در طول سال، اداره محافظت از محیط زیست قزوین تنها طی چند نوبت مجوز ماهی‌گیری ورزشی برای متقاضیان صادر می‌کند. آبزیان متنوعی از جمله قزل‌آلای رنگين‌کمان، كپور و اردک ماهی در این بستر آبی دیده می‌شوند.

دریاچه اوان

منبع عکس: پایگاه خبری صبح قزوین

آزادراه کرج-قزوین بهترین مسیر دسترسی به دریاچه اوان است. در این مسیر پیش از رسیدن به شهر قزوین وارد خروجی جاده الموت در شرق آزادراه شوید. این جاده  شما را از مسیری زیبا و کوهستانی به مقصد می‌رساند. شیرانه، شینقر، میانبر، رشتقون، رحایی دشت و دیکین مناطق مسکونی هستند که باید از آن‌ها بگذرید. با گذر از  روستای دیکین تابلوی خروجی دریاچه اوان در سمت چپ جاده دیده می‌شود. از خروجی جاده الموت در آزادراه کرج-قزوین تا دریاچه اوان ۷۳ کیلومتر (حدود یک ساعت و ۴۵ دقیقه رانندگی) فاصله است. 

روستاهای اوان، ورین، زواردشت و زرآباد در کمترین فاصله از دریاچه اوان هستند. امکانات گردشگری مناسبی همچون پارکینگ، سوپرمارکت، فضای سبز و سرویس بهداشتی در محوطه اطراف دریاچه وجود دارند. کمپ در کنار دریاچه اوان بسیار خوشایند و خاطره‌انگیز است. باغ بهشت، آرامش، کدخدا، آرین، برفراز دریاچه، امیر، حامد و چشم‌انداز اوان از گزینه‌های اقامتی پیش روی گردشگران برای تفریح چندروزه در دریاچه اوان هستند. 

دریاچه مارمیشو؛ استان آذربایجان غربی

  • سد و دریاچه طبیعی
  • آدرس: ۴۵ کیلومتری غرب ارومیه، منطقه ترگور، روستای مارمیشو (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: پنج هکتار 
  • عمق: حداکثر ۶۰ متر
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: فصل تابستان

مارمیشو

منبع عکس: گوگل مپ / عکاس: نگار شیوا

دریاچه مارمیشو در دره‌بانی و دامنه کوه‌­های مرزی ایران و ترکیه قرار دارد و از رود نازلوچای تغذیه می‌شود. این دریاچه در اثر زلزله، ریزش کوه و ایجاد سد طبیعی تشکیل شده است. گروهی از عشایر منطقه آذربایجان در این منطقه کوهستانی و ییلاقی زندگی می‌کنند. ماهی‌گیری، قایق‌سواری، طبیعت‌گردی، کوه‌پیمایی، پرنده‌نگری و عکاسی از تفریحات دریاچه جذاب مارمیشو هستند. کپور، قزل‌آلای بومی، شیربت ماهی و زردپر در این بستر آبی یافت می‌شوند. 

مخروبه دری، بانی و پسان نزدیک‌ترین روستاها به دریاچه مارمیشو هستند. جاده انهر در شمال غرب شهر ارومیه یکی از بهترین مسیرها برای دسترسی به روستا و دریاچه مارمیشو است. این جاده به مسیری به نام «بند» در شمال روستای «ترگور» ختم می‌رسد. از ابتدای مسیر بند تا دریاچه حدود ۲۸ کیلومتر (۳۸ دقیقه رانندگی) فاصله است. در جاده بند پس از روستای دوبره، وارد خروجی روستای مارمیشو (سمت چپ جاده) شوید تا به دریاچه برسید. انتهای مسیر دسترسی به دریاچه سنگلاخی است. 

دریاچه مارمیشو

منبع عکس: گوگل مپ / عکاس: داوود سلطانی

به‌دلیل نزدیکی دریاچه مارمیشو به مرز ترکیه، هنگ مرزی اجازه شب‌مانی را نمی‌دهد. ورود به محوطه دریاچه همه‌روزه از ساعت ۹ تا ۱۶ امکان‌پذیر است. تفرجگاه مارمیشو در فاصله ۶۰۰ متر از دریاچه قرار دارد. فروشگاه سوغاتی از جمله بخش‌های این تفرجگاه است. 

دریاچه سد منجیل؛ استان گیلان

  • سد مخزنی؛ یکی از قدیمی‌ترین سدهای ایران
  • آدرس: شهرستان منجیل، شرق آزادراه رشت به قزوین (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: ۵,۶۰۰ هکتار
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: تیرماه تا دی ماه

سد منجیل

منبع عکس: وب‌سایت ره بال آسمان

رودخانه سفید رود از پیوستن رودهای قزل اوزون و شاهرود تشکیل می‌شود. سد منجیل یا سد سفیدرود سال ۱۳۴۱ در مسیر روخانه سفیدرود و برای تامین برق و آب جلگه گیلان احداث شد. این سازه ارزشمند در جبهه شرقی آزادراه رشت به قزوین (پس از رودبار) قرار دارد. سد منجیل با ۴۲۵ متر ارتفاع و هشت متر عرض از نوع وزنی و پایه‌دار است.

بهار، فصل صید ممنوع در سد منجیل است

دریاچه وسیع و دیدنی پشت سد سفید رود یکی از جاذبه‌های گردشگری منطقه محسوب می‌شود. سفید کولی، شاه کولی، کپور و اسبله از جمله آبزیان متنوع رودخانه سفید رود و دریاچه سد منجیل هستند. فصل بهار زمان تخم‌ریزی ماهیان در این رودخانه است و ما‌هیگیران باید از صید در این بازه زمانی خودداری کنند. 

خروجی کنارگذر تونل منجیل در کیلومتر ۷۰  آزادراه رشت-قزوین قرار دارد. این مسیر شما را به‌سمت پارک کنار دریاچه سد منجیل هدایت می‌کند. پارک ساحلی دریاچه از امکانات رفاهی و تفریحی مطلوبی همچون آلاچیق، سرویس بهداشتی، زمین بازی کودکان، اجاره قایق، مسیر دوچرخه‌سواری، مسیر پیاده‌روی و رستوران برخوردار است. امکان کمپ در این پارک وجود دارد. هتل‌های رشت و منجیل برای اقامت گردشگران مناسب هستند. 

سد اکباتان؛ استان همدان

  • سد تاریخ؛ منطقه شکار ممنوع
  • آدرس: جنوب شرقی شهر همدان، کیلومتر پنج بزرگراه همدان به ملایر، جاده سد اکباتان، روستای یلفان (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: ۶۰ هکتار
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: اوایل خرداد تا پایان دی ماه

سد اکباتان

منبع عکس: وب‌سایت جاذبه‌ها

سد اکباتان، سد یلفان یا سد شهناز در سال ۱۳۳۸ در محل تلاقی دو روخانه «ابرو» و «یلفان» ساخته شده است. این سازه تاریخی با ۷۹ متر ارتفاع از انواع سدهای بتی وزنی پایه‌دار محسوب می‌شود. دریاچه پشت سد اکباتان سال‌های سال میزبان آبزیان متنوع (کپور معمولی و کپور علف‌خوار) و پرندگان مهاجر بود. متاسفانه در سال‌های اخیر به‌دلیل تغییرات اقلیمی و خشکسالی‌های پیاپی بخش وسیعی از دریاچه خشک شده است. این سد در شهریور ۱۴۰۱ از مدار آب‌رسانی استان خارج شد. 

در زمان پرآبی سد اکباتان ماهی‌گیری با قلاب در آن رواج داشت. این تفریح تنها با دریافت مجوز ما‌هیگیری از اداره‌کل محافظت محیط زیست همدان امکان‌پذیر بود. هر مجوز دو ماه اعتبار داشت و اجازه صید حداکثر ۱۰ قطعه ماهی به متقاضیان داده می‌شد. ماهی‌گیری با تور، تیر‌اندازی و شکار در این منطقه ممنوع است و محیط‌بانان با آن برخورد می‌کنند.

سد اکباتان

منبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان

تابلوی جاده فرعی و آسفاله سد اکباتان در کیلومتر پنج آزادراه همدان به ملایر دیده می‌شود. گردشگران با ورود به این مسیر پس از طی پنج کیلومتر (هفت دقیقه رانندگی) به محوطه اطراف سد می‌رسند. تفریجان و یلفان دو منطقه روستایی نزدیک سد اکباتان هستند. دسترسی مناسب و راحت از دلایل استقبال شهروندان همدانی و گردشگران از این منطقه است. کمپ در پارک جنگلی اکباتان و محیط‌های امن اطراف بستر دریاچه امکان‌پذیر است. 

بندر امیر آباد؛ استان مازندران

  • منطقه ویژه اقتصادی
  • آدرس: شهرستان بهشهر (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: ۱,۰۶۰ هکتار
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: فصل تابستان و پاییز

بندر امیر آباد

منبع عکس: خبرگزاری ایرنا

منطقه ویژه اقتصادی امیر آباد یا بندر امیر مازندران بزرگ‌ترین بندر حاشیه دریای خزر است که در ۷۰ کیلومتری شمال غربی بهشهر، شرق استان مازندران و غرب تالاب میانکاله قرار دارد. بندر صیادی در کنار این بندر تجاری صنعتی قرار دارد و ورود به آن نیازمند کسب مجوز است. ماهی کپور، کفال، ماهی کولی و سفید در آب‌های بندر امیرآباد زندگی می‌کنند.

برای دسترسی به بندر امیر آباد وارد بزرگراه کابلی در شمال بهشهر شوید. بعد از قره تپه در جاده بهشهر زاغمرز به مسیر خود ادامه دهید. قبل از روستای حسین آباد وارد جاده حسین آباد به یعقوب لنگه شوید. این مسیر شما را به بندر امیر آباد می‌رساند. امکان کمپ و شب‌مانی در این ایستگاه صیادی وجود دارد. «اقامتگاه محلی اجدادی میانکاله» در روستای امیر آباد آماده میزبانی از گردشگران است. 

دریاچه نئور؛ استان اردبیل

  • منطقه محافظت شده و شکار ممنوع 
  • آدرس: مرز بین استان‌های گیلان و اردبیل، ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی اردبیل (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: درمجموع حدود ۲۲۰ هکتار
  • عمق: پنج تا ۱۳ متر
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: فصل تابستان

دریاچه نئور

منبع عکس: خبرگزاری مهر / عکاس: حسن فلاحی

دریاچه نئور در دامنه کوه‌های تالش و نزدیک جاده دیدنی اسالم به خلخال قرار دارد. این دریاچه آب شیرین به‌طور معمول از دو بستر آبی مجزا تشکیل شده است که در فصل بهار (با آب شدن برف‌ها) به هم می‌پیوندند. تنوع پوشش گیاهی اطراف دریاچه نئور بسیار چشم‌نواز است. این منطقه از سکونت‌گاه‌های ییلاقی عشایر اردبیل محسوب می‌شود. 

پیاده‌روی، عکاسی، طبیعت‌گردی، کوهنوردی، اسکی روی یخ (در فصل زمستان)، دوچرخه‌سواری کوهستانی، پرنده‌نگری، قایق‌سواری و ماهی گیری از تفریحات مطلوب گردشگران در دریاچه نئور محسوب می‌شوند. همچنین مسیر دوچرخه‌سواری از نئور به تالش جزو بهترین مسیرهای دوچرخه سواری در ایران است که نباید از دست بدهید. پرورش مصنوعی قزل‌آلا در دریاچه از دلایل محبوبیت این پهنه آبی در زمینه تفریح ماهی‌گیری است. در راستای این طرح تعداد زیادی قزل‌آلای رنگین‌کمان کوچک را (در فصل بهار) در دریاچه رها می‌کنند. فصل تابستان به‌ویژه شهریور ماه بهترین زمان برای ماهی‌گیری در دریاچه نئور است؛ همچنین اواخر تابستان مسابقه ماهی‌گیری برگزار می‌شود. 

دریاچه نئور

منبع عکس: خبرگزاری ایسنا / عکاس: سهیل فرجی

جاده خلخال به اردبیل  بهترین مسیر دسترسی به دریاچه نئور است. در کیلومتر ۴۰ این جاده تابلو خروجی دریاچه نئور به چشم می‌خورد. این مسیر آسفالت ولی پرپیخ‌و‌خم است. روستاهای داش باغ و عباس‌آباد در طول جاده دریاچه نئور قرار دارند. بستر خاکی دورتادور دریاچه، برای پیاده‌روی مناسب است. سرویس بهداشتی، سکو برای چادر زدن و بوفه امکانات دریاچه نئور هستند. کمپ در حاشیه بستر آبی و اقامتگاه روستای قزل بلاغ بهترین انتخاب‌ها برای شب‌مانی در این سفر هستند. 

دریاچه گهر؛ استان لرستان

  • بخش از منطقه حفاظت‌شده اشترانکوه
  • آدرس: جنوب شرقی شهرستان درود، جاده گهر (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: ۸۵ هکتار
  • عمق: حداکثر ۲۸ متر
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: ۱۵ خرداد تا اواخر پاییز

دریاچه گهر

منبع عکس: in2iran

دریاچه گهر با ۲,۳۶۰ متر ارتفاع از سطح دریا یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های آب شیرین کشور است که در منطقه کوهستانی و محافظت شده اشترانکوه قرار دارد. فاصله خرم آباد تا دریاچه ۱۲۰ کیلومتر و تا درود ۳۵ کیلومتر است. طبیعت بکر و و آب زلال و خنک دریاچه از جذابیت‌های منطقه هستند. آب دریاچه گهر از رودخانه «تاپله» تامین می‌شود. 

قایق‌سواری، طبیعت‌گردی، عکاسی، کوهنوردی و ماهی‌گیری از تفریحات دریاچه گهر هستند. این پهنه آبی یکی از بهترین مکان‌ها برای صید ماهی قزل‌آلا و خال‌قرمز است. علاقه‌مندان به ماهیگیری باید از واحد محیط‌بانی مستقر در شمال غرب دریاچه مجوز دریافت کنند.

جاده درود به چشمه خیه (خرم) مسیر اصلی دسترسی به دریاچه گهر است. گردشگران باید خودروی خود را در این محل پارک کنند و باقی مسیر را (۱۲٫۵ کیلومتر) پیاده‌روی و کوهنوردی کنند. مسیر ماشین‌رو تا پای دریاچه گهر وجود ندارد و همین موضوع آن را از خطر نابودی محفوظ نگه داشته است. به‌طور کلی دسترسی به دریاچه آسان نیست و نیاز به آمادگی بدنی بالا (حدود چهار تا پنج ساعت پیاده‌روی در شیب) دارد. با توجه به صعب‌العبور بودن منطقه بهتر است به‌صورت گروهی و با فرد آشنا به منطقه قدم در این مسیر بگذارید. کمپ در طبیعت اطراف دریاچه گهر امکان‌پذیر است. 

دریاچه‌های تار و هویر؛ استان تهران

  • ثبت‌شده در لیست آثار طبیعی ملی ایران
  • آدرس: ۳۰ کیلومتری شرق شهر دماوند، روستای هویر (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت دریاچه تار: حدود ۳۷ هکتار
  • عمق دریاچه تار: حدود ۴۰ متر
  • مساحت دریاچه هویر: حدود ۱۳ هکتار
  • عمق دریاچه هویر: حدود ۱۵ متر
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: تمام طول سال

دریاچه تار و هویر

منبع عکس: وب‌سایت پینورست

دریاچه های تار و هویر در ارتفاع ۳,۰۰۰ متری از سطح دریا قرار داند و از مقاصد طبیعت‌گردی تهران و منطقه دماوند محسوب می‌شوند. این دو بستر آبی در اثر لغزش زمین تشکیل‌ شده‌اند و حدود ۵۰۰ متر (۲۰ دقیقه پیاده‌روی) از هم فاصله دارند. آب این دریاچه‌ها از ذوب شدن برف‌ها و چشمه‌های کف جوش تامین می‌شود. دریاچه تار، ۱٫۳ کیلومتر طول و ۴۰۰ متر عرض دارد و هویر نیز دارای ۹۰۰ متر طول و ۱۵۰ متر عرض است. 

تورهای گردشگری متعددی به مقصد دریاچه‌های تار و هویر برگزار می‌شوند

دریاچه‌های آب شیرین تار و هویر از مقاصد محبوب تورهای گردشگری هستند. شنا و آب‌بازی، کوهنوردی، دوچرخه‌سواری، کمپ، پرنده‌نگری، چتربازی، آفرودسواری، غواصی و ماهی‌گیری از تفریحات متداول در این دریاچه‌ها هستند. قزل‌آلای رنگین‌کمان، زردپر، ماهی قزل‌آلای خال قرمز و ماهی زردک در این بسترهای آبی زندگی می‌کنند. برای ماهیگیری در دریاچه‌های تار و هویر نیاز به دریافت مجوز از سازمان محیط زیست است. 

دریاچه های هویر و تار در فاصله تقریبی ۱۲۰ کیلومتری از تهران قرار دارند. جاده فیروزکوه به بومهن مسیر دسترسی مناسبی برای این دریاچه‌ها محسوب می‌شود. خروجی جاده هویر در کیلومتر ۲۹ این مسیر قرار دارد. جاده هویر از جنوب دریاچه‌های تار و هویر می‌گذرد. بعد از ۲۷ کیلومتر رانندگی (در جاده هویر) تابلوی راهنما شما را به‌سمت دریاچه هویر (سمت راست جاده) هدایت می‌کند. خروجی دریاچه تار در کیلومتر ۲۸ جاده هویر قرار دارد. انتهای مسیر دسترسی به دریاچه‌ها خاکی است. 

تار و هویر

منبع عکس: وب‌سایت گردشگری ایران

کمپ در اطراف دریاچه‌های تار و هویر و اقامت در اتاق‌های اجاره‌ای روستای گردشگری هویر بهترین گزینه‌ها برای حضور چندروزه در این منطقه گردشگری هستند. بخش خصوصی اطراف دریاچه‌ها حضور دارند و چادرهایی را به متقاضیان اجاره می‌دهند. امنیت منطقه به‌دلیل حضور ماموران سازمان حفاظت محیط زیست شرایط مطلوبی دارد. 

تالاب میانکاله؛ استان مازندران

  • پناهگاه حیات‌وحش؛ منطقه حفاظت‌شده؛ ذخیره‌گاه زیست‌کره؛ ثبت شده در فهرست کنوانسیون رامسر
  • آدرس: شهرستان بهشهر، ۴۵ کیلومتری بهشهر، جنوب شرقی دریای خزر (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: حدود ۷۰,۰۰۰ هکتار
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: ۲۰ مهر تا پایان فروردین

تالاب میانکاله

منبع عکس: خبرگزاری تسنیم

تالاب میانکاله یا «میان قلعه» در حاشیه سواحل جنوب شرقی دریای خزر، شمال شهرستان بهشهر و غرب خلیج گرگان قرار دارد. این تالاب از شمال به دریای خزر و از غرب به زاغمرز می‌رسد و ۱۵ تا ۲۸۸ متر پایین‌تر از سطح آب‌های آزاد قرار دارد. با توجه به وسعت تالاب میانکاله، کیفیت و ویژگی‌های آب در بخش‌های مختلف آن تغییر می‌کند. آب در این تالاب از غرب به شرق شورتر می‌شود. این پهنه آبی نسبتا دست‌نخورده‌تر از باقی سواحل حاشیه دریای خزر است. 

میانکاله زیستگاه امن بسیاری از آبزیان دریای خزر برای زادآوری و تخم‌ریزی است

پناهگاه حیات وحش میانکاله به انضمام تالاب‌های لپوی زاغمرز، شیرخان لپو و تالاب پلنگان مجموعا به مساحت ۱۰۰,۰۰۰ هکتار (به جهت دارا بودن معیارهای لازم) در فهرست کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده‌اند. اکوسیستم ویژه، طبیعت بی‌نظیر، مناظر بکر، پوشش گیاهی منحصر‌به‌فرد و حضور گونه‌های متعدد جانوری از دلایل توجه ویژه گردشگران و علاقه‌مندان به محیط زیست، حیات‌وحش و ماهی‌‌گیری به تالاب میانکاله است.

هر ساله از اوایل شهریور تا اوایل دی ماه تالاب میانکاله میزبان بیش از ۶۰ درصد پرندگان روسیه و شمال سیبری می‌شود. برای بازدید از تالاب میانکاله گردشگران باید از سازمان حفاظت محیط زیست بهشهر مجوز دریافت کنند. میانکاله همچنین به‌عنوان زیستگاه امن گونه‌های مختلف ماهی‌های دریای خزر همچون کپور، کفال، ماش ماهی، کپورچه یا کاراس، سفید، سوف و ماهی‌های خاویاری برای زیست، زادآوری و تخم‌ریزی شناخته می‌شود.

فاصله تالاب میانکاله تا مرکز شهر ساری حدود ۵۸ کیلومتر و تا مرکز شهر بهشهر حدود ۱۳ کیلومتر است. جاده «دریا چهار فصل» به تالاب میانکاله می‌رسد و دسترسی به این تالاب را راحت‌تر کرده است؛ البته گردشگران برای رسیدن به بخش‌های مرکزی تالاب از قایق استفاده می‌کنند.

میانکاله

منبع عکس: خبرگزاری تسنیم

اطراف تالاب میانکاله و در ساحل زاغمرز محل‌های مناسبی برای کمپ و چادرزدن وجود دارد؛ همچنین گاهی ماهی‌گیران کومه‌های خود را به گردشگران کرایه می‌دهند. اقامتگاه‌های بومی و محلی همچون «بهشهر شاکلیه» و «کلبه کومه» کمترین فاصله را از تالاب دارند. مراکز اقامتی بهشهر همچون «هتل اشرف» و «هتل رستوران عباس‌آباد» از دیگر گزینه‌های اقامت در اطراف تالاب میانکاله هستند.

دریاچه اویدر؛ استان مازندران

  • دریاچه مصنوعی پشت سد خاکی
  • آدرس: ۳۰ کیلومتری شرق نوشهر، صلاح‌الدین کلا (مشاهده روی نقشه)
  • شماره تماس: ۰۹۹۰۱۶۶۴۱۵۱
  • اینستاگرام: avidarcomplex@
  • مساحت: ۳۸ هکتار
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: تمام فصول

دریاچه آویدر

منبع عکس: خبرگزاری فارس / عکاس: غلامرضا شمس

دریاچه سد آبیدر (آویدر) به‌معنای «دره پرآب» حدود پنج کیلومتر با ساحل دریای خزر فاصله دارد. سد آبیدر از نوع خاکی با هسته رسی است که ۳۵ متر طول و ۱۶ متر ارتفاع دارد. دریاچه پشت سد با ۱۲۵ متر ارتفاع نسبت به دریا از مناطق ییلاقی نوشهر محسوب می‌شود. جزیره‌ کوچک وسط دریاچه زیبایی آن را دو چندان کرده است. تماشای منظره غروب خورشید در مجموعه گردشگری آبیدر بسیار خاطره‌انگیز خواهد بود. محوطه اطراف این بستر آبی پوشش گیاهی مطلوبی دارد و زیستگاه گونه‌های مختلف جانوران و آبزیان است. 

دریاچه آویدر محل مناسبی برای تفریح خانوادگی و دوستانه است. نگهبانی دریاچه برای ورود به منطقه، پارک خودرو و چادر زدن هزینه دریافت می‌کند. شنا در دریاچه آبیدر ممنوع است. اسب‌سواری، دوچرخه‌سواری، اسکی روی آب، قایق‌سواری، عکاسی، پیاده‌روی، ماهیگیری از جمله تفریحات رایج در دریاچه آبیدر است. ماهی کپور در دریاچه یافت می‌شود و علاقه‌مندان با پرداخت فیش ماهی‌گیری مجاز به انداختن قلاب در دریاچه هستند. 

دریاچه آویدر

منبع عکس: اینستاگرام Iranwaterski

برای دسترسی به دریاچه آبیدر باید از نوشهر به‌سمت نور حرکت کنید. ۱۰ کیلومتر بعد از پارک جنگلی سیسنگان تابلوی سد خاکی را خواهید دید. وارد خروجی سد شوید. در این مسیر با گذر از روستاهای صلاح الدین کلای سفید، اولیا و ملاکلا به دریاچه می‌رسید. شهر بازی کودکان، آلاچیق، رستوران، کافی‌شاپ، بوفه و سرویس بهداشتی از جمله امکانات رفاهی منطقه گردشگری دریاچه سد آبیدر است. امکان کمپ و شب‌مانی اطراف دریاچه وجود دارد. مسافرخانه آبیدر در روستای ملاکلا گزینه‌ دیگر برای اقامت اطراف دریاچه است.

رودخانه قزل اوزن؛ استان زنجان

  • یکی از طولانی‌ترین و پرآب‌ترین روهای ایران
  • آدرس: استان‌های کردستان، آذربایجان شرقی، اردبیل، زنجان و گیلان
  • طول: حدود ۶۷۰ کیلومتر
  • زمان مجاز برای ماهی‌گیری: تمام طول سال

رود قزل اوزون

منبع عکس: خبرگزاری ایرنا

قزل اوزون (به‌معنای طلای شناور) یکی از پرآب‌ترین و طولانی‌ترین رودخانه‌های ایران است که از غرب به شرق جریان دارد. این رود دائمی از ارتفاعات چهل چشمه در مرز استان‌های کردستان و آذربایجان شرقی سرچشمه می‌گیرد، از استان‌های زنجان، آذربایجان شرقی، اردبیل و گیلان عبور می‌کند، به سفیدرود ملحق می‌شود و و در نهایت به دریای خزر می‌ریزد. بیشترین طول رودخانه قزل اوزون در استان زنجان است.

رودخانه قزل اوزون زیستگاه دائمی آبزیان متنوعی از جمله کپور، سگ ماهی، سیم، اسبله، سس، زرده پر و گربه ماهی است. حضور این ماهی‌ها در آب رودخانه، پرندگان ماهی‌خوار متعدد (نظیر لک‌لک، حواصیل و بوتیمار) را جذب خود می‌کند. متاسفانه در سال‌های اخیر حجم آب قزل اوزون به مرور کم شده است؛ تا جایی که در برخی قسمت‌ها رودخانه کامل خشک و آبزیان آن تلف شدند. صید بدون مجوز در رودخانه قزل اوزون تخلف است و ماموران یگان حفاظت محیط زیست ضمن پایش منطقه با صیادان متخلف برخورد می‌کنند. 

رودخانه‌ وسیع قزل اوزن مسیر دسترسی مشخصی ندارد و گردشگران باید با توجه به موقعیت جغرافیایی مبدا، خود را به بخشی از رودخانه در شمال غرب کشور برسانند. کمپ در حاشیه امن روخانه امکان‌‌پذیر است. 

رودخانه شاهرود، استان‌ قزوین

  • رودخانه دائمی و طغیانی
  • آدرس: شهرستان طالقان و الموت
  • طول: ۱۷۵ کیلومتر
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: تمام طول سال

رودخانه شاهرود

منبع عکس: وب‌سایت ولیمه

شاهرود به‌معنای «رود بزرگ» با به‌هم پیوستن دو شریان آبی الموت رود و طالقان رود در میان کوه‌های تخت سلیمان (در رشته‌کوه‌ البرز) تشکیل می‌شود و در نهایت با پیوستن به  قزل اوزون و سفیدرود به دریای خزر می‌ریزد. شاهرود رودخانه‌ای دائمی است که در استان‌های قزوین، البرز و گیلان جریان دارد. سد طالقان در استان البرز روی این رودخانه بنا شده است.

طبیعت زیبا، پوشش‌گیاهی مطلوب، گونه‌های جانوری متنوع، پل‌ها (پل سرچشمه شاهرود و پل خشتی لوشان) و آب‌وهوای مطلوب سبب جذب گردشگران به حاشیه رودخانه شاهرود می‌شوند. ماهیگیری از جمله تفریحات این پهنه آبی به شمار می‌رود. آبزیانی چون شیربت ماهی، سفید، کولی و کپور در رودخانه شاهرود زندگی ‌می‌کنند.

رودخانه طولانی و بزرگ شاهرود حاشیه‌های امن و مناسب زیادی برای کمپ و پیک‌نیک دارد. گردشگران می‌توانند با در نظر گرفتن مبدا خود و به کمک برنامه‌های مسیریاب، خود را به بخشی از حاشیه رودخانه شاهرود برسانند. آزادراه کرج قزوین و خروجی جاده طالقان بعد از آبیک یکی از بهترین مسیرها برای دسترسی به رودخانه شاهرود است. 

دریاچه الیمالات؛ استان مازندران

  • دریاچه مصنوعی پشت سد خاکی الیمالات
  • آدرس: شهرستان نور، هشت کیلومتری جاده نور به چمستان، روستای کارگرکلا (مشاهده روی نقشه)
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: تمام طول سال

الیمالات

منبع عکس: گوگل مپ / عکاس: فرشاد رمضانی

دریاچه الیمالات، پشت سد خاکی الیمالات در میان جنگل قرار گرفته است و مناظر بی‌نظیری دارد. در بیشتر قسمت‌های دور دریاچه حصار کشیده شده است و امکان دسترسی وجود ندارد. اواخر بهار بوته‌های تمشک منطقه میوه می‌دهند. ماهی‌گیری از جمله تفریحات رایج در دریاچه است؛ زیرا قزل‌آلا، کپور (آمور) و ماهی قرمز به‌وفور در دریاچه دیده می‌شوند. با توجه به اینکه منطقه الیمالات روزهای تعطیل و آخر هفته بسیار شلوغ است، در روزهای میانی هفته برای ماهی‌گیری به این منطقه بروید.

برای دسترسی به دریاچه الیمالات باید در هشت کیلومتری مسیر نور به چمستان وارد فرعی دریاچه شوید. جاده هراز دیگر مسیر دسترسی به دریاچه است. در این جاده از کمربندی آمل به‌سمت چمستان و سپس نور حرکت کنید. نرسیده به نور خروجی دریاچه را خواهید یافت. سه کیلومتر انتهایی مسیر تا دریاچه الیمالات خاکی است که دسترسی به آن را در روزهای بارانی کمی سخت می‌کند؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود که این مسیر را پیاده طی کنید.

دریاچه الیمالات

منبع عکس: گوگل مپ / عکاس: رضا دبیری

برای ورود به محوطه دریاچه الیمالات و استفاده از آلاچیق‌ها به‌طور جداگانه هزینه دریافت می‌شود. ورودی دریاچه در سال ۱۴۰۱، ۲۰ هزار تومان است. پارکینگ، سوپر مارکت، رستوران، سرویس بهداشتی، اجاره قایق‌های پدالی و موتوری و شهربازی کوچک از جمله امکانات رفاهی تفریحی دریاچه هستند. امکان چادر زدن و کمپ در حاشیه دریاچه وجود دارد؛ همچنین سوئیت‌هایی برای اقامت گردشگران در مجموعه ساخته شده است. 

سد لار؛ استان مازندران

  • منطقه حافظت شده
  • آدرس: شهرستان آمل، بخش لاریجان، دهستان بالا (مشاهده روی نقشه)
  • مساحت: حدود ۶۷,۵۰۰ هکتار
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: ۲۰ خرداد تا اواسط شهریور

سد لار

منبع عکس: وب‌سایت راهنمای سفر در ایران برای همه

سد لار، سدی خاکی با هسته رسی است که در ۱۰۰ کیلومتری شهر آمل و ۱۱۰ کیلومتری شهر تهران قرار دارد. این سد در سال ۱۳۶۱ برای تامین آب آشامیدنی حومه تهران و زمین‌های کشاورزی منطقه، روی رودخانه لار احداث شد.

دریاچه پشت سد لار طبیعت چشم‌نوازی دارد و روزانه میزبان گردشگران بسیاری است. نزدیک بودن به کوه دماوند و قرار گرفتن در دشت لار از دیگر دلایل محبوبیت این بستر آبی هستند. هر ساله در ماه اردیبهشت اطراف دریاچه مملو از شقایق می‌شود. در سال‌های اخیر دریاچه سد لار به یکی از مراکز پرورش ماهی قزل‌آلا، ماهی‌گیری و اسکی روی آب تبدیل شده است. در فصل زادآوری حیوانات و تخم‌ریزی آبزیان اجازه شکار و صید را به گردشگران نمی‌دهند. تورهای یک‌روزه زیادی برای بازدید از این منطقه برگزار می‌شوند. 

برای دسترسی به منطقه لار باید بعد از پلور (در جاده هراز) وارد خروجی لار شوید. در این مسیر فرعی بعد از طی حدود ۲۹ کیلومتر (یک ساعت رانندگی) به ضلع شمالی دریاچه می‌رسید. امکان کمپ در فضای امن اطراف دریاچه لار وجود دارد. روستا و اقامتگاه خاصی اطراف این پهنه آبی وجود ندارد و برای شب‌مانی در کمپ نیاز به اخر مجوز از سازمان محیط زیست خواهید داشت.

رود تجن؛ استان مازندران

  • منطقه حفاظت‌شده
  • آدرس: شهر ساری
  • طول: ۱۶۰ کیلومتر
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: تمام طول سال

رود تجن

منبع عکس: خبرگزاری تسنیم

رود تجن يكی از رودخانه‌های مستقل دريای خزر در زير حوضه نكا-تجن است. منطقه حفاظت‌شده رودخانه تجن در شمال کشور و استان مازندران قرار دارد. این رود از کوه‌های هزار جریب و چشمه‌های متعدد دهستان پشتکوه سرچشمه می‌گیرد، در امتداد کیاسر به ساری جریان می‌یابد و در نهایت به دریای خزر می‌ریزد. مسیر جاده‌ای کنار رودخانه، طبیعت چشمگیر اطراف و پل‌های متعدد احداث شده روی رودخانه جذابیت‌های بصری آن را دو چندان‌کرده‌اند. انواع ماهی‌های قزل‌آلا، آزاد و کپور در این رود یافت می‌شوند. علاقه‌مندان می‌توانند با کسب مجوز از سازمان محیط زیست منطقه، برای ماهی‌گیری به حاشیه رودخانه تجن مراجعه کنند. 

جاده‌های سیاهکلرود به مازندران و بلوار های طالقانی و داراب شهر ساری از روی رودخانه تجن عبور می‌کنند. امکان کمپ در حاشیه رودخانه وجود دارد. اقامتگاه‌های زیادی در شهر ساری آماده ارائه خدمت به گردشگران هستند.

رودخانه نکا؛ استان مازندران

  • آدرس: شهرستان نکا، شهر نکا
  • طول: ۳۶۷ کیلومتر
  • زمان مجاز برای ماهیگیری: تمام طول سال

رود نکا

منبع عکس: مپیو

رود نکا يكی از رودخانه‌های مستقل دريای خزر در زير حوضه نكا-تجن است. رودخانه نکا از شاهکوه در استان گلستان و شهر گرگان سرچشمه می‌گیرد، از میان شهر نکا عبور می‌کند و در نهایت به دریای خزر می‌ریزد. کمربندی نکا و بلوارهای آزادگان و انقلاب از روی این رودخانه عبور می‌کنند. حاشیه‌های دنج رودخانه نکا در حومه شهر، محل‌های مناسبی برای تفریح ماهی‌گیری هستند. ماهی کپور و سفید در این روخانه زندگی می‌کنند. دسترسی به رودخانه نکار از طریق جاده سیاهکرود به مازندران امکان‌پذیر است. بسیاری از گردشگران اطراف رودخانه کمپ می‌زنند. هتل‌ میلاد شهر نکا برای اقامت مناسب است.  

چگونه در طبیعت ماهیگیری کنیم؟

ماهیگیری چیست؟

ماهیگیری

منبع عکس: آفتاب نیوز

ماهیگیری (fishery ،fishing یا angling) فعالیتی است که توسط ماهیگیر، با تور، قلاب یا هر ابزار دیگر در محیط‌های آبی طبیعی یا مصنوعی انجام می‌شود. این فعالیت گروه سنی مشخصی ندارد و همه افراد از کودک تا بزرگسال، در صورت رعایت نکات ایمنی و اصولی می‌توانند از آن لذت ببرند. ماهیگیری دو دسته کلی تجاری و تفریحی-ورزشی (بگیر و رها کن) دارد.

انواع ماهیگیری

ماهی گیری

منبع عکس: وب‌سایت ماهی خان

ماهیگیری تجاری: ماهیگیری تجاری به‌منظور تامین معاش و در مقیاس وسیع‌ انجام می‌شود و خود دو نوع سنتی (استفاده از تور) و صنعتی (استفاده از رادار و تجهیزات پیشرفته مکانیکی) دارد. ماهی گیری تجاری در صورتی که با رعایت اصول و در زمان و مکان مناسب انجام شود، بدون آسیب زدن به طبیعت، روزی صیادان و بخشی از جیره غذایی مناسب برای انسان‌ها را تامین می‌کند. 

ماهیگیری تفریحی-ورزشی: در این نوع ماهیگیری فرد اوقات فراغت خود را با اهدافی چون سرگرمی، ورزش و لذت بردن از طبیعت به ماهیگیری می‌پردازد. ماهی گیری تفریحی و ورزشی فعالیتی نشاط‌بخش است که در تمام دنیا رواج دارد و هدف آن ارتزاق یا کسب درآمد نیست؛ بلکه نشاط و هیجان به‌همراه دارد. ماهیگیر در طی این فعالیت با فاصله گرفتن از دغدغه‌های روزمره، پیوندی عمیق  با طبیعت ایجاد می‌کند، فرصت تعقل و تفکر نسبت به جهان پیرامون را به دست می‌آورد.

تاریخچه ماهیگیری ورزشی تفریحی 

ماهی گیری با قلاب

منبع عکس: وب‌سایت دلگرم

حکایت‌های شفاهی متعددی در ژاپن پیرامون ماهیگیری ورزشی تفریحی (مربوط به اوایل قرن ۹ میلادی) وجود دارد. پس از آن «کلادیوس آلیانوس» از اروپا در کتاب « حیوانات و طبیعت» به ماهیگیری ورزشی اشاره کرده است. اولین مقاله رسمی ماهیگیری ورزشی در سال ۱۴۹۶ میلادی توسط فردی به نام «جولیانا برنرز» نگارش شد و به چاپ رسید؛ اما از سال ۱۶۵۳ میلادی و با انتشار کتاب معروف «The Compleat Angler» اثر ایزاک والتون، اصول و فنون ورزش ماهیگیری تفریحی به مرور تشریح شد و گسترش یافت. این نوع از ماهی‌گیری یکی از شاخه‌های گردشگری و طبیعت‌گردی است و فرد با حفظ ارزش‌های پایدار زیست‌محیطی و رعایت اصول به آن می‌پردازد. امروزه مسابقات ورزشی در زمینه ماهی‌گیری برگزار می‌شوند. 

تاثیرات روحی و جسمی ماهی‌گیری ورزشی تفریحی

تفریح یاب

منبع عکس: تفریح یاب

درمان بیماری‌های روحی از طریق ورزش ماهی‌گیری (Piscatorial therapy)، علمی در شاخه پزشکی است. از جمله تاثیرات روحی و روانی گسترده ماهی‌گیری تفریحی ورزشی می‌توان به دور شدن از افکار منفی، تغییر نگرش به زندگی، درآمیختگی با ذات طبیعت، لذت بردن از هوای پاک و مناظر بکر، کاهش استرس‌ها و تنش‌های بدن، کمک به رفع افسردگی، استرس پس از سانحه و اختلال اضطراب فراگیر (به‌دلیل تحرک جسمانی و ارتباطات اجتماعی)، تقویت صبر و قدرت تحلیل و افزایش تمرکز اشاره کرد.

پیاده‌روی و جنب‌وجوش مداوم برای یافتن محل مناسب صید، تقویت عملکرد قلب (با درگیر شدن ماهیچه‌های قلب و بالا رفتن ضربان آن)، تقویت عضلات و ماهیچه‌های دست، مچ، آرنج، کتف و ساق پا (برای پرتاب نخ ماهیگیری، نگه داشتن آن و بیرون کشیدن ماهی از آب)، تقویت و افزایش عملکرد شش‌ها و مغز (با تنفس در هوای آزاد) و جذب ویتامین D به‌صورت طبیعی (به جهت تابش نور خورشید در محیط آزاد) از جمله برکات جسمانی حاصل از انجام ماهیگیری تفریحی هستند. 

چگونگی ماهیگیری در طبیعت

ماهیگیری

منبع عکس: گوگل مپ / تالاب چغاخور / عکاس: امین صفری

ماهیگیری فعالیتی بر پایه علم، ابزار و مهارت است. فرد پس از آشنایی با اصول ماهی‌گیری، روش‌ها و ابزار آن به بررسی منطقه و آبزی هدف خود می‌پردازد تا نتیجه مطلوب حاصل شود. وب‌سایت تخصصی ماهیگیری ایران فیشینگ، اطلاعاتی جامع و کاربردی در زمینه ماهیگیری و ابزار آن در اختیار افراد قرار می‌دهد. علاقه‌مندان می‌توانند از کلیپ‌ها و مقاله‌های آموزشی موجود در وب‌سایت‌ها و فضای مجازی و کلاس‌های آموزشی، برای آشنایی با روش‌ها و ابزارهای این فن بهره ببرند. همراهی با تیم و تورهای ماهیگیری تجربه زیباتری را برای ماهیگیر رقم می‌زند؛ زیرا خرد جمعی و حضور افراد باتجربه در این تورهای تفریحی و آموزشی سبب بالا رفتن احتمال موفقیت می‌شود. 

ماهی‌گیران برای صید در مناطقی همچون دریاچه‌های مصنوعی نیاز به دریافت مجوز و پروانه صید ندارند و تنها با پرداخت هزینه به مسئولان منطقه می‌توانند به صید بپردازند. ماهی‌گیری در محل‌هایی مثل رودخانه، دریاچه طبیعی، مرداب و تالاب نیاز به دریافت مجوز از ?????? ???? ???? ???? دارد. ماهیگیری بدون مجوز تخلف محسوب می‌شود؛ این عمل بازخوردهایی چون تذکر، جریمه یا ضبط لوازم و تجهیزات ماهی‌گیری (از سوی محیط‌بان‌های سازمان محیط زیست) در پی خواهد داشت.

ماهیگیری

منبع عکس: خبرگزاری برنا

روش‌های متنوعی برای ماهیگیری وجود دارد که هرکدام ابزار ویژه خود را می‌طلبند و مخصوص نوع خاصی از منطقه و ماهی هستند. موقعیت جفرافیایی، شیرین یا شور بودن آب منطقه، نوع طعمه مورد استفاده، تجهیزات در دسترس و گونه آبزی منطقه مواردی هستند که در انتخاب بهترین روش صیادی در نظر گرفته می‌شوند. ماهیگیرها معمولا (برای حصول نتیجه بهتر) صبح زود در نقطه هدف خود طعمه‌پاشی می‌کنند و بعدازظهر به استقرار چوب‌های ماهیگیری و صید مشغول می‌شوند. 

روش‌های متداول ماهیگیری تفریحی ورزشی

ماهیگیری

منبع عکس: وب‌سایت نمناک

انتظاری: این روش در موقعیت‌های جغرافیایی و بسترهای آبی همچون رودخانه‌ها، نهرها، آبگیر‌ها، دریاچه‌های مصنوعی، سد‌های آب شیرین و نیمه‌شور کاربرد دارد. در این روش صید غالبا از طعمه‌های طبیعی بهره می‌برند. طعمه به‌وسیله قلاب به نخ و چوب ماهی‌گیری وصل و به دو صورت کف‌خواب یا شناور در آب مستقر می‌شود. 

ماهیگیری

منبع عکس: وب‌سایت ماهیگیر طلایی

اسپینینگ (لانسه کشی): لانسه‌کشی به معنی پرتاب و جمع کردن است. این روش برای صید ماهی‌هایی همچون قزل‌آلا در آب شیرین کاربرد دارد. لانسه (Lance) یکی از انواع طعمه‌های مصنوعی ماهیگیری است که از پلاک پره‌ای و متحرک ساخته می‌شود. لانسه با حرکت در آب به دور قلاب می‌چرخد. در صورت استفاده از لانسه به‌عنوان طعمه، حتما باید هرزگرد نیز وصل شود. قلاب را به بدنه لانسه وصل می‌کنند تا پلاک متحرک بتواند حول قلاب بچرخد. با پرتاب قلاب در آب و جمع کردن آن، پره متحرک دور قلاب (شبیه یک ماهی) می‌گردد. ماهی‌ها با دیدن این صحنه به‌سمت لانسه جذب می‌شوند و در واقع فریب می‌خورند.  

در روش لانسه‌کشی ماهیگیر قلاب را با بیشترین توان خود پرتاب می‌کند و سپس آن را با سرعتی یکنواخت به سوی خود می‌کشد. کشیدن باید نه آن‌قدر سریع باشد که طعمه روی آب بیاید و نه آن‌قدر آرام که طعمه به کف رودخانه گیر کند. این روش از روی قایق‌های تخصصی و نیمه‌تخصصی و صخره‌های مشرف به دریا انجام می‌شود. لانسه و چوب ماهیگیری کوتاه از موارد مورد نیاز در لانسه کشی هستند. 

ماهی گیری

منبع عکس: تارگتینو

ترولینگ: ترولینگ روشی مناسب برای ماهیگیری و صید ماهی‌های بزرگ در آب‌های شیرین و شور دریا است. این روش از روی قایق در حال حرکت انجام می‌شود. سرعت حرکت قایق با توجه به نوع صید و عمق آب تغییر می‌کند. طعمه‌های طبیعی و مصنوعی در روش ترولینگ استفاده می‌شوند. ماهی با حرکت قایق به‌دنبال طعمه می‌افتد و سپس صید می‌شود. تن، شیر ماهی، باراکودا، هامور و جاش از جمله ماهی‌های هدف این نوع ماهیگیری هستند. 

بایدها و نبایدهای ماهی گیری

ماهیگیری

منبع عکس: تارگتینو

  • داشتن صبر و آرامش از ابتدایی‌ترین اصول ماهیگیری است. ماهی‌ها نیز مانند دیگر موجودات از محیط‌های پرهیاهو و ناامن گریزان هستند.
  • درک درست از ذخایر ارزشمند زیست‌کره و محدود بودن قدرت ترمیم طبیعت یکی از اصول ماهی‌گیری است. صید بی‌رویه و ماهیگیری در فصل تخم‌ریزی به کاهش فراوانی و انقراض گونه‌های مختلف آبزیان منجر می‌شوند. گرفتن مجوز صید و در نظر داشتن زمان مجاز برای ماهی گیری، تعداد مجاز صید و قوانین خاص هر منطقه، ضمن تحقق تفریح مسئولانه، حفظ تعادل طبیعت را در پی دارد.
  • اجرای روش‌های مخرب، غیرمسئولانه، غیرحرفه‌ای و غیراصولی همچون استفاده از موتور برق، ریختن کلر در رودخانه و بستن تور به‌جای قلاب روی نخ ماهی‌گیری، به‌سرعت جمعیت آبزیان را نابود و نسل آن‌ها را منقرض می‌کنند. 
  • استفاده از روش‌های حرفه‌ای و بی‌آزارتر همچون فلای (استفاده از قلاب‌های فاقد خار) برای صید ماهی و سپس آزادسازی آن، هم شانس زندگی دوباره به آبزی می‌دهد و هم لذت ماهی‌گیری را نصیب صیاد می‌کند. 
  • اشتراک گذاشتن فیلم‌ها و عکس‌های ماهی گیری به سبک «بگیر و رها کن» سبب ترویج فرهنگ و علاقه‌مندی افراد بیشتری به این تفریح می‌شود. 
  • برخی از ماهی‌‌گیرها برای صید، چند روز کنار بسترهای آبی کمپ می‌زنند. توجه به طبیعت و برهم نزدن آرامش آن، جمع‌آوری کامل زباله‌ها از محیط و اطمینان از خاموش شدن آتش در این نوع گردشگری بسیار اهمیت دارد.
  • ماهی‌گیران حرفه‌ای هیچ‌گاه محل‌ دقیق صید ماهی (به‌ویژه ماهی‌های کمیاب) را فاش نمی‌کنند؛ زیرا اگر افراد دیگر از این موضوع مطلع شوند و برای صید به منطقه موردنظر بروند، حیات ماهی به خطر می‌افتد.

تجهیزات مورد نیاز برای ماهیگیری

ماهیگیری

منبع عکس: تارگتینو

ماهیگیری مانند هر ورزش و تفریح دیگری نیاز به تجهیزات دارد. اگر قصد دارید چند روز را در طبیعت سپری کنید، باید لوازم سفر و کمپینگ را همراه خود ببرید. چادر مسافرتی، زیرانداز، صندلی، کیسه‌خواب، چراغ‌قوه، کلاه آفتاب‌گیر، سایه‌بان، کرم ضدآفتاب، عینک آفتابی، کفش مناسب پیاده‌روی، لباس اضافی و حوله از جمله تجهیزات عمومی برای حضور در طبیعت با اهداف مختلف هستند. علاقه‌مندان به ماهی‌گیری می‌توانند با تهیه لوازم اصلی و ضروری این تفریح را تجربه کنند. توجه داشته باشید که تهیه لوازم حرفه‌ای و گران‌قیمت از ابتدای کار سردرگمی و گاه دل‌زدگی ماهیگیر را به‌دنبال دارد. 

چوب ماهیگیری

منبع عکس: campo.ir

چوب ماهیگیری (Fishing Rod): مهم‌ترین ابزار برای صید ماهی، چوب ماهیگیری است که انواع متنوعی همچون تلسکوپی، یک یا چند تکه، پشه، ساحلی، ترولینگ، چوب کاسی، پوله، اسپینینگ دریایی و چوب تخصصی کپور دارد. این چوب‌ها از نظر جنس، طول و وزن با یکدیگر متفاوت هستند و ماهیگیر با توجه به گونه هدف خود آن را انتخاب می‌کند. چوب‌هایی با وزن ۱۰ تا ۳۰ گرم برای شکار قزل‌آلا، چوب‌هایی با وزن ۲۰ تا ۴۰ گرم برای صید ماهی سوف و چوب‌های ۴۰۰ تا ۱۰۰۰ گرم برای صید ترولینگ دریا مناسب هستند. وزن پایین چوب سبب آسان‌تر شدن کار و تسلط بیشتر ماهیگیر می‌شود و به همین دلیل برای شروع کار بهتر است.

برخی از افراد از کلمات لنسر یا لانسر ماهیگیری (lancer) به‌جای چوب ماهیگیری استفاده می‌کنند که چندان حرفه‌ای و درست نیست. لنسر در لغت نیزه‌دار و نیزه‌انداز معنی می‌شود و در واقع یکی از انواع طعمه ماهیگیری غیرطبیعی و پرکاربرد است.

چرخ ماهیگیری

منبع عکس: تارگتینو

چرخ ماهی‌گیری (Fishing Reel): چرخ روی چوب ماهیگیری وصل می‌شود و کمک می‌کند تا ماهیگیر نخ را جمع یا آزاد کند. چرخ از بخش‎‌های متعددی چون بدنه، کلاج، بلبرینگ، کمان، ضامن یا نگهدارنده، دسته، اسپول یا همان قرقره تشکیل شده است. این ابزار نیز مانند چوب انواع متعددی دارد. چوب و چرخ باید تناسب داشته باشند. «اسپینینگ»، «دریایی» و «بایت رانر» از انواع چرخ‌های ماهیگیری هستند. قرقره ۱۰۰ تا ۱۵۰ متری برای ماهیگیران مبتدی مناسب است. 

نخ ماهیگیری (Fishing Rig): نخ به چرخ ماهیگیری وصل و به داخل آب پرتاب می‌شود. مونو، بافته و فلای فیشینگ از انواع رایج نخ‌های ماهی‌گیری هستند. نخ‌ نازک برای ماهیگیران مبتدی مناسب‌تر است؛ زیرا خاصیت ارتجاعی بالایی دارد، به طعمه آسیب کمتری می‌زند، در آب خوب دیده نمی‌شود و تقریبا نامرئی است. نخ‌های نرمی که راحت مچاله می‌شوند کیفیت بالاتری دارند. برای شروع کار لازم است که حداقل ۴۰ متر نخ روی چرخ ماهیگیری داشته باشید. 

شناور ماهیگیری

منبع عکس: وب‌سایت شکاره

شناور ماهیگیری (Fishing Float): شناورهای ماهیگیری دو نوع ثابت و متحرک دارند و کمک می‌کنند به نتیجه دلخواه در ماهیگیری برسید. شناور، طعمه را نزدیک به سطح آب نگه می‌دارد و به صیاد کمک می‌کند تا زمان گیرافتادن ماهی را زودتر تشخیص دهد. برخی شناورها درخشان هستند و خود سبب جذب ماهی می‌شوند. 

قلاب ماهیگیری (Fishing Hook): انتخاب قلاب مناسب در رسیدن به هدف ماهیگیری بسیار موثر است. این ابزار به انتهای آزاد نخ وصل می‌شود. قلاب‌های ماهیگیری انواع مختلفی چون تک شاخه، دو شاخه و سه شاخه دارند. این انواع در ویژگی‌های ظاهری دیگری چون سایز پایه (کوتاه، متوسط و بلند)، فرم و رنگ با هم متفاوت هستند. اندازه و وزن هدف، سیستم تغذیه و نوع برخورد ماهی با طعمه در انتخاب نوع قلاب موثر هستند. 

طعمه ماهیگیری (Fishing Bait): طعمه به قلاب ماهیگیری وصل می‌شود. در صورت انتخاب درست طعمه، ماهی به سوی آن می‌آید و ماهیگیر به هدف خود می‌رسد. برخی از طعمه‌ها به‌صورت آماده در بازار وجود دارند. طعمه‌زنی (نصب طعمه روی قلاب) اصولی و درست سبب افزایش راندمان صید می‌شود. استفاده از ذرت (برای صید شاه کولی، سیم و کپور)، کرم خاکی و ترکیب ذرت و کرم خاکی به‌عنوان طعمه برای شکار انواع ماهی های کوچک (کمتر از ۷۰۰ گرم) مناسب هستند. ماهی‌های بسیار کوچک، جگر مرغ و خمیر نان هم طعمه‌های خوبی در ماهی‌گیری محصوب می‌شوند. بسیاری از ماهیگیران باتجربه، از طعمه‌های ترکیبی و اختصاصی خود برای صید ماهی‌ها استفاده می‌کنند. 

سایر لوازم ماهی گیری: کیف یا جلد ماهی‌گیری، تور ماهیگیری، هرزگرد (در صورت استفاده از لانسه و روش لانسه‌کشی)، زنگوله، طعمه‌پاش، ریسمان و سرب از جمله سایر لوازم مورد نیاز در ماهی گیری هستند.

طعمه ماهی گیری

منبع عکس: وب‌سایت ماهی گیر طلایی

اگر شما نیز به ورزش ماهی‌گیری علاقه‌مند هستید و آن را در پهنه‌های آبی متنوع ایران تجربه کرده‌اید، لطفا اطلاعات و نظرات خود را با مخاطبان کجارو به اشتراک بگذارید.

منبع عکس کاور: نصر نیوز

پرسش‌های متداول

در ایران کجا بریم ماهیگیری؟

دریاچه زریوار؛ استان کردستان، دریاچه پریشان؛ استان فارس، سد طالقان؛ استان البرز، دریاچه ولشت؛ استان مازندران، دریاچه ایمر؛ استان گلستان، تالاب انزلی، خلیج گرگان؛ استان گلستان، رودخانه ارس؛ استان آذربایجان شرقی، سد ساوه؛ استان مرکزی، تالاب چغاخور؛ استان چهار محال و بختیاری، دریاچه هامون؛ سیستان و بلوچستان، دریاچه اوان؛ استان قزوین، دریاچه مارمیشو؛ استان آذربایجان غربی، دریاچه سد منجیل؛ استان گیلان، سد اکباتان؛ استان همدان، بندر امیر آباد؛ استان مازندران، دریاچه نئور؛ استان اردبیل، دریاچه گهر؛ استان لرستان، دریاچه‌های تار و هویر؛ استان تهران، تالاب میانکاله؛ استان مازندران، دریاچه اویدر؛ استان مازندران، رودخانه قزل اوزن؛ استان زنجان، رودخانه شاهرود، استان‌ قزوین، دریاچه الیمالات؛ استان مازندران، سد لار؛ استان مازندران، رود تجن؛ استان مازندران، رودخانه نکا؛ استان مازندران

برای ماهیگیری چه تجهیزاتی نیاز است؟

قلاب، چوب ماهیگیری، چرخ ماهیگیری، شناور، نخ

چه طعمه‌هایی در ماهیگیری متداول هستند؟

کرم خاکی، جگر مرغ، خمیر نان، ذرت

ماهیگیری چیست؟

ماهیگیری فعالیتی است که توسط ماهیگیر، با تور، قلاب یا هر ابزار دیگر انجام می‌شود و دو دسته تجاری (با هدف کسب معاش) و تفریحی-ورزشی دارد.

مطالب مرتبط:

دیدگاه