چرا چین در حال ساخت صدها فرودگاه جدید است؟
چین در حال حاضر ۲۳۵ فرودگاه دارد، اما برای پاسخگویی به میلیون‌ها مسافر چینی که برای سفرهای داخلی و خارجی از هواپیما استفاده می‌کنند، این کشور در حال ساخت صدها فرودگاه جدید است.
هر زمان که صنعت هوایی چین در تیتر اخبار قرار می‌گیرد، معمولاً داستان‌هایی از بداخلاقی مسافران مطرح می‌شود که در پرواز به یکدیگر مشت زده‌اند یا برای بازکردن درهای خروج اضطراری در حین بلندشدن هواپیما از روی باند به جان هم افتاده‌اند یا در اقدامی خطرناک، سکه‌هایی را به نشانه‌ی خوش‌شانسی به موتور هواپیما پرتاب کرده‌اند.
این تیترهای خبری با اینکه هم جالب و هم ترسناک هستند، اما از موضوع دیگری نیز حکایت دارند و آن هم افزایش سریع تعداد مسافران هوایی چین است که به همین دلیل این کشور زیر بار توسعه‌ای عظیم رفته است.
در مدت‌زمان حدود یک دهه، چین از کشوری که تعداد کمی از مردمش تجربه‌ی سفر هوایی داشتند، به جایی تبدیل شده است که میلیون‌ها شهروند آن برای سفرهای داخلی و همین طور به مقاصد سراسر دنیا از هواپیما استفاده می‌کنند. با توجه به سیر صعودی چین در این زمینه شاید داستان‌هایی از مسافران خودسر اجتناب‌ناپذیر باشد؛ حتی اگر این واقعیت را تحت‌الشعاع قرار دهد که در بسیاری از سفرهای هوایی چین، هیچ حادثه‌ای رخ نمی‌دهد.
بزرگ‌ترین بازار حمل‌ونقل هوایی دنیا
چین تا سه سال آینده به بزرگ‌ترین بازار سفر هوایی دنیا تبدیل می‌شود و این عنوان را از آمریکا خواهد گرفت، با این حال به نظر می‌رسد که اشتیاق این کشور برای گسترش صنعت هوایی همچنان با سرعت سرسام‌آوری ادامه دارد.
در همین راستا، دولت این کشور برنامه‌ی ساخت فرودگاه‌ها را در مقیاسی که به‌ندرت در کشور دیگری مشاهده شده، در دستور کار خود قرار داده است. میلیاردها میلیارد دلار صرف ساخت باندها و ترمینال‌های فرودگاه‌ها می‌شود که قرار است کل کشور را مستقیماً به شبکه‌ی حمل‌ونقل جهانی متصل کنند.
چین در حال حاضر ۲۳۵ فرودگاه دارد که بسیاری از آن‌ها قابلیت پذیرش سیر صعودی تعداد مسافران و پروازها را ندارند و مقامات دولتی تخمین می‌زنند که تا سال ۲۰۳۵ به حدود ۴۵۰ فرودگاه جدید در سراسر کشور نیاز است. تحلیلگران حمل‌ونقل هوایی نیز پیش‌بینی می‌کنند که تا سال ۲۰۳۵، جابه‌جایی یک‌چهارم مسافران هوایی دنیا برعهده‌ی چین خواهد بود. چیون کواک لا (Cheung Kwok Law)، از مرکز پژوهش و سیاست هوانوردی هنگ کنگ در دانشگاه چین، می‌گوید:
توسعه‌ی تمام‌عیار دولت در حوزه‌ی هوانوردی نه‌تنها راهکاری پیشگیرانه برای پاسخگویی به تقاضاهای آینده است، بلکه منجر به رشد اقتصادی نیز می‌شود. دولت واقعاً برای آینده برنامه دارد و علاوه بر برآورده‌کردن نیازهای کنونی، می‌خواهد تقاضای سفر هوایی در آینده را نیز افزایش دهد.
با اینکه بخش اعظمی از این توسعه‌ها در شهرها و مناطقی در حال انجام است که بسیاری از مردم خارج از چین یا آسیا شاید هرگز اسم‌شان را هم نشنیده باشند، اما این ساخت‌وسازها در شهر پکن بسیار مشهود بوده، جایی که کار ساخت فرودگاه بین‌المللی و چند میلیارد دلاری داکسینگ به پایان رسیده و افتتاح شده است.
هرچه به‌سمت سومین دهه‌ی قرن ۲۱ نزدیک می‌شویم، ساخت و افتتاح فرودگاه‌های بسیار بزرگ متداول‌تر می‌شود؛ هرچند فرودگاه جدید پکن که توسط زاها حدید و شریک چینی وی طراحی شده، از معماری پیشگامانه‌ای برخوردار است. این فرودگاه ۴ باند و ترمینالی به‌وسعت ۹۷ زمین فوتبال دارد.
پکن مدت‌زمان زیادی بود که به فرودگاه بین‌المللی دیگری نیاز داشت؛ به‌خصوص که فرودگاه بین‌المللی پکن به‌عنوان دومین فرودگاه شلوغ دنیا، در سال ۲۰۱۸ به بیش از ۱۰۰ میلیون مسافر خدمات‌رسانی کرده بود. هرچند با افتتاح فرودگاه جدید داکسینگ، این فرودگاه با شرکت‌های هواپیمایی نظیر ایر چاینا همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد و به تقویت ظرفیت فرودگاه‌های این شهر کمک می‌کند، به‌ویژه که تعداد مسافران هوایی کمتر نشده است.
مناطق نیازمند به فرودگاه
با اینکه برنامه‌ی چین برای ساخت بیش از ۲۰۰ مرکز فرودگاهی شاید بیش از اندازه به نظر برسد، اما موضوع قابل‌توجه در این ماجرا، سرعت کار است و نه تعداد فرودگاه. این رقم در مقایسه با ۵۰۰۰ فرودگاه عمومی شهرها و شهرستان‌های ایالات متحده آمریکا، ناچیز است. چیون کواک لا می‌گوید:
به نظر من گسترش تعداد فرودگاه‌ها اصلاً بیش از اندازه نیست. در حال حاضر نیویورک، سه فرودگاه بین‌المللی و لندن، پنج فرودگاه دارد. در حالی که پکن دومین فرودگاه خود را همین امسال افتتاح کرد. شانگهای با بیش از ۲۰ میلیون نفر جمعیت، سومین فرودگاه و گوانجو با ۱۷ میلیون نفر جمعیت، دومین فرودگاه خود را خواهند ساخت. طبق اعلام سازمان هوانوردی غیرنظامی چین، فرودگاه‌های این کشور در سال ۲۰۱۸ به ۱.۲۶۴ میلیارد مسافر خدمات‌رسانی کرده‌اند که در مقایسه با سال ۲۰۱۷ رشدی ۱۰.۲ درصدی را نشان می‌دهد؛ به‌طوری که ۳۷ فرودگاه چین پذیرای بیش از ۱۰ میلیون مسافر بوده‌اند. در حال حاضر به‌طور میانگین، سالی هشت فرودگاه جدید در این کشور افتتاح شده، برخی نیز گسترش یافته و به‌روز می‌شوند؛ با این همه نگرانی‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه فررودگاه‌های موجود نتوانند از پس پاسخگویی به انتظارات مدرن برآیند.
دانگ فاکسین (Dong Faxin)، مدیر بخش توسعه و برنامه‌‌ریزی سازمان هوانوردی غیرنظامی چین، می‌گوید:
خدمات به میزان قابل ملاحظه‌ای بهتر شده‌اند، اما فرودگاه‌های موجود کافی نیستند و به‌صورت نامنظم در کل کشور پراکنده شده‌اند.
بخش زیادی از فرودگاه‌های جدید در منطقه‌ی دلتای رود یانگ تسه، منطقه‌ی پکن – تانگجو – هبئی، منطقه‌ی خلیج بزرگ‌تر و همین طور شهرهای چونگ‌کینگ و چنگدو ساخته خواهند شد. با اینکه این مناطق بیشترین جمعیت را دارند، اما تعداد فرودگاه‌هایشان بسیار کم است. در سال‌های آتی، تمام این مناطق صاحب فرودگاه‌های جدیدی در سطح جهانی در هر یک از مراکز جمعیتی خود می‌شوند. برای مثال، فرودگاه بین‌المللی چنگدو تیانفو در سال ۲۰۲۰ افتتاح خواهد شد که به‌عنوان دومین قطب هوانوردی چنگدو، فشار ترافیکی روی فرودگاه بین‌المللی چنگدو شوانگلیو را کاهش خواهد داد.
فرودگاه‌های جدیدی نیز در غرب چین ساخته خواهد شد که در حال حاضر مراکز فرودگاهی کمتری دارند. ساخت این فرودگاه‌ها به توسعه‌ی کسب‌وکار و همین طور گردشگری منطقه کمک می‌کند و درعین حال باعث نفوذ بیشتر پکن در مناطق دورافتاده می‌شود. چیون کواک لا می‌گوید:
دولت سرزمین اصلی، به‌منظور ترویج توسعه‌ی اقتصادی در مناطق کمتر توسعه‌یافته مثل بخش‌های غربی و شمال‌شرقی چین، یک استراتژی توسعه‌ای کاملاً واضح دارد. برای پیشرفت این مناطق و همین طور دستیابی به توسعه‌ی اقتصادی متعادل‌تر بین مناطق ساحلی و مناطق دورافتاده‌تر، پشتیبانی از ترافیک هوایی از اهمیت به‌سزایی برخوردار است.
فرودگاه‌های آینده
نکته‌ی مثبت ساخت فرودگاه‌های جدید این است که هر یک از آن‌ها را می‌توان با توجه به نیازهای امروزی فناوری پیشرفته مجهز کرد و درعینِ حال توسعه و گسترش زیرساخت‌های حمل‌ونقل را نیز لحاظ کنند. فرودگاه‌های امروزی مستقل عمل نمی‌کنند و کارآمدترین آن‌ها به‌صورت یکپارچه با سایر روش‌های حمل‌ونقل نظیر راه‌های شریانی اصلی و شبکه‌ی ریلی پرسرعت این کشور متصل هستند، سیستمی که دولت چین به میزان چشمگیری به تبلیغ آن پرداخته است.
فرودگاه جدید داکسینگ، در مقیاسی بسیار بزرگ‌تر، الگویی برای ساخت سایر فرودگاه‌ها به حساب می‌آید، چراکه دارای یک خط ریلی قطار سریع‌السیر با سرعت ۳۵۰ کیلومتر بر ساعت به شهر است. این فرودگاه در ابتدا پذیرای ۷۲ میلیون مسافر و دو تن بار در سال خواهد بود که قرار است وقتی به‌طور کامل آغاز به کار کرد، سالانه حداقل ۱۰۰ میلیون مسافر و چهار میلیون تن بار را جابه‌جا کند. سازندگان فرودگاه داکسینگ همچنین نحوه‌ی استفاده‌ی مسافران از فرودگاه‌ها را تغییر داده‌اند و یکی از بزرگ‌ترین ساختمان‌های ترمینال دنیا را با مسافت‌های کوتاه پیاده‌روی ادغام کرده‌اند تا مسافران بتوانند به‌راحتی به گیت‌های خود برسند.
موانع اقتصادی
این‌طور به نظر می‌رسد که هیچ چیز مانع از توقف رشد کشور چین نمی‌شود. ساخت صدها فرودگاه جدید فقط یکی از اقدامات این کشور برای تبدیل‌شدن به ابرقدرت بزرگ بعدی دنیا به حساب می‌آید. با این حال، برای ساخت همه‌ی این فرودگاه‌ها طبق برنامه، شک و تردیدهایی وجود دارد مبنی بر اینکه آیا اقتصاد چین برای مدتی طولانی موفق عمل خواهد کرد یا به رشد اقتصادی پیش‌بینی‌شده دست خواهد یافت یا خیر.
به اعتقاد برخی تحلیلگران، کاهش اخیر سرعت رشد اقتصادی، بدترین وضعیتی بوده است که آن‌ها شاهدش بوده‌اند و به‌واسطه‌ی جنگ تجاری با ایالات متحده آمریکا و کاهش فروش در برخی حوزه‌های مهم، بدتر هم شده است.
در صورتی که هم‌زمان با این مشکلات، کاهش تعداد گردشگران نیز اتفاق بیفتد، می‌تواند به توقف بسیاری از فرودگاه‌های برنامه‌ریزی‌شده در همان مرحله‌ی طراحی بینجامد، به‌خصوص فرودگاه‌هایی که قرار بود با هدف پاسخگویی به رشد گردشگران خارجی ساخته شوند. هرگونه ضربه‌ی اقتصادی می‌تواند میزان سفرهای خارجی شهروندان چینی را نیز کاهش دهد. با این حال، چیون کواک لا، نسبت به این قضیه خوش‌بین است و می‌گوید:
پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۳۵، سفرهای جهانی سالانه ۳٫۵ رصد افزایش یابد. در مورد کشور چین نیز این رشد به‌طور میانگین بین ۵ تا ۶ درصد خواهد بود که بسیار بالاتر از میانگین جهانی است. علاوه بر این انتظار می‌رود که طی ۱۰ سال آینده، جمعیت طبقه‌ی متوسط چین به بیش از ۵۰۰ میلیون نفر برسد. بنابراین با اینکه شاید رشد اقتصاد این کشور تا اندازه‌ای کاهش یافته است، اما افزایش جمعیت طبقه‌ی متوسط، از نظر تقاضای مسافر و همین طور حمل‌ونقل هوایی بار، باعث حمایت از توسعه‌ی هوانوردی چین می‌شود. با این حال قبول دارم که این صنعت با چالش‌هایی نظیر کمبود کارکنان بالقوه مواجه خواهد شد. در سطح جهانی، تعداد زیادی از نسل فعلی متخصصان هوانوردی طی ۵ تا ۱۰ سال آینده بازنشسته می‌شوند. در شرایطی که چین به‌دنبال توسعه‌ی سریع در دهه‌های آینده است، آن‌ها با مشکل کمبود حاد نیروی انسانی مواجه خواهند شد و تا به این لحظه ندیده‌ام که دولت توجه کافی به این موضوع کرده باشد.
تأثیرات زیست‌محیطی افزایش ترافیک هوایی نیز نگران‌کننده است. سازمان ملل در اوایل سال جاری، برنامه‌ی کاهش و تعدیل کربن برای هوانوردی بین‌المللی (CORSIA) را راه‌اندازی کرد که هدف از آن مقابله با افزایش انتشار کلی دی‌اکسید کربن از هوانوردی غیرنظامی بین‌المللی است. براساس این طرح که از اول ژانویه‌ی ۲۰۱۹، انتشار دی‌اکسید کربن را پیگیری می‌کند، شرکت‌های هواپیمایی کشورهایی که داوطلبانه به این طرح پیوسته‌اند، موظف به خرید تعدیل کربن هستند تا به این کار، افزایش انتشار دی‌اکسید کربن خود را جبران کنند.
هشتاد کشور دنیا که ۷۶.۶۳ درصد فعالیت هوانوردی بین‌المللی را در اختیار دارند، از مشارکت داوطلبانه‌ی خود از تاریخ ۶ مه ۲۰۱۹ در طرح کاهش و تعدیل کربن برای هوانوردی بین‌المللی صحبت کرده‌اند. چین در میان این کشورها نیست، هرچند که مشارکت در این طرح از سال ۲۰۲۷ اجباری می‌شود. براساس داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط انجمن گردشگری دانشگاه گریفیث استرالیا، در سال ۲۰۱۸ ایالات متحده آمریکا با ۲۲.۷ درصد از کل انتشار دی‌اکسید کربن مسافران در رتبه‌ی نخست دنیا و پس از آن، کشور چین با ۱۰.۴ درصد قرار دارد.
یکی دیگر از مشکلات چین، مدیریت ناکارآمد فضای هوایی است که عمدتاً مربوط به تأخیر در پروازها می‌شود. هوانوردی غیرنظامی چین فقط ۲۰ درصد از کل ترافیک هوایی را دربرمی‌گیرد، در حالی‌که هوانوردی نظامی ۸۰ درصد از این ترافیک را در اختیار دارد. این وضعیت در کشور آمریکا برعکس است. چیون کواک لا می‌گوید:
با این اوصاف، گسترش سریع فعالیت‌های هوانوردی غیرنظامی و ازدحام کار در مدیریت فضای هوایی، جدی‌تر خواهد شد. در سیزدهمین برنامه‌ی پنج‌ساله‌ی کشور، چندین بار اشاره شده است که دولت روی آزادسازی و بازسازی مدیریت فضای هوایی کار خواهد کرد، اما اطلاعات بیشتری درباره‌ی چگونگی و زمان آن در اختیار نداریم.
مسافران بی‌صرانه منتظر این تغییر و تحولات هستند. هرگونه افزایش در بهره‌وری و کیفیت که با کاهش تأخیر پروازها همراه باشد، به سود چین خواهد بود، به‌خصوص که این کشور ظاهراً با تقاضای روزافزون برای سفر هوایی مواجه است و علاوه بر این، شاید تعداد اخباری که از مسافران سرکش چینی منتشر می‌شود، کاهش یابد.
همیشه می‌توانید برای خرید بلیط هواپیما با استفاده از موتور جستجوی پرواز کجارو پایین‌ترین قیمت بلیط‌ها را از بین فروشنده‌های معتبر مشاهده کرده و بلیط سفر خود را ارزان‌تر از همه جا تهیه کنید.
دیدگاه