در خرید ضد آفتاب به چه نکاتی توجه کنیم؟

ساحل زیبای وایکیکی در اوآهو، بخاطر پس‌زمینه‌ی شهر، حوله‌ها و چترهای رنگارنگ و بی‌شمار که شبیه پارچه چهل‌تکه هستند، جمعی از موج‌های آبی و فیروزه‌ای با یک عالم موج‌سوار، و رایحه‌ی کرم ضدآفتابی که هزاران نفر به مقدار زیاد به بدن‌های خود زده‌اند، معروف است. این ساحل تا سال ۲۰۲۱، به عنوان اولین ساحلی که در آمریکا، استفاده از انواع مختلف کرم ضدآفتاب را ممنوع اعلام می‌کند، معروف خواهد شد. دلیلش؟ به این خاطر که این کرم‌ها باعث ازبین رفتن مرجان‌های باارزش هاوایی می‌شوند.

درواقع مقصر اصلی ضدآفتاب‌ها نیستند، بلکه ماده‌ای فعال به نام اکسی‌بنزون است. مواد داخل این کرم‌ها (که مانع آسیب اشعه‌های مختلف می‌شوند)، به تایید سازمان غذا و دارو، حدود ۴۰ سال است که مورد استفاده قرار گرفته‌اند، اما دلیل این هشدار ناگهانی چیست؟

در سال ۲۰۱۵، دانشمندانی که انواع مختلف مرجان‌های هاوایی را مورد مطالعه قرار داده بودند، دریافتند که اکسی‌بنزون موجب سفید شدن مرجان‌ها می‌شود (که این موضوع باعث مرگ بی‌مهرگان آبزی می‌شود) و از تولیدمثل آن‌ها جلوگیری می‌کند. تاثیرات این مواد شیمیایی، با وجود نور خورشید افزایش می‌یابد. این ماده تنها برای مرجان‌ها مضر نیست، بلکه مطالعات اخیر آن را در سرطان سینه و نقص نوزادان بی‌تاثیر نمی‌داند. مطالعاتی که در مجله آلودگی محیطی و سم‌شناسی منتشر شد، نشان می‌دهد که تنها یک قطره از ضدآفتاب حاوی اکسی‌بنزون کافی است تا اقیانوس را به اندازه ۶٫۵ استخر شنای المپیک آلوده کند. حال باید بگوییم که هر ساله ۱۴۰۰۰ تن ضدآفتاب، از طریق شناگران و غواصان و فاضلاب دوش‌ها وارد آب‌ها می‌شود.

صخره‌های مرجانی یکی‌ از متنوع‌ترین اکوسیستم‌های دنیای زیر آب هستند که ۲۵ درصد حیات اقیانوس را در دست دارند. علاوه بر این، صخره‌های مرجانی ۳٫۴ بیلیون دلار غذا، شغل و گردشگری را تامین می‌کنند و طبق گزارش‌های اداره ملی اقیانوسی و جوی، هر ساله به تنهایی از ساحل‌های آمریکا محافظت می‌کند. اخیرا خطرهای بسیاری این اکوسیستم‌های ظریف را تهدید کرده‌اند، اما همچنان امید هست. همین مطالعه تایید کرده که آسیب اکسی‌بنزون بیشتر در مناطق گردشگر‌پذیر محسوس است، بنابراین گردشگران می‌توانند با استفاده از ضدآفتاب‌هایی غیرسمی، بجای ضدآفتاب‌های مضر، نقش بسیار مهمی در کمک به حفظ مرجان‌ها ایفا کنند.

دکتر جان فاث (Dr John Fauth)، دانشیار علوم زیستی دانشگاه سنترال فلوریدا و محقق سال ۲۰۱۵، بیان می‌کند که زمانی که قصد خرید یک ضدآفتاب مناسب اقیانوس را از داروخانه یا سوپرمارکت‌ها دارید، آن‌هایی را انتخاب کنید که دارای مواد معدنی حاوی اکسید روی یا دی اکسید تیتانیوم باشند. این کرم‌ها هم برای مرجان‌ها و هم برای انسان‌ها بهتر و سالم‌تر هستند. او همچنین پیشنهاد می‌کند که از مغازه‌های مقصد کرم بخرید، چراکه این کار هم باعث افزایش اقتصاد آن منطقه و هم تشویق حفظ منابع محلی می‌شود.

دکتر فاث اضافه می‌کند که استفاده از کرم‌های ضدآفتاب، باید بخشی از یک استراتژی همه‌جانبه باشد؛ به این معنا که در کنار آن، باید سعی کنیم خیلی در معرض آفتاب و اشعه‌های مضر قرار نگیریم، تا حد امکان در سایه بایستیم، لباس‌های گشاد و راحت بپوشیم (کلاه‌های لبه‌دار، لباس‌های آستین بلند و شلوار) و به هنگام شنا کردن از لباس‌های غواصی یا لباس‌های پوشیده‌ی مخصوص استفاده کنیم. افراد در عین حال که می‌توانند شیک باشند، می‌توانند از جاذبه‌های طبیعی نیز لذت ببرند.

از آنجا که این کرم‌ها روی سطح پوست می‌نشینند تا از ما در برابر اشعه‌های مضر محافظت کنند، مقداری چسبناک هستند و لکه‌های براق کوچکی را روی پوست به جا می‌گذارند، که البته این چیز خوبی است، زیرا به شما نشان‌ می‌دهد که چطور عمل می‌کند. اما اگر خواستید پیش از خرید مقداری از آن را امتحان کنید، یک نمونه از آن را سفارش دهید (این کار در جاهای مختلف دنیا متفاوت است، برخی برندها یا سایت‌های خارجی این نوع سفارش‌ها را قبول می‌کنند، اما ممکن است در ایران این شرایط مهیا نباشد، درنتیجه اگر ممکن بود از فروشنده بخواهید تا بسته‌های کوچک محصول مورد نظر را به شما بدهند تا از کارایی آن مطمئن شوید).

دکتر Joshua Zeichner، مدیر تحقیقات آرایشی و کلینیکی بیمارستان Mount Sinai در نیویورک، بر اهمیت استفاده از ضدآفتاب‌ها، نه تنها در ساحل بلکه در طول روز تاکید می‌کند. او نیز چون دکتر فاث، بیان می‌کند کرم‌هایی را انتخاب کنید که دارای اکسید روی یا دی اکسید تیتانیوم، به‌عنوان مواد فعال باشند. همجنین اضافه می‌کند که کرم‌هایی که تنها دارای اکسید روی هستند، برای مصرف روزانه بهتراند. با اینکه هردو بی‌خطر هستند، اما برخی افراد ترجیح می‌دهند از کرم‌هایی استفاده کنند که تنها دارای زینک (روی) است، چراکه این ماده به‌صورت طبیعی در بدن یافت می‌شود.

هاوایی و بونیر، که هر ساله به ترتیب ۸٫۹ میلیون و ۱۵۰۰۰۰ نفر گردشگر دارند، برنامه‌هایی را اعلام کرده‌اند که طی آن‌ها استفاده از ضدآفتاب‌های مضر برای مرجان‌ها تا سال ۲۰۲۱ غیرقانونی اعلام می‌شود، به مردم دنیا درباره این مسئله آگاهی می‌دهند و از سازمان غذا و دارو می‌خواهند تا در برابر مواد مضر ضدآفتاب‌ها عکس‌العل جهانی نشان دهد.

این نگرانی وجود دارد که چون ضدآفتاب‌های حدوی اکسی‌بنزون تقریبا در ۷۰ درصد داروخانه‌های فروخته می‌شود، چنین ممنوعیتی باعث می‌شود افرادی که به ساحل می‌روند، نتوانند از پوست خود محافظت کنند. اما اعضای صنعت گردشگری در تمام دنیا (از تورهای کوچک گرفته تا هتل‌ها و هواپیمایی‌ها) تلاش‌هایی را برای گسترش آگاهی و افزایش جایگزین‌هایی برای ضدآفتاب‌های مضر انجام می‌دهند. صنعت‌های تجاری با قرار دادن ضدآفتاب‌های پمپی برای گردشگران، تلاش می‌کنند تا هم نمونه کار خود را به آن‌ها عرضه کنند و م چرخ صنعت‌شان را بگردانند، هم مطمئن شوند که سنت استفاده از این نوع کرم‌ها از بین نمی‌رود.

امسال، یکی از غواصان تورها در روستای پلاسنسیا (Placencia)، بلیز، پس از اینکه یکی از قایق‌ران‌ها متوجه درخشندگی به‌جا مانده از غواصان گردشگر روی آب شد، یک پمپ پر از ضدآفتاب با مواد معدنی و طبیعی را برای مصرف گردشگران روی ناوگان خود قرار داد.

جف اسکات صاحب قایق می‌گوید:

زمانی که جمعیت افراد در اطراف قایق زیاد می‌شد، خیلی راحت می‌توانستید سطح آب را ببینید که چطور براق و صیقلی شده است. هرچه که در آن کرم‌ها بکار رفته بود، روی آب قرار داشت. البته دیگر این صحنه را نمی‌بینیم.

حتی در بیشتر هتل‌های هاوایی پمپ‌های ضدآفتاب با مواد غیرمضر، برای مصرف گردشگران نصب شده است.

گردشگرانی که به منطقه ریویرا مایا (Maya Riviera) در مکزیک سفر می‌کنند، متوجه این تغییرات می‌شوند. گردشگران تشویق می‌شوند یا از ضدآفتاب‌های حاوی اکسید روی و دی اکسید تیتانیوم استفاده کنند، یا کرم‌های خود را با نمونه‌های سالم که در پارک عرضه می‌شود، مبادله کنند.

ضدآفتاب‌های شیمیایی تنها عامل از بین رفتن مرجان‌ها نیستند، اما عاملی هستند که گردشگران و صنعت گردشگری بیشترین قدرت را در تغییر آن دارند.