سگ‌های هاسکی: جدیدترین قربانیان اورتوریسم

این روزها در نیمه‌ی شمالی کره‌ی زمین، شب‌ها بلندتر و دمای هوا سردتر شده است؛ این یعنی لاپلاند که بزرگ‌ترین و شمالی‌ترین منطقه از مناطق فنلاند به حساب می‌آید، با خیل عظیم گردشگرانی مواجه می‌شود که مشتاق سواری با سگ‌های هاسکی هستند.

این موضوع به یک معضل تبدیل شده، به‌طوری که در سال ۲۰۱۶، بیشترین فعالیت گردشگری در این منطقه، اسنومبیل (خودرویی موتوری برای حرکت در برف) بود؛ اما با گذشت سه سال اکنون سورتمه‌ی سگ‌های هاسکی پرطرفدارترین شده است. در حال حاضر حدود ۴۰۰۰ سگ هاسکی در صنعت گردشگری فعالیت می‌کنند؛ در حالی که این رقم برای گوزن‌های شمالی به ۶۶۰ مورد می‌رسد. با توجه به افزایش ناگهانی سورتمه‌سواری‌های سگ هاسکی، کارشناسان هشدار می‌دهند که سرگرمی‌های محبوب گردشگری، هزینه‌های پنهانی نیز دارد؛ نظیر حیواناتی که به‌صورت موقت از اروپای جنوبی به آنجا آورده می‌شوند، استانداردهای ضعیف رفاه حیوانات و سگ‌هایی که به‌واسطه‌ی رسیدن به سن بازنشستگی، کشته می‌شوند.

علاوه بر این، فصل کوتاه گردشگری به این معنا است که سگ‌ها اساساً برای هشت ماه سال بیکار هستند و با توجه به افزایش بسیار بالای تقاضا در این فصل، دامپرورها توانایی پرورش سگ‌های بیشتر را ندارند. همین موضوع منجر به آوردن سگ از کشورهای دیگر می‌شود؛ سگ‌هایی که مثل سگ‌های پرورش‌دهندگان محلی، نظارتی روی وضعیت رفاه‌شان وجود ندارد.

معضل اورتوریسم به مدار شمالگان رسید

جوزی کارلوس کارسیا روسل (José-Carlos García-Rosell)، مدرس ارشد در کسب‌وکار گردشگری مسئول در دانشگاه لاپلاند و رهبر پروژه در گردشگری حیوانات فنلاند که بر رفاه حیوانات نظارت می‌کند، می‌گوید:

درست مثل بسیاری از مشکلاتی که در اثر گردشگری به وجود آمده است، معضل اصلی را می‌توان افزایش تقاضا دانست. تورهای اسنومبیل از اواسط دهه‌ی ۱۹۸۰، محبوب‌ترین فعالیت گردشگری بوده‌اند؛ اما از دو سال قبل، سورتمه‌ی سگ‌های هاسکی به پرطرفدارترن سرگرمی تبدیل شدند. در حال حاضر، هم تعداد گردشگران و هم محبوبیت تورهای سورتمه‌های هاسکی روبه افزایش است و زمانی که گردشگران به لاپلاند می‌آیند، مشتاق انجام این سرگرمی هستند. در اینجا شرایط برای حیوانات خوب بوده است؛ اما همیشه برای بهترشدن جا دارد.

همه‌ی افرادی که با اپراتور تور فنلاندی Skafur-Tour به لاپلاند می‌آیند، سواری با سورتمه‌ی هاسکی را نیز تجربه می‌کنند. به‌گفته‌ی مؤسس این اپراتور، مسافران می‌توانند سفرشان را از ماه‌ها قبل رزرو کنند، هرچند که در حال حاضر رزرو جا برای فصل گردشگری ۲۰۱۹-۲۰۲۰ غیرممکن است؛ اما از آنجا که تعداد گردشگران لاپلاند فقط در چند ماه از سال افزایش می‌یابد، تقاضای برای سواری با هاسکی از ماه دسامبر تا فوریه سیر صعودی پیدا می‌کند، معضلی که تأمین‌کنندگان محلی نمی‌توانند پاسخگوی آن باشند.

جوزی کارلوس کارسیا روسل می‌گوید، برای برطرف‌کردن این مشکل، افرادی که سگ‌ها را برای مسابقه آموزش می‌دهند، در طول فصل زمستان، سگ‌های خود را برای برگزاری سافاری هاسکی به این منطقه می‌آورند. این تیم‌ها معمولاً اهل منطقه‌ی پیرنه در مرز فرانسه و اسپانیا یا سوئیس هستند. آن‌ها برای یک یا دو ماه در لاپلاند حضور دارند و بعد به منطقه‌ی دیگری می‌روند؛ در واقع از این روش پول درمی‌آورند و در عینِ حال غذای حیوانات‌شان را تأمین می‌کنند؛ هرچند که شناسایی آن‌ها دشوار است. از آن مهم‌تر اینکه، چنین روشی بدان معنا است که نمی‌توان نظارتی روی استانداردهای رفاهی حیوانات داشت و همچنین این گروه‌ها هیچ کمکی به اقتصاد محلی به حساب نمی‌آیند.

فصل کوتاه گردشگری، برای سگ‌های هاسکی خطرناک است

افزایش تقاضا برای سورتمه‌ی هاسکی یعنی اینکه این سگ‌ها اساساً برای نه ماه از سال بیكار هستند و می‌توانند قربانی اورتوریسم یا بحران اقتصادی شوند. آنا مک کارماک (Anna McCormack)، رئیس Hetta Huskies و شخصی که در طول ۱۰ سال گذشته، برای استاندارد رفاهی حیوانات اقدام به برگزاری کارزار کرده است، می‌گوید:

پنج سال قبل و درست زمانی که هیچ اقتصاد کارآمدی در اینجا وجود نداشت، صدها سگ را نجات دادیم.

با همه‌ی این اوصاف، گردشگران باید از سورتمه‌های هاسکی استفاده کنند؛ چراکه پرورش‌دهنده‌ها از این راه امرارمعاش می‌کنند. اما مک‌کارماک می‌گوید که طولانی‌تر کردن فصل گردشگری می‌تواند پایداری بیشتری را برای صنعت هاسکی به ارمغان بیاورد. او ادامه می‌دهد:

گردشگران برای دوره‌ی کوتاه کریسمس و سال نو تا فوریه به این منطقه می‌آیند. اما سگ‌ها ۱۲ ماه سال را زندگی می‌کنند و خیلی اهمیت دارد که بازدیدکنندگان در ایام مختلف سال به اینجا بیایند. در چنین شرایطی گردشگران می‌توانند سافاری بهتری نیز داشته باشند؛ چراکه تعدادشان کمتر است و سگ‌ها می‌توانند بدون فشار کاری زیاد فعالیت کنند. سافاری هاسکی در ماه پاییز را به گردشگران توصیه می‌کنیم، زمانی که سگ‌ها سورتمه‌های چرخ‌دار را در حومه‌ی شهر به حرکت درمی‌آورند. در این فصل، چشم‌انداز منطقه همچنان زیبا است و گردشگران می‌توانند مطمئن باشند که با این روش به پایدارترکردن این صنعت کمک کرده‌اند. علاوه بر این، پرورش‌دهندگان سگ نیز از نظر مالی با مشکل مواجه نخواهند شد.

مشکلات مالی در گذشته باعث شده بود که سگ‌های این صنعت از روی ترحم کشته شوند. در سال ۲۰۱۰ به‌دنبال کاهش شدید رزروها، شرکت‌های سورتمه در ویسلر کانادا که از پس نگهداری سگ‌های پیر برنمی‌آمدند مجبور به کشتن بیش از ۱۰۰ سگ شدند. جوزی کارلوس کارسیا روسل می‌گوید که بازدیدکنندگان باید خودشان تصمیم بگیرند که آیا از مزارعی که حیوانات خود را می‌کشند، حمایت کنند یا خیر. برخی مزارع برای بقای کسب‌وکار خود به این کار دست می‌زنند و برخی دیگر برنامه‌های پذیرش سگ‌های پیر را در دستور کار خود دارند تا سگ‌های بازنشسته به‌عنوان سگ خانگی در سراسر اروپا پذیرفته شوند یا اینکه سگ‌های بازنشسته را برای خوش‌آمدگویی و امکان عکس‌گرفتن برای بازدیدکنندگان، در مزارع‌شان نگه می‌دارند. هرچند او خاطر نشان می‌کند که دامپزشکان درباره‌ی اینکه یک حیوان باید کشته شود یا به‌عنوان حیوان خانگی یا حیوان کار مورد استفاده قرار گیرد، احتمالاً نظرات متفاوتی دارند. او توصیه می‌کند:

این موضوع به مشتری بستگی دارد و اینکه شما فکر می‌کنید چه اقدامی به‌عنوان بهترین روش محسوب می‌شود. پس با توجه به این موضوع تصمیم بگیرید که از چه شرکتی حمایت کنید.

تصورات گردشگران همیشه درست نیست

یکی از مزایای افزایش تعداد گردشگران این است که اپراتورهای تور و مشتریان، هر دو شروع به مطالبه‌ی استانداردهای رفاهی بالاتر برای سگ‌های هاسکی می‌کنند. این موضوع از نظر تئوری عالی به نظر می‌رسد؛ اما مشکل اینجا است آنچه که دوستداران سگ‌های هاسکی به‌عنوان رفاه حیوانات در نظر می‌گیرند، شاید واقعاً برای آن‌ها مناسب نباشد. رییتا کیوکاس (Riitta Kiukas)، یکی از صاحبان مزارع، می‌گوید:

سگ‌های هاسکی مثل حیوانات خانگی نیستند. آن‌ها متولد شده‌اند که بدوند و به شرایط شمالگان عادت دارند.

مطمئناً سگ خانگی شما توان تحمل هوای منفی ۲۰ درجه‌ی سانتی‌گراد را ندارد، اما هاسکی‌ها برای زندگی در چنین شرایطی به دنیا آمده‌اند و اگر دمای هوا به بالای پنج درجه‌ی سانتی‌گراد برسد، دچار گرمازدگی می‌شوند.

علاوه بر این، اگر ببینید که یک هاسکی در مزرعه‌ای زنجیر شده، لزوماً اتفاق بدی نیفتاده است. پذیرش اینکه یک سگ در غل‌وزنجیر است، برای مشتری‌ها آسان نیست. ما آن‌ها را با سگ‌ها خانگی خود مقایسه می‌کنیم و دوست نداریم که چنین اتفاقی برای سگ ما بیفتد. فشارهایی هم از طرف اپراتورهای تور وجود دارد که سگ‌ها به‌‌جای غل‌وزنجیر شدن باید در سگ‌دانی‌ها نگهداری شوند؛ اما این تصمیم، راهکار خوبی برای سگ‌های هاسکی به شمار نمی‌رود. آنا مک کارماک می‌گوید:

این موضوع به حیوان بستگی دارد. سگ‌ها موجوداتی اجتماعی هستند، هرچند سلسله‌مراتب دارند و برخی از آن‌ها با سایر سگ‌ها کنار نمی‌آیند. معمولاً دو یا سه سگ در هر سگ‌دانی وجود دارد؛ اما اگر یکی از آن‌ها خیلی اجتماعی نباشد، بهترین کار زنجیرکردن آن در جایی است که تردد دیگران و کارمندان را ببیند. تمام مطالعات علمی معتبر از طرف دانشگاه‌هایی نظیر دانشگاه کرنل نشان داده‌اند که واقعاً مهم نیست سگ‌های هاسکی غل‌وزنجیر شده یا در قفس نگهداری شوند. در هر دو حالت، این سگ‌ها باید بیرون آورده شوند و در طول سال جنب‌وجوش داشته باشند. آن‌ها به آموزش و دویدن نیاز دارند.

صنعت سگ‌های هاسکی در مسیر درستی قرار دارد؛ اما آنچه که مردم به‌عنوان حقوق حیوانات مطرح می‌کنند، لزوماً اقدامات اصولی و مهمی به حساب نمی‌آید.

سگ‌ها، سافاری‌های طولانی را دوست دارند

اکثر گردشگران به سورتمه‌سواری‌های کوتاه می‌روند که بیشتر علت آن به محدودیت زمانی ما انسان‌ها مربوط می‌شود، زیرا در دنیایی زندگی می‌کنیم که دائماً به‌دنبال کسب تجربیات متعدد و متفاوت در کوتاه‌ترین زمان ممکن هستیم. برخی نیز این تورهای کوتاه را ترجیح می‌دهند؛ چراکه به تصور آن‌ها، سواری روزانه یا طولانی برای سگ‌ها خوب نیست. در واقع، سواری طولانی‌تر به نفع سگ‌ها است. رییتا کیوکاس در این‌باره توضیح می‌دهد:

سگ‌های هاسکی مثل حیوانات خانگی نیستند و نیاز به دویدن دارند. زمانی که گردشگران یک تیم هاسکی را می‌رانند، کمی احساس ناامنی کرده و احتمالاً بیش از حد ترمز می‌کنند که تحمل آن برای سگ‌ها دشوار است. در سافاری‌های طولانی، راننده به این تیم هاسکی عادت می‌کند. همیشه تلاش می‌کنم از تورهای هاسکی کوتاه اجتناب کنم که در آن‌ها، سگ‌ها مجبورند مسافتی کوتاه را چندین بار در روز طی کنند. استفاده از سافاری‌های طولانی‌تر هم برای هاسکی‌ها و هم برای گردشگران بهتر است.

جوزی کارلوس کارسیا روسل اعتقاد دارد، تورهای سورتمه حداقل ۲۰ کیلومتری، برای سگ‌ها بسیار مناسب هستند و لذتی دوچندان را پیشکش گردشگران می‌کنند.

اما اگر وقت کافی ندارید، مزارعی که همچنان با سگ‌های پیرتر کار می‌کنند، سفرهای کوتاه‌تر را انجام می‌دهند که به نفع سگ‌ها نیز هست. آنا مک کارماک می‌گوید:

سگ‌های پیرتر همچنان دوست دارند که بدوند. آن‌ها شاهد دویدن سگ‌های دیگر هستند و دل‌شان می‌خواهد که مثل سایر سگ‌ها بدوند؛ اما بدن‌شان طاقت مسافت‌های طولانی را ندارد. یک شرکت باید طیف وسیعی از محصولات را متناسب با سن‌وسال سگ‌ها ارائه کند و مشتری‌ها باید بدانند که انتخاب تورهای سواری کوتاه‌تر می‌تواند کمکی به برخی از این سگ‌های مسن باشد.

گردشگران هنگام استفاده از سگ‌های پیر باید دو نکته را مد نظر قرار دهند: اولاً، باید بدانید که سگ‌های پیر کندتر حرکت می‌کنند و این سواری مسلماً جزو سریع‌ترین سواری‌ها نخواهد بود. دوماً، حتماً مطمئن شوید که هاسکی‌ها واقعاً پیر بوده و بسته به وضعیت بدنی‌شان بیش از هشت سال، سن داشته باشند. شرکت‌ها بیشترین درآمدشان از همین تورهای کوتاه است، پس باید ببینید که آیا آن‌ها به‌خاطر رفاه بیشتر سگ‌ها، این تورها را در دستور کار خود دارند یا به فکر موجودی بانکی‌شان هستند.

وقتی سگ‌های هاسکی پیر می‌شوند

کشتار سگ‌ها در صنعت هاسکی لاپلاند اغلب با انتقاد افراد غیربومی مواجه می‌شود، چراکه هیچ قانون نظارتی‌ای وجود ندارد که مزارع چه زمانی می‌توانند سگ‌های پیر خود را خلاص کنند. آنا مک کارماک توضیح می‌دهد:

شرایط به‌گونه‌ای پیش رفت که این صنعت با پرورش سگ‌های مسابقه قوت گرفت و از آنجا که مشتریان به‌دنبال سگ‌های سریع بودند، پرورش‌دهندگان سگ‌های زیادی پرورش دادند که اکثرشان هم موفق نبودند. با این سگ‌ها بیشتر مثل کالاهای مزرعه برخورد می‌شد، هرچند این موضوع در حال تغییر است و باید شتاب بیشتری بگیرد. مشتریان باید این سؤال را از خود بپرسند که آیا شرکت مذکور نسبت به سگ‌ها در کل عمرشان متعهد است یا فقط از آن‌ها استفاده می‌کند. به نظر من، به‌ندرت اتفاق می‌افتد که مزارع هاسکی با پیرشدن سگ‌ها، آن‌ها را نکشند.

بازدیدکنندگان و اپراتورهای تور اغلب می‌خواهند مطمئن باشند که از مزارعی با جمعیت سالم دیدن می‌کنند؛ اما به اعتقاد آنا مک کارماک، مزرعه‌ای مملو از سگ‌های سالم و جوان به این معنا است که یک جای کار ایراد دارد. او ادامه می‌دهد:

در جمعیت همه‌ی سگ‌ها باید سگ‌های پیر و مریض وجود داشته باشد. بازدیدکنندگان باید از صاحبان مزارع بپرسند که چه تعداد از سگ‌هایشان بین هشت تا ۱۴ سال هستند و آیا سگ‌هایشان برنامه‌های غذایی مختلفی دارند یا خیر. در صورتی که همه‌ی سگ‌ها بی‌عیب‌ونقص باشند، باید از خودتان بپرسید که چه بلایی بر سر سگ‌هایی که سالم نبوده‌اند، آمده است؟

مزارع کوچک لزوماً بی‌نقص نیستند

یکی دیگر از اشتباهاتی که گردشگران مرتکب می‌شوند، در رابطه با اندازه‌ی مزرعه است. جوزی کارلوس کارسیا روسل می‌گوید:

گردشگران تصور می‌کنند که تأمین‌کنندگان کوچک، به وضعیت سگ‌ها اهمیت بیشتری می‌دهند؛ اما لزوماً در همه‌ی مزارع کوچک این اتفاق نمی‌افتد.

در مزارع بزرگ، کارکنان بیشتری فعالیت می‌کنند و در نتیجه بعضی از آن‌ها مواظب حیوانات هستند؛ در حالی که برخی دیگر کار بازاریابی و رزرو را انجام می‌دهند. اما در مزارع کوچک، شاید فقط یک نفر همه‌ی این وظایف را برعهده داشته باشد. مک کارمک که ۲۵۰ سگ دارد، می‌گوید مزارعی که حیوانات کمتری دارند، برای نگهداری از سگ‌های پیر در طول سال با مشکلات مالی بیشتری مواجه می‌شوند.

سؤالاتی که گردشگران باید از پرورش‌دهندگان هاسکی بپرسند

کارشناسان معتقدند که مشتریان باید از مزرعه‌ای که رزرو کرده‌اند، سؤالاتی بپرسند که مثلاً آیا سگ‌ها برنامه‌ای دارند؟ یک مزرعه‌ی موفق هاسکی، برنامه‌های مجزایی برای همه‌ی سگ‌ها دارد که نشان می‌دهد آن‌ها بسته به سن و وضعیت جسمانی‌شان می‌توانند تا چه مسافتی و چه زمانی بدوند. آن‌ها همچنین باید یک روز در هفته را استراحت کنند. شرکت مجری تورهای سافاری باید بومی باشد و قوانینی راجع به کشتار سگ‌های پیر داشته باشند. مک‌کارمک می‌گوید:

بازدیدکنندگان باید از سیاست این شرکت‌ها درباره‌ی مسافت تورها سؤال کنند و اینکه آیا تورهای کوتاه‌تر توسط سگ‌های پیر انجام می‌شود یا صرفاً به‌خاطر منافع خود و گردشگران دست به این کار می‌زنند. یکی از سؤالات مهم می‌تواند این باشد که در طول تابستان چه اتفاقی برای سگ‌ها می‌افتد. اگر بازدیدکنندگان از سگ‌دانی‌ها دیدن می‌کنند، باید با سگ‌های لاغر روبه‌رو شوند، نه سگ‌های نزار و نحیف. علاوه بر این، هیچ سگی نباید خِرخِر کند، دندان نشان‌ دهد یا وحشت‌زده به نظر برسد.

مالکان هاسکی در فنلاند از نظر قانونی موظف هستند، رکورد میزان مسافتی را که سگ‌ها می‌دوند، داشته باشند. یکی از این مالکان می‌گوید، او نمودار چراغ راهنمایی دارد که در آن مشخص شده است، کدام سگ‌ها نیاز به دویدن دارند و کدام‌یک باید استراحت کنند. مزارع موفق در صورت درخواست بازدیدکنندگان می‌توانند فهرستی از سیاست‌های رفاهی حیوانات را در اختیار آن‌ها قرار دهند یا آن‌ها را در وب‌سایت خود منتشر کنند. اگر چنین کاری انجام ندهند، بدان معنا است که یک جای کار ایراد دارد. کریسی روئی (Krissy Roe) که ریاست ارزش‌ها در Responsible Travel را برعهده دارد، می‌گوید:

به غریزه‌ی خود اعتماد کنید. سگ‌های خوشحال به‌منزله‌ی لذت بیشتر سفر برای شما خواهند بود.