مرتفع ترین شهرهای ایران بیش از ۲,۰۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارند. مرتفع ترین شهر ایران با بلندترین کوههای خراسان همارتفاع است.
نسخه اولیه این مقاله در تاریخ ۱۳۹۶/۱۱/۳۰ منتشر شده و در تاریخ ۱۴۰۲/۰۷/۲۹ بهروزرسانی شده است.
مناطق کوهستانی ایران از جمله رشتهکوههای البرز و زاگرس شهرهایی در دل خود دارند که عنوان مرتفع ترین شهرهای ایران را یدک میکشند. این شهرهای مرتفع که از جمله آنها میتوان به لاله زار بردسیر، درب بهشت، شمشک، فریدون شهر، مس سرچشمه، سمیرم، چلگرد، کامو و چوگان، بوئین میاندشت، رینه، داران، رابر، صفاشهر، بافت و سیسخت اشاره کرد، بهخاطر موقعیت منحصربهفرد خود، سالانه میزبان دهها هزار گردشگر از نقاط مختلف کشور هستند. در ادامه مقاله، با این ۱۵ شهر مرتفع ایران بیشتر آشنا خواهید شد.
مرتفع ترین شهرهای ایران:
- سیسخت
- بافت
- صفاشهر
- رابر
- داران
- رینه
- بوئین میاندشت
- کامو و چوگان
- چلگرد
- سمیرم
- مس سرچشمه
- فریدونشهر
- شمشک
- درب بهشت
- لالهزار بردسیر
۱۵. سیسخت
- موقعیت جغرافیایی: جنوب غرب ایران | استان کهگیلویه و بویراحمد
- ارتفاع از سطح دریا: ۲,۲۵۰ متر
- جمعیت: ۷,۸۵۵ نفر (سال ۱۳۹۵)
سیسخت مرکز شهرستان دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد است. این شهر در دامنه بلندترین کوه رشتهکوه زاگرس، یعنی کوه دنا قرار دارد و با ارتفاع ۲,۲۵۰ متر از سطح دریا، جزو مرتفع ترین شهرهای ایران محسوب میشود. بر اساس کشفیات باستانشناسی سفالها و گورهای منطقه سیسخت، قدمت سکونت در این منطقه به ۳,۰۰۰ سال قبل از میلاد میرسد.
سیسخت که با نام «ده بزرگ سیسخت» نیز شناخته میشود، در سال ۱۳۶۲ شهر شد و در سال ۱۳۹۵ جمعیت آن به ۷,۸۵۵ نفر رسید. جاهای دیدنی سیسخت شامل دریاچه کوه گل، چشمه میشی و غار ده شیخ میشود؛ ازاینرو، این شهر منطقهای گردشگری به حساب میآید. برای سفر به این شهر میتوان از جاده یاسوج یا از مسیر اصفهان-سمیرم به سیسخت رسید.
منبع عکس: Wikimedia، عکاس: ghasem.najafi
۱۴. بافت
- موقعیت جغرافیایی: جنوب شرق ایران | استان کرمان
- ارتفاع از سطح دریا: ۲,۳۰۰ متر
- جمعیت: ۳۴,۵۱۷ نفر (سال ۱۳۹۵)
شهر بافت مرکز شهرستان بافت و در استان کرمان است. بافت در ۱۶۰ کیلومتری جنوب غرب شهر کرمان قرار دارد. بافت با ارتفاع ۲,۳۰۰ جزو مرتفعترین شهرهای ایران است. این شهر مرتفعترین شهر ایران در میان شهرهای با جمعیت بالای ۲۷,۰۰۰ نفر به شمار میرود؛ به همین دلیل به «بام کویر ایران» یا «بام جنوب ایران» نیز معروف است.
شهر بافت یکی از بزرگترین پهنههای جنگلی جنوب شرق ایران را به مساحت ۳۵۰,۰۰۰ هکتار دارد. پارک ملی خبر در محدوده شهر بافت با حدود ۷۵۰ گونه گیاهی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. از جاهای دیدنی بافت میتوان به تپه یحیی، قلعه تاریخی دشتاب و آبشار سه کاسه جهان جان اشاره کرد.
منبع عکس: Wikimedia، عکاس: Katusha90
۱۳. صفاشهر
- موقعیت جغرافیایی: جنوب غرب ایران | استان فارس
- ارتفاع از سطح دریا: ۲,۳۰۷ متر
- جمعیت: ۵۰,۹۳۳ نفر (سال ۱۳۹۵)
صفاشهر مرکز شهرستان خرمبید استان فارس است. این شهر در سال ۱۳۷۰ خورشیدی از ادغام ناحیه خرمی و دهبید و اراضی پیرامونی تشکیل شد. صفاشهر در موقعیت استراتژیکی نیز در مرکز ایران قرار دارد؛ شیراز در ۱۸۵ کیلومتری جنوب آن، اصفهان در ۳۰۰ کیلومتری شمال آن، یاسوج در ۲۲۰ کیلومتری شرق آن، یزد در ۲۵۵ کیلومتری شمال غرب آن و کرمان در فاصله ۴۶۵ کیلومتری غرب آن واقع شده است. موقعیت استراتژیک و ارتفاع صفاشهر باعث شده است که این شهر در مسیر جاده تاریخی ابریشم ثبت جهانی شود.
صفاشهر در اکثر روزهای سال، سردترین شهر استان فارس محسوب میشود؛ به همین دلیل مسافران پیش از سفر به این شهر مرتفع بهتر است وضعیت آبوهوایی منطقه را بررسی کنند. از جاهای دیدنی صفاشهر میتوان به قصر یعقوب، کاروانسرای قاجاریه، مناطق کوهستانی و تپههای تاریخی اشاره کرد.
منبع عکس: گوگل مپ، عکاس: Tienti Ti
۱۲. رابر
- موقعیت جغرافیایی: جنوب شرق ایران | استان کرمان
- ارتفاع از سطح دریا: ۲,۳۴۳ متر
- جمعیت: ۱۳,۲۶۳ نفر (سال ۱۳۹۵)
رابر مرکز شهرستان رابر در استان کرمان است. شهر رابر در دامنه کوه شاه و در ارتفاع ۲,۳۴۳ متری قرار دارد و به همین دلیل دوازدهمین شهر مرتفع ایران محسوب میشود. سرچشمه هلیلرود در ارتفاعات این شهر کوهستانی واقع شده است. رابر تابستانهای کوتاه و خنک و زمستانهای سردی دارد.
در نسخهای خطی از مجموعه ناصری عصر قاجار، رابر چنین توصیف شده است:
رابر قریهایست دلگشا و قطعهایست مسرت بنا... در دامن کوهی رفیع و قله جبالی منیع واقع و اطرافش نسبت به سایر کوهستان واسع است. منبع آبش همان کوه است... الحق این کوه «البرز شکوه» از بسیاری برف در سالی دو ماه از برف تهی است، بلکه اغلب مغاره و درههای او را هرگز خالی از برف ندیده و نشنیدهاند.
به گزارش خبرگزاری کشاورزی ایران، طبق تخمین یک هیئت آلمانی، قدیمیترین درخت گردوی جهان در شهرستان رابر قرار دارد که قدمت آن بیش از ۲,۰۰۰ سال است. از جاهای دیدنی رابر، میتوان به تل کوشک، چشمه عروس و آبشارهای آبسر و عشقآباد اشاره کرد. این شهر در فاصله ۳۵ کیلومتری بافت و ۱۸۰ کیلومتری کرمان قرار دارد.
منبع عکس: syahbenoiyeh، عکاس: نامشخص
۱۱. داران
- موقعیت جغرافیایی: مرکز ایران | استان اصفهان
- ارتفاع از سطح دریا: ۲,۳۹۰ متر
- جمعیت: ۲۰,۰۷۸ نفر (سال ۱۳۹۵)
داران مرکز شهرستان فریدن در استان اصفهان است که تابستانهای معتدل با درجه حرارت حداکثر ۳۵ درجه سانتیگراد و زمستانهای بسیار سردی دارد که دما گاه به ۲۰ درجه سانتیگراد زیر صفر میرسد.
در زمان صفویان، داران «دارالعماره» خانها و رهبران عشایر بختیاری بود؛ به همین دلیل نام داران به این منطقه اختصاص یافت. در منطقه مرتفع داران، گندم، ذرت، یونجه، جو و سیبزمینی کشت میشود؛ همچنین درختان گردو، آلو، آلبالو، زردآلو و سیب درختی نیز از جمله گونههای درختی داران هستند. از دیدنیهای داران میتوان به دشت لاله های واژگون، منطقه حفاظتشده دالانکوه و بیشهزارهای سرسبز فریدن اشاره کرد.
منبع عکس: ایرنا، عکاس: نامشخص
۱۰. رینه
- موقعیت جغرافیایی: مرکز شمال ایران | استان مازندران
- ارتفاع از سطح دریا: ۲,۴۰۰ متر
- جمعیت: ۹۸۳ نفر (سال ۱۳۹۵)
شهر رینه در بخش لاریجان شهرستان آمل مازندران قرار دارد. نام قدیم رینه، «ورنه» است. رینه نزدیکترین شهر به قله دماوند است؛ ازاینرو، جزو شهرهای مرتفع ایران محسوب میشود. این شهر ۲,۴۰۰ متری، اولین استراحتگاه کوهنوردانی است که از سمت یال جنوبی قصد فتح قله دماوند را دارند.
در وندیداد اوستا، از ورنه چهارگوش با عنوان یکی از بهترین سرزمینها و محل تولد فریدون و زندانی شدن ضحاک یاد شده است. همچنان آیینهای سنتی جذابی در شهر رینه برپا میشود؛ از آن جمله میتوان به آیین کلهسر، آیین برفچال و جشن تیرگان اشاره کرد. قله دماوند، امامزاده محمد طاهر، آبگرم لاریجان و دخمه سنگی کافر کلی از جمله جاذبههای منطقه رینه هستند.
منبع عکس: Wikimedia، عکاس: Alireza_Javaheri
۹. بوئین میاندشت
- موقعیت جغرافیایی: مرکز ایران | استان اصفهان
- ارتفاع از سطح دریا: ۲,۴۱۰ متر
- جمعیت: ۹,۸۸۹ نفر (سال ۱۳۹۵)
بوئین میاندشت مرکز شهرستان بوئین میاندشت در استان اصفهان است که بعد از سال ۱۳۵۰ شمسی، با ادغام محلههای بوئین، میاندشت به شهر تبدیل شد. روستای ششجوان نیز در سال ۱۳۷۷ به این شهر پیوست.
بخش میاندشت شهر بوئین میاندشت از زمان شاه عباس اول صفوی محل سکونت گرجیانی بوده است که به آنجا کوچ داده شدند تا از منطقه فریدن و اصفهان محافظت کنند. دو محله بوئین و میاندشت تا سال ۱۳۵۰ جدا از هم و در دو سوی رودخانه قرار داشتند؛ اما با احداث شاهراه اصفهان-لرستان، آن دو روستا به هم پیوستند و به شهر تبدیل شدند.
شهر مرتفع بوئین میاندشت از قدیم مرکز دادوستد کالا بوده است که عشایر چهارلنگ در ییلاق مایحتاج خود را در آنجا تامین میکردند. از جاهای دیدنی بوئین میاندشت میتوان به حمام قدیمی بوئین میاندشت، خانه تاریخی رئیسی و قلعه تاریخی هژبرپور اشاره کرد.
منبع عکس: Wikimedia، عکاس: Ooggs00995
۸. کامو و چوگان
- موقعیت جغرافیایی: مرکز ایران | استان اصفهان
- ارتفاع از سطح دریا: ۲,۴۷۰ متر
- جمعیت: ۲,۴۳۴ نفر (سال ۱۳۹۵)
کامو و چوگان شهری از توابع قمصر شهرستان کاشان استان اصفهان است. این شهر در دیماه سال ۱۳۹۲ از پیوند دو منطقه «کامو» و «چوگان» تاسیس شد.
کامو و چوگان در دامنه کوه کرکس و در جنوب رصدخانه ملی، از رصدخانه های مهم ایران، قرار دارد. این شهر در ۷۳ کیلومتری کاشان و ۱۲۸ کیلومتری اصفهان واقع شده و روزهای یخبندان آن در سال تقریبا ۱۲۰ روز است. ارتفاع زیاد و دوری شهر از منابع بزرگ آلودگی نوری باعث شد تا رصدخانه ملی در شهر کامو و چوگان احداث شود.
شهر کامو و چوگان کاملا در میان کوههای گرگش (حدود ۳,۹۰۰ متر ارتفاع)، کمر خرونجن، کمر سیاه (حدود ۳,۶۰۰ متر ارتفاع)، کمر سفید (حدود ۲,۹۰۰ متر ارتفاع) محصور شده است. قله کوه گرگش یکی از قلههای اصلی رشتهکوه زاگرس است که شهر کامو و چوگان در جنوب آن قرار دارد. کامو و چوگان با آنکه نزدیک مناطق کویری کاشان واقع شده است، آبوهوای سرد و ییلاقی دارد و از این لحاظ منحصربهفرد است.
گلستانهای گل محمدی، مزارع کشت گندم و جو، موستانهای انگور، باغستانهای گردو، رودخانه، چشمهها و قناتهای پرآب، مسجد جامع کامو، امامزاده «محمد و عبدالله»، خانه و برج میرزاحسن خان و منطقه نمونه گردشگری سرچشمه کامو از جمله دیدنیهای کامو و چوگان هستند.
منبع عکس: IRIB، عکاس: نامشخص
۷. چلگرد
- موقعیت جغرافیایی: جنوب غرب ایران | استان چهارمحال و بختیاری
- ارتفاع از سطح دریا: ۲,۴۸۰ متر
- جمعیت: ۲,۹۸۹ نفر (سال ۱۳۹۵)
چلگرد مرکز شهرستان کوهرنگ در استان چهارمحال و بختیاری به شمار میرود. میانگین دمای سالانه چلگرد حدود هفت درجه سانتیگراد است و روزهای یخبندان آن در سال به ۱۲۵ روز میرسد؛ به همین دلیل، این شهر به پایتخت برفی ایران نیز مشهور است.
چلگرد در دامنه زردکوه و در ۹۱ کیلومتری غرب شهرکرد قرار دارد. موقعیت مرتفع و برفی چلگرد باعث شد تا دومین پیست اسکی ایران در این مکان ساخته شود. پیست اسکی چلگرد در سال ۱۳۵۴ در کنار تونل اول کوهرنگ ساخته شد. این پیست که ۸۰۰ متر طول و ۲۰ درجه شیب دارد، جزو بهترین پیست های اسکی ایران به حساب میآید. با بارش برف در اواخر فصل پاییز، پیست اسکی چلگرد پذیرای اسکیبازان میشود. گاه در آخرهفتهها حدود ۱۰,۰۰۰ نفر از استانهای چهارمحال و بختیاری و اصفهان به این پیست میآیند. از دیگر جاذبههای منطقه چلگرد کوهرنگ میتوان به غار یخی چما، دشت لالههای واژگون کوهرنگ و چشمه دیمه اشاره کرد.
منبع عکس: Ski of Persia، عکاس: نامشخص
۶. سمیرم
- موقعیت جغرافیایی: مرکز ایران | استان اصفهان
- ارتفاع از سطح دریا: ۲,۵۰۰ متر
- جمعیت: ۲۶,۹۴۲ نفر (سال ۱۳۹۵)
سمیرم مرکز شهرستان سمیرم است و در جنوب استان اصفهان قرار دارد. این شهر با ارتفاع ۲,۵۰۰ متر، ششمین شهر مرتفع ایران محسوب میشود. ارتفاع زیاد شهر سمیرم باعث شده است که سیبهای این منطقه رنگ و بوی خاص و طعم شیرینی داشته باشند؛ ازاینرو، سیب سمیرم محبوبیت زیادی دارد.
سمیرم در دامنههای شرقی کوههای زاگرس و در میان کوههای متعدد احاطه است. این شهر بهطور متوسط ۱۴۳ روز از سال را در یخبندان به سر میبرد. خانههای صخرهای دستکندی که در شهر دیده میشود، از جمله جاذبههای معماری این شهر مرتفع به شمار میرود. بعضی از این دستکندها در دامنه قلعه سمیرم روی همدیگر و بهصورت چند طبقه ساخته شدهاند. از دیگر جاهای دیدنی سمیرم، میتوان به آبشار سمیرم، روستای خفر و سد قره قاچ اشاره کرد.
منبع عکس: city__semirom، عکاس: M:A
۵. مس سرچشمه
- موقعیت جغرافیایی: جنوب شرق ایران | استان کرمان
- ارتفاع از سطح دریا: ۲,۵۲۴ متر
- جمعیت: ۱۰,۰۰۰ نفر (سال ۱۳۹۵)
شهر مس سرچشمه از توابع بخش مرکزی شهرستان رفسنجان در استان کرمان است. این شهر در ۶۱ کیلومتری شهر رفسنجان قرار دارد و با ارتفاع ۲,۵۲۴ متر، پنجمین شهر مرتفع ایران محسوب میشود. شهر سردسیر مس سرچشمه زمستانهای بسیار سرد و پربرف و تابستانهای خنک و ملایم دارد.
معادن مس سرچشمه یکی از عظیمترین معادن مس جهان به شمار میرود. با آنکه شهر مس سرچشمه در ارتفاع بالایی قرار دارد، وجود صنایع مس باعث شده است که منطقه آلودگی هوا داشته باشد. از جاهای دیدنی نزدیک شهر مس سرچشمه میتوان به آبانبار مرادی، برج خلیلآباد و کاروانسرای قطبآباد اشاره کرد.
منبع عکس: شما نیوز، عکاس: نامشخص
۴. فریدونشهر
- موقعیت جغرافیایی: مرکز ایران | استان اصفهان
- ارتفاع از سطح دریا: ۲,۵۳۰ متر
- جمعیت: ۱۳,۶۰۳ نفر (سال ۱۳۹۵)
فریدونشهر مرکز شهرستان فریدونشهر از شهرهای گرجینشین در غرب استان اصفهان است که میانگین بارش سالانه آن ۶۰۰ میلیمتر و روزهای یخبندان آن در سال، ۱۲۰ روز است.
ایام کریسمس و نوروز در فریدونشهر معمولا برفی است؛ به همین دلیل، آیینهای خاصی در فریدونشهر جریان دارد. یکی از آنها، «منکله» نام دارد. منکله ردپای اولین مهمان بر برف در زمان سال نو است. اولین مهمان عید، ارمغانآورنده خوشیمنی دانسته میشود و به وی هدیه میدهند.
فریدونشهر از شهرهای گردشگری استان اصفهان به حساب میآید. عسل فریدونشهر از عسلهای مرغوب ایران محسوب میشود و جزو سوغات این شهر است. از جاهای دیدنی فریدونشهر میتوان به پیست اسکی فریدون شهر، آبشار پونهزار و چشمه لنگان اشاره کرد.
منبع عکس: Wikimedia، عکاس: Γεωργός
۳. شمشک
- موقعیت جغرافیایی: مرکز ایران | استان تهران
- ارتفاع از سطح دریا: ۲,۶۰۰ متر
- جمعیت: ۳,۴۲۳ نفر (سال ۱۳۹۵)
شمشک دربندسر از شهرهای بخش رودبار قصران شهرستان شمیرانات استان تهران است. شمشک در سال ۱۳۹۱ از ادغام بخشهای شمشک بالا، شمشک پایین، دربندسر، سفیدستان، دررود و جیرود، رسما عنوان شهر به خود گرفت.
دو پیست اسکی شمشک و دربندسر در محدوده این شهر قرار دارند. پیست اسکی بینالمللی دیزین نیز در نزدیکی شمشک دربندسر واقع شده است. پیست اسکی شمشک از سال ۱۳۲۷ شمسی شروع به فعالیت کرد و بهمرور تجهیز شد. علاوه بر پیستهای شمشک، منطقه تل تنگه و روستای امامه از دیگر دیدنیهای شمشک به شمار میروند.
منبع عکس: جاباما، عکاس: نامشخص
۲. درب بهشت
- موقعیت جغرافیایی: جنوب شرق ایران | استان کرمان
- ارتفاع از سطح دریا: ۲,۶۳۵ متر
- جمعیت: ۱۰,۶۷۰ نفر (سال ۱۳۹۵)
درب بهشت شهری کوهستانی در شهرستان جیرفت استان کرمان است. این شهر سردسیر با ارتفاع ۲,۶۳۵ متر، دومین شهر مرتفع ایران به حساب میآید. میانگین بارش سالانه شهر درب بهشت ۳۱۲ میلیمتر است. این شهر با نامهای «درب مزار» و «ساردو» نیز شناخته میشود.
درب بهشت در دامنه منطقه برفگیر کوههای هزار و بحرآسمان قرار دارد که ارتفاع برف در آنجا به یک متر میرسد. ارتفاع روستاهای اطراف درب بهشت، مثل روستای دوچار و گرک حتی از شهر هم بیشتر است و به ۳,۲۰۰ متر از سطح دریا میرسد.
درختان چنار و سپیدار فضای سبز شهر درب بهشت را پوشاندهاند. در برخی روزهای داغ تابستان که دمای هوا در مناطق کویری جیرفت به ۵۰ درجه میرسد، دمای هوا در درب بهشت تکرقمی است. در روزهای تعطیل، شمار گردشگران ورودی به این شهر به ۵,۰۰۰ تا ۱۰,۰۰۰ نفر میرسد.
منبع عکس: گوگل مپ، عکاس: مهدی مشایخی
۱. لالهزار بردسیر
- موقعیت جغرافیایی: جنوب شرق ایران | استان کرمان
- ارتفاع از سطح دریا: ۲,۷۷۵ تا ۲,۹۸۰ متر
- جمعیت: ۴,۴۲۹ نفر (سال ۱۳۹۵)
شهر لالهزار در شهرستان بردسیر استان کرمان است. این شهر با ارتفاعی نزدیک به ۳,۰۰۰ متر از سطح دریا، در بین مرتفع ترین شهرهای ایران مقام نخست را دارد. لالهزار بردسیر که پیشتر با نامهای «کارزار» و «شمسآباد» نیز شناخته میشد، در دامنه کوههای لالهزار میان شهرهای مرتفع بردسیر و بافت قرار گرفته است.
بهدلیل ارتفاع زیاد لالهزار از سطح دریا، باکیفیتترین گلاب ایران را میتوان در این منطقه پیدا کرد. از دیگر محصولات محبوب لالهزار میتوان از میوهجات سردسیری، عسل و کشک نام برد. آبوهوای لالهزار بهگونهای است که در طول سال بارها بهعنوان سردترین شهر ایران معرفی میشود.
شهر لالهزار بردسیر یک شهر گردشگری محسوب میشود که به مزارع گل محمدی خود معروف است. خودروها با پرداخت ورودی وارد محوطه گردشگری شهر میشوند و در هنگام خروج نیز یک بطری گلاب تحویل میگیرند.
شهر لالهزار بردسیر کرمان تقریبا همسطح با قلههای بلندترین کوههای خراسان نظیر کوه نایبند خراسان جنوبی در نزدیکی روستای نایبند با ارتفاع حدود ۳,۰۰۰ متر، قله بینالود خراسان رضوی با ارتفاع حدود ۳,۲۰۰ متر و کوه شاه جهان خراسان شمالی با ارتفاع حدود ۳,۰۰۰ متر است. بازدید از مرتفع ترین شهر ایران میتواند تجربهای فراموشنشدنی برای مسافران به ارمغان آورد.
منبع عکس: نشان، عکاس: نامشخص
اگر تجربه بازدید از مرتفع ترین شهرهای ایران را دارید، نظر خود را با ما و دیگر کاربران کجارو در میان بگذارید.
منبع عکس کاور: Wikimedia، عکاس: Γεωργός
دیدگاه