بهترین سوغاتی های گیلان؛ از چموش دوزی تا سیاه‌مزگی

استان گیلان در شمال ایران جاذبه‌های بسیار زیبایی را در خود جای داده است. جنگل‌های سرسبز، کوه‌های سربه‌فلک کشیده، رودخانه‌ها، آب‌های معدنی و روان چشمه‌ها، تالاب‌های زیبا، آبشارهای بی‌نظیر و بازارهای هیجان‌انگیز و رنگارنگ تنها بخش کوچکی از جاهای دیدنی‌ گیلان هستند؛ اما در کنار جاذبه‌ها می‌توان از سوغات گیلان به‌عنوان جذاب‌ترین بخش آن یاد کرد. با ما همراه باشید تا در این مقاله با سوغات های خوراکی خوشمزه و صنایع دستی گیلان بیشتر آشنا شوید.

برنج ایرانی و به‌خصوص برنج‌های کشت استان گیلان از لحاظ کیفیت، عطر و طعم در تمام کشورها شناخته شده و معروف است و البته از گران‌ترین برنج‌های دنیا نیز محسوب می‌شود. اغلب کشاورزان این استان به شالی‌کاری مشغول هستند و منبع درآمد اصلی آن‌ها از این بخش است. از معروف‌ترین برنج‌های گیلان می‌توان به هاشمی، طارم، آستانه، دم سیاه و صدری اشاره کرد.

منبع عکس: وب‌سایت Cavishfood.com، عکاس: نامشخص

کشت چای ایرانی در ابتدا در لاهیجان آغاز شد و به‌تدریج در دیگر شهرهای استان گیلان و مازندران نیز گسترش یافت. چای لاهیجان از بهترین سوغات ایران و خوش‌طعم‌ترین چای‌های کشور است که از انواع آن می‌توان به چای ساچمه‌ای، سرگل، باروتی، قلم و شکسته اشاره کرد.

چای ایرانی از بهترین نوع چای محسوب می‌شود که به‌دلیل برخورداری از مواد مغذی معدنی فراوان، در پیشگیری از امراضی همچون سرطان‌ها، دیابت، استرس و بیماری‌های قلبی کاربرد دارد. همچنین این چای باعث افزایش متابولیسم، تقویت قوای ذهنی، تقویت سیستم ایمنی بدن، رفع بوی بد دهان و... می‌شود.

منبع عکس: وب‌سایت Eghtesadonline.com، عکاس: نامشخص

پنیر سیاه‌مزگی یکی از محصولات لبنی بومی روستای زیبا و بکر سیاه‌مزگی به شمار می‌آید. این منطقه از توابع بخش احمد سرگوراب شهرستان شفت و در جنوب غربی این شهرستان است.

پنیر سیاه‌مزگی نوعی پنیر با درصد چربی بالا است که از شیر گوسفند یا شیر بز تولید می‌شود؛ طعم این پنیر نمکی، تند و تیز است. پنیر سیاه‌مزگی از قدیم در روستاهای شفت و به‌صورت خانگی تهیه می‌شد و امروزه نیز یکی از محصولات لبنی موردعلاقه مردم بومی گیلان و گردشگران این استان است.

منبع عکس: منبع عکس: وب‌سایت Khoshkonak.com، عکاس: نامشخص

در شفت در فصول سرد سال پنیر سیاه‌مزگی را در پوست بز و گوسفند نگهداری می‌کنند. این پنیر از لحاظ طعم و مزه می‌تواند با بسیاری از پنیرهای دنیا رقابت داشته باشد. لازم به ذکر است که این نوع پنیر هرقدر کهنه‌تر باشد، کیفیت و قیمت بالاتری خواهد داشت.

شهرهای رودبار و منجیل در استان گیلان به محصول زیتون معروف هستند. این مناطق در زمینه کشاورزی زیتون بسیار فعال هستند و از مرغوب‌ترین انواع زیتون‌های ایران را دارند. از محبوب‌ترین و پرطرفدارترین فرآورده‌های زیتون می‌توان به روغن زیتون، زیتون پرورده و صابون زیتون اشاره کرد.

منبع عکس: وب‌سایت Greengarden.ir، عکاس: نامشخص

«دلال»، «دلار» یا «درار» چاشنی سبز‌ رنگی است که به نام نمک سبز نیز شهرت دارد و از انواع سبزی‌های خوش‌طعم و معطر گیلانی نظیر گشنیز، خالواش، نعنا، چوچاق و بو انجیر تهیه می‌شود. این سبزی‌ها پس از شست‌و‌شو، خرد و له‌شدن با نمک مزه‌دار و در ظروف دردار شیشه‌ای و در جای سرد مانند یخچال نگه‌داری می‌شوند. دلال یا دلار را در کنار خوراکی‌هایی همچون ماست، گوجه سبز و خیار میل می‌کنند.

منبع عکس: وب‌سایت Pinorest.com، عکاس: نامشخص

برای خرید ماهی تازه یا میل‌کردن آن مهم نیست که مقصد سفر کدام‌یک از شهرهای استان گیلان باشد؛ زیرا در تمامی بازار روزها و رستوران‌های این استان می‌توانید به‌راحتی آن را پیدا کرد. از ماهی‌های پرطرفدار گیلان می‌توان از موارد زیر نام برد:

ماهی دودی

ماهی دودی رشت از مهم‌ترین سوغات گیلان به شمار می‌آید. این ماهی‌ خوش‌طعم در کنار غذاهایی همچون برنج رشتی و... سرو می‌شود. ماهی دودی در واقع نوعی ماهی نمک‌سودشده است که می‌توان آن را به‌مدت طولانی به دور از یخچال و فریزر نگهداری کرد. این ماهی بسیار شور است و عطر دودی خاصی دارد. برای تهیه، ماهی‌ها را به سقف آویزان می‌کنند و زیر آن‌ها هیزم‌های مخصوصی را آتش می‌زنند.

منبع عکس: وب‌سایت Darafoods.com، عکاس: نامشخص

ماهی آزاد

ماهی آزاد جزو بهترین‌ها در شمال ایران محسوب می‌شود و به نسبت دیگر ماهی‌ها گران‌تر است.

ماهی سفید

ماهی سفید، از معروف‌ترین‌ ماهی‌ها در شمال ایران است که استخوان‌های بسیار ریز و خال‌های درشت و سفید‌رنگی روی سر دارد. این ماهی علاوه بر ارزش غذایی بالا، دارای خاویاری است که با قیمت‌های بسیار گران به فروش می‌رسد.

منبع عکس: وب‌سایت Mahidarya.com، عکاس: نامشخص

ماهی اوزون برون

ماهی اوزون برون (به‌معنای دماغ دراز) از بهترین و خوشمزه‌ترین ماهی‌های گیلان است که بیشتر به‌صورت کبابی مصرف می‌شود. نام این ماهی در نواحی شمالی ایران «تیریج» است و به‌دلیل تولید خاویار ارزش اقتصادی بالایی دارد.

ماهی کولی

ماهی کولی جزو ماهی های بسیار خوش خوراک گیلانی است که طرفداران زیادی دارد. این ماهی اغلب به‌صورت سرخ‌شده همراه با سیب‌زمینی سرخ‌کرده و زیتون سرو می‌شود.

ماهی سوف

ماهی سوف جزو پرفروش‌ترین ماهی‌های گیلان محسوب می‌شود. از مشخصات این ماهی می‌توان به خال‌های مشکی در نوارهای تیره و گوشت نرم و سفید اشاره کرد.

منبع عکس: وب‌سایت Ashmazi.com، عکاس: نامشخص

ماهی سیم

ماهی سیم را بیشتر به‌صورت نمک‌سود‌شده می‌خورند. از مشخصات این ماهی می‌توان به گوشت بسیار چرب و تیغ‌های ریز و زیاد آن اشاره کرد.

ماهی کفال

ماهی کفال اصالتا روسی و توسط روس‌ها وارد دریای خزر شده است. این ماهی به‌صورت سرخ‌شده یا کبابی و با نارنج و لیمو سرو می‌شود.

منبع عکس: وب‌سایت Barjil.com، عکاس: نامشخص

بادام زمینی آستانه اشرفیه

بادام زمینی که به پسته شامی نیز شهرت دارد، یکی از دانه‌های آجیلی مقوی است که در شهرهای مختلفی تولید می‌شود. شهرستان آستانه اشرفیه استان گیلان را می‌توان قطب تولید بادام زمینی در ایران دانست. اغلب کشاورزان این شهرستان به کشت این محصول مشغول هستند. کیفیت مرغوب، طعم بسیار خوب و دانه‌های درشت از ویژگی‌های بادام زمینی آستانه اشرفیه محسوب می‌شوند.

منبع عکس: وب‌سایت Kunjedi.ir، عکاس: نامشخص

کاشت بادام زمینی از ابتدای اردیبهشت شروع تا اواسط خردادماه ادامه پیدا می‌کند و در میانه شهریور تا اواخر مهرماه نیز نسبت به برداشت محصول اقدام می‌شود. پس اگر علاقه‌مند به تماشای برداشت و خرید بادام زمینی تازه هستید در فصول اشاره‌شده به آستانه اشرفیه بروید.

فندق رودسر

فندق یکی از باارزش‌ترین مغزها است که علاوه بر صنعت غذایی، در صنایع دارویی، آرایشی و بهداشتی نیز کاربرد دارد. در منطقه‌ای به نام اشکورات از توابع شهرستان رودسر استان گیلان یکی از بهترین و باکیفیت‌ترین فندق‌های ایران کشت می‌شود. هرساله بخش زیادی از این محصول به کشورهایی همچون آلمان، اسپانیا، یونان، سوریه و عراق صادر می‌شود.

منبع عکس: وب‌سایت Gilanchai.ir، عکاس: نامشخص

در گذشته بعد از برداشت هر محصول زراعی و باغی، کشاورزان و اهالی روستا به جشن و شادی می‌پرداختند که امروزه این رسوم بسیار کم‌رنگ شده و در بیشتر نقاط ایران از بین رفته است؛ ولی جالب است بدانید که روستاهای شهرستان‌های رودبار و رودسر از معدود مناطقی هستند که در زمان برداشت فندق جشن و سرور برگزار می‌کنند.

کلوچه فومن

کلوچه فومن که در گذشته به آن «قند کلوچه» می‌گفتند قدمتی بیش از ۱۰۰ سال دارد. این کلوچه در گذشته توسط زنان فومنی در خانه‌ها پخته می‌شد؛ ولی امروزه کلوچه‌پزی‌های بسیاری در سراسر شهر فومن در این شغل فعالیت دارند. کلوچه فومن نه‌تنها بین ایرانیان پرطرفدار است، بلکه بسیاری از گردشگران خارجی نیز آن را دوست دارند و به‌محض ورود به این شهر برای تهیه «فومن کوکی» (Fuman cookie) اقدام می‌کنند.

منبع عکس: وب‌سایت Alamto.com، عکاس: نامشخص

کوکی لاهیجان

کوکی لاهیجان یکی از پرطرفدارترین کوکی‌های موجود در ایران است که با بهترین روش در این شهر تهیه می‌شود. این کوکی در عین سادگی، طعم خوشمزه‌ای دارد. کوکی لاهیجان از موادی همچون آرد قنادی، کاکائو، روغن یا کره، پودر قند، کشمش، وانیل، گردو، تخم‌مرغ و بیکینگ پودر تهیه می‌شود. این کوکی به‌عنوان میان‌وعده، در کنار چای ایرانی طعمی بی‌نظیر دارد.

منبع عکس: وب‌سایت Blog.niniban.com، عکاس: نامشخص

اگردک ماسوله

اگردک نان محلی شیرین و خوشمزه ماسوله است که اغلب برای عصرانه و سفره افطار تهیه می‌شود. این نان را در شهرهای دیگری همچون قزوین، ساوه، همدان و آذربایجان نیز می‌پزند؛ ولی پخت آن در ماسوله استان گیلان مرسوم است. از مواد تشکیل‌دهنده اگردک می‌توان به آرد گندم، آرد برنج، پودر قند، روغن، شیر، تخم‌مرغ، پودر زنجبیل و بیکینگ پودر اشاره کرد.

منبع عکس: گوگل‌مپ، عکاس: مهدی امجدی

نان خلفه یا خرفه

نان خلفه یا خرفه که به «کشتا» نیز نامیده می‌شود، یکی از انواع نان‌های سنتی ایران است که اصالت آن به شرق استان گیلان بازمی‌گردد. این نان در تابه یا پشت گمج (قابلمه سفالی که روی اجاق و شعله مستقیم قرار می‌گیرد) پخته می‌شود که علاوه بر طعم و عطر بی‌نظیر، بسیار مفید است. برای پخت نان کشتا از پوره کدو حلوایی، آرد برنج، آرد گندم، تخم شنبلیله، نمک، شکر و آب استفاده می‌شود. در بسیاری از مناطق گیلان به‌خصوص آستانه اشرفیه این نان را روز سیزده‌بدر می‌پزند و یکی از رسوم به شمار می‌آید.

منبع عکس: وب‌سایت Delgarm.com؛ عکاس: نامشخص

نان تمیجان

نان تمیجان یا نان برنجی یکی از نان‌های سنتی و اصیل استان گیلان به شمار می‌آید که با توجه به خاستگاهش، روستای تاریخی تمیجان از توابع شهرستان رودسر نام‌گذاری شده است. برای تهیه این نان از مواد اولیه آرد گندم، آرد برنج، نمک و آب استفاده و روی تابه‌ای چدنی به نام ساج پخته می‌شود. نان تمیجان مانند چیپس ترد است و به‌عنوان بیسکویت رژیمی نیز شناخته می‌شود. در بازارهای هفتگی شهرهای مختلف استان گیلان می‌توان این نان را تهیه کرد.

منبع عکس: گوگل‌مپ، عکاس: نان تمیجان

نان برنجی رشت با نان برنجی کرمانشاه کاملا متفاوت است و برخلاف نوع کرمانشاهی که نوعی شیرینی محسوب می‌شود، نوع گیلانی آن واقعا یک نان است. نان تمیجان برای وعده صبحانه، عصرانه، افطار و پذیرایی از مهمانان نوروزی در کنار چای و حلوا شکری سرو می‌شود. علاوه بر این طبق رسوم در اولین شب جمعه‌ ماه رجب، قبل از غروب آفتاب این نان را می‌پزند و به‌همراه حلوا یا خرما پخش می‌کنند.

نان کدو حلوایی

نان کدو حلوایی یک نوع نان بین‌المللی به شمار می‌آید که در ایران و استان گیلان هم پخته می‌شود. این نان بافت بسیار نرمی دارد و در دو نوع مغزدار و ساده تهیه می‌شود. نان کدو حلوایی از آرد سفید، پوره کدو حلوایی، خمیر مایه، آب، شیر، شکر، کره و نمک تشکیل شده است. با وجود اینکه کدو حلوایی یکی از مواد اصلی این نان را تشکیل می‌دهد، طعم و مزه آن را ندارد. در گیلان نان کدو حلوایی با کمی عسل سرو می‌شود.

منبع عکس: وب‌سایت Parsiday.com؛ عکاس: نامشخص

نان کلوبیج گیلانی

کلوبیج یکی از نان‌های بسیار خوشمزه که گیلانی‌ها آن را برای عصرانه یا دورهمی‌های خود تهیه می‌کنند. این نان با استفاده از آرد گندم، آرد برنج، شیر یا ماست، تخم‌مرغ، شکر، گلاب و بیکینگ پودر درون تابه پخته می‌شود.

منبع عکس: وب‌سایت Cookpad.com؛ عکاس: نامشخص

حلوای ضیابری صومعه سرا

حلوای ضیابری یک نوع شیرینی محلی گیلانی است که در منطقه ضیابر شهرستان صومعه‌سرا پخته می‌شود. مواد لازم برای تهیه این حلوا آرد برنج، شکر، پودر قند، مغز گردو، زنجبیل، هل و زیره و جوهر لیمو هستند. حلوای ضیابری یکی از شیرینی‌هایی است که برای عید نوروز طبخ می‌شود و قدمت آن نیز به چند قرن پیش بازمی‌گردد.

منبع عکس: وب‌سایت Parsiday.com، عکاس: نامشخص

حلوای به

حلوای به، یکی از حلواهای بسیار مقوی و سنتی ایرانی است که به حلوای گیلان نیز شهرت دارد. این حلوا در فصول پاییز و زمستان و هم‌زمان با رسیدن میوه به تازه پخته می‌شود. مواد لازم برای تهیه حلوای به شامل نشاسته گل، شکر، میوه به، مغزیجات، هل، کره، آب و پودر ژلاتین است. این حلوا در استان گیلان به مناسبت‌های مختلف تهیه و سرو می‌شود و طعم آن به مربای به و مسقطی شباهت دارد. حلوای به، نوعی دسر است که در کنار چای عصرانه طعم بی‌نظیری دارد.

منبع عکس: وب‌سایت Parsiday.com، عکاس: نامشخص

حلوای دو رنگ گیلانی

حلوای دو رنگ ترکیبی از حلوای ساده و کاکائویی است که به‌عنوان یکی از حلواهای ساده و محلی استان گیلان شناخته می‌شود. مواد تشکیل دهنده این حلوا آرد گندم، کره، روغن جامد، پودر قند، کاکائو و هل، گردو و کنجد هستند. حلوای دو رنگ پس از تهیه به‌صورت لوزی بریده می‌شود و روی آن تزییناتی از جمله پودر گردو یا کنجد می‌آید. این حلوا برای مراسم مذهبی و نذری مناسب است.

منبع عکس: وب‌سایت Parsiday.com، عکاس: نامشخص

ترک حلوای گیلانی

ترک حلوای گیلانی یک دسر سنتی است که اغلب در ماه مبارک رمضان تهیه می‌شود. مواد تشکیل‌دهنده این حلوا شامل آرد سبوسدار، روغن جامد، آب، هل، گلاب، شکر و زعفران است. در تزیین حلوای ترک می‌توان از پودر قند، پودر کاکائو یا پودر پسته استفاده کرد.

منبع عکس: وب‌سایت Ashmazi.com؛ عکاس: نامشخص

دست حلوای گیلانی

دست حلوا یکی از حلواهای مجلسی و البته اصیل گیلان است که محبوبیت زیادی در بین اهالی این استان دارد. برای تهیه این حلوا به آرد سفید قنادی، آرد برنج، روغن جامد، آب، هل، شکر، گلاب، پودر گل سرخ، پسته و گردو نیاز است. این حلوا به‌دلیل اینکه به شیرینی شباهت زیادی دارد، در مهمانی‌ها نیز سرو می‌شود.

منبع عکس: وب‌سایت Pelikan.media، عکاس: نامشخص

رشته خوشکار رشت

رشته خوشکار یا خشکار، یکی از دسرهای پرطرفدار و محبوب گیلانی‌ها به شمار می‌آید. این دسر به‌عنوان عصرانه و افطار در ماه مبارک رمضان طرفداران بسیاری دارد و می‌توان گفت رقیب سرسخت زولبیا و بامیه در گیلان است. در برخی مناطق این استان، رشته‌ریزی (اصطلاح محلی برای پخت این شیرینی) از شغل‌های خانوادگی به شمار می‌آید. تهیه رشته‌ خوشکار به‌وسیله قیف یا شانه رشته‌ریزی (ابزاری از جنس برنج با ۶ لوله باریک و منظم) صورت می‌گیرد و سپس در سینی‌های داغ مسی سرخ می‌شود. هرچه خلوص مس سینی‌ها بالاتر باشد به همان میزان به خوشمزگی و کیفیت بالای رشته خوشکار کمک می‌کند.

منبع عکس: وب‌سایت Minevisam.com، عکاس: نامشخص

مواد لازم برای تهیه خوشکار آرد برنج، آرد گندم، آب، شیر، روغن مایع، شکر، دارچین، جوز هندی، مغز گردو و نمک هستند. پختن این شیرینی چند مرحله دارد. در ابتدا رشته‌ها به‌صورت ورقه‌ای آماده و سپس مواد میانی مانند هل و گردوی خردشده درون آن‌ها ریخته می‌شوند. این رشته‌ها‌ی پیچیده‌شده پس از سرخ‌شدن در روغن، درون شربت تهیه شده از آب، شکر و دارچین قرار می‌گیرند. اگر به گردو و دارچین علاقه دارید طعم بی‌نظیر این شیرینی را به‌همراه چای عصرانه از دست ندهید. رشته خوشکار را در دو نوع آماده و سرخ‌نشده می‌توانید خریداری کنید.

شیرینی میان‌پر گیلانی

شیرینی میا‌ن‌پر گیلانی که بسیار لطیف و خوشمزه است، برای عید نوروز تهیه می‌شود. مواد لازم برای پخت این شیرینی شامل آرد برنج، آرد سفید، شیر، شکر، خمیرمایه، زعفران، زرده تخم‌مرغ، روغن، هل، گردو، وانیل و پودر قند هستند.

منبع عکس: وب‌سایت Wikigardi.net، عکاس: نامشخص

شیرینی کاکا گیلانی

کاکا رشتی از شیرینی‌های بسیار پرطرفدار و خوشمزه گیلان است که از آرد گندم، تخم‌مرغ، کدو حلوایی، شکر، دارچین، شیر، زعفران، گردو و روغن تهیه می‌شود. شاید فکر کنید که با وجود کدو حلوایی طعم این شیرینی مناسب نیست؛ ولی با دیدن شکل ظاهری زیبا و طعم خوشایند آن نظرتان عوض خواهد شد.

کاکا مناسب فصول سرد سال است و اغلب آن‌ را برای مهمانی‌ها و دورهمی‌های شب یلدا درست می‌کنند. این شیرینی به‌دلیل آنتی‌اکسیدان کدو حلوایی، خواص ضد پیری دارد و برای جلوگیری از آنفولانزا بسیار مناسب است.

منبع عکس: وب‌سایت Parsiday.com؛ عکاس: نامشخص

باقلوای یاس

باقلوا نوعی شیرینی محبوب در ایران به شمار می‌آید که در انواع مختلف پخته می‌شود. مواد میانی این شیرینی را مغزهای خرد‌شده نظیر گردو، پسته، بادام و فندق تشکیل می‌دهند. شربت مخصوص با عطر هل نیز یکی از مواد باقلوای یاس است که پس از پخت کامل به آن افزوده می‌شود. در استان گیلان با توجه به فراوانی گل یاس به‌جای هل باقلواها را با این گل، معطر می‌کنند که در طعم خوش آن بسیار تاثیرگذار است.

منبع عکس: وب‌سایت Rokna.net؛ عکاس: نامشخص

خمس انجیر سیاه

خمس انجیر در واقع نوعی مربا است که با استفاده از انجیرهای بومی استان گیلان تهیه می‌شود و طرفداران بسیاری دارد. درخت انجیرهای وحشی و اهلی در بیشتر نقاط این استان به‌چشم می‌خورد و در برخی موارد انجیرها به‌قدری درشت هستند که به آن‌ها «انجیر سه وقته» نیز می‌گویند. مواد اولیه این چاشنی بی‌نظیر شامل انجیر سیاه بومی، شکر یا شیره انگور، آب و هل هستند. خمس انجیر اغلب در وعده صبحانه یا در کنار چای عصرانه سرو می‌شود.

منبع عکس: وب‌سایت Ghahvare.net، عکاس: نامشخص

خمس انگور

خمس یا مربای انگور یکی از دسرهای محبوب در سراسر ایران است که اصالت آن به استان گیلان بازمی‌گردد و از انگورهای محلی بومی منطقه تهیه می‌شود. این مربا برخلاف دیگر مرباها احتیاج به افزودن شکر یا شیرین‌کننده‌های دیگر ندارد و به همین دلیل دارای ارزش غذایی بالایی است. خمس انگور از مواد اولیه ساده نظیر انگور بی‌دانه، هل، دارچین و گردو تهیه می‌شود و برای کودکان، افراد دیابتیک و افراد با رژیم غذایی مناسب است. این مربا در وعده‌های صبحانه یا عصرانه با نان تازه و چای سرو می‌شود.

منبع عکس: وب‌سایت Salamatim.com، عکاس: نامشخص

مربای به

مربای به، یکی از دسرهای محبوب گیلان که علاوه بر طعم خوب دارای خواص بسیاری است و باعث تقویت معده و جلوگیری از رفلاکس می‌شود. در تهیه این مربای خوش‌رنگ‌ولعاب به موادی مانند میوه به، هل، شکر، آب لیموترش و زعفران نیاز است. مربای به بیشتر در فصل پاییز پخته می‌شود.

منبع عکس: وب‌سایت Ashmazi.com، عکاس: نامشخص

مربای بالنگ

مربای بالنگ از مرباهای پرطرفدار در میان ایرانیان است که در استان گیلان هم به‌عنوان سوغات شناخته می‌‌شود. میوه بالنگ سرشار از آنتی اکسیدان‌ها و املاح مفید مانند آهن، روی، کلیسم و پتاسیم است. از دیگر خواص این میوه می‌توان به تقویت سیستم ایمنی، پیشگیری از سرطان ریه و دستگاه گوارش، کنترل فشار خون و رفع حالت تهوع اشاره کرد.

فیبر طبیعی موجود در میوه بالنگ بالا است و خواص بسیاری برای سلامتی دارد. همچنین این میوه برای سلامت دهان و دندان، معده، قلب، پوست و مو نیز مفید است.

منبع عکس: وب‌سایت Alamto.com؛ عکاس: نامشخص

اربا دوشاپ

«خرمالوی وحشی» نوعی میوه‌ جنگلی و بومی در استان گیلان است که به‌صورت خودرو رشد می‌کند و با نام «اربه» یا «خردمندی» نیز شناخته می‌شود. اربا دوشاپ در واقع شیره این میوه است که طی فرایند طولانی و مراحل مختلف به‌دست می‌آید. پخت این شیره در شهرهای مختلف گیلان از جمله رضوان‌شهر، لاهیجان، آستارا، فومن، شفت، املش، لنگرود و... مرسوم است. هرسال هم‌زمان با شروع فصل برداشت این میوه جنگلی جشنواره‌ای با عنوان «اربا دوشاب» در شهرهای استان گیلان برگزار می‌شود.

منبع عکس: وب‌سایت Maahkhatoon.com، عکاس: نامشخص

اربا دوشاب به‌دلیل برخورداری از طبع گرم برای بیماری‌های آرتروز و روماتیسم بسیار مفید است؛ تا جایی که از دیرباز شالی‌کاران برای محافظت از بدن خود در برابر رطوبت از این شیره در روش‌های مختلف استفاده می‌کردند. از اربا دوشاب برای پخت محصولات غذایی همچون نان محلی، کدو دوشاب، شربت و سرکه دوشاب، کاکا دوشاب، حلوا دوشاب و برنج بوداده دوشاب استفاده می‌شود. اربا دوشاب را در وعده صبحانه یا میان‌وعده و برخی نیز با برف تمیز میل می‌کنند که طعمی بی‌نظیر دارد.

رب انار

رب انار یکی از بهترین و خوشمزه‌ترین سوغات خوراکی گیلان محسوب می‌شود. این رب دارای خواص درمانی و غذایی بسیاری است که می‌توان آن‌ را در کنار غذاهای مختلف یا به‌تنهایی مصرف کرد. رب انار اصلی گیلان از انارهای ترش و بومی این استان تهیه می‌شود. همچنین برای تهیه غذاهای گیلانی از جمله فسنجان، اناربیج، خورشت خوتکا و... از این رب استفاده می‌کنند.

منبع عکس: وب‌سایت Eghtesadonline.com، عکاس: نامشخص

ترشی هفت بیجار

ترشی هفت بیجار گیلانی یکی از ترشی‌های بی‌نظیر است که طرفداران بسیاری دارد. این ترشی عضو ثابت بسیاری از سفره‌های گیلانی است. مواد تشکیل دهنده ترشی هفت بیجار از بادمجان، فلفل سبز تند، گوجه سبز کال، سیر، انواع سبزی‌های معطر محلی نظیر نعنا، پونه، خالیواش و چوچاق، آب‌غوره و نمک هستند؛ این مواد به‌صورت خیلی ریز خرد می‌شوند. جالب‌توجه است که ترشی هفت بیجار یک ساعت بعد از تهیه آماده سرو می‌شود.

منبع عکس: وب‌سایت Parsiday.com؛ عکاس: نامشخص

سیر ترشی

سیر ترشی یکی از ترشی‌‌های پرطرفدار در ایران و استان گیلان است که سرو آن در کنار غذاهای سنتی ایرانی، لذت غذا را دوچندان می‌کند. برای تهیه این ترشی، سیرهای تمیز و شسته‌شده پس از خشک‌شدن، درون سرکه ریخته می‌شود. به اصطلاح بعد از جاافتادگی، سیرها تغییر رنگ می‌دهند و کم‌کم‌ به‌ رنگ قهوه‌ای تیره درمی‌آیند. این مخلوط پس از حداقل ۶ ماه قابل استفاده است و هرچه از مدت زمان تهیه آن بگذرد، مرغوب‌تر می‌شود؛ ازاین‌رو سیر ترشی هفت‌ساله طرفداران بسیاری دارد.

سیر ترشی به‌دلیل برخورداری از ویتامین‌های مختلف برای سلامتی بسیار مفید است. پاک‌سازی و دفع سنگ صفرا، دفع سموم کبد، رفع گرفتگی عروق قلب، افرایش سرعت هضم غذا، بهبود کارکرد دستگاه گوارش و خون‌سازی از مزایای بی‌شمار سیر محسوب می‌شوند.

منبع عکس: وب‌سایت Delgarm.com، عکاس: نامشخص

ازگیل

ازگیل که در زبان محلی به «کنوس گیلانی» هم معروف است در شهرهایی همچون تالش، آستارا، بندر انزلی، فومن و رشت کشت‌ می‌شود. این میوه علاوه بر مزه خوب، بسیار مفید است و برای درمان یبوست، درمان سنگ کلیه، پیشگیری از سرطان، جلوگیری از ریزش مو، بهبود عضلات و تقویت اعصاب کاربرد دارد. اگر طرفدار طعم ملس هستید، ازگیل میوه مناسبی برای شما است.

منبع عکس: وب‌سایت Setare.com، عکاس: نامشخص

خوج

«خوج» یا گلابی وحشی که اغلب در شهرهای استان گیلان می‌روید یکی از میوه‌های خودرو است که با‌ وجود شباهت ظاهری بسیار با گلابی، طعم متفاوتی دارد. بومی‌های گیلان این میوه را با دلار نیز می‌خورند که طعم شور و شیرینی خاصی دارد. در شهرهای مختلف این استان می‌توانید خوج را به‌عنوان سوغات خریداری کنید.

منبع عکس: وب‌سایت Diyarma.ir، عکاس: نامشخص

والش

تمشک وحشی که در زبان بومی گیلانی به آن «والش» نیز گفته می‌شود نوعی میوه خودرو شبیه به شاه‌توت است. این میوه را در حاشیه جاده‌ها و مناطق جنگلی می‌توانید ببینید. والش رنگ و مزه خاصی دارد که علاوه بر میوه تازه، مربا و شربت آن نیز در بازارهای محلی شهرهای گیلان عرضه می‌شود.

منبع عکس: وب‌سایت Foodsguy.com، عکاس: نامشخص

محصولات چوبی یکی از هنرهایی است که در سراسر استان گیلان به‌چشم می‌خورد. انواع‌و‌اقسام سازه‌های چوبی در فروشگاه‌های صنایع دستی عرضه می‌شود که گردشگران می‌توانند بسته به نیاز خود یا به‌عنوان سوغات از این محصولات خریداری کنند. از جمله وسایل چوبی می‌توان به انواع عصا، انواع ظروف مانند کاسه، میوه‌خوری، قاشق و چنگال، ملاقه و کفگیر، پیاله، قندلاک، تخته، وردنه، گوشت‌کوب و... اشاره کرد.

منبع عکس: وب‌سایت Delavaa.com؛ عکاس: نامشخص

خراطی و نازک‌‌کاری چوب

خراطی و نازک‌کاری چوب در استان گیلان و به‌خصوص در شهر زیبای رشت بسیار طرفدار دارد؛ به همین دلیل کارگاه‌های متعددی در این زمینه فعالیت دارند. محصولات این کارگاه‌ها شامل انواع ظروف پذیرایی (میوه‌خوری، شکلات‌خوری، آجیل‌خوری، قندان و نمکدان)، رحل قرآن، چوب‌رختی، عصا و... هستند.

منبع عکس: اثر یحیی عزیزی

منبت‌کاری

منبت‌کاری نوعی از هنرهای دستی است که به‌دلیل وجود انواع چوب در گیلان انجام می‌شود و طرفداران به‌خصوص خود را دارد. در این هنر توسط ابزارهای مخصوص که «مغار» نام‌ دارند، نقوش و کنده‌کاری‌های نیمه‌برجسته روی چوب اجرا می‌شود.

منبع عکس: وب‌سایت Mag.sazokar.com؛ عکاس: نامشخص

تابلوهای نقاشی مینیاتور و معرق یکی از نفیس‌ترین و باارزش‌ترین سوغات شهر رشت به شمار می‌آید که امروزه هنرمندان بسیاری در شهر رشت به انجام این هنر می‌پردازند. خرید این تابلوهای زیبا از طریق گالری‌ها امکان‌پذیر است.

منبع عکس: وب‌سایت Wisgoon.com؛ عکاس: نامشخص

سفالگری هنری است که قدمت و پیشینه آن به هزاران سال قبل بازمی‌گردد و سفال از قدیمی‌ترین دست‌ساخته‌های بشر است. بقایای ظروف سفالی در بسیاری از شهرهای ایران به‌ چشم می‌خورد. سفالگری در استان گیلان نیز از دیرباز مورد توجه بوده است؛ به‌گونه‌ای که نمونه‌های بسیاری از آثار سفالی عصر آهن در املش و مارلیک کشف شده‌اند. سفال در گویش محلی گیلانی معنی خشت آتش‌گرفته دارد.

منبع عکس: وب‌سایت Safiregilan.ir؛ عکاس: نامشخص

طبق تحقیقات و بررسی‌های باستان‌شناسان در مناطق دیلمان، تالش و مارلیک انسان‌ها از زمان پیدایش این هنر، ظروف و مجسمه‌هایی را با سفال درست می‌کردند و اغلب آن‌ها رنگ‌های سرخ، خاکستری و مشکی داشته‌اند. رنگ سفالینه‌های گیلان به‌‌علت فراوانی عنصر آهن در خاک این منطقه، متمایز با دیگر شهرهای ایران و به‌رنگ آجری است.

گلیم‌بافی در اغلب شهرهای ایران مرسوم است. استان گیلان نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ بهترین گلیم‌های این استان مربوط به شهرهای آستارا و تالش است. گلیم‌ها معمولا توسط بانوان بافته می‌شوند و در نوع الیاف، بافت و نقشه با یکدیگر متفاوت هستند. در صنعت گلیم‌بافی از نخ‌های پنبه‌ای یا پشمی با رنگ‌های طبیعی استفاده می‌شود.

در گذشته گلیم برای پوشاندن دیوار، به‌عنوان زیرانداز و همچنین رواندازی بر بدن دام‌های باربر استفاده می‌شد؛ ولی امروزه بیشتر کاربرد تزیینی دارد. گلیم‌های گیلانی گاهی برای جلوه بیشتر و کهنه‌شدن رنگ، با چای و پوست گردو شسته می‌شوند.

منبع عکس: وب‌سایت Irna.ir؛ عکاس: نامشخص

بامبو که با نام «نی خیزران» نیز شهرت دارد، نام گیاهی است که در دامنه تپه‌ها و کوه‌ها با رطوبت ۶۵ تا ۹۰ درصد رشد می‌کند. کیفیت بامبو به میزان رطوبت، حرارت و نوع خاک منطقه بستگی دارد و هرچه رطوبت و حرارت بیشتر باشند گیاه بهتری برداشت خواهد شد. در شمال ایران اغلب مناطق نظیر لاهیجان، رودسر، قاسم آباد، علی آباد و... مناسب برای کشت گیاه بامبو هستند.

منبع عکس: وب‌سایت Wikigardi.net، عکاس: نامشخص

بامبو بافی یکی از صنایع دستی گیلان است که مواد اولیه آن را گیاه بامبو تشکیل می‌دهد. قدمت این حرفه به حدود ۱۰۰ سال پیش و هم‌زمان با کشت چای در این استان بازمی‌گردد. قطب بامبو بافی، شهر لاهیجان به‌خصوص منطقه لیالستان است. از این صنعت در ساخت انواع ظروف تزیینی و کاربردی همچون کلاهک آباژور، لوستر، سبد نان، میوه‌خوری، شکلات‌خوری، صندلی و... استفاده می‌شود.

کپو بافی یکی از صنایع دستی قدیمی استان گیلان است که توسط زنان و مردان محلی از برگ درخت خرما بافته می‌شود. به‌طورکلی در هر منطقه از ایران که دسترسی به ساقه گندم، برنج، نی باتلاقی، ترکه و برگ درخت خرما وجود داشته باشد، می‌توان آثاری از هنر کپوبافی را در آن مشاهده کرد. کپو در اصطلاح به سازه‌های کروی و دایره‌شکل می‌گویند که با پیچیدن برگ درخت خرما به دور نی مردابی به‌صورت فیتیله‌ای‌شکل بافته می‌شوند.

منبع عکس: وب‌سایت Hasiry.ir، عکاس: نامشخص

هنر کپو بافی در ساخت وسایلی مانند سینی، سبدهای در دار، سبد نان، جعبه لوازم خیاطی، جامدادی، گلدان، زیر قابلمه‌ای، سبد میوه، ظرف قاشق و چنگال، کلاه و... کاربرد دارد. این وسایل در دو نوع رنگی و ساده بافته می‌شوند. برخی از کپوها زمینه ساده حصیری دارند و با کامواهای رنگی، نقوش هندسی و تزییناتی بر آن‌ها ایجاد می‌کنند. برخی دیگر به‌طور کامل با کاموا پوشانیده می‌شوند؛ این امر در دوام و ماندگاری محصول بی‌تاثیر نیست.

حصیر بافی از بهترین صنایع دستی ایران است که از بافت الیاف گیاهی خاص و با کمک دست یا ابزارهای ساده دستی خلق می‌شود. زیر و رو کردن، بافتن و پیچاندن این رشته الیاف‌ها به‌شکل‌های مختلف را حصیر بافی می‌گویند. این هنر یکی از صنایع دستی رایج استان گیلان به شمار می‌آید که در اکثر شهرهای این استان به‌خصوص در خمام، بندر انزلی، غازیان، جفرود، گلشن و روستاهای اطراف آن‌ها به چشم می‌خورد. گیاهانی که در حصیر بافی به کار می‌رود، «لی» و «سوف» نام دارند که به‌صورت خودرو در اطراف آبگیرها و مرداب‌ها رشد می‌کنند.

منبع عکس: وب‌سایت Ilna.ir؛ عکاس: نامشخص

از حصیر بافی برای ساخت زنبیل، سبد، کلاه، بادبزن، زیرانداز، سفره، پرده و... استفاده می‌شود که هرکدام کاربرد ویژه‌ای دارند. بافته‌های حصیری در انواع حجیم و تخت تهیه می‌شوند و نقش و نگار آن‌ها بستگی به نوع بافت دارد. همچنین نوع رنگی سازه‌های حصیری اغلب به‌وسیله رنگ‌های طبیعی رنگ‌آمیزی می‌شوند.

نمد مالی یکی از صنایع دستی قدیمی ایران به شمار می‌آید که همچنان در بخش‌هایی از کشور به آن پرداخته می‌شود. یکی از این مناطق استان گیلان است. نمد از پشم تولید می‌شود؛ پشمی که از الیاف بلندی تشکیل شده است. برای خلق هنر نمدمالی نیاز به دستگاه خاصی نیست و هنرمندان گیلان برای کیفیت بهتر نمدها به آن‌ها زرده تخم‌مرغ و صابون می‌زنند. در گذشته از نمد مالی برای تولید کلاه، جلیقه، کت و زیرانداز استفاده می‌کردند؛ ولی امروزه کاربرد سابق را از دست داده و بیشتر جنبه تزیینی پیدا کرده است.

منبع عکس: وب‌سایت Chtn.ir؛ عکاس: نامشخص

رشتی دوزی یا در زبان محلی گیلانی «رشته دوزی» و «گلبند دوزی» یکی از خاص‌ترین هنرهای استان گیلان به شمار می‌آید. قدمت این هنر به سده‌های ۳۲۰ تا ۵۵۰ قبل از میلاد و دوره هخامنشی بازمی‌گردد.

قدیمی‌ترین اثر رشتی دوزی به‌جای‌مانده از قرن سیزده شمسی متعلق به استاد حسین رشتی است که در حال حاضر در موزه آستان قدس رضوی مشهد نگهداری می‌شود. هنر رشتی دوزی پس از اسلام رونق بسیاری داشت و در دوره حکومت شاه عباس صفوی یکی از اقلام صادراتی مرغوب در کنار قالی‌های ابریشمی بود.

منبع عکس: پیج اینستاگرام Gholabduzi_Bipanah

رشتی دوزی همچنین در دوره‌ حکومت افشاریه و همچنین دوره زندیه به‌عنوان هنری لوکس و ارزشمند محبوبیت خود را حفظ کرده بود؛ اما در اواخر دوره قاجار در دسترس اغلب مردم قرار داشت و دیگر هنری گران‌بها به‌شمار نمی‌آمد. رشتی دوزی اغلب روی پارچه‌هایی ضخیم از جمله ماهوت با استفاده از نخ‌های رنگی و ابریشمی و قلاب اجرا می‌شود و دارای سه روش مختلف ضخیم‌دوزی، ساده‌دوزی و تکه‌دوزی است. از طرح‌های رایج این هنر می‌توان به بته جقه، شاخ گوزنی و گل و مرغ اشاره کرد. رشتی‌ دوزی بیشتر روی بازوبند، کوسن، انواع لباس، رومیزی و... دیده می‌شود.

یکی از صنایع دستی استان گیلان چاروق، چموش یا در زبان محلی «چوموش» نام دارد که نوعی پاپوش بدون پاشنه است و از پوست دباغی شده گاو، بوفالو یا بز ساخته می‌شود. ساخت این کفش بدون استفاده ار میخ و چسب و تنها با هنر دوخت صورت می‌گیرد. کفش مخصوص چاروق، در سرما پا را گرم و در گرما پا را خنک نگه می‌دارد. این هنر در ماسوله و فومن بسیار مرسوم است. چاروق‌ها معمولا به‌با رنگ طبیعی چرم تولید و درصورت نیاز با رنگ‌های طبیعی از جمله پوست انار رنگ می‌شوند و در انتها نیز با نخ‌هایی به‌رنگ سبز، زرد و قرمز گلدوزی و تزیین می‌کنند.

منبع عکس: وب‌سایت Grenj.com؛ عکاس: نامشخص

صندوق بولاکی یکی از صنایع دستی مردم گیلان به شمار می‌آید که با نقش‌و‌نگارهای خوش رنگ تزیین شده است. قدمت این هنر به دوره تجارت ایران و روسیه و زمان امپراتوری تزارها بازمی‌گردد. مهاجرانی که به ایران می‌آمدند، وسایل خود را در این صندوق‌ها حمل می‌کردند. بیشتر این مهاجران هشترخانی بودند؛ از این‌رو این صندوق در گذشته با نام «صندوق هشترخانی» نیز معروف بود. صندوق بولاکی که در قدیم برای نگهداری ظروف و لباس‌ها کاربرد داشت، امروزه بیشتر جنبه تزیینی پیدا کرده است؛ اما همچنان از اقلام ضروری جهیزیه عروس در روستاهای گیلان به شمار می‌آید.

منبع عکس: منبع عکس: پیج اینستاگرام Sandogh_Kei

کولوشی جارو همان جاروی ساده و سنتی رشتی است که از ساقه برنج تهیه می‌شود. این جارو به‌صورت دستی کاربرد دارد. در گذشته که هنوز جاروبرقی وجود نداشت از کولوشی جارو برای نظافت محیط استفاده می‌شد؛ اما امروزه طرفداران زیادی ندارد و بیشتر جنبه نوستالژی پیدا کرده است.

منبع عکس: وب‌سایت Ir-Handicrafts.ir، عکاس: نامشخص

چادر شب بافی یا «لاون» به‌عنوان یکی از صنایع دستی استان گیلان شناخته می‌شود و قدمت آن به حدود ۶۰۰ سال پیش بازمی‌گردد. چادر شب در واقع پارچه‌ای رنگارنگ با طرح‌های چهارخانه یا ساده است که با استفاده از دستگاهی به نام «پاچال» و با الیاف پشم، پنبه یا ابریشم بافته می‌شود. این پارچه‌ها معمولا به‌شکل مربعی در ابعاد دو متر در دو متر هستند. اغلب بانوان گیلانی از چادر شب به‌عنوان کمرپیچ برای جلوگیری از نفوذ رطوبت به بدن به‌هنگام کار در شالیزار استفاده می‌کنند.

منبع عکس: وب‌سایت Yjc.ir؛ عکاس: نامشخص

عروسک بافی یکی از سوغات استان گیلان است که بیشتر در شهرهای فومن و ماسوله بافته می‌شوند. اغلب این عروسکها لباس‌های محلی گیلانی به‌ تن دارند و با کاموا‌های رنگارنگ قلاب‌بافی می‌شوند و داخل آن‌ها را با الیاف یا پنبه پر می‌کنند.

منبع عکس: وب‌سایت Safiregilan.ir، عکاس: نامشخص

استان گیلان به‌دلیل برخورداری از دام و صنعت دام‌داری، دارای پشم مرغوب است. مردم این استان پشم‌ها را به‌وسیله دستگاه ریسندگی به نخ تبدیل و پس از رنگرزی از آن برای تولید انواع پوشاک نظیر جوراب، دستکش، شال گردن، کت و... استفاده می‌کنند. این دست‌بافته‌های پشمی را می‌توان به‌عنوان سوغات از شهرهای رشت، انزلی و ماسوله تهیه کرد.

منبع عکس: وب‌سایت خبرگزاری Mehr Newsagency؛ عکاس: حوا احمدی

بیشتر بانوان گیلانی روی شانه‌های خود شال‌های بزرگ قلاب‌بافی می‌اندازند که در واقع از صنایع دستی محبوب و پرکاربرد آن‌ها محسوب می‌شود. کاموای این شال‌ها از پشم طبیعی دام‌ است و به‌دلیل عدم نفوذپذیری در برابر سرما و رطوبت، اهالی مناطق کوهستانی از آن‌ها استفاده بیشتری می‌کنند. شال‌ها بیشتر در شهر تالش با کمک دستگاه و با دار افقی بافته می‌شوند.

منبع عکس: وب‌سایت Bazaarya.com؛ عکاس: نامشخص

هنر بافتنی و قلاب‌بافی در استان گیلان بسیار متنوع است. به‌طور کلی این هنر به سه دسته تقسیم می‌شود که شامل قلاب‌بافی با روش تکه‌دوزی، قلاب‌بافی ترکیب‌شده با روش معرق و قلاب‌بافی پارچه با نخ ابریشمی رنگی هستند.

یکی از صنایع دستی جدید استان گیلان مروار بافی نام دارد که ماده اولیه آن نوعی چوب ترکه است. این ماده از خارج از استان و از شهرهایی مانند ملایر و تهران (به‌ویژه منطقه سولقان) تامین می‌شود. هنر مروار بافی از لحاظ ظاهری شباهت زیادی به بامبو بافی دارد؛ ولی به نسبت مقاوم‌تر و از انعطاف کمتری برخوردار است. قطب اصلی مروار بافی آستانه اشرفیه و روستای تازه آباد گورکا هستند؛ اما می‌توان این محصولات را از صومعه سرا، صیقلان و بندر کیاشهر نیز خریداری کرد. از جمله محصولات مروار بافی می‌توان به انواع سبد‌ میوه بدون در و در دار، جا نانی، جا لیوانی و... اشاره کرد.

منبع عکس: وب‌سایت Digikala.com؛ عکاس: نامشخص

مینای خانه بندی یا میناکاری یکی از نفیس‌ترین صنایع دستی نفیس استان گیلان است که با مواد اولیه‌ای همچون آب طلا، نقره خالص استرلینگ و سنگ‌های معدنی ساخته می‌شود. اغلب دست‌سازه‌های مینای خانه بندی نظیر سرویس عصرانه‌خوری، آینه و شمعدان و ظروف تزیینی در لیست کالاهای صادراتی قرار دارند.

منبع عکس: وب‌سایت Destinationiran.com، عکاس: نامشخص

تذهیب به‌معنای زراندود کردن یا طلاکاری، از هنرهای اصیل ایرانی است که قدمت آن به دوران ایران باستان و دوره ساسانی بازمی‌گردد. این هنر برای آراستن متون کتب (قرآن و کتب مذهبی)، آثار نگارگری، تابلوها، نقاشی‌های دیواری، بناها و آثار تاریخی استفاده می‌شود.

در تذهیب با استفاده از رنگ‌های طبیعی گیاهی و معدنی همچون طلا، لاجورد، نیلی و اخرا نقوشی را ترسیم می‌کنند؛ این نقوش اغلب به‌صورت اسلیمی، ختایی و هندسی هستند. امروزه تذهیب توسط تعداد کمی از هنرمندان گیلانی انجام می‌شود؛ چراکه تذهیب‌های آماده در بازار به‌فروش می‌رسند؛ هرچند که ارزش تذهیب‌های اصیل را ندارند.

منبع عکس: وب‌سایت Digitalart.ir؛ عکاس: نامشخص

کدوی قلیانی یا به گویش محلی «قلیان کوئی» یکی از صنایع دستی گیلان است که با کمک نقاشی روی کدو انجام می‌شود. در این هنر با استفاده از قالب‌های خاص به کدوی در حال رشد شکل می‌دهند و زمانی که به‌شکل و فرم موردنظر رسید، مدتی را به خشک شدن کدو اختصاص می‌دهند. پس از آن نیز انواع‌و‌اقسام طرح‌ها از هندسی گرفته تا طبیعت و حیوانات را روی آن نقاشی می‌کنند. اغلب نقاشی‌ها با استفاده از رنگ‌های طبیعی همچون دانه اسپند، زاج سیاه و پوست انار انجام می‌شود.

پس از آماده‌سازی کدوی قلیانی از آن‌ برای ساخت تنگ، پایه آباژور، ظرف آب قلیان و... استفاده می‌کنند. ساخت این صنایع دستی در شهرهای لنگرود، آستانه اشرفیه و لاهیجان (روستای لیالستان) مرسوم است.

منبع عکس: وب‌سایت Amin-site.ir، عکاس: نامشخص

اگر درخصوص سوغات خوراکی و صنایع دستی استان گیلان اطلاعات بیشتری دارید یا مواردی وجود دارد که در این مقاله به آن اشاره نشده است، در بخش دیدگاه‌های مقاله با ما و دیگر کاربران کجارو به اشتراک بگذارید.

منبع عکس کاور: پیج اینستاگرام aaamiiiriii (بازار رشت)