سیاست های ارزی و مشکلات فعالان گردشگری

شاید از حدود ۴۷۰۰ آژانس مسافرتی که در ایران فعالیت می‌کنند، ۷۰ آژانس گردشگری باشند که گردشگر خارجی به ایران می‌آورند، گردشگرانی که قبل از ورود به ایران تصور می‌کنند کشورمان از امکانات و تکنولوژی روز خیلی عقب است یا در یک ناامنی به سر می‌بریم؛ به همین علت باید آن‌ها را توجیه کنند که چنین تصوری از ایران نادرست است. در این شرایط اما آن‌ها با مشکل دیگری روبه‌رو هستند. سودی که از محل ورود گردشگر به ایران نصیب آن‌ها می‌شود، به همراه اصل پول نمی‌تواند در اختیارشان قرار گیرد. این مشکل جدید نیست. پیش از این هم آژانس‌داران در ورود ارز به ایران دچار مشکل بودند، اما تحریم‌های اخیر موجب شده تا این مشکل برای آن‌ها بیشتر شود.

مصطفی شفیعی شکیب عضو جامعه تورگردانان ایران درباره مشکلات آژانس‌داران در ورود و خروج ارز برای تورهای گردشگری داخلی و خارجی می‌گوید:

برای خروج از کشور به آژانس‌های مسافرتی راهکاری داده‌شده است، میراث فرهنگی تعهدی به بانک مرکزی داده تا آژانس‌ها تا حدی پول در اختیار داشته باشند که این مقدار بر مبنای صورت‌حساب آژانس‌ها و بدهی‌ها و ... است. ولی برای اجرای تورهای ورودی هنوز راه‌حلی پیدا نشده است الان‌ هم که صرافی‌ها تعطیل هستند و خرید و فروش ارز انجام نمی‌شود. تا پیش از این پولی که از طریق ورود گردشگر به دست می‌آوردیم را می‌توانستیم از طریق صرافی‌ها وارد کشور کنیم اما الان آن‌ها هم مجاز به انجام این کار نیستند.

اکنون همه پولی که آژانس‌های مسافرتی از طریق ورود گردشگر به دست آورده‌اند در حساب‌هایشان مانده است و امکان انتقال به ایران را ندارند و از طرف دیگر در داخل ایران با این مشکل مواجه هستند که نمی‌توانند پول هتل، راهنما و سرویس حمل‌ونقل و ... را تسویه کنند و یا برای اجرای تورهای دیگر پول آن را بپردازند.

ابراهیم پور فرج رئیس جامعه تور گردانان ایران نیز می‌گوید:

با توجه به وضعیتی که پیش آمده، جا به جایی پول برای ما امکان ندارد. قبلا هم این مشکل را داشتیم و آن را این طور حل می‌کردیم که به مشتری می‌گفتیم پول را به جای اینکه به ما بدهی به یک آژانس توریستی چینی بدهید. این طوری طرف معامله یک شرکت توریستی خارجی می‌شد. این شرکت چینی درصدی از پول را برای خودش برمی‌داشت و بقیه را به صرافی‌هایی که در دوبی نماینده بانک‌های ایرانی هستند می‌داد. در این صورت مشکل ما حل می‌شد، اما اکنون با شرایط به وجود آمده آن شرکت‌های توریستی چینی هم دیگر قبول نمی‌کنند که این روند را انجام دهند.

شرایط ورود ارز به ایران در حالی برای ارزآوران صنعت گردشگری سخت شده که همیشه شعار متولیان گردشگری و ریاست جمهوری جایگزینی این صنعت به جای نفت بوده است. در همین اوضاع و احوال مدیر یکی از آژانس‌های مسافرتی در تهران که بیشتر از کشورهای فرانسه و ایتالیا گردشگر خارجی به ایران می‌آورد، به همراه خود ۱۳۰ هزار یورو ارز وارد کرده است و تمام مدارکش نیز در اختیارش بوده اما از آنجا که نمی‌دانسته باید آن را بیان کند، هم ارز ورودی ضبط شده و هم جریمه ۵۰۰ میلیونی شده است و در حال حاضر اجازه خروج از کشور را هم ندارد. او با وجود اینکه ثابت کرده منبع اصل پول کجا بوده، اما دچار چنین خسرانی شده است.

جامعه تورگردانان ایران پیرو این موضوع نامه‌نگاری‌هایی را با معاونت گردشگری انجام داده تا مشکل این آژانس که حادتر از مشکل آژانس‌داران دیگر شده است، پیگیری شود. پور فرج درباره این موضوع هم می‌گوید:

پیرو این مشکل از بانک مرکزی و معاونت گردشگری خواستیم که این آژانس را به عنوان یک ارزآور ببینند. پس از آن، به همه آژانس‌داران بخش نامه زدیم که حتما اگر بیشتر از ده هزار یورو ارز همراه خود دارند، در فرودگاه اظهار کنند این در حالی است که بانک مرکزی و یا معاونت گردشگری تا قبل از این چیزی به ما اعلام نکرده بودند.