نمایش آثار تمدن ایران در مکزیک، آلمان و ارمنستان
«جبرئیل نوکنده» رئیس موزه ملی گفت که طبق برنامهریزی، نمایشگاههای ما به دو بخش داخلی و خارجی تقسیم میشود. بهعنوان مثال نمایشگاه «گذری بر تمدن ماناها» که در موزه ملی در حال برگزاریست، یک نمایشگاه داخلی است و بعد از تهران به استان کردستان که این آثار عمدتا متعلق به آن خطه هستند، خواهد رفت و در شهر زیویه سقز یکصد اثر از این دوره به نمایش گذاشته خواهد شد یا نمایشگاهی که در ماههای آینده از آثار تمدن کاشان در موزه ملی برپا خواهیم کرد.
وی افزود که در بخش نمایشگاههای خارجی نیز با برخی مراکز تحقیقاتی، موزههای ملی کشورها تفاهمنامه امضا کردهایم. در فروردین سال آینده نمایشگاهی در شهر بن آلمان درباره آثار دوره نوسنگی و آثار قبل از دوره هخامنشی برپا میکنیم، که آثار توسط کارشناسان آلمانی در حال بررسی و انتخاب هستند و در بزرگترین تالار هنری و نمایشگاهی جمهوری فدرال آلمان به نمایش گذاشته میشوند.
رئیس موزه ملی بیان کرد که اکنون مکزیک تقاضا داده تا یک نمایشگاه از آثار دوره اسلامی در شهریور سال آینده در آن کشور برگزار کنیم و با وجود اینکه تعداد آثار درخواستی ۱۴ قلم بیشتر نیست اما از ارزش بالایی برخوردار است و کشورهای دیگر هم در نمایشگاه حضور خواهند داشت.
نوکنده افزود که مدت زمان نمایشگاههای ما در خارج از کشور معمولا سه ماهه است و بعد از آن، طرف مقابل ما درخواست تمدید میکند و این درخواست برای رد یا تایید در یک شورا بررسی میشود و ممکن است گاهی نمایشگاهی که در یک کشور برگزار شده عینا در کشور دیگر هم برگزار شود.
وی ادامه داد که انعقاد قرارداد یا تفاهم برای ارائه آثار کشورمان در سایر کشورها از چند طریق امکانپذیر میشود. گاهی اوقات این تفاهمها بین رئیسجمهوران دو کشور انجام میشود، گاهی وزیران فرهنگ و در پارهای موارد بین سازمانهای میراث فرهنگی دو کشور صورت میپذیرد اما از آنجا که موزههای ملی برخی کشورها بهدلیل اهمیت و اعتباری که دارند از استقلالی رای برخوردارند بهطور مستقل اقدام میکنند.
نوکنده تاکید کرد که در تفاهمهایی که صورت میگیرد، برگزاری نمایشگاه فقط یک بخش از تعهدات متقابل را شامل میشود و تبادل کارشناسان، پژوهش روی مواد موزهای از دیگر بخشها است. مثلا برای نمایشگاه آلمان یک توافق پنج ساله داریم که همه این بخشها را شامل میشود.
وی افزود که پیش از این نیز یک نمایشگاه مشترک با آلمانیها در تهران داشتیم با عنوان «ایران ۵۵» که پژوهشهای ۵۵ ساله باستانشناسان آلمانی را در ایران هدف قرار داده بود و با نمایش آثار مرتبط موجود در موزه ملی، ۵۵ سال فعالیتهای مشترک کارشناسان را در حوزه باستانشناسی مرور کردیم.
رئیس موزه ملی ادامه داد که درمجموع دغدغههای برگزاری نمایشگاه که فواید علمی، فرهنگی و حتی فایدههای اجتماعی و سیاسی زیادی دارد مراحل دشوار دیگری هم دارد که بعد از تفاهم و مطالعه و انتخاب اشیا، بستهبندی، حفاظت، انتقال و بیمه سنگین آن را شامل میشود.
وی در پاسخ به پرسش درباره برگزاری نمایشگاه موزهای در کشورهای همسایه ایران نیز خاطرنشان کرد که اکنون با ارمنستان تفاهمنامهای امضا کردیم که آثاری از دوره «اورارتو» در نمایشگاهی یک بار در تهران و یکبار در ایروان بهصورت مشترک برپا کنیم که این تفاهم در مجاری دیپلماتیک در حال بررسی است.