طرز تهیه کراهی؛ غذای پرادویه و مشهور بلوچی

نگین توکلی
نگین توکلی دوشنبه، ۱۱ اسفند ۱۳۹۹ ساعت ۱۴:۰۶
طرز تهیه کراهی؛ غذای پرادویه و مشهور بلوچی

با طرز تهیه کراهی، یکی از غذاهای خوشمزه و پرادویه بلوچی، هندی و پاکستانی آشنا شوید و با تهیه آن در منزل، یک غذای جدید و تند را امتحان کنید.

نسخه اولیه این مقاله در تاریخ ۱۳۹۹/۱۲/۱۱ منتشر شده و در تاریخ ۱۴۰۳/۷/۱۰ به‌روزرسانی شده است.

کارائی، کارایی، کرایی یا کراهی، یک نوع کاری سنتی پاکستانی، هندی و بلوچی با سس غلیظ بر پایه گوجه فرنگی است. برای تهیه این کاری لذیذ و پرادویه از گوشت (گوشت بره، گوسفند، گوساله، میگو، ماهی یا مرغ)، زنجبیل، سیر، گوجه فرنگی، ادویه‌های مختلف از جمله تخم گشنیز، گرام ماسالا، نمک، زیره، پودر چیلی قرمز، زردچوبه و فلفل سیاه و گاهی پیاز استفاده می‌کنند. کراهی معمولا با نان سیر یا نان روغنی، نان روتی هندی، چاپاتی، پیتا یا برنج در کنار سالاد، چاشنی هندی رایتا (متشکل از ماست، نعنا، سیر و خیار) و سبزی خوردن سرو می‌شود. طعم این غذا به‌دلیل استفاده از انواع ادویه، بسیار لذیذ و هیجان‌انگیز است. طرز تهیه کراهی مرغ در سیستان و بلوچستان و چابهار، مشابه نسخه این غذا در هند و پاکستان است. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با طرز تهیه کراهی بلوچی و انواع دیگر این غذا آشنا کنیم و نکات طلایی پخت آن‌ها را به شما آموزش دهیم.

هرآنچه باید درباره کراهی بدانید:

طرز تهیه کرایی مرغ بلوچی

کرایی مرغ بلوچی با تزیین جعفری

مواد لازم برای چهار نفر

  • ۳ تکه سینه مرغ
  • ۳ قاشق غذاخوری روغن زیتون
  • یک عدد پیاز پوست کنده و ریز خرد شده
  • ۲ قاشق غذاخوری زنجبیل رنده شده
  • نصف یک عدد فلفل دلمه سبز نگینی خرد شده 
  • ۲ قاشق غذاخوری سیر پوست کنده و رنده شده
  • ۱٫۵ لیوان گوجه فرنگی خرد شده
  • یک‌چهارم لیوان گشنیز خرد شده
  • گشنیز تازه برای تزیین

مواد لازم برای ادویه کراهی

  • یک قاشق چای‌خوری زیره آسیاب شده
  • یک قاشق چای‌خوری تخم گشنیز آسیاب شده
  • یک قاشق چای‌خوری ادویه گرام ماسالا
  • یک قاشق غذاخوری پودر چیلی قرمز
  • نصف قاشق مرباخوری پودر زردچوبه
  • نمک به مقدار لازم
  • فلفل سیاه به مقدار لازم

طرز تهیه

ادویه کرایی مرغ بلوچی

مرحله اول:

مقداری روغن زیتون در یک تابه بریزید و آن را روی شعله متوسط گاز قرار دهید تا روغن داغ شود. سپس پیاز خرد شده را در تابه بریزید و آن را برای دو تا سه دقیقه هم بزنید و تفت دهید تا کمی نرم شود. درب تابه را بگذارید و شعله گاز را کم کنید تا پیاز برای چند دقیقه دیگر بپزد. توجه داشته باشید که در این مرحله قرار نیست که پیازها طلایی شوند و کافی است که تنها نرم شوند. سپس زنجبیل و سیر رنده شده را به آن بیفزایید و برای یک دقیقه با پیازها تفت دهید.

مرحله دوم:

مرغ‌ها را به‌شکل مکعب‌های درشت خرد کنید و آن‌ها را به همراه گشنیز خرد شده و ترکیب ادویه کراهی (تخم گشنیز، فلفل سیاه، زیره آسیاب شده، گرام ماسالا، پودر چیلی، زردچوبه و نمک) در تابه بریزید و کمی تفت دهید. سپس گوجه فرنگی خرد شده و فلفل دلمه سبز نگینی خرد شده را به مواد داخل تابه اضافه کنید. مواد را خوب هم بزنید تا با هم ترکیب شوند. اجازه دهید تا مرغ روی حرارت ملایم گاز به‌خوبی بپزد و طعم‌دار شود.

مرحله سوم:

کراهی مرغ را در ظرف سرو بکشید و روی آن را با گشنیز تازه تزیین کنید. کراهی مرغ را با برنج یا نان تازه سرو کنید.

نکات مهم

کراهی مرغ با تزیین جعفری تازه

  • برخی افراد از گوجه فرنگی گیلاسی به‌جای گوجه فرنگی معمولی استفاده می‌کنند.
  • اضافه کردن فلفل دلمه به این غذا اختیاری است؛ البته باید بدانید که فلفل دلمه، طعم و عطر بهتری به کراهی می‌دهد.
  • برای کم کردن تندی غذا می‌توانید مقدار زنجبیل رنده شده، پودر چیلی و ادویه گرام ماسالا را کم و زیاد کنید تا طبق ذائقه شما شود.
  • برخی افراد، کمی پودر گوجه فرنگی به ترکیب ادویه کراهی می‌افزایند تا رنگ ادویه قرمز شود و همچنین طعم تندی کمتری بگیرد.
  • در برخی از طرز تهیه‌ها در ترکیب ادویه کراهی از برگ کاری هم استفاده می‌شود.
  • به کراهی مرغ، آب اضافه نکنید؛ زیرا گوجه فرنگی به‌اندازه کافی آب می‌اندازد و همین مقدار رطوبت، برای پخت مرغ کافی است.

طرز تهیه کرایی مرغ با ماست

کارایی مرغ با ماست و برش لیمو

کرایی سفید، یک غذای محبوب خیابانی در پاکستان است که با خامه و ماست درست می‌شود

کرایی سفید، یک غذای محبوب خیابانی در پاکستان است که با خامه و ماست درست می‌شود. این غذا به سرعت در خانه آماده می‌شود و مناسب زمان‌هایی است که وقت کافی برای آشپزی ندارید یا مهمان سرزده به خانه شما آمده است. در ادامه، یک طرز تهیه سریع و آسان از کرایی سفید را در اختیار شما خواهیم گذاشت؛ اما اگر زمان کافی برای آشپزی دارید، حتما مرغ را از قبل با تمام مواد لازم به غیر از ماست و خامه، مزه‌دار کنید.

مواد لازم برای سه نفر

  • یک قاشق غذاخوری تخم گشنیز آسیاب شده
  • یک قاشق چای‌خوری پودر زیره
  • نصف قاشق چای‌خوری دانه فلفل سیاه
  • ۵۰۰ گرم مرغ خرد شده (سینه یا ران)
  • یک چهارم لیوان روغن
  • نمک به مقدار لازم
  • ۱٫۵ قاشق غذاخوری سیر رنده شده و زنجبیل رنده شده
  • یک عدد پیاز متوسط پوست کنده و رنده شده
  • یک قاشق غذاخوری رب فلفل
  • نصف قاشق چای‌خوری ادویه گرام ماسالا
  • سه چهارم لیوان ماست همزده
  • یک چهارم لیوان خامه
  • ۴ عدد فلفل سبز چیلی خرد شده

طرز تهیه

پخت کراهی مرغ با ماست

مرحله اول:

زیره، تخم گشنیز آسیاب شده و فلفل سیاه را در یک تابه روی حرارت متوسط گاز تفت دهید تا کمی بوداده شوند. سپس آن‌ها را کنار بگذارید.

مرحله دوم:

روغن را در یک تابه گود داغ کنید و مرغ خرد شده را برای دو دقیقه روی حرارت زیاد گاز تفت دهید تا رنگ آن تغییر کند.

مرحله سوم:

پیاز رنده شده، مخلوط زنجبیل و سیر رنده شده، رب فلفل، نمک و مخلوط ادویه‌های بوداده شده را در تابه مرغ بریزید و مواد را برای پنج دقیقه، روی حرارت متوسط سرخ کنید تا آب پیازها کاملا کشیده شود.

مرحله چهارم:

ماست را به مواد داخل تابه بیفزایید و درب تابه را بگذارید. مرغ را برای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی حرارت متوسط رو به کم بپزید تا نرم شوند.

مرحله پنجم:

خامه را در تابه بریزید و کرایی را برای یک دقیقه دیگر بپزید.

مرحله ششم:

نیمی از فلفل چیلی خرد شده را در کارایی بریزید و مواد را هم بزنید. کارایی را در ظرف سرو بکشید و روی آن را با باقی‌مانده فلفل سبز چیلی خرد شده و زنجبیل خرد شده تزیین کنید.

طرز تهیه کرایی گوشت

طرز تهیه کرایی گوشت با پلو

مواد لازم برای چهار نفر

  • ۵۰۰ گرم گوشت بره یا گوسفندی (ترجیحا سردست با ران)
  • یک قاشق غذاخوری رب فلفل یا ۲ عدد فلفل تند ریز خرد شده
  • مقداری زنجبیل رنده شده
  • ۲ تا ۳ حبه سیر پوست کنده و رنده شده
  • سه چهارم لیوان آب

مواد لازم برای سس کرایی

  • ۳ قاشق غذاخوری روغن گیاهی یا محلی
  • یک عدد پیاز بزرگ پوست کنده و خرد شده 

مواد لازم برای ادویه کرایی

  • یک قاشق چای‌خوری پودر چیلی قرمز
  • یک قاشق چای‌خوری پودر زیره
  • نصف قاشق چای‌خوری فلفل قرمز 
  • نصف قاشق چای‌خوری تخم گشنیز آسیاب شده
  • نصف قاشق چای‌خوری زردچوبه
  • نصف قاشق چای‌خوری فلفل سیاه
  • نصف قاشق چای‌خوری ادویه گرام ماسالا
  • نصف قاشق چای‌خوری نمک

دیگر مواد لازم

  • ۴ عدد گوجه فرنگی رنده شده
  • یک قاشق چای‌خوری شنبلیله خشک
  • ۴ تا ۵ عدد فلفل چیلی سبز نصف شده از طول
  • ۲ سانتی‌متر ریشه زنجبیل خرد شده
  • یک قاشق غذاخوری کره
  • ۲ قاشق غذاخوری گشنیز تازه خرد شده
  • ۲ قاچ لیموی تازه

طرز تهیه

مرحله اول:

گوشت گوسفندی را به‌همراه سه چهارم لیوان آب، سیر، زنجبیل رنده شده و رب فلفل را در یک قابلمه بریزید و روی حرارت متوسط گاز قرار دهید تا آب به جوش آید. سپس شعله گاز را کم کنید، درب قابلمه را ببندید و گوشت را برای ۱۵ تا ۲۵ دقیقه بپزید تا نیم‌پز شود.

مرحله دوم:

در همین حین، روغن گیاهی یا محلی را در یک تابه گود بریزید و روی حرارت متوسط گاز قرار دهید تا داغ شود. سپس پیازهای خرد شده را در تابه بریزید و آن‌ها را تفت دهید تا شیشه‌ای شوند. در ادامه ترکیب ادویه‌های کرایی را به پیازها در تابه بیفزایید و مواد را خوب هم بزنید. تفت دادن را برای یک دقیقه دیگر ادامه دهید. سپس پوره گوجه فرنگی را در تابه بریزید. درب تابه را ببندید و سس را برای پنج تا هفت دقیقه روی حرارت متوسط گاز بپزید.

مرحله سوم:

درب تابه را بردارید و در حین هم زدن مداوم سس، اجازه دهید تا آب اضافه تبخیر شود، سس شما خشک شود و روی سس، یک بافت روغنی شکل بگیرد. توجه داشته باشید که تبخیر آب اضافه گوجه فرنگی، یک مرحله مهم است؛ زیرا به کرایی طعم خوشمزه‌ای می‌دهد.

مرحله چهارم:

آب باقی‌مانده در قابلمه گوشت را در تابه به سس اضافه کنید و موا را هم بزنید. سپس تابه را از روی حرارت بردارید و کنار بگذارید.

مرحله پنجم:

یک قاشق غذاخوری روغن را در قابلمه گوشت بریزید و تکه‌های گوشت را روی حرارت زیاد، برای دو تا سه دقیقه هم بزنید و سرخ کنید تا کاملا طلایی شوند.

مرحله ششم:

گوشت سرخ شده را به‌همراه شنبلیله خشک، فلفل‌های چیلی و زنجبیل خرد شده به سس داخل تابه اضافه کنید. در این مرحله، اگر احساس کردید که سس خیلی غلیظ است، کمی آب جوش به آن بیفزایید. سس را مزه کنید و در صورت نیاز به آن، نمک و فلفل بیشتری بزنید.

مرحله هفتم:

درب تابه را ببندید و کرایی را برای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی حرارت متوسط رو به پایین گاز بپزید تا بافت گوشت، ترد و نرم شود و سس به غلظت دلخواه شما برسد

مرحله هشتم:

در پایان، کمی کره به کرایی بیفزایید و آن را سرو کنید. برای تزیین، زنجبیل و گشنیز خرد شده را روی کرایی بریزید و این غذای خوشمزه را با لیموی قاچ شده به سر میز بیاورید.

نکات مهم

کراهی گوشت با تزیین گشنیز

  • کارایی، یک غذای بسیار متنوع است و می‌توان آن را با مرغ، گوشت بره، گوسفند، ماهی و حتی میگو طبخ کرد. برای درست کردن کارایی گوشت، معمولا گوشت بره یا گوسفند را همراه با استخوان خرد می‌کنند. توصیه ما به شما این است که از بخش سردست یا ران بره برای تهیه کارایی گوشت استفاده کنید.

طرز تهیه کارائی پنیر

کراهی پنیر با نان و پیاز

کارائی پنیر، یک غذای محبوب هندی است که با پنیر و فلفل دلمه‌ای در یک ماسالای تند درست می‌شود

کارائی پنیر (Kadai Paneer)، یک غذای محبوب هندی است که با پنیر و فلفل دلمه‌ای در یک ماسالای تند درست می‌شود. این غذا از مشهورترین غذاهای درست شده از پنیر است که می‌توان آن را در منوی تقریبا تمام رستوران‌های هندی پیدا کرد.

برای درست کردن ادویه کارائی پنیر به تخم گشنیز، فلفل چیلی قرمز خشک شده، هل سبز، دانه رازیانه و میخک نیاز دارید. توجه داشته باشید که استفاده از ادویه تازه، طعم بی‌نظیری به کارائی شما می‌دهد.

مواد لازم برای سه نفر

  • یک قاشق غذاخوری کره بدون نمک
  • یک قاشق غذاخوری روغن
  • یک عدد پیاز متوسط پوست کنده و ریز خرد شده
  • یک عدد فلفل سبز چیلی خرد شده
  • ۲ قاشق غذاخوری مخلوط سیر و زنجبیل رنده شده
  • ۳ تا ۴ عدد گوجه فرنگی متوسط ریز خرد شده
  • یک قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی (اختیاری)
  • یک چهارم قاشق چای‌خوری ادویه گرام ماسالا
  • سه چهارم قاشق چای‌خوری پودر فلفل قرمز چیلی
  • زنجبیل خرد شده
  • نصف لیوان آب
  • ۲ قاشق غذاخوری خامه پرچرب
  • سه چهارم قاشق چای‌خوری نمک
  • یک قاشق چای‌خوری شکر
  • یک عدد فلفل دلمه‌ای سبز نگینی خرد شده
  • ۲۲۵ گرم پنیر خرد شده
  • یک قاشق چای‌خوری شنبلیله خشک
  • گشنیز برای تزیین

مواد لازم برای ادویه ماسالا

  • ۲ قاشق غذاخوری تخم گشنیز
  • ۲ عدد فلفل قرمز چیلی خشک شده
  • ۴ عدد هل سبز
  • یک قاشق چای‌خوری دانه رازیانه

طرز تهیه

مرحله اول:

پنیر را برای ۲۰ تا ۲۵ دقیقه در آب گرم خیس کنید.

مرحله دوم (آماده‌سازی ادویه ماسالا):

مواد لازم برای ادویه ماسالا را در یک تابه روی حرارت متوسط گاز تفت دهید تا بوداده شوند و عطر آن‌ها دربیاید. اگر طعم تندی را دوست دارید، فلفل قرمز چیلی خشک بیشتری به این ادویه اضافه کنید. ادویه ماسالا را از روی حرارت بردارید و آن‌ها را پس از خنک شدن، آسیاب کنید. شما می‌توانید این ادویه را از قبل تهیه کنید.

مرحله سوم:

کره و روغن را در تابه گود بریزید و روی حرارت متوسط گاز قرار دهید تا داغ شوند. سپس پیاز خرد شده را برای سه دقیقه در آن تفت دهید تا نرم شود. در ادامه فلفل سبز خرد شده و مخلوط سیر و زنجبیل رنده شده را به آن بیفزایید و برای یک تا دو دقیقه مواد را با هم تفت دهید.

مرحله چهارم:

گوجه فرنگی خرد شده و رب گوجه فرنگی را در تابه بریزید. مواد را هم بزنید تا گوجه فرنگی‌ها نرم شوند.

مرحله پنجم:

سه تا چهار قاشق چای‌خوری از ادویه ماسالایی که آماده کردید را به‌همراه گرام ماسالا و پودر فلفل قرمز چیلی به مواد داخل تابه اضافه کنید. سپس نصف زنجبیل خرد شده و بقیه ادویه‌جات را در تابه بریزید و مواد را هم بزنید. پس از حدود ۳۰ ثانیه، نصف لیوان آب را در تابه بریزید و مواد را خوب مخلوط کنید.

مرحله ششم:

خامه، نمک و شکر را به مواد داخل تابه بیفزایید و آن‌ها را برای یک دقیقه دیگر بپزید.

مرحله هفتم:

پنیر و فلفل دلمه‌ای را به کارائی بیفزایید و مواد را مخلوط کنید. سپس درب تابه را بگذارید و آن را برای پنج تا ۶ دقیقه روی حرارت متوسط گاز بپزید تا فلفل دلمه‌ای‌ها نرم و نیم‌پز شوند.

شنبلیله خشک را در تابه بریزید و پس از چند ثانیه گاز را خاموش کنید.

مرحله هشتم:

کارائی پنیر را با زنجبیل خرد شده و گشنیز تزیین کرده و آن را با نان تازه سرو کنید.

نکات مهم

کارائی پنیر با گشنیز تازه

  • برای تندتر کردن ادویه ماسالا در این طرز تهیه، مقدار فلفل قرمز چیلی خشک شده را دو برابر کنید.
  • حتما پنیر را از ۲۰ تا ۲۵ دقیقه قبل در آب گرم خیس کنید.

طرز تهیه کارائی سبزیجات

کارائی سبزیجات با نان

کارائی سبزیجات، یک نسخه ویژه و مخصوص از این غذای هندی پاکستانی است که با انواع سبزیجات از هویج و سیب‌زمینی گرفته تا نخود سبز و ذرت، زنجبیل، سیر، پیاز، خامه، ماست یا شیر نارگیل، مخلوط ادویه‌جات، گوجه فرنگی و رب درست می‌شود. این غذا بسیار مقوی و پرخاصیت است و مصرف آن به‌خصوص در رژیم گیاه‌خواری به‌شدت توصیه می‌شود.

مواد لازم برای ۴ نفر

  • ۱۰۰ گرم هویج نگینی پوست کنده و خرد شده
  • ۱۰۰ گرم سیب‌زمینی پوست کنده و نگینی خرد شده
  • دو سوم لیوان نخود سبز 
  • ۱۰۰ گرم فلفل دلمه‌ای نگینی خرد شده
  • یک سوم لیوان پیاز پوست کنده و خرد شده
  • یک قاشق غذاخوری روغن

مواد لازم برای سس

  • ۲ قاشق غذاخوری روغن
  • یک چهارم لیوان پیاز پوست کنده و خرد شده
  • ۳ تا ۴ حبه سیر پوست کنده و رنده شده
  • یک سانتی‌متر ریشه زنجبیل رنده شده
  • ۲۰۰ گرم یا ۳ عدد گوجه فرنگی متوسط پوره شده
  • یک چهارم قاشق چای‌خوری زردچوبه
  • یک چهارم قاشق چای‌خوری پودر فلفل قرمز چیلی
  • یک و نیم تا ۲ لیوان آب
  • ۳ قاشق غذاخوری خامه کم چرب یا خامه هم‌زده
  • ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری گشنیز خرد شده
  • یک سانتی‌متر ریشه زنجبیل خرد شده برای تزیین
  • نمک به مقدار لازم

مواد لازم برای ادویه ماسالا

  • یک قاشق غذاخوری تخم گشنیز
  • نصف قاشق چای‌خوری دانه زیره
  • ۲ عدد میخک
  • ۲ عدد هل سبز
  • چوب دارچین یک سانتی‌متری
  • ۳ تا ۴ عدد فلفل قرمز چیلی خشک شده
  • یک قاشق چای‌خوری شنبلیله خشک
  • ۸ تا ۹ عدد بادام هندی
  • ۴ تا ۵ عدد دانه فلفل سیاه

طرز تهیه

کراهی سبزیجات با بیبی کورن

مرحله اول (آماده‌سازی ادویه):

مواد لازم برای ادویه ماسالا را در یک تابه بریزید و روی حرارت متوسط گاز تفت دهید تا بوی آن‌ها دربیاید. مراقب باشید که ادویه‌ها تغییر رنگ ندهند. شعله گاز را خاموش کنید و این مخلوط را پس از خنک شدن در آسیاب بریزید تا به پودر یکدستی تبدیل شوند.

مرحله دوم:

یک قاشق غذاخوری روغن را در یک تابه گود بریزید و آن را روی حرارت متوسط گاز قرار دهید تا داغ شود. سپس یک سوم لیوان پیاز خرد شده و فلفل دلمه‌ای را در آن بریزید و تفت دهید تا فلفل‌ها نیم‌پز شوند. شعله گاز را خاموش کنید و پیاز و فلفل دلمه‌ای را کنار بگذارید.

مرحله سوم:

در همان تابه، دو قاشق غذاخوری روغن بریزید و آن را داغ کنید. سپس مخلوط زنجبیل و سیر رنده شده را در تابه بریزید و تفت دهید تا بوی آن‌ها دربیاید. یک چهارم لیوان پیاز ریز خرد شده را در تابه بریزید و مواد را هم بزنید. تفت دادن را تا زمانی ادامه دهید که پیازها به رنگ طلایی روشن دربیایند.

مرحله چهارم:

پوره گوجه فرنگی را به‌همراه زردچوبه و پودر چیلی قرمز به مواد داخل تابه اضافه کنید و خوب هم بزنید. سس را بپزید و اجازه دهید تا به روغن بیفتد و غلیظ شود. سپس سیب‌زمینی، هویج و نخود سبز را در تابه بریزید و مواد را با هم مخلوط کنید. پس از یک دقیقه، یک و نیم تا دو لیوان آب را به‌همراه نمک در تابه بریزید.

مرحله پنجم:

درب تابه را بگذارید و سبزیجات را روی شعله متوسط گاز بپزید. اگر احساس کردید که آب برای پخت کافی نیست، کمی آب بیشتر به سبزیجات بیفزایید. سبزیجات باید به‌اندازه‌ای بپزند که شکل خودشان را حفظ کنند و خیلی نرم نشوند.

مرحله ششم:

ادویه ماسالا را به کارائی اضافه کنید و خوب هم بزنید. سپس فلفل دلمه‌ای و پیاز تفت داده شده را در تابه بریزید و مواد را خوب با هم مخلوط کنید. کارائی را برای پنج تا ۶ دقیقه دیگر بپزید.

مرحله هفتم:

سه قاشق غذاخوری خامه را به مواد داخل تابه بیفزایید و آن را خوب با سس مخلوط کنید. سپس گاز را خاموش کنید.

مرحله هشتم:

دو تا سه قاشق غذاخوری گشنیز خرد شده را در تابه بریزید و با باقی مواد خوب مخلوط کنید.

نکات مهم

  • به‌جای خامه می‌توان از یک قاشق غذاخوری شیر خشک یا شیر نارگیل استفاده کنید.
  • به‌جای بادام هندی می‌توانید از بادام یا مغز تخمه هندوانه استفاده کرد.

کرایی چیست؟

تابه کراهی

کرایی یا کراهی، یک نوع تابه گود، ضخیم و دایره‌ای شکل است که خاستگاه آن را به شبه‌قاره هند نسبت می‌دهند. این تابه گود در فرهنگ آشپزی غذاهای افغانی، هندی، پاکستانی، بنگلادشی و نپالی استفاده می‌شود. کرایی به‌طور سنتی از ورقه فولاد نازک یا آهن چکش کاری شده ساخته می‌شد و شباهت زیادی به «ووک» (wok) یا همان تابه چینی داشت؛ با این تفاوت که لبه‌های کرایی، تیزتر بود. امروزه، انواع کرایی با استفاده از فولاد ضدزنگ، مس و تفلون نچسب با ته گرد یا تخت ساخته می‌شود.

از کارائی به‌منظور سرخ کردن (غوطه‌ور کردن در روغن یا سرخ کردن سطحی) گوشت، سیب‌زمینی، انواع شیرینی و خوراکی‌ها مانند سمبوسه و ماهی و همچنین نان هندی «پاپادوم» (papadum) استفاده می‌شود؛ اما بیشترین استفاده از این تابه گود، برای تهیه خورشت‌ها یا غذای آسامی «پوسولا» (posola) است که غالبا به‌علت استفاده از این تابه به نام «کارائی»، نام‌گذاری شده‌اند. از انواع کارائی می‌توان به کارائی مرغ، کارائی بره، کارائی گوساله، کارائی گوشت بز، کارائی دنبه و نسخه گیاهی کارائی پنیر اشاره کرد. 

کراهی خانگی

کراهی، یک کاری غلیظ بر پایه گوجه فرنگی و زنجبیل است. طرز تهیه اصلی این غذای خوشمزه که در سیستان و بلوچستان و چابهار نیز طبخ می‌شود، یک روش مخصوص و منحصربه‌فرد است. در ادامه شما را با مواد اصلی تشکیل‌دهنده این غذای خوشمزه آشنا خواهیم کرد:

  • گوشت مورد استفاده: کارائی را می‌توان با گوشت بره، گوسفند، گوساله، ماهی، مرغ، میگو و غیره درست کرد. شما می‌توانید از گوشت استخوان‌دار یا بدون استخوان برای تهیه این غذا استفاده کنید؛ اما باید بدانید که طعم گوشت با استخوان بهتر است.
  • زنجبیل تازه: زنجبیل، مهم‌ترین ماده کراهی است. زنجبیل در دو مرحله در این غذا ریخته می‌شود: اول در تهیه سس کراهی و دوم به‌شکل خام برای تزیین کراهی. زنجبیل، طعم خاصی به کراهی می‌دهد؛ پس بهتر است که آن را حذف یا جایگزین نکنید.
  • سیر تازه: یکی دیگر از مواد مهم تشکیل‌دهنده کراهی، سیر است. حتما از سیر تازه و به مقدار زیاد برای تهیه این غذا استفاده کنید.
  • گوجه فرنگی تازه: همان طور که پیش‌تر گفتیم کراهی ، یک کاری گوجه فرنگی است. بهتر است برای تهیه کارائی از گوجه فرنگی تازه استفاده کنید.
  • گشنیز و فلفل سبز چیلی: گشنیز و فلفل سبز چیلی برای طعم‌دار کردن بیشتر کراهی به کار گرفته می‌شوند.
  • ادویه‌ها: افزودن ادویه‌های مخصوص کراهی به سیر، زنجبیل و گوجه فرنگی سبب می‌شود تا عطر و طعم آن‌ها به‌خوبی ترکیب شود.

فواید کراهی

کراهی با تزیین جعفری

کراهی، غذایی مقوی و بسیار خوشمزه است که با مصرف آن می‌توانید خود را در برابر بیماری‌های مختلف ایمن کنید. مواد اصلی تشکیل‌دهنده کراهی، سیر، زنجبیل، گوجه فرنگی و گاهی پیاز است. در ادامه شما را با برخی از خواص شگفت‌انگیز این مواد غذایی آشنا خواهیم کرد.

  • زنجبیل: کاهش شدت درد آرتروز، جلوگیری از التهاب، کاهش انقباض ماهیچه‌های تنفسی و کمک به آسم، درمان اسهال و استفراغ، کاهش دل درد، محافظت از کبد و کلیه، کاهش استرس، مقابله با سرطان و کاهش گلوکز در خون از فواید مصرف زنجبیل هستند.
  • گوجه فرنگی: حدود ۹۵ درصد گوجه فرنگی را آب تشکیل می‌دهد و پنج درصد باقی‌مانده، فیبر و کربوهیدرات هستند. گوجه فرنگی، منبع غنی ویتامین A، C، K و خانواده ویتامین‌های B است. پتاسیم، منگنز، پتاسیم، مس و فسفر نیز از مواد معدنی موجود در گوجه فرنگی هستند. شما با مصرف گوجه فرنگی می‌توانید به تقویت بدن خود، افزایش قدرت یادگیری و حافظه، جلوگیری از سرطان، فراهم کردن خوابی راحت و بهبود حرکت عضله‌ها، کنترل کلوگز خون و افزایش سیستم مقاومت علیه بیماری‌های مانند دیابت، تقویت سیستم عصبی و مغز و همچنین مقابله با بیماری‌های عفونی کمک کنید.
  • پیاز: پیاز از پوکی استخوان ناشی از افزایش سن جلوگیری می‌کند و خطر ابتلا به مشکلات مربوط به استخوان‌ها را کاهش می‌دهد. پیاز همچنین در برابر باکتری عامل پوسیدگی دندان و سایر آلرژی‌ها به‌خوبی عمل می‌کند و باعث بهبود زخم‌ها می‌شود.
  • سیر: کنترل فشار خون و جلوگیری از بیماری‌های قلبی عروقی مانند سکته‌های قلبی و سکته‌های مغزی از مهم‌ترین خواص مصرف سیر هستند.

سفر به سیستان و بلوچستان با طعم کراهی

کراهی با پلو و نان و پیاز

بندر چابهار، یکی از زیباترین مناطق گردشگری سیستان و بلوچستان است که با آب و هوایی معتدل، در تمام فصول سال، هوایی مشابه فصل بهار را تجربه می‌کند و به همین دلیل به آن، چهار بهار نیز می‌گویند. جاذبه‌های طبیعی و تاریخی شگفت‌انگیزی در این منطقه جنوبی وجود دارند که با دیدن آن‌ها بدون شک، مبهوت خواهید شد. 

در سفر به چابهار، پس از گشت‌وگذار و گردش در میان دیدنی‌های این شهر، خود را به یک رستوران محلی دعوت کنید و یک کراهی مرغ آتشین و تند و تیز برای خود سفارش دهید که معمولا همراه با برنج یا نان تازه سرو می‌شود. کراهی، غذایی با اصالت پاکستانی و هندی است و طعمی تند و پرادویه دارد. 

کراهی بلوچی با تزیین گشنیز تازه

اگر دوست دارید یک غذای خوشمزه بلوچی، هندی و پاکستانی در خانه درست کنید، دست به کار شوید و از انواع طرز تهیه کرایی ارائه شده در این مقاله استفاده کنید. چنانچه موفق به درست کردن این غذای تند و خوشمزه شدید، حتما از آن عکس بگیرید و با تگ‌کردن کجارو در اینستاگرام (mykojaro@)، تصاویر خود را با ما به اشتراک بگذارید. در ضمن در صورت تمایل، تجربه‌های خود را با ما و دیگر کاربران کجارو در زیر همین مقاله به اشتراک بگذارید.

منبع عکس کاور: bettycrocker.com، عکاس: نامشخص

پرسش‌های متداول

کراهی مرغ بلوچی چطور تهیه می‌شود؟

برای تهیه کراهی مرغ بلوچی باید پیاز، مرغ، گشنیز خردشده و ادویه کراهی را در روغن تفت دهید. سپس به آن گوجه فرنگی و فلفل دلمه خرد شده بزنید. اجازه دهید تا مرغ روی حرارت ملایم گاز به‌خوبی بپزد و طعم‌دار شود.

ادویه کراهی چیست؟

پودر زیره، تخم گشنیز، گرام ماسالا، پودر چیلی قرمز، زردچوبه، نمک و فلفل سیاه، ادویه کراهی را تشکیل می‌دهند.

مطالب مرتبط:

دیدگاه