جاهای دیدنی املش

شهرستان املش در فاصله ۷۵ کیلومتری رشت در شرق استان گیلان واقع شده است و یکی از خارق‌العاده‌ترین مقاصد گردشگری در شمال کشور به شمار می‌آید. این شهر کوهپایه‌ای با وجود رودخانه‌ها، کوه‌ها، باغ‌های چای، شالیزارهای برنج و درختان مرکبات، مملو از چشم‌اندازهایی است که چشم‌ها را به خود خیره می‌کند.

کجارو در این مقاله قصد دارد تادیدنی های املش، جواهر ییلاقات سرسبز گیلان را به شما معرفی کند تا در سفر بعدی به استان زیبای گیلان، راهنمای سفر شما باشد و سفری فراموش‌نشدنی برای شما رقم بزند.

آشنایی با شهر املش

جاذبه های طبیعی املش

جاذبه های تاریخی املش

جاذبه‌ های زیارتی املش

املش با آب‌وهوایی معتدل و مطلوب، پوشش گیاهی غنی و جاذبه‌های گردشگری متعدد مانند ییلاقات، روستاها، آبشارها و غارها، هر سال میزبان هزاران گردشگر است. نام این شهرستان از دو بخش «ام» و «لش» به‌معنای رودخانه تنبل و راکد تشکیل شده است و مردم آن، عمدتا در بخش کشاورزی و دام‌پروری فعالیت می‌کنند. از محصولات عمده كشاورزی املش، ‌می‌توان به برنج، چای، گندم، فندق و مركبات اشاره کرد.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: محمدرضا یعقوبی)

شهرستان املش به سه بخش جلگه‌ای, كوهپايه‌ای و كوهستانی تقسیم شده است. شلمان‌رود و پل رود، مهم‌ترين ‌رودخانه‌های ‌اين‌ منطقه‌ هستند. پل‌ رود، بزرگ‌ترين‌ رودخانه شرق‌ گيلان‌ است‌. اين‌ دو رود از دامنه‌های شمالی رشته‌کوه‌ البرز سرچشمه‌ می‌گيرند و در نهایت به دریای خزر سرازیر می‌شوند.

بخش جلگه‌ای و كوهپايه‌ای در گذشته، پوشيده از جنگل‌های انبوه بود، اما در حال حاضر بيشتر درختان قطع شده‌اند و این بخش از املش به باغ‌های چای تبديل شده است. این بخش از املش دارای آب‌وهوای معتدل است و مناطق كوهستانی آن، میزبان زمستان‌هايی سرد و پوشيده از برف و يخبندان و تابستان‌هايی خنک و دلپذير هستند.

آثار تاریخی به جا مانده در این شهر، نشان از تاریخ کهن املش دارند. تاریخ تمدن املش بر اساس یافته‌های باستان‌شناسان به هزاره‌های اول و دوم قبل از میلاد می‌رسد. املش از شمال با رودسر و لنگرود، از جنوب با سیاهکل و رودسر، از شرق با رودسر و از غرب با رودسر و سیاهکل، هم‌مرز است و حدود ۹۰ دقیقه با رشت فاصله دارد.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Marshal Z)

روستای بلوردکان، یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی اطراف املش است. این روستا از توابع دهستان لات لیل، بخش اتاقور شهرستان لنگرود در ۱۲ کیلومتری جنوب غربی شهر املش قرار دارد. رودخانه خروشان، چشم‌اندازهای مسحورکننده و جنگل‌های سرسبز و متراکم این منطقه به واقع، چشم‌نواز و زیبا هستند.

یک پل قدیمی روی رودخانه روستای املش قرار دارد که در گذشته، مسیری پر رفت‌و‌آمد بوده و املش را به نقاطی چون کهلستان، لات لیل، گرسک، بلوردکان، هلودشت، میان لنگه، اسماعیل‌آباد و در نهایت قزوین متصل می‌کرده است.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: رویال بلو)

روستای تابستان‌نشین در منطقه‌ای کوهپایه‌ای و در جنوب املش واقع شده است. این روستا ۳۹۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و با چشم‌اندازهای بهشتی خود، گردشگران زیادی را به‌سمت خود می‌کشاند. بیشتر اهالی خون‌گرم و مهمان‌نواز این روستا به شغل چای‌کاری و دام‌داری مشغول هستند.

مسیر دسترسی به روستای تابستان‌نشین با طبیعتی زیبا و کوهستانی، مسیری آسان است. یک جاده‌ آسفالته از مرکز شهر املش، شما را با طی کردن چهار تا هفت کیلومتر راه به این روستا می‌رساند. از جاذبه‌های طبیعی روستای تابستان‌نشین، می‌توان به آبشار فصلی خرم‌دره، رودخانه شلما‌‌ن‌رود و چشمه‌ای با آب گوارا اشاره کرد. باغ‌های چای، طبیعت بکر و دست‌نخورده و آرامشی که بر فضای این روستا حکم‌فرما است، قطعا شما را شگفت‌زده خواهند کرد.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حسین نوری)

روستای رانکوه در پنج کیلومتری املش قرار دارد. رانکوه از سمت شمال و شرق با شهرستان رودسر و رحیم‌آباد و کلاچای هم‌مرز است و از سال ۱۳۸۲ با ادغام با سه روستای دیگر به شهر تبدیل شد. قسمت جنوبی این شهر، دارای طبیعت جنگلی و آب‌وهوای کوهستانی و سرد و قسمت شمالی آن، دارای آب‌وهوایی مرطوب و معتدل است.

روستای حسین آباد از توابع بخش مرکزی املش است و در دهستان املش شمالی قرار دارد. این روستا با جمعیتی محدود، یکی از جاذبه‌های زیبای طبیعی املش به حساب می‌آید.

روستای زرچاک از توابع بخش رانکوه شهرستان املش است. گورستان تاریخی این روستا، یکی از آثار ملی ثبت‌شده در ۱۰۰ متری جاده اصلی تماجان به شیرچاک است.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Mahdi AZ)

منطقه جنگلی خرما با طبیعتی بکر و چشم‌اندازهایی بی‌نظیر، یکی از مکان‌های محبوب گردشگران در املش است. پوشش گیاهی این منطقه جنگلی، مملو از درختان پهن‌برگ جلگه‌ای مانند توسکا، لرک، لیلکی و غیره است. با طی کردن مسافت ۲۴ کیلومتری از املش، به منطقه جنگلی خرما می‌رسید.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: محمدرضا آشوریان)

اگر به قدم زدن روی ابرها علاقه‌مند هستید، به منطقه ییلاقی خصیل‌دشت، منطقه‌ای بکر در ارتفاعات املش بیایید. این ییلاق با مناظر بی‌بدیل و خارق‌العاده در ارتفاع ۱,۸۳۴ متری از سطح دریا، مقصد گردشگران بسیاری در طول سال است. اقامت در روزهای گرم تابستان در ییلاق سرسبز خصیل‌دشت، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی برای شما رقم خواهد زد. دهکده خصیل‌دشت در فصل زمستان از برف پوشیده می‌شود.

مسیر دسترسی به این منطقه ییلاقی خاکی است و امکانات رفاهی محدودی از جمله یک قهوه‌خانه و یک غذاخوری در آن وجود دارند. برای رسیدن به ییلاق خصیل‌دشت، باید با یک راهنمای محلی همراه شوید، زیرا هیچ تابلوی راهنما یا علائمی برای رسیدن به آن در مسیر دیده نمی‌شود.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: محمدرضا یعقوبی)

آبشار سیاه تاش با ۵۰ متر ارتفاع در بخش رانکوه واقع شده است. این آبشار با فاصله ۲۰ کیلومتری از مرکز شهرستان املش، هر سال در فصل بهار و تابستان، گردشگران، طبیعت‌گردان و کوه‌نوردان بسیاری را به‌سمت خود جلب می‌کند.

غار سیاه استخر در روستایی به همین نام از توابع شهرستان املش قرار دارد.

غار تلابن گورج در حدود دو کیلومتری شرق روستای گورج قرار دارد. طول این غار، ۲۲ متر، عرض آن سه تا ۶ متر و ارتفاع دهانه آن، سه متر است. بقایایی از استخوان انسان و حیوان و انواع فعالیت‌های مربوط به عصر آهن تا دوره اسلامی در داخل غار تلابن گورچ مشاهده شده است.

غار تلابن گورج در یک دامنه پرشیب قرار دارد و با ۲۰۰ متر پیاده‌روی از آن می‌توان به قلعه شاه‌نشین گورج در قله کوه رسید. فاصله این غار تا عمق دره، ۳۰۰ متر و عمق آن، ۱۵ متر است. در انتهای غار، به یک بریدگی صخره‌ای می‌رسید که به نظر می‌آید عمق غار را به دو طبقه تقسیم کرده است. غار تلابن گورج در حال حاضر به‌عنوان محلی برای نگهداری دام‌های اهالی روستا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: کریم)

پارک جنگلی هلودشت با آب‌وهوای دلپذیر کوهستانی، فضاهای سرسبز تماشایی و چشم‌اندازهای بی‌نظیر، یکی از پرطرفدارترین جاذبه‌های طبیعی املش به حساب می‌آید. این پارک با ۴۲۵ هکتار مساحت در کیلومتر ۱۲ جاده ییلاقی بلوردکان به خصیل‌دشت واقع شده است. هلودشت در واقع در مناطق کوهستانی و ییلاقی جنوب غربی شهرستان رودسر و در محدوده شهرستان املش قرار دارد.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Poorya M)

برای رقم زدن یک روز خانوادگی شاد و پر از انرژی، به پارک گلستان در شهر املش در مجاورت رودخانه شلمان‌رود بروید. پارک بازی کودکان، زمین اسکیت، چایخانه و قهوه‌خانه از امکانات تفریحی و رفاهی این پارک هستند.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حمید زند)

آب تالاب با گنجایش ۲۵ هزار متر مکعب از رودخانه «هردوآب» و سرشاخه پل‌رود تامین می‌شود و سطح آن، پوشیده از گیاهان مردابی و نیلوفرهای آبی است. برای دسترسی به این تالاب کافی است از کمربندی املش به‌سمت جاده استخر بروید تا به این منطقه طبیعی زیبا برسید.

چشمه آب معدنی لوزان در ارتفاع ۲,۱۴۴ متری از سطح دریای آزاد واقع شده است. مردم املش برای رفتن به ییلاقات از کنار این چشمه آب معدنی عبور می‌کنند.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: محمدرضا یعقوبی)

شهر گمشده تیمجان املش، روستایی مدفون‌شده در دل شهر باستانی املش با قدمتی از دوران صفویه است. دیوارهای سنگی، سفالینه‌های متعدد و گورستان لگموج همگی از جاذبه‌های تماشایی این منطقه باستانی هستند که به‌هیچ‌وجه نباید بازدید از آن را از دست داد. این شهر گمشده هم‌اکنون تبدیل به یک موزه شده است و شما می‌توانید از آن دیدن کنید.

منبع عکس: سایت تیشینه (عکاس: ناشناس)

پل شاه عباسی املش با قدمتی از دوران صفویه در روستای بلوردکان روی دو رودخانه سياهرود و زيل‌بره قرار دارد. سیاهرود از سمت غرب و زیل بره از سمت شمال غربی روستای بلوردکان، جاری هستند و در نهایت در زیر پل به یکدیگر می‌پیوندند. این پل در گذشته بر سر یکی از مسیرهای شاه عباسی از املش به قزوین قرار داشته است و به همین دلیل، نام آن را شاه عباسی گذاشته‌اند.

در فاصله حدود ۱۴۰ متری پل شاه عباسی املش، ویرانه‌هایی از یک کاروانسرای قدیمی دیده می‌شود که ابعاد هر ضلع آن، حدود ۴۰ متر است. وجود این کاروان‌سرا، نشان از اهمیت بالای این پل در دوران گذشته دارد. گفته می‌شود این پل به دستور شاه عباس در این منطقه ساخته شد. اين پل دارای يک دهانه بزرگ و دو دهانه کوچک بوده است؛ اما در حال حاضر تنها یک دهانه کوچک از آن باقی مانده است. لازم به ذکر است که طول پل شاه عباسی در گذشته، ۵۰ متر و عرض آن پنج متر بوده است.

از مصالح به‌کار رفته در پل شاه عباسی می‌توان به قلوه سنگ در پایه‌ها، آجر و ملات ساروج اشاره کرد. معماری زیبا و برجسته این پل، منحصر به این منطقه از ایران است.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: رضا دانش‌فضلی)

روستای تاریخی امام یکی از زیباترین روستاهای املش است. یکی از مشخصه‌های جذاب این روستا، تلفیق معماری با طبیعت است. آب‌وهوای دلپذیر، مراتع سرسبز و قرار گرفتن در کنار دره‌ای زیبا، سبب شده است تا امام در طول تاریخ، مورد توجه افراد زیادی قرار گیرد. چند عمارت قدیمی در روستای باستانی امام وجود دارند که بازدید از آن‌ها خالی از لطف نیست.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: رضا دانش‌فضلی)

میل امام، برجی باستانی در شهرستان املش است که در میان مردم منطقه به برج امام و همچنین آتشکده دوران ساسانی معروف است. این بنا در فاصله یک کیلومتری شمال شرق روستای قدیمی و زیبای امام از توابع دهستان سمام در بخش رانکوه شهرستان املش واقع شده است و برای رسیدن به آن باید به روستای سمام بروید.

برج میل امام در ارتفاع ۲۰۰۰ متری از سطح دریا در بالاترین نقطه کوه سومان‌سرا قرار دارد. در حال حاضر بقایایی از این برج با ارتفاع نزدیک هفت متر بر بالای تپه قابل‌مشاهده است. دیوارهای خارجی این بنا را با گچ، سفید کرده بودند تا بتوانند از میل امام به‌عنوان راهنما برای یافتن مسیر استفاده کنند. از مصالح استفاده‌شده در این بنا می‌توان به سنگ، آجر، ساروج و گچ اشاره کرد.

برخی از تاریخ‌دانان معتقد هستند که از میل امام به خاطر موقعیت مکانی میل امام و اشراف آن بر ارتفاعات منطقه و روستاهای اطراف، برای دیدبانی و راهنمایی مسافران استفاده می‌شده است. یکی دیگر از کاربردهای احتمالی این برج در دوره‌های مختلف، ارسال پیام با دود و آتش بوده است.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: مهدی محمدنیا)

املش تا نیمه اول قرن ۱۴، دهکده گمنامی بود. آثار باستانی و تاریخی در املش، یکی از جاذبه‌های گردشگری این منطقه به شمار می‌آید. روستای کجیده در نزدیکی یکی از شاخه‌های رود خونای چاکرود با بافتی تاریخی، یکی از دهکده‌های آباد اطراف املش است.

خانه‌های سنتی روستا دو طبقه هستند و در ساخت آن‌ها از مصالحی چون سنگ، گل و چوب استفاده شده است. طبقه اول برای اسکان حیوانات است و در طبقه بالا، دو یا سه اتاق وجود دارد که افراد خانواده در آنجا زندگی می‌کنند. سقف خانه‌ها در قدیم از جنس چوب بود، اما امروز از حلب برای پوشاندن سقف استفاده می‌کنند.

سه نوع معماری جذاب در روستای کجیده وجود دارد؛ نوع اول، خانه‌هایی با معماری سنتی هستند که بخش غالب معماری روستا را شامل می‌شوند، نوع دوم، شباهت بسیاری به نوع اول دارند، ولی سقف آن‌ها متفاوت است و نوع سوم، معماری کاملا متفاوتی با نوع اول و دوم دارد. کوچه‌های تنگ و باریک روستا، جلوه‌ای منحصربه‌فرد به روستا اعطا کرده‌اند. خانه‌های روستایی این منطقع درمجموع روی محوطه‌ای تاریخی بنا شده‌اند.

منبع عکس: سایت 10endrathukulla.com (عکاس: ناشناس)

عمارت عبدالعلی خان صوفی، یکی از بناهای مربوط به عصر قاجار است که در محوطه‌ای به مساحت پنج هزار متر مربع در در وسط شهر املش قرار دارد. این عمارت با زیربنای ۷۰۰ متر مربع، دارای دو طبقه زمستان‌نشین و تابستان‌نشین، ۱۲ اتاق و ۶ پستو است. عمارت عبدالعلی خان صوفی با حدود دو قرن قدمت، یکی از جذاب‌ترین بناهای تاریخی این شهر است که به‌هیچ‌وجه نباید دیدن آن را از دست بدهید.

قرینه‌بودن اتاق‌ها، آثار گچبری، شیشه‌های رنگی، مقرنس‌کاری، آیینه‌کاری، نقاشی‌های روی دیوار و استفاده از رنگ‌های طبیعی از جمله مشخصه‌های برجسته این عمارت هستند. آشپزخانه، حمام و خزینه عمارت عبدالعلی خان صوفی، درست مانند دیگر عمارت‌های عصر قاجار در خارج از بنای اصلی قرار دارند.

منبع عکس: سایت rankoohnews.ir (عکاس: ناشناس)

ساختمان محمد تقی خان صوفی سیاوش، یکی از آثار ملی ثبت‌شده در املش است. این بنا با قدمتی از دوران قاجار، روبه‌روی پارک میرزا کوچک واقع شده است.

قلعه شاه‌نشین گورج در بخش رانکوه روستای گورج قرار دارد و مربوط به عصر پس از اسلام است. این قلعه با ارتفاع ۱۶۰۰ متر در دو کیلومتری شمال روستای گورج، بین روستای گورج و رودخانه چاکرود، یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی املش به شمار می‌آید. مردم منطقه، این بنا را با نام‌های گورجی قلاکوتی، قلعه گردان، شاه‌نشین قلعه و قلعه اسماعیلیان می‌شناسند.

در بخش جنوبی قلعه دو برج سنگی بزرگ وجود دارد. در محوطه داخل قلعه با چند آب‌انبار برای ذخیره آب باران روبه‌رو می‌شوید که تنها وسیله ذخیره آب در این قلعه بوده‌اند. آثار به‌جا مانده از این قلعه نشان می‌دهند که این قلعه، مسکونی و نظامی بوده است. موقعیت مکانی دیوارها و حصارهای قلعه در قله کوه، دسترسی مهاجمان را به آن مشکل می‌کرد. برخی از باستان‌شناسان، با توجه به سبک معماری قلعه شاه‌نشین، این بنا را متعلق به دوره اسماعیلیه می‌دانند.

منبع عکس: سایت اقتصاد آنلاین (عکاس: ناشناس)

بازارهای محلی هفتگی یکی از دیدنی های استان گیلان هستند. افراد مختلفی، هر هفته در سه‌شنبه بازار پر جنب‌و‌جوش و پرهیاهوی املش حضور پیدا می‌کنند. حضور در بازار و گشت‌و‌گذار در آن، یکی از بهترین سرگرمی‌ها و تفریح‌ها در املش به شمار می‌آید.

فروشندگان دوره‌گرد معمولا از شهرهای رشت، آستانه اشرفیه، لنگرود و رودسر به سه‌شنبه بازار املش می‌آیند. اجناس خارجی نیز در این بازار به فروش می‌رسند. تجربه تماشای حلقه مارگیران، معرکه‌گیران و درویش‌ها را به‌هیچ‌وجه از دست ندهید.

بقعه امامزادگان آقا سید ابراهیم و سید اسماعیل و سیدعلی در بخش مرکزی شهرستان املش قرار دارد. این بقعه‌ها در دهستان املش جنوبی، روستای جورکارسر، یکی از مکان‌های زیارتی مشهور املش به شمار می‌آیند. آقا سید اسماعیل، یکی از نوادگان امام موسی کاظم است.

بقعه سرتربت با قدمتی از دوره تیموریان، یکی از آثار ملی ایران به شمار می‌آید. این بقعه در املش، بخش رانکوه در روستای باباجان دره واقع شده است. مراسم علم واچینی یا علم برچینی، یکی از مهم‌ترین مراسم‌های این بقعه به حساب می‌آید.

بقعه تاریخی باباجان دره با قدمتی از دوره قاجار، یکی از آثار ملی ایران به شمار می‌آید. این بقعه در املش، بخش رانکوه در روستای باباجان دره واقع شده است.

نویسنده: نگین توکلی