جاهای دیدنی وان

وان در شرق ترکیه، در نزدیکی استان‌های غربی ایران قرار دارد و در سال‌های اخیر تبدیل به یکی از مقاصد برتر و محبوب گردشگری در میان ایرانیان شده است. اگرچه وان شهر کوچکی است، وجود جاذبه‌های طبیعی و تاریخی متعدد در کنار مراکز خرید مدرن و پارک‌های آبی، این شهر را تبدیل به مقصدی مطرح در کنار دیگر شهرهای توریستی ترکیه نظیر استانبول، آنتالیا و کوش آداسی کرده است.

وان به شهر قلعه‌ها شهرت دارد؛ شهری که در گذشته‌های دور یک شهر اعیان‌نشین ارمنی بود و قدمت آن به حدود ۷,۰۰۰ سال قبل از میلاد بازمی‌گردد. تاریخ وان از دوره اورارتو آغاز می‌شود؛ زمانی که به‌عنوان پایتخت این حکومت انتخاب شد. وان بعدها به تصرف مادها درآمد و پس از آن، سلطه بیزانس، سلجوقیان و امپراتوری عثمانی را تجربه کرد. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با زیبایی‌های طبیعی، بناهای تاریخی و دیگر جاهای دیدنی وان آشنا کنیم.

• آدرس: استان وان، غرب شهر وان

دریاچه وان (وان گولو) مهم‌ترین و مشهورترین جاذبه گردشگری وان است؛ دریاچه‌ای با وسعت ۳,۷۵۵ کیلومتر مربع که بزرگ‌ترین دریاچه ترکیه، دومین دریاچه بزرگ خاورمیانه و یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های محصور جهان نیز به شمار می‌آید. سه جزیره به نام‌های آختارمار، چارپاناک، کوس و آدیر در این دریاچه مثلثی شکل و یک کمپ تفریحی در شمال شرق آن در نزدیکی روستای چلپان وجود دارد. دریاچه وان هر ساله از تعدادی از مسابقات ورزشی از جمله قایق‌رانی میزبانی می‌کند. شنا، ماهیگیری، عکاسی، پیاده‌روی و قایق‌سواری از تفریحات محبوب گردشگران در این دریاچه هستند.

آب دریاچه وان از جریان‌های کوچک آبی متعددی تامین می‌شود که از کوه‌های اطراف آن سرچشمه می‌گیرند. از جاذبه‌های اطراف دریاچه می‌توان به کلیسای صلیب مقدس، کلیسای سنت جرج، کلیسای آلتینساج و شهرهای توریستی اخلاط، توشپا و گواش با قدمت چند هزار ساله اشاره کرد. دریاچه وان در اثر فوران آتشفشان و مسدود شدن مسیر یک رودخانه به وجود آمده است و شوری آب آن به‌دلیل وجود نمک‌های سولفید و سایر نمک‌های معدنی، ۶ برابر آب اقیانوس است. آب دریاچه وان به‌دلیل همین شوری بالا حتی در فصل زمستان و دمای منفی سه درجه سانتی‌گراد نیز یخ نمی‌زند. 

• آدرس: غرب شهر وان، جنوب دریاچه وان، شهر گواش (Gevaş)

نام جزیره آکدامار طبق افسانه‌ها وام‌دار داستانی عاشقانه است؛ گفته می‌شود که مردی عاشق دختری اهل این جزیره به نام «تامار» یا «تامارا» شده بود و هر شب برای ملاقات با عشق خود با قایق به جزیره می‌رفت؛ اما مرد عاشق، یکی از همان شب‌ها درگیر طوفان شد و در حال صدا کردن معشوق خود با گفتن «آخ تامار» غرق شد؛ از آن پس این جزیره آختامار نامیده شد.

• آدرس: شمال شهر وان، بخش شمال شرقی دریاچه وان، منطقه توشبا (Tuşba)

جزیره آدیر یا جزیره لیم بزرگ‌ترین جزیره دریاچه وان است. در طول نسل‌کشی ارامنه، بیش از ۱۲,۰۰۰ زن و کودک ارمنی به قصد فرار به این جزیره پناه بردند؛ اما متاسفانه پس از سه روز به‌دلیل کمبود غذا، شرایط بحرانی شد و بسیاری از آن‌ها در جزیره جان باختند. در سفر به جزیره آدیر بازدید از صومعه سنت جورج ارامنه را از دست ندهید؛ صومعه‌ای که در سال ۱۳۰۵ ساخته شد، در سال‌های ۱۶۲۱ و ۱۷۶۶ گسترش یافت. گورستان ارامنه نیز از دیگر جاذبه‌های جزیره برای گردشگران به شمار می‌رود.

• آدرس: غرب شهر وان، بخش شرقی دریاچه وان، منطقه توشبا (Tuşba)

چارپاناک پس از جزیره آکدامار، محبوب‌ترین جزیره دریاچه وان در میان گردشگران است، به‌طوری که اغلب افراد در مسیر رسیدن به جزیره آدیر به آن هم سر می‌زنند.  این جزیره بسیار کوچک است و گردش در آن حس و حال متفاوتی دارد؛ پس اگر زمان و پول کافی دارید، حتما از جزیره چارپاناک دیدن کنید. چارپاناک در گذشته مسکونی بود؛ اما امروزه کسی در آن زندگی نمی‌کند و تنها اثر تاریخی آن، بقایای یک صومعه ارمنی است.

• آدرس: استان وان، ۸ کیلومتری شمال شهر مرادیه

مجموعه آبشار مرادیه از جاذبه‌های محبوب در میان مردم بومی و گردشگران است؛ جاذبه‌ای طبیعی و زیبا در ارتفاعات که نام خود را از سلطان مراد چهارم عثمانی گرفته است و در مقابل آن، یک پل معلق وجود دارد. بازدید از آبشار مرادیه در فصل بهار با شکوفه‌های درختان، در فصل تابستان با طبیعت سرسبز و باشکوه، در فصل پاییز با چشم‌اندازهای جادویی و هزار رنگ و در فصل زمستان، با ظاهر منجمد افسانه‌ای، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی و حیرت‌انگیز برای شما خواهد بود.

• آدرس: استان وان، ۳۵ کیلومتری شمال شرق شهر باش‌کاله

در علم زمین‌شناسی، به رسوبات آبرفتی که بر اثر فرسایش به‌شکل یک ستون با تخته‌سنگی بر فرازشان در می‌آیند، دودکش جن گفته می‌شود. نمونه‌هایی از دودکش جن در نقاط مختلف دنیا وجود دارد که وانادوکیا یکی از بهترین آن‌ها است؛ محوطه‌ای متشکل از سازه‌های طبیعی و ۱۷,۰۰۰ دودکش جن که همه توسط فرسایش سنگ‌ها در طول هزاران سال ایجاد شده‌اند. هر سال در فصل تابستان گردشگران بسیاری برای بازدید از این جاذبه طبیعی به وان می‌آیند.

• آدرس: شمال شهر وان، دانشگاه وان
• ساعت بازدید: همه‌روزه از ۹ تا ۱۲ و ۱۳ تا ۱۸:۳۰

با بازدید از خانه گربه‌های وان می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره این نوع گربه‌ها کسب کنید، به آن‌ها غذا بدهید یا با آن‌ها بازی کنید. برای بازدید از خانه گربه‌های وان برای بار اول باید بلیط بخرید؛ اما برای بار دوم می‌توانید به‌طور رایگان از آن دیدن کنید.

• آدرس: شهر وان، انتهای خیابان Sümbül
• ساعت بازدید: همه‌روزه از ۸ تا ۱۷

قلعه وان با قدمتی از قرن‌های هفت و هشت میلادی بر فراز کوه‌ها در نزدیکی دریاچه وان قرار دارد؛ قلعه‌ای مشرف به ویرانه‌های شهر ۳,۰۰۰ ساله اورارتو که امروزه تنها خرابه‌ای با ستون‌های بزرگ و دیوارهای سربه‌فلک‌کشیده از آن باقی مانده است. این بنای سنگی عظیم توسط تمدن اورارتو ساخته شد و در زمان خود، یکی از بزرگ‌ترین قلعه‌های سنگی ترکیه به شمار می‌آمد.

در نزدیکی قلعه وان، کتیبه‌ای بر فراز صخره‌ای به ارتفاع ۲۰ متر از «خشایار شاه» با قدمتی از دوره هخامنشیان وجود دارد؛ کتیبه‌ای که تنها یادگار این سلسله باشکوه در خارج از مرزهای کنونی کشور است. گفته می‌شود که حکاکی‌های اولیه روی این کتیبه اثر داریوش بزرگ است و بعدها در دوره خشایار شاه، نوشته‌هایی به سه زبان فارسی باستانی، بابلی و عیلامی روی آن حک شده است. برای بازدید از قلعه وان بهتر است در غروب آفتاب به این مکان بروید تا منظره شگفت‌انگیزی از دریاچه وان و مناطق اطراف آن را تماشا کنید. قلعه وان درب رسمی ندارد.

• آدرس: شهر وان، ابتدای خیابان Sümbül
• ساعت بازدید: همه‌روزه (به‌جز دوشنبه) از ۸ تا ۱۷

موزه وان در ابتدا در سال ۱۹۴۵ میلادی در انباری به‌جای‌مانده از سال ۱۹۳۲ تاسیس شد؛ زمانی که تعداد زیادی از ستون‌های سنگی یادبود اورارتویی حکاکی شده به خط میخی و سنگ قبرهای قوچ و میش شکل متعلق به دوران آق‌قویونلو و قره‌قویونلو به این انبار منتقل شدند. این موزه پس از گذشت سال‌ها به ساختمانی جدید و شیشه‌ای در زمینی به مساحت ۱۳,۰۰۰ متر مربع انتقال یافت؛ ساختمانی که دارای ۲۳ سالن نمایشگاهی است.

در موزه جدید وان می‌توانید به تماشای آثار باستانی، کتیبه‌ها، سکه‌ها، زیورآلات طلایی ظریف، دست‌نوشته‌ها، کمربندهای برنزی، کلاه‌خود‌ها، زره‌‌های اسب، قطعات سفال و آثار قوم‌نگاری و مردم‌شناسی از دوره‌های اورارتویی، رومی، بیزانسی، سلجوقی، آق‌قویونلو و قره‌قویونلو و عثمانی بپردازید.

• آدرس: شهر وان، خیابان Eski Kale Yolu

ساخت مسجد کایا چلبی (Kaya Celebi Cami) با سنگ‌های سفید و قرمز در بخش قدیمی وان در سال ۱۶۶۰ توسط کایا چلبی آغاز و در سال ۱۶۶۳، پس از مرگ وی تمام شد. این مسجد با پلانی مستطیل شکل، یک مناره در گوشه شمال غربی خود دارد و محراب آن مزین به هنر مقرنس‌کاری، تزیینات هندسی و گل‌و‌بوته است. درب ورودی مسجد کایا چلبی نیز با طراحی‌های طبیعت و اشکال هندسی از بخش‌های مهم این سازه به شمار می‌رود. در نزدیکی مسجد کایا چلبی، مسجدی دیگر به نام «خسرو پاشا» (Hüsrev Paşa) به چشم می‌خورد که یک قرن قبل توسط معمار سینان، ساخته شده است.

• آدرس: استان وان، ۹ کیلومتری جنوب شرق شهر وان

صومعه واراگاوانک در دامنه کوه ارک و در فاصله ۹ کیلومتری جنوب شرقی وان واقع شده است و با نام یدی کلیسه (Yedi Kilise) به معنی «هفت کلیسا» نیز شناخته می‌شود. این بنا در واقع هفت کلیسا نیست و از پنج کلیسا در دو گروه، یک کتابخانه و یک برج ناقوس تشکیل شده است.

کلیسای سنت سوفیا قدیمی‌ترین کلیسای مجموعه صومعه واراگاوانک با قدمتی از قرن هشتم میلادی است. دومین کلیسای قدیمی، کلیسای سنت جان، در مجاورت دیوار شمالی کلیسای سنت سوفیا قرار دارد و امروزه چیزی جز یک مخروبه از آن باقی نمانده است. گروه دوم کلیساها به مرکزیت کلیسای مریم مقدس در بین سال‌های ۱۰۰۳ تا ۱۰۲۱ میلادی توسط پادشاه واسپوراکان ساخته شده‌اند. متاسفانه صومعه واراگاوانک در دوره نسل‌کشی ارامنه مورد حمله عثمانیان قرار گرفت و بخش‌های زیادی از آن ویران شد.

• آدرس: استان وان، ۴۰ کیلومتری شهر چاوش تپه، روستای گوزل‌سو

قلعه خوشاب (Hoşap Kalesi) که به ترکی «هوشاپ» گفته می‌شود، با قدمتی از دوره اورارتوها (بین قرن ششم تا نهم قبل از میلاد) روی شیبی تند در فاصله ۵۰ کیلومتری از مرکز شهر وان، در احاطه سه دیوار تو در تو قرار دارد. قلعه هوشاپ در طول تاریخ بارها ویران شده و مورد بازسازی قرار گرفته است و بنایی که امروز می‌بینید، تفاوت بسیاری با دژی دارد که توسط معماران دوره اورارتویی ساخته شده بود.

قلعه فعلی هوشاپ در سال ۱۶۳۴ میلادی، به دستور حاکم محلی وان (ساری سلیمان بیگ)، برای ایجاد امنیت احداث شد و از بخش‌های مختلف آن می‌توان دو مسجد، سه حمام، شیرهای آب، چندین منزلگاه، برج‌های محافظتی، سراچه‌هایی برای نگهبانی، سه حیاط مجزا و زندان‌های زیرزمینی را نام برد. شیرهای سنگی در کنار پل ورودی قلعه از ویژگی­‌های جذاب آن هستند که توجه هر بیینده‌ای را جلب می‌کنند.

هوساپ در زبان ارمنی به‌معنای «یکشنبه» و در زبان ترکی به‌معنای «آب زیبا» است؛ نام رودخانه‌ای که در اطراف قلعه جریان دارد. دیوارها و دروازه‌های شرقی و غربی قلعه کاملا ویران شده است؛ با این وجود عظمت و شکوه قلعه کماکان هوش را از سر بازدیدکنندگان می‌برد. جالب است بدانید بر سر دروازه غربی قلعه (ورودی اصلی دژ)، کتیبه‌ای به زبان پارسی به چشم می‌خورد که تاریخچه ساخت و چگونگی احداث آن را شرح می‌دهد.

• آدرس: استان وان، ۲۵ کیلومتری جنوب شهر وان

قلعه چاووش‌ تپه، کاووس تپه یا ساردورینیلی به باور برخی باستان‌شناسان در قرن هشت پیش از میلاد (بین سال­‌های ۷۶۴ تا ۷۳۵) به دستور ساردوری دوم (از پادشاهان اورارتویی)، روی یک تپه مرتفع بنا شد؛ قلعه‌ای مشرف به دشت گورپینار که از ساکنان این منطقه در برابر حمله دشمنان محافظت می‌کرد. 

قلعه کاووس تپه دارای دو بخش کاخ امپراتوری اورارتو و قسمت پایین قلعه است که هریک دارای بناهای متفاوتی نظیر معبد، برج پادشاهان، انبارها، مخازن و حرم‌سرا بوده‌اند. متاسفانه بخشی از دیوارهای این بنا در قرن هفتم میلادی تخریب شد؛ با این حال، کماکان می‌توان از چشم‌اندازهای بی‌نظیر اطراف لذت برد و به تماشای تاریخ در آن نشست.

• آدرس: شهر وان، خیابان Eski Kale Yolu

مسجد جامع وان (Eski Van Ulu Cami) از مهم‌ترین آثار تاریخی شهر است که قدمت آن به قرن دوازدهم میلادی و دوره حکومت سلجوقیان بازمی‌گردد؛ مسجدی که متاسفانه سقف آن در زلزله سال ۱۸۴۴ میلادی فرو ریخت و در طول جنگ جهانی اول نیز، آسیب‌های فراوانی دید. فونداسیون این مسجد سنگی و بنای آن آجری است و امروزه تنها یک مناره از آن باقی مانده است.

• آدرس: شهر وان، خیابان جمهوریت

خیابان جمهوریت (Cumhuriyet Caddesi)، مشهورترین خیابان وان در قلب شهر است؛ مکانی مناسب برای گردش در بازار و پاساژها و چشیدن طعم غذاهای مختلف در رستوران‌های رنگارنگ. در این خیابان می‌توانید تمام برندهای مشهور جهان را بیابید، از خرید سوغاتی از پنیر و عسل گرفته تا لباس و جواهرات لذت ببرید و در رستوران‌ها و کافه‌های آن، غذاهای محلی، نوشیدنی و دسر نوش جان کنید.

• آدرس: ترکیه، وان، خیابان جمهوریت، پلاک ۱۴۷
• ساعت بازدید: همه‌روزه از ۱۰ تا ۲۲

مرکز خرید پنج طبقه ای‌وی‌ام وان (Van AVM) با ۵۵,۰۰۰ متر مربع مساحت، اولین، بزرگ‌ترین و مشهورترین مرکز خرید وان است که در سال ۲۰۱۵ افتتاح شد؛ مرکز خریدی با محصولاتی از برندهای شناخته شده جهان (فلورمار، پیرکاردین، کالینز، پنتی، دی‌فکتو، هامل، سوآری، کوتون، دیچمن، آدیداس، کاراکا، برناردو و...) که امکانات رفاهی بی‌نظیری چون رستوران و کافه، پارکینگ، مسجد، سرویس بهداشتی، اتاق کودک، زمین بازی کودکان و سالن‌های سینمای چند بعدی را نیز در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهد.

مرکز خرید آیدین پریهام (AYDIN PERIHAM AVM) و مرکز خرید تورکواز وان (TURKUAZ AVM) با فضایی شبیه به بازارهای سنتی، مرکز خرید آتایوس سیلور، مرکز خرید هامل، مرکس چانتا، ماوی دوزلر نیکه شکرلی، بازار محلی وان ترکیه و بازار کاظم کارابکر از دیگر مکان‌هایی هستند که می‌توانید در آن‌ها به خرید سوغاتی یا لوازم مورد نیاز خود بپردازید.

• آدرس: شهر وان، انتهای شرقی حیابان Iskele

اسکله وان با فضایی دلچسب و امکاناتی از قبیل یک شهربازی، تعدادی رستوران و غرفه‌های غذای خیابانی، مکانی فوق‌العاده برای پیاده‌‌روی و تماشای کشتی‌ها و دریاچه وان است.

• آدرس: جنوب شهر وان، جاده Ipek Yolu
• ساعت فعالیت: همه‌روزه از ۹ تا ۱۸

پارک آبی وان، پارک کوچکی در ساحل دریاچه وان است که با امکاناتی چون دو استخر روباز شنای بزرگسالان و کودکان، چهار سرسره، صندلی‌های آفتاب، استراحتگاه و منظره‌ای زیبا از دریاچه وان، مکانی مناسب برای خانواده‌هایی است که با کودکان خود به وان سفر کرده‌اند. استفاده از این پارک آبی تنها در فصل‌های بهار و تابستان امکان‌پذیر است.

• آدرس: شهر وان، خیابان Sihke
• ساعت فعالیت: دوشنبه تا شنبه از ۹ تا ۲۳ | یکشنبه به‌صورت شبانه‌روزی

پارک آبی چاغداش اولین پارک آبی منطقه آناتولی است که در سال ۲۰۱۱ میلادی در وان افتتاح شد. این پارک آبی مجهز به امکاناتی چون استخر سرپوشیده، سونا، استخر مخصوص کودکان، رودخانه، آبشار و کلاس‌های آموزش شنا و ژیمناستیک، جکوزی، صندلی آفتاب، فروشگاه لوازم شنا، کافی‌شاپ و ویتامین بار، پارکینگ و انواع سرسره‌های آبی است و کلاس‌های یوگا، باله، تنیس و زومبا نیز در آن برگزار می‌شود. ابعاد استخر شنای پارک آبی چاغداش، ۴۵ در ۱۵ متر است و از دیگر امکانات ورزشی آن می‌توان به دستگاه‌های هوازی، پیلاتس و فیتنس اشاره کرد.

پارک آبی چاغداش مختلط نیست و بانوان در روزهای شنبه، سه‌شنبه و پنجشنبه و آقایان در روزهای یکشنبه، دوشنبه، چهارشنبه و جمعه امکان استفاده از آن را دارند.

• آدرس: جنوب شهر وان، جاده Ipel Yolu
• ساعت فعالیت: همه‌روزه از ۱۰ تا ۱۸

پارک آبی ساحلی دیوان در سال ۲۰۱۸ در جنوب شهر وان افتتاح شد. این پارک آبی روباز مجهز به امکاناتی چون استخر بزرگسالان، استخر مخصوص کودکان و سه سرسره آبی و همچنین سالن ماساژ، رستوران، کافی‌شاپ، چای‌خانه، خانه کباب، چتر و صندلی‌های ساحلی است.

نویسنده: نگین توکلی