واکنش‌ها به تهدید ترامپ علیه اماکن فرهنگی ایران

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، در روزهای اخیر تهدید کرده است که اگر جمهوری اسلامی ایران به ترور سردار قاسم سلیمانی واکنش نشان دهد، آمریکا ده‌ها نقطه از جمله مراکز مهم فرهنگی ایران را هدف حمله قرار می‌دهد. او در توییت خود نوشته بود:

اگر ایران به هر آمریکایی یا منافع آمریکایی حمله کند، ۵۲ سایت ایران، با ارزش بالا و با اهمیت برای فرهنگ ایران هدف قرار می‌گیرند.

یونسکو نیز در واکنش به این اظهارات، روز دوشنبه ۱۶ دی ۹۸ تاکید کرد که واشنگتن به‌عنوان یکی از اعضای معاهدات بین‌المللی مربوط به حراست از میراث فرهنگی بشر، باید به خودداری از آسیب رساندن به اماکن فرهنگی و تاریخی متعهد باشد. در بیانیه‌ی یونسکو آمده که بر اساس دو کنوانسیون ۱۹۵۴ و ۱۹۷۲، کشورهای عضو نباید عامدانه اقداماتی انجام دهند که به میراث فرهنگی و طبیعی دیگر کشورهای عضو این کنوانسیون‌ها، آسیب بزنند.

سفیر تام‌الاختیار جمهوری خلق چین در ایران هم پاسخ ترامپ را داد و با ایجاد آلبوم تصویری از ورودی مسجد امام (ره) در میدان اصفهان، باغ فین در کاشان، خانه طباطبایی‌ها در کاشان و عمارت عالی‌ قاپو در میدان نقش جهان اصفهان در کنار یکدیگر، در توییتر نوشت:

میراث فرهنگی جهانی متعلق به تمام بشریت است.

از دیگر واکنش‌ها به تهدیدات اخیر رئیس‌جمهوری آمریکا می‌توان به نامه‌ی حجت‌الله ایوبی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران، به اودری ازوله، مدیرکل سازمان علمی فرهنگی و آموزشی یونسکو، اشاره کرد که در بخشی از این نامه آمده است:

رئیس‌جمهوری آمریکا در اقدامی شگفت‌آور و غیرمتمدنانه در توییت مورخ ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸، مکان‌های مهم فرهنگیِ تمدن چندین هزار ساله‌ی ایرانی را تهدید به تخریب و نابودی کرده است. به‌خوبی می‌دانید که بر اساس مصوبه‌ی سازمان ملل متحد، این اقدام ناقض هنجارهای بنیادین جامعه جهانی به شمار می‌رود. توییت اخیر رهبر یکی از بزرگ‌ترین کشورهای جهان به وضوح نماد حمایت همه جانبه از گروه‌های افراطی در تخریب میراث فرهنگی کشورها بوده و مجوزی است برای ادامه این کار در آینده.

ایشان در نامه‌ی خود از مدیرکل یونسکو درخواست کردند که با توجه به نقش کلیدی این سازمان در حفظ میراث فرهنگی و با تاکید ویژه بر کنوانسیون ۱۹۵۴ حفظ میراث فرهنگی در جریان جنگ مسلحانه، ضمن محکوم‌کردن این اقدام، افکار عمومی را از خطرات چنین رفتارهایی آگاه کند.

پس از تهدید به مورد هدف قراردادن ۵۲ نقطه از کشورمان از جمله مراکز فرهنگی، علی اصغر مونسان، وزیر میراث فرهنگی، آخرین کسی بود که بالاخره به این موضوع واکنش نشان داد. او در توییتی نوشت:

امیدوارم این توییت، یک اشتباه لفظی بوده باشد؛ چراکه حمله به مراکز فرهنگی کاملا برخلاف عرف و قوانین بین‌المللی است و بر اساس قطعنامه‌ی ۲۳۴۷ شورای امنیت سازمان ملل، حمله به مراکز فرهنگی جنایت جنگی محسوب می‌شود.

پیش از توییت مونسان، جمعی از فعالان گردشگری یک کمپین اعتراضی خطاب به دبیرکل سازمان ملل متحد تشکیل دادند و با امضای بیانیه‌ای اعلام کردند که تهدید رئیس‌جمهوری آمریکا در حمله به مراکز فرهنگی و تاریخی ایران، ارتباطی به اختلافات و اهداف سیاسی ندارد؛ میراث تاریخی و فرهنگی تمدن ایران، متعلق به تمدن بشری و همه انسان‌های گذشته، امروز و آینده جهان است و هرگونه آسیب به میراث بشر در هر نقطه از جهان و توسط هر شخصی برابر است با جنایت علیه فرهنگ و تمدن انسانی.