دور افتاده ترین میراث جهانی یونسکو در روسیه با رازهای پنهان
زنگ‌های بالای برج‌های کلیسای جامع اسپاسو پرئوبراژنسکیه (Spaso-Preobrazhensky) که دارای صدای ترسناکی هستند، به صدا در می‌آیند. راهبان با ردای سیاه و زن‌ها با روسری و دامن پشمی بلند را می‌توان در حیاط این صومعه دید. سر‌ها در راستای بدن قرار گرفته‌اند اما چشم‌ها به زمین دوخته شده است. به‌عنوان یک بازدید‌کننده، شاید کمی ترسیده باشید اما بهتر است به‌جای ترک کردن اینجا، راز‌هایی که تا به امروز سر به مهر داشته‌اند را کشف کنید.
جزایر سولوتسکی (Solovetsky Islands) که کمتر از ۹۰۰ نفر در آن زندگی می‌کنند، مکانی با بنا‌های عجیب و غریب و البته کمی ترسناک است که در دریای سفید روسیه قرار رگفته است. هیچ مکان تاریخی در قسمت شمالی و پهناور روسیه، شناخته شده‌تر از بنای تاریخی قرار گفته در مجمع‌الجزایر سولوتسکیه نیست. این جزیره، نزدیک قطب شمال و در خلیج اونگا (Onega Bay) قرار گرفته است و توسط آب‌های یخی احاطه شده است. فقط قبل از سفر به این منطقه، حتما تمرین صبر و شکیبایی کنید تا این صفت را در خود بیشتر تقویت کنید، قطعا به آن نیاز خواهید داشت.
این جزایر، حدود ۶۰۰ مایل با سن پترزبورگ فاصله دارند. شما بعد از گذراندن سفری دو روزه با قطار، دو ساعتی را هم باید با قایق در راه باشید. جایزه پشت سر گذاشتن این راه طولانی و سخت، مواجه شدن با یکی از جذاب‌ترین جاذبه‌های تاریخی کشور روسیه است.
سولووکی (Solovki)، از سال ۱۹۹۲ در فهرست میراث جهانی یونسکو به‌عنوان مکانی که حدود ۶۰۰ سال پیش دارای فعالیت‌های رهبانی بوده است، به ثبت رسیده است. خانقاه راهبان یا همان صومعه سولووکی، برای اولین بار توسط دو راهب مسیحی ارتدوکس تاسیس شد. آن‌ها یک مجتمع قلعه‌ای ساختند که یونسکو آن را "نمونه ای برجسته از استحکام، شجاعت و سرسختی....در محیط نا‌مهربان شمال اروپا" توصیف می‌کند. اما از قسمت رازآلود و تاریک آن افراد اندکی با‌خبر هستند. در کنار این همه عظمت و زیبایی که انسان را به وجد می‌آورد و شما را مجبور به تحسین می‌کند، بخش تاریکی که با ظلم ادغام شده، نهفته است. این ساختمان‌ها برای قرن‌ها به‌عنوان جایگاهی برای بازداشت و تبعید زندانیان مورد استفاده قرار می‌گرفته است و میزبان شکنجه‌های وحشتناکی بوده است.
"یوری برودکسی"، مورخی که زندگی بسیاری از افراد این جزیره را مورد مطالعه قرار داده است می‌گوید: جایی که زندانیان شکنجه شده‌اند، واقعا غیر‌قابل تصور است. از پایین تپه که به این صومعه نگاه می‌کنید، مجذوب آن می‌شوید اما نمی‌دانید که درون آنچه تعداد زندانی مظلوم توسط راهبان به میخ کشیده شده‌اند تا مرگ تدریجی خود را ببینند.
پس از انقلاب بولشویکی و اخراج راهبان، تاریخ وحشیانه سولووکی پایان یافت و این صومعه به اردوگاه کار اجباری تبدیل شد. گفته می‌شود بین سال‌های ۱۹۲۳ تا ۱۹۳۹، بسیاری از مخالفان ایدئولوژیک استالین در این مکان اعدام شده‌اند. از ۸۰ هزار مهاجری که طی ۱۶ سال اخیر وارد این جزیره شده‌اند، ۴۰ هزار نفر در‌گذشته‌اند. امروزه این مکان به موزه‌ای تبدیل شده است که بازدید‌کنندگان بتوانند با ماجرای تاریک و غم‌انگیز سولووکی آشنا شوند.
علاوه بر این موزه، گردشگران می‌توانند در ناحیه غربی جزیره اصلی، شاهد بازی نهنگ سفید یا همان نهنگ بلوگا باشند. این تنها جایی در این جهان است که می‌توانید شانس مشاهده این حیوان آبزی زیبا را داشته باشید. نهنگ بلوگا به‌دلیل صدای زیبا و دل‌نشینی که دارد به قناری دریایی معروف است. رنگ خیره‌کننده و لبخند همیشگی آنان باعث معروف شدن‌شان شده است. در طول شب‌های بی‌انتهای تابستانی، با ایستان در ساحل و تیز کردن گوش و چشم خود می‌توانید حرکت آرام آنان و آواز دل‌نشین‌شان را بشنوید.
این منطقه دارای محیط و اتمسفری بی‌‌نظیر است. حدود ۶۰۰ دریاچه در اطراف این منطقه وجود دارد که اگر با تور‌های قایق‌رانی همراه شوید، از طبیعت فوق‌العاه آن لذت خواهید برد.
در این میان، باید این را بدانید که سولووکی دارای آینده‌ای نا‌مشخص است. درست است که ساختمان آن بسیار مستحکم است اما آب و هوا و رطوب بالایی که در این منطقه وجود دارد، موجب آسیب رساندن به این بنای تاریخی شده است. برای اینکه این اثر تاریخی همچنان بتواند در فهرست میراث جهانی یونسکو بماند، نیاز شدید و ضروری به مرمت و بازسازی و همچنین توجه مسئولان دارد.