تخت جمشید، پایتخت تشریفاتی داریوش بزرگ؛ داستان سفر

عاطفه کماسی
عاطفه کماسی چهار شنبه، ۷ مهر ۱۳۹۵ ساعت ۲۲:۱۵
تخت جمشید، پایتخت تشریفاتی داریوش بزرگ؛ داستان سفر

تخت ‌جمشید، پرسپولیس یا پارسه، نام یکی از شهرهای باستانی ایران است که توسط داریوش اول بنا شد. دیدار از این بنای باشکوه با تمدنی شگرف، برای هر کسی با هر نژادی باعث تحسین و تعجب است. زوج گردشگر نروژی ما، این بار به تخت‌جمشید سفر کرده‌اند. با کجارو همراه باشید تا یادداشت‌ها و نظرات آن‌ها را راجع به این بنا با هم بخوانیم.

بنت و پِر (Bente and Per) زوج جهانگرد اهل نروژ هستند که در شهر فردریکستاد زندگی می‌کنند. این زوج به کشورهای مختلفی در قاره‌های آسیا، اروپا، اقیانوسیه و آفریقا سفر کرده‌اند و داستان سفرهایشان را در وب‌سایت خود منتشر می‌کنند. هدف آن‌ها از این کار، انتقال لذت سفر به دیگران است. بنت و پر می‌خواهند با این کار، مردم را به سفرکردن تشویق کنند. ساعت ۲۲:۱۵ روزهای زوج می‌توانید داستان سفر این زوج جهانگرد را در کجارو بخوانید.

تخت جمشید

دروازه تمام ملت‌ها، تخت‌جمشید، ایران.

نام تخت‌جمشید، طنین اسطوره‌ها و جلوه‌گر رویاها است. یک سال بود که برای سفر به ایران و دیدن شهر تاریخی تخت‌جمشید برنامه‌ریزی کرده بودیم. صبح خیلی زود سوار یک مینی‌بوس شدیم و همراه با راهنما و راننده خصوصی به‌سمت شمال شیراز حرکت کردیم. از میان زمین‌های حاصلخیز گندم عبور کردیم. پس از یک ساعت، رشته‌کوهی در افق پدیدار شد. نزدیک‌ترین کوه، کوه رحمت نام دارد. این کوه برای پادشاهان پارسی که تخت‌جمشید را در دامنه کوه در سال ۵۲۰ قبل از میلاد ساخته‌اند مقدس به شمار می‌آمده است. پرسپولیس، نام یونانی این شهر و به‌معنای شهر پارسه است. نام اصلی این مکان پارسه بوده است. باور بر این است که این مکان، پایتخت تشریفاتی است که تا حدودی برای سرگرمی مهمانان ساخته شد.

تخت جمشید

خیابانی که به تخت‌جمشید ایران ختم می‌شود

وقتی رسیدیم، باران نم‌نم می‌بارید و چند توریست دیگر در پارکینگ بسیار بزرگ که تنها چند صد متر با شهر معروف فاصله داشت، ایستاده بودند. زمانی که به‌سمت کوه رحمت در حرکت بودیم و متوجه دو پله اصلی شدیم که از دو طرف دیواری، به‌سمت شهر می‌رفتند، منظره زیبایی پیش روی ما ظاهر شد. تخته سنگ‌های عظیمی به‌شکل دیوار درآمده بودند و از دو طرف آن‌ها پله‌هایی به‌سمت دروازه ملت‌ها، دروازه خشایارشاه می‌رفت. اینجا یک بنای تاریخی افسانه‌ای است و تا زمانی که تمام پله‌ها را بالا نیایید هرگز متوجه نخواهید شد که آمدن و دیدن تخت‌جمشید برای مردم آن زمان چقدر باشکوه بوده است. دو گاو غول‌آسا،‌ که به‌صورت شگفت‌آوری از سنگ ساخته شده‌اند، روی دروازه، بالای سر شما قرار گرفته‌اند. اینکه چطور ۲۵۰۰ سال پیش توانسته‌اند از این بناهای عظیم با چنین ارتفاعی بالا روند غیرقابل درک است.

اولین احساس من، حس اعتقاد شدید به تاریخی بود که این مکان از خود نشان می‌داد. اینجا بسیار زیبا و بسیار عظیم است، اما در عین حال علامت‌ها و شخصیت‌های بسیار پیچیده‌ای دارد که فهم آن‌ها بسیار دشوار است. تصوری که ما از اینجا داشتیم چنین بود: ستون‌های بلند با اسب‌هایی بر آن‌ها، و ستون‌بندی‌هایی که در فلات کوه گسترده شده‌اند. اما واقعیت فراتر از این بود. ستون‌ها بسیار باعظمت بودند، اما بزرگ‌ترین شگفتی، حجاری‌های زیبایی بود که به‌طرز باورنکردنی به‌خوبی حفظ شده بودند.

تخت جمشید

برخی حجاری‌ها در تخت‌جمشید، ایران

تخت جمشید

حجاری عظیم شیر در تخت‌جمشید، ایران

راهنمای ما می‌گفت، این حجاری‌ها در ابتدا جلا داده شده‌اند، بنابراین کاملا سیاه هستند. آن‌ها آن‌قدر براق بودند که همه چیز را مانند آینه منعکس می‌کردند. ستون‌ها و تندیس‌ها به رنگ روشن بودند.

ما با احترام فراوان در محیط قدم برمی‌داریم و راهنمای ما مانند یک کتاب مرجع، بدون توقف تاریخچه این مکان را برای ما می‌گوید. ما شنونده‌های بسیار مشتاقی هستیم اما می‌دانم که تمام آن‌ها را فردا فراموش خواهم کرد. تمام توجه را بر لذت از فضا، این هنر زیبا و زندگی روزمره مردم ۲۵۰۰ سال پیش متمرکز می‌کنم.

«زنان و مردان برای کار یکسان، حقوق یکسان دریافت می‌کردند». از رویاهایم بیرون آمدم و گوش به راهنما سپردم که داشت درباره چگونگی زندگی در گذشته در این‌ مکان توضیح می‌داد. سپس ادامه داد:

ما از این امر کاملا مطمئن هستیم. زمانی که قانون جدید وضع می‌شد، نوشته می‌شد و به تمام مملکت و دولت‌ها فرستاده می‌شد. زنان باردار مرخصی با حقوق داشتند و می‌توانستند مدتی را در خانه با فرزند خود بگذرانند. در این جامعه زنان قوی و آزاد بودند.

تخت جمشید

تخت‌جمشید، ایران

تخت‌جمشید توسط داریوش اول بنا شد و به‌عنوان پایتخت مراسم و تشریفات از سال ۵۵۰ تا ۳۳۰ قبل از میلاد مورد استفاده قرار گرفت. در سال ۱۹۷۹، این مکان به لیست میراث جهانی یونسکو اضافه شد. باستان‌شناس فرانسوی «آندره گودار» در دهه ۱۸۳۰ در حفاری این مکان نقش داشت. طبق گفته گودار، قدمت یافته‌ها به سال ۵۱۸ قبل از میلاد بازمی‌گردد. تخت‌جمشید بر تاقچه‌های طبیعی دامنه کوه رحمت ساخته شد. این حقیقت را از سنگ‌نبشته‌ای که در قسمت جنوبی این مکان کشف شد می‌توان فهمید. پیش از آغاز ساخت، این چشم‌انداز برای ساخت این شهر آماده شد. در آن زمان سه پایتخت پادشاهی دیگر نیز وجود داشته که هرکدام کاربرد خاص خود را داشتند.

تخت‌جمشید به سه بخش تقسیم می‌شود: بخش نظامی، بخش خزانه، و بخش مسکونی که شامل کاخ‌های بزرگی است. ویرانه‌ها نشان می‌دهند که کاخ‌ها از مرمر خاکستری تیره ساخته شده‌ بودند. امروزه هنوز ۱۵ ستون باقی است. اسکندر تخت‌جمشید را ویران کرد. او شهر را به آتش کشید و ثروت آن را در سال ۳۰۰ قبل از میلاد به تاراج برد.

تخت جمشید

تخت‌جمشید، ایران

تخت جمشید

تخت‌جمشید، ایران

تخت جمشید

تخت‌جمشید، ایران

تخت جمشید

تخت‌جمشید، ایران

نکروپولیس/ نقش رستم

نکروپولیس در چند کیلومتری تخت‌جمشید قرار دارد و به‌معنای شهر مردگان است. البته واژه‌ی شهر مردگان هرگز در ادبیات ما به کار نمی‌رود ولی این کلمه در نگارش این گردشگران استفاده شده است. نکروپلیس گورستانی در شمال غربی تخت‌جمشید است. قدمت بخش‌های قدیمی این منطقه به حدود ۱۰۰۰ سال پیش از میلاد بازمی‌گردد. چهار مقبره مربوط به پادشاهان هخامنشی در این منطقه وجود دارد. این مقبره‌ها در دل کوه حجاری شده‌اند و ورودی هر مقبره در مرکز یک صلیب قرار دارد، حکاکی روی کوه شبیه به صلیب است.

پادشاه درون یک تابوت سنگی، داخل مقبره قرار داده می‌شد. یکی از مقبره‌ها به‌عنوان مقبره داریوش اول شناخته می‌شود. طبق سنگ‌نبشته‌های درون کوه، از این موضوع کاملا مطمئن هستیم.

نقش رستم

نکروپولیس/ نقش رستم، ایران

نقش رستم

نکروپولیس/ نقش رستم، ایران

نقش رجب

نقش رجب جایگاه یکی از حجاری‌های باستانی است که تنها چند متر از نقش رستم فاصله دارد. این مکان که در امتداد نقش رستم قرار دارد، مرکز فرهنگی مرودشت به شمار می‌آید. این منطقه چهار حجاری در کوه دارد که قدمت آن‌ها به دوران ساسانیان بازمی‌گردد.

نقش رجب

آتشکده‌ای در نقش رستم، ایران.

«بنت و پر» عقیده دارند که «حجاری‌های زیبای موجود در پرسپولیس، شما را به اعماق تاریخ می‌برد». نظر شما خوانندگان کجارویی عزیز در این مورد چیست؟

مطالب مرتبط:

دیدگاه