فسیل ۱۰۰ میلیون ساله دریای درون مرزی استرالیا بازبینی شد
محمدرضا خسروی جمعه، ۹ مرداد ۱۳۹۴ ساعت ۱۹:۳۰
به تازگی جمجمهی ماهی شکارچی غولپیکری با نام کو یو (Cooyoo) که دندانهای ترسناک و آرواره بزرگی دارد مورد بازبینی قرار گرفته است. بقایای سفاپانوسوروس (Sefapanosaurus) گیاهخوار، ابتدا در حفاریهای سالهای ۱۹۳۰ یافته شد، اما بدون استفاده در انبار کالای دانشگاه Wits باقی مانده بود.
کشف این فسیل صد میلیون ساله در مناطق دوردست ایالت کویینزلند (Queensland) به مبحث بازکاوی بقایای جانوران در دریای درونمرزی و باستانی استرالیا جلوهی تازهای بخشیده است. جمجمه این ماهی شکارچی غولپیکر که دندانهای ترسناکش را برای اولین بار بهخوبی نمایان کرده، در حفاریهای ماه گذشته به دست یک دیرینهشناس به نام تیموتی هلند (Timothy Holland) در مزرعهای نزدیک شهر جولیا کریک (Julia Creek) در شمال غربی ایالت کویینز لند کشف شد. برای جزییات بیشتر با کجارو همراه باشید.
چند هفته بعد اتفاق دیگری به وقوع پیوست. این بار یک صدف فسیلشده که حدود ۳۰ ماهی کوچک را در خود جای داده بود به دست پژوهشگران کشف شد. به گفتهی هلند، این یافته بهعنوان قدیمیترین گونهی بازمانده از دریای باستانی، در دورانی که قارههای استرالیا و جنوبگان یک قاره را تشکیل میدادهاند شناخته میشود.
هلند درباره این کشف گفت:من در حال کاوش در محل کشف فسیل در سالهای قبل بودم و چندلایه سنگ مادستون را بررسی میکردم؛ فکر میکنم در همین اثنا بود که با قطعه فسیل برخورد کردم و سپس با کندوکاو محتاطانه آن را بیرون آوردم. آروارههای بزرگ و کاسهی چشم این ماهی غولپیکر را بهخوبی تشخیص دادم، طوری که انگار به من خیره شده بود.وی افزود:
اینگونهی ماهی کو یو با طول سه متر که تنها کوسهماهیها یا خزندگان بزرگ دریایی برایش تهدید بودهاند، آروارهی بالاییاش بهخوبی حفظشده که برای نخستین بار نشان میدهد دندانهای این جانور از آنچه پیشتر تصور میشد بزرگتر بوده است.کو یو بهجای دندانهای شانه مانند، دندانهای دراز و نوک مخروطی داشته که برای چفت کردن روی اندام لغزندهی ماهیان بسیار کارآمد بوده است. پس از این کشف پژوهشگران مجددا برای یافتن قطعهای کوچک از جمجمهی کو یو به محل حفاری بازگشتند و به کاوش پرداختند. این بار پائول تر (Paul Ter )، دانشجوی دیرینهشناس موسسه فناوری ملبورن در یک کشف «بسیار نادر» فسیل چندین ماهی کوچک را که درون یک صدف باقیمانده بودند پیدا کرد. این اکتشاف مهم تنها در فاصله ۲۰ مایلی از محل کاوش قبلی روی داد. هلند پساز این کشف اعلام کرد:
ما به نمونههای بسیار کمی از گونهی ماهیان کوچک دریای درونمرزی دسترسی داریم. به نظر میرسد که نسل اینگونه بهطور کلی توسط ماهیان شکارچی صید شده و البته این احتمال هم وجود دارد که لاشهی این ماهیان توسط جانوران گندیده خوار تجزیهشده باشد یا اینکه در اثر رخدادهای گوناگون بقایای آنها باهم آمیختهشده باشد.اما چنانکه پیداست فسیل این چند ماهی کوچک تحت شرایطی خاص درون لاک صدف حفظ شدهاند که این بهنوبهی خود پدیدهای شگفتانگیز است. پائول در جریان این کاوشها به دنبال کشف شواهدی کوچک بوده که این کنجکاوی اقتضای رشتهی تحصیلیاش، ردیابی فسیلها و لانههای زیرزمینی جانوران است. ازاینرو، چشمان چشمان تیزبین او ممکن است، چیزهایی ببیند که از نگاه دیگران پنهان بماند. در طول هفتهی جاری موزه کرونوسوروس (Kronosaurus Korner) هر دو فسیل را در معرض دید علاقهمندان قرار داده است. منبع: the guardian
دیدگاه