بیابانی پر از زندگی پنهان در شیلی

وقتی که در میانه بیابان آتاکاما ایستاده‌اید، حس می‌کنید تنها آدم روی کره زمین هستید.

این منطقه منزوی در شیلی، یکی از خشک‌ترین مکان‌های دنیا است. بیابان‌های خشک‌تر از آتاکاما، تنها در قطب‌های زمین یافت می‌شوند. بعضی از قسمت‌های بیابان با مساحتی بیش از ۱۰۳,۶۰۰ کیلومتر مربع، به‌صورت اتفاقی با بارش باران مواجه می‌شوند؛ اما خشک‌ترین چشم‌انداز بیابان، در طول سال، حتی یک قطره باران هم به خود نمی‌بیند.

این مقاله توسط سارا گیبنس در تیم نشنال جئوگرافی نوشته شده است.

عکس از گوین هیلر

لاگونا تویاجاتو (Laguna de Tuyajto)، دریاچه آب شور در لاس فلامنسوس (Los Flamencos National Reserve)، منطقه طبیعی محافظت‌شده فلامینگوها، به چشم‌انداز بیابان، رنگ و رویی بخشیده است.

علی‌رغم وجود خشکی شدید زمین، گونه‌های مختلف حیات، به‌صورت منحصربه‌فردی، با این شرایط، خود را تطبیق داده‌اند.

به‌طور خاص می‌توانیم از شهر سن پدرو (San Pedro) نام ببریم که تا مرزهای بولیوی، نصف روز با ماشین، فاصله دارد. این شهر، تبدیل به یکی از قطب‌های محبوب منطقه شده است. کسانی که برای دیدن عجایب طبیعی زمین‌شناسی آتاکاما به اینجا می‌آیند، حتما از سن پدرو دیدن می‌کنند.

عکس از نیکولاس تینل

فلامینگوها در استخرچه‌های کوچکی از آب در دریاچه آب شور، از میگوها تغذیه می‌کنند؛ رژیم غذایی‌ای که باعث رنگ صورتی روشن آن‌ها است.

در ارتفاعات پایین‌تر، گردشگران می‌توانند از دیدن انواع سازندهای طبیعی، لذت ببرند. این بیابان دارای آتشفشان‌های کم، فعال و به‌صورت نادری پردردسر، است. دره‌های بلند و پرشیب، در میان این سازندهای طبیعی، به‌سادگی از سن پدرو، قابل دسترسی هستند.

در همان نزدیکی، دیوارهای سنگی به نظر زنده می‌آیند؛ انگار عضوی از این بیابان بی‌جان نیستند. دلیل این موضوع دمای بالای هوا در طول روز است؛ این امر سبب می‌شود، آب درون دیوارها در روز، منبسط شده و صدها صدای کوچک ترکیدن از میان آن‌ها، به گوش برسد.

گاهی اوقات، یک شاهین تیزپا در میان دره‌های بیابان، لانه می‌کند؛ البته دیدن یک شاهین، کاری بسیار مشکل است. راهنماهای تورهای محلی همیشه به این نکته اشاره می‌کنند که این پرندگان از انسان‌ها دوری می‌جویند.

گونه‌ای از پرندگان که با وجود انسان‌ها مشکل ندارند، فلامینگوها هستند. زمین لانه‌های آن‌ها در نزدیکی سالار دی آتاکامای مشهور، سطحی بزرگ از آب شور، واقع شده است. فلامینگوها از میگوهای آب شور، تغذیه می‌کنند و همین غذا باعث رنگ صورتی روشن آن‌ها می‌شود. این پرندگان را می‌توان در حوضچه‌های کوچک آب شور در ۳۱۰۰ کیلومتر مربع سطح آب شور در بیابان مشاهده کرد.

این سطوح آب شور، سازندهای زمین‌شناسی منحصر به بیابان‌ها هستند. در حالی که دریاچه‌ها معمولا زمانی شکل می‌گیرند که در زمین فرو رفتگی‌هایی وجود دارد، آب به سرعت در بیابان تبخیر می‌شود و مواد معدنی را در زمین باقی می‌گذارد.

در حالی که برخی از سطوح آب شور کاملا صاف هستند، سالار دی آتاکاما، هزاران شکل مینیاتوری و کوچک نمکی دارد که مانند تکان‌های پاپ کورن در حال داغ شدن، در سطح شور ظاهر می‌شوند.

بهترین زمان بازدید از این سطح شور، غروب خورشید است. در طول رو، همه چیز روشن و کم‌رنگ است، ولی در زمان غروب خورشید چشم‌انداز منطقه از رنگ صورتی روشن به قرمز تند و آتشین تبدیل می‌شود.

زمانی که گردشگران به ارتفاع بالای منطقه عادت کردند، می‌توانند از چشمه‌های آب‌گرم ال تاتیو (El Tatio) در نزدیکی آنجا، دیدن کنند. این زمین ژئوترمال (وابسته به حرارت مرکزی زمین) دارای بیش از ۸۰ چشمه آب‌گرم با جریان‌های بخار در سراسر این چشم‌انداز است. تعدادی از حیوانات منحصربه‌فرد در این ارتفاعات بیابانی، زندگی می‌کنند. گونه‌ای از شترمرغ‌ها به نام ریا (نوعی شترمرغ کوچک آمریکای جنوبی)، ویکوناس (شتر بی‌کوهان پشم‌بلند آمریکایی) از خانواده لاماها (llamas) و ویسکاچه (viscacha)، نوعی از چینچیلا (نوعی جانور جونده کوچک شبیه سنجاب) در این منطقه یافت می‌شوند.

عکس از سایت آلامی

بیابان آتاکاما، با توجه به ارتفاع زیاد و آسمان بی‌ابر، منطقه‌ای ایدئال برای رصد ستارگان است.

بیابان آتاکاما شبها نمی‌خوابد. ارتفاع بالای این منطقه و آسمان بی‌ابر، اینجا را به مکانی فوق‌العاده برای رصد ستارگان، تبدیل کرده است. حتی ناسا، در این منطقه تلسکوپ‌هایی با کیفیت بالا نصب کرده است تا عکس‌هایی از سیارات دور بگیرد و نشانه‌های زندگی در فضا را شکار کند.

این بیابان حتی به آژانس فضایی کمک کرده است تا نوع حیات ممکن روی مریخ را درک کند. بیشتر گونه‌های زنده در آتاکاما، میکروب‌ها هستند؛ تنها گونه زنده‌ای که می‌تواند در این شرایط خشک زنده بماند. دانشمندان بر این باور هستند که در مریخ نیز شرایط به این ترتیب است؛ اگرچه این سیاره سرخ، به‌طور قابل ملاحظه‌ای سردتر است.